Giáo án lớp 5 Tuần 3 môn Địa lí: Sông ngòi

Tiết : ĐỊA LÍ SÔNG NGÒI I. Mục tiêu: -Nêu được một số đặc điểm chính và vai trò của sông ngòi Việt Nam: + Mạng lưới sông ngòi dày đặc. + Sông ngòi có lượng nước thay đổi theo mùa (mùa mưa thường có lũ lớn) và có nhiều phù sa. + Sông ngòi có vai trò quan trọng trong sản xuất và đời sống: bồi đắp phù sa, cung cấp nước, tôm cá, nguồn thuỷ điện,... - Xác lập được mối quan hệ địa lí đơn giản giữa khí hậu và sông ngòi: nước sông lên, xuống theo mùa; mùa mưa thường có lũ lớn; mùa khô nước sông hạ thấp. - Chỉ được vị trí một số con sông: Hồng, Thái Bình, Tiền, Hậu, Đồng Nai, Mã, Cả trên bản đồ (lược đồ). Học sinh khá, giỏi: - Giải thích đuợc vì sao sông ở miền Trung ngắn và dốc. - Biết những ảnh hưởng do nước sông lên, xuống theo mùa tới đời sống và sản xuất của nhân dân ta: mùa nước cạn gây thiếu nước, mùa nước lên cung cấp nhiều nước song thường có lũ lụt gây thiệt hại. II. Đồ dùng dạy học: - Thầy: Bản đồ tự nhiên. - Trò: Tìm hiểu trước về đặc điểm của những con sông, kênh ở địa phương III. Các hoạt động: HOẠT ĐỘNG CỦA GIÁO VIÊN HOẠT ĐỘNG CỦA HỌC SINH 1. Ổn định: - Hát 2. Bài cũ: “Khí hậu” - Nêu câu hỏi + Trình bày sơ nét về đặc điểm khí hậu nước ta? - Học sinh trả lời (kèm chỉ lược đồ, bản đồ) + Nêu lý do khiến khí hậu Nam -Bắc khác nhau rõ rệt? + Khí hậu nhiệt đới gió mùa ảnh hưởng như thế nào đến đời sống sản xuất của nhân dân ta? Ÿ giáo viên nhận xét. đánh giá 3. Giôùi thieäu baøi môùi: “Soâng ngoøi nöôùc ta coù ñaëc ñieåm gì? Tieát ñòa lyù hoâm nay seõ giuùp caùc em traû lôøi caâu hoûi ñoù.” - Hoïc sinh nghe 4. Baøi môùi: * Hoaït ñoäng 1: Nöôùc ta coù maïng löôùi soâng ngoøi daøy ñaëc - Naém moät soá ñaëc ñieåm vaø vai troø cuûa soâng ngoøi ñoái vôùi ñôøi soáng vaø saûn xuaát . -Saùch giaùo khoa - Hoaït ñoäng caù nhaân, lôùp + Böôùc 1: Phaùt phieáu hoïc taäp + Nöôùc ta coù nhieàu hay ít soâng? - Moãi hoïc sinh nghieân cöùu SGK, traû lôøi: - Nhieàu soâng + Keå teân vaø chæ treân löôïc ñoà H.1 vò trí moät soá con soâng ôû Vieät Nam? ÔÛ mieàn Baéc vaø mieàn Nam coù nhöõng con soâng lôùn naøo? - Mieàn Baéc: soâng Hoàng, soâng Ñaø, soâng Caàu, soâng Thaùi Bình - Mieàn Nam: soâng Tieàn, soâng Haäu, soâng Ñoàng Nai - Mieàn Trung coù soâng nhieàu nhöng phaàn lôùn laø soâng nhoû, ngaén, doác lôùn hôn caû laø soâng Caû, soâng Maõ, soâng Ñaø Raèng + Vì sao soâng mieàn Trung thöôøng ngaén vaø doác? - Vì vò trí mieàn Trung heïp, nuùi gaàn bieån. + Böôùc 2: - Hoïc sinh trình baøy - Söûa chöõa vaø giuùp hoïc sinh hoaøn thieän caâu traû lôøi - Chæ treân Baûn ñoà Ñòa lí töï nhieân Vieät Nam caùc con soâng chính ôû SGK Ÿ Choát yù: Maïng löôùi soâng ngoøi nöôùc ta daøy ñaëc vaø phaân boá roäng khaép treân caû nöôùc. -Vaøi HS laëp laïi * Hoaït ñoäng 2: Soâng ngoøi nöôùc ta coù löôïng nöôùc thay ñoåi theo muøa vaø coù nhieàu phuø sa . - Hoaït ñoäng nhoùm, lôùp -Hieåu ñöôïc soâng ngoøi nöôùc ta thay ñoåi theo muøa -Saùch giaùo khoa - Hoaït ñoäng nhoùm, lôùp + Böôùc 1: Phaùt phieáu giao vieäc - Hoaøn thaønh baûng sau: - Hoïc sinh ñoïc SGK, quan saùt hình 2, 3, thaûo luaän vaø traû lôøi: Cheá ñoä nöôùc soâng Thôøi gian (töø thaùng ñeán thaùng) Ñaëc ñieåm AÛnh höôûng tôùi ñôøi soáng vaø saûn xuaát Muøa luõ Muøa caïn + Böôùc 2: - Söûa chöõa, hoaøn thieän caâu traû lôøi. - Ñaïi dieän nhoùm trình baøy. Ÿ Choát yù: “Söï thay ñoåi cheá ñoä nöôùc theo muøa do söï thay ñoåi cuûa cheá ñoä möa theo muøa gaây neân, gaây nhieàu khoù khaên cho ñôøi soáng vaø saûn xuaát veà giao thoâng treân soâng, hoaït ñoäng cuûa nhaø maùy thuûy ñieän, muøa maøng vaø ñôøi soáng ñoàng baøo ven soâng”. - Nhoùm khaùc boå sung. - Laëp laïi - Nöôùc soâng vaøo muøa luõ , muøa caïn nhö theá naøo? Taïi sao? - Thöôøng coù maøu raát ñuïc do trong nöôùc coù chöùa nhieàu buøn, caùt (phuø sa) vaøo muøa luõ. Muøa caïn nöôùc trong hôn. Vì nhieàu lôùp ñaát treân maët bò baøo moøn ñöa xuoáng loøng soâng laøm soâng coù nhieàu phuø sa Ÿ Choát yù: 3/4 dieän tích ñaát lieàn nöôùc ta laø ñoài nuùi,...ñaát caøng bò baøo moøn maïnh. - Nghe * Hoaït ñoäng 3: Vai troø cuûa soâng ngoøi -Naém ñöôïc vai troø cuûa soâng ngoøi ñoái vôùi saûn xuaát. -Baûn ñoà töï nhieân -Hoaït ñoäng caù nhaân - Chæ treân baûn ñoà töï nhieân Vieät Nam: + Vò trí 2 ñoàng baèng lôùn vaø nhöõng con soâng boài ñaép neân chuùng. + Vò trí nhaø maùy thuûy ñieän Hoøa Bình vaø Trò An. - Hoïc sinh chæ treân baûn ñoà ôû SGK * Hoaït ñoäng 4: Cuûng coá - Hoaït ñoäng nhoùm, lôùp -GV choát laïi baøi - Nhaän xeùt, ñaùnh giaù 5.Nhaän xeùt- daën doø: - Chuaån bò: “Vuøng bieån nöôùc ta” -Nhaän xeùt tieát hoïc