Giáo án Lịch sử và Địa lí 4 - Học kì 1 - Trường tiểu học Bùi Thị Xuân

ûa hs sau đó đi đến kết luận : Khi nhà Lý suy yếu, tình hình đất nước khó khăn, nhà Lý không còn gánh vác được việc nước nên sự thay thế nhà Lý bằng nhà Trần là một điều tất yếu. Hoạt động 2 : Nhà Trần xây dựng đất nước. Mục tiêu : HS biết: Về cơ bản, nhà Trần cũng giống nhà Lý về tổ chức nhà nước, luật phát và quân đội. Đặc biệt là mối quan hệ giữa vua với quan, vua với dân rất gấn gũi nhau. Cách tiến hành : Bước 1 : - GV yêu cầu HS sau khi đọc SGK, điền dấu x vào ô c sau chính sách nào được nhà Trần thực hiện : + Đứng đầu nhà nước là vua. + Vua đặt lệ sớm cho con. c + Lập Hà đê sứ, Đồn điền sứ. c + Đặt chuông trước chuông. c + Cả nước chia thành huyện, xã. c + Trai tráng khỏe chiến tranh. c Bước 2 : - GV hướng dẫn kiểm tra kết quả làm việc của hs. Tổ chức cho các em trình bày những chính sách về tổ chức nhà nước được nhà Trần thực hiện. - Em tìm những sự việc cho thấy dưới thời Trần, quan hệ giữa vua và quan, giữa vua và dân chưa quá cách xa? - GV kết luận về những việc nhà Trần đã làm để xây dựng đất nước. - hs đọc SGK. - Thực hiện yêu cầu của GV - hs trình bày kết quả làm việc của mình. - Vua Trần cho đặt chuông lớn ở thềm cung điện để nhân dân đến thỉnh khi có việc cầu xin hoặc oan ức. Trong các buổi yến tiệc, có lúc vua và các quan nắm tay nhau ca hát vui vẻ. - 2 em lần lược đọc ghi nhớ. 4. Củng cố, dặn dò : - Nhận xét tiết học : Học thuộc ghi nhớ. Làm bài tập trong VBT. - Chuẩn bị bài : “Nhà Trần và việc đắp đê” III. RÚT KINH NGHIỆM TIẾT DẠY Ngày : / / KẾ HOẠCH BÀI DẠY Tiết : Tên bài : NHÀ TRẦN VÀ VIỆC ĐẮP ĐÊ Tuần : 15 I. Mục tiêu : - Nhà Trần rất quan tâm đến việc đắp đê. - Đắp đê giúp cho nông nghiệp phát triển và là cơ sở xây dựng khối đại đoàn kết dân tộc. - Có ý thức bảo vệ đê điều và phòng chống lũ lụt. II. Đồ dùng dạy học : - Tranh : cảnh đắp đê dưới thời Trần (phóng to). III. Các hoạt động dạy và học chủ yếu : 1. Ổn định tổ chức : 2. Kiểm tra bài cũ : + Nhà Trần ra đời trong hoàn cảnh nào? + Nhà Trần đã có những việc làm gì để củng cố, xây dựng đất nước? 3. Bài mới : - Giới thiệu bài : “Nhà Trần và việc đắp đê” HOẠT ĐỘNG CỦA GIÁO VIÊN HOẠT ĐỘNG CỦA HỌC SINH Hoạt động 1 : Điều kiện nước ta và truyền thống chống lụt của nhân dân ta. Mục tiêu : HS biết: Nhà Trần rất quan tâm đến việc đắp đê Cách tiến hành : Bước 1 : - GV đặt câu hỏi cho cả lớp thảo luận : + Sông ngòi tạo nhiều khó khăn gì? + Em hãy tóm tắt về một cảnh thông tin. Bước 2 : - GV nhận xét các ý kiến của hs. - GV kết luận : Sông ngòi cung cấp nước cho nông nghiệp phát triển, nông nghiệp. - hs đọc SGK. - hs thảo luận. - 2 em kể. - hs thảo luận theo nhóm 4. Hoạt động 2 : Nhà Trần tổ chức đắp đê chống lụt. Mục tiêu : hs hiểu: Đắp đê giúp cho nông nghiệp phát triển và là cơ sở dân tộc. Cách tiến hành : Bước 1 : - GV đặt câu hỏi: Em hãy tìm các sự kiện trong bài nói kên sự quan tâm nhà Trần. - GV tổ chức cho hs trao đổi. Bước 2 : - GV lắng nghe ý kiến HS-nhận xét –rút ra kết luận: Nhà Trần đặt ra lệ đê. - hs đọc SGK. - hs thảo luận. - hs đọc SGK và trả lời câu hỏi. Hoạt động 3 : Kết quả công cuộc đắp đê của nhà Trần. Mục tiêu : Học sinh hiểu được công dụng của việc đắp đê. Cách tiến hành : Bước 1: - GV yêu cầu hs đọc SGK và TLCH : + Nhà Trần đã thu được kết quả đắp đê? Bước 2 : - GV kết luận : Hệ thống đê dọc theo những con sông phát triển. - hs thảo luận theo nhóm 4. Hoạt động 4 : Liên hệ thực tế. Mục tiêu : Cách tiến hành : Bước 1 : + Ở địa phương em, nhân dân đã làm gì để chống lũ lụt? Bước 2 : - GV chốt ý rút ra kết luận: Nhân dân ta chống lũ lụt bằng cách , đê điều. . . - hs thảo luận theo nhóm. 4. Củng cố, dặn dò : - Nhận xét tiết học : Học thuộc ghi nhớ. Làm bài tập trong VBT. - Chuẩn bị bài : “Cuộc kháng chiến chống quân xâm lược Mông – Nguyên” Ngày : / / KẾ HOẠCH BÀI DẠY Tiết : Tên bài : CUỘC KHÁNG CHIẾN CHỐNG QUÂN XÂM LƯỢC MÔNG – NGUYÊN. Tuần : 16 I. Mục tiêu : - Dưới thời nhà Trần, ba lần quân Mông – Nguyên sang xâm lược nước ta. - Quân dân nhà Trần : nam nữ, già trẻ đều đồng lòng đánh giặc bảo vệ Tổ Quốc. - Trân trọng truyền thống yêu nước và giữ nước của cha ông nói chung và quân dân nhà Trần nói riêng. II. Đồ dùng dạy học : - Hình trong SGK phóng to (nếu có điều kiện). - Phiếu học tập của hs. III. Các hoạt động dạy và học chủ yếu : 1. Ổn định tổ chức : 2. Kiểm tra bài cũ : + Nhà Trần có biện pháp gì và thu được kết quả như thế nào trong việc đắp đê? + Ở địa phương em, nhân dân đã làm gì để phòng chống lũ lụt? 3. Bài mới : - Giới thiệu bài : “Cuộc kháng chiến chống quân xâm lược Mông – Nguyên” HOẠT ĐỘNG CỦA GIÁO VIÊN HOẠT ĐỘNG CỦA HỌC SINH Hoạt động 1 : Ý chí quyết tâm đánh giặc của vua tôi nhà Trần. Mục tiêu : Học sinh thấy được tinh thần chống giặc ngoại xâm của vua tôi nhà Trần. Cách tiến hành : Bước 1 : - Yêu cầu hs đọc mục 1 SGK. - GV phát phiếu học tập cho hs với nội dung sau : + Trần Thủ Độ khảng khái trả lời : ”Đầu thần. . .đừng lo”. + Điện Diên Hồng vang lên tiếng hô đồng thanh của các bô lão: “. . .”. - hs đọc mục 1 SGK để điền vào phiếu học tập. +Trong bài Hịch tướng sĩ có câu:”. . .phơi ngoài nội cỏ,. . . gói trong da ngựa, ta cũng cam lòng”. Bước 2 : -Dựa vào kết quả làm việc ở trên, GV yêu cầu HS trình bày tinh thần quyết tâm đánh giặc Mông-Nguyên của vua tôi nhà Trần. - hs rút ra tinh thần đánh giặc của quân dân nhà Trần. Hoạt động 2 : Kế sách đánh giặc của vua tôi nhà Trần và kết quả của cuộc kháng chiến. Mục tiêu : HS hiểu được chiến thắng vẻ vang của vua tôi nhà Trần. Cách tiến hành : Bước 1 : - GV nêu câu hỏi : + Việc quân dân nhà Trần ba lần rút quân khỏi Thăng Long là đúng hay sai? Vì sao? Bước 2 : - Gọi đại diện nhóm trình bày. - GV nhận xét, rút ra kết luận. - hs đọc SGK, thảo luận nhóm. - Mỗi nhóm ghi kết quả thảo luận ra nháp. - Đại diện nhóm trình bày. Hoạt động 3 : Mục tiêu : Tám gương yêu nước Trần Quốc Toản. Cách tiến hành : - GV tổ chức cho cả lớp kể những câu chuyện đã tìm hiểu được về tấm gương yêu nước Trần Quốc Toản. - GV tổng kết đôi nét về vị tướng trẻ yêu nước Trần Quốc Toản. -HS kể chuyện. 4. Củng cố, dặn dò : - Nhận xét tiết học : Học thuộc ghi nhớ. Làm bài tập trong VBT. - Chuẩn bị bài : III. RÚT KINH NGHIỆM TIẾT DẠY Ngày / / KẾ HOẠCH BÀI DẠY Tuần : Tiết : 17 Tên bài : ÔN TẬP I. Mục tiêu: - Hệ thống kiến thức các bài từ tuần 3 à 16 - HS nắm được các sự kiện lịch sử tiêu biểu từ buổi đầu dựng nước đến cuộc kháng chiến chống quân xâm lược Mông Nguyện - Tự hào về truyền thống dân tộc II. Hoạt động dạy - học: - Gv: Phiếu bài tập, bàn đồ. - HS: SGK - Các hoạt động dạy và học chủ yếu: 1. Ổn định tổ chức: Hát 2.Kiểm tra bài cũ: - Cuộc kháng chiếnchống quân xâm lược Mông - Nguyên - Nêu 1 số nét về 3 lần kháng ciến quân xâm lược Mông – Nguyên? 3. Bài mới: Giới thiệu bài “ Ôn tập” HOẠT ĐỘNG CỦA GIÁO VIÊN HOẠT ĐỘNG CỦA HỌC SINH Hoạt động 1: Mục tiêu: Nhớ lại các sự kiện lịch sử tiêu biểu từ buổi đầu dựng nước đến cuộc kháng chiến chống quân xâm lược Mông - Nguyên Cách tiến hành: -HS làm việc theo nhóm đôi ở phiếu bài tập (5 phút) - Y/c hs dùng sgk và sự hiểu biết của bản thân điền vào ô trống của bài tập Diến vào ô trống các sự kiện lịch sử hoặc thời gian diễn ra sự kiện lịch sử đó Thời gian Sự kiện lịch sử - - Từ năm 179 trước CN đến năm 938 - - Năm 938 - Năm 1010 - Năm 1075 - - Nhà nước Văn Lang ra đời - - Khởi nghĩa Hai Bà Trưng - -Cuộc khág chiến chống quân xâm lược Tống lần thứ I - - - Nhà trần thành lập è GV kết luận Hoạt động 2: Mục tiêu: Nắm được diễn biến và ý nghĩa 1 số sự kiện lịch sử tiêu biểu Cách tiến hành: Hoạt động tập thể Giáo viên nêu câu hỏi 1) Em hãy kể tên các cuộc khởi nghĩa lớn của nhân dân ta chống lại ách đô hộ của các triều đại phong kiến Phương Bắc? 2) Em hãy kể lại diễn biến chính của các cuộc khởi nghĩa: + Hai bà Trưng (Năm 40), quân ta đánh thắng quân Nam Hán trên sông Bạch Đằng (938). Cuộc khởi nghĩa chống quân xâm lược Tống (981) 3) Vì sao Lý Thái Tổ chọn vùng đất Đại La làm Kinh đô? 4) Nêu kết quả của cuộc kháng chiến chống quân xâm lược Tống lần thứ 2 5) Nhà Trần đã có những việc gì để củng cố và xây dựng đất nước? 6)Nhà Trần thu được kết quả gì trong việc đắp đê? è GV giúp hs hoàn chỉnh câu trả lời - Hs thảo luận nhóm đôi làm vào phiếu bài tập - 1 Hs đọc phiếu bài tập - Đại diện nhóm trình bày. - Cả lớp nhận xét, bổ sung. - Hs trả lời từng câu hỏi - Cả lớp nhận xét, bổ sung. 4. Củng cố và dặn dò: - Nhận xét tiết học. - Chuẩn bị bài: Học thuộc đề cương ôn tập - Kiểm tra HK I IV. Rút kinh nghiệm tiết dạy: