Giáo án Lịch sử Lớp 9 - Ôn thi học sinh giỏi

. (1đ) Sách, báo xuất bản công khai được lợi dụng triệt để vào việc tuyên truyền chính sách “khai hóa” của thực dân và gieo rắc ảo tưởng hòa bình hợp tác với thực dân cướp nước và vua quan bù nhìn bán nước. (1đ) Câu 4(4điểm): Đặc điểm của phong trào công nhân Việt Nam những năm 1919 – 1925? Cuộc đấu tranh của công nhân trong thời kì này còn lẻ tẻ, mang tính tự phát. (1đ) Ý thức giai cấp, chính trị ngày càng phát triển, được thể hiện rõ qua cuộc bãi công của công nhân Ba Son – là cuộc đấu tranh đầu tiên có tổ chức, lãnh đạo. Cuộc đấu tranh không chỉ nhằm mục đích kinh tế mà còn vì mục tiêu chính trị. (2đ) Bước đầu có tính tự giác và có ý thức C©u 3: (6,0 ®iÓm): a. V× sao, tõ khi §¶ng ra ®êi, giai cÊp c«ng nh©n ViÖt Nam gi÷ vai trß l·nh ®¹o c¸ch m¹ng? b. §¶ng céng s¶n ViÖt Nam ra ®êi cã ý nghÜa nh thÕ nµo ®èi víi c¸ch m¹ng ViÖt Nam? 3 (6 ®) a.Giai cÊp c«ng nh©n ViÖt Nam gi÷ vai trß l·nh ®¹o c¸ch m¹ng v×: - Giai cÊp c«ng nh©n ViÖt Nam ®¹i diÖn cho ph¬ng thøc s¶n xuÊt tiªn tiÕn, lao ®éng tËp trung, cã kØ luËt - Ngoµi nh÷ng ®Æc ®iÓm cña giai cÊp c«ng nh©n quèc tÕ, giai cÊp c«ng nh©n ViÖt nam cßn cã nh÷ng ®Æc ®iÓm riªng: + BÞ ¸p bøc bãc lét nÆng nÒ nhÊt, nªn cã tinh thÇn c¸ch m¹ng cao nhÊt. + Cã quan hÖ tù nhiªn g¾n bã víi giai cÊp n«ng d©n. + KÕ thõa truyÒn thèng anh hïng bÊt khuÊt cña d©n téc. + §Æc biÖt, võa lín lªn, giai cÊp c«ng nh©n ViÖt Nam ®· tiÕp thu ngay chñ nghÜa M¸c – Lª nin, ¶nh hëng c¸ch m¹ng th¸ng Mêi Nga vµ phong trµo c¸ch m¹ng thÕ giíi ngay sau chiÕn tranh. - Giai cÊp c«ng nh©n ViÖt Nam víi hoµn c¶nh ra ®êi vµ ph¸t triÓn, cïng víi nh÷ng ®Æc ®iÓm cña m×nh, lµ giai cÊp yªu níc, c¸ch m¹ng, cïng víi giai cÊp n«ng d©n trë thµnh hai lùc lîng chÝnh cña c¸ch m¹ng, trong ®ã: giai cÊp c«ng nh©n n¾m lÊy ngän cê l·nh ®¹o c¸ch m¹ng gi¶i phãng d©n téc vµ gi¶i phãng giai cÊp. b- §¶ng céng s¶n ViÖt Nam ra ®êi lµ kÕt qu¶ tÊt yÕu cña cuéc ®Êu tranh d©n téc vµ giai cÊp ë ViÖt Nam trong thêi ®¹i míi. - §¶ng ra ®êi lµ s¶n phÈm cña sù kÕt hîp nhuÇn nhuyÔn ba yÕu tè: Chñ nghÜa M¸c – lª nin, phong trµo c«ng nh©n vµ phong trµo yªu níc ViÖtNam trong nh÷ng n¨m 20 cña thÕ kØ XX. - ViÖc thµnh lËp §¶ng lµ bíc ngoÆt vÜ ®¹i trong lÞch sö cña c¸ch m¹ng ViÖt Nam, chøng tá giai cÊp v« s¶n níc ta trëng thµnh vµ ®ñ søc l·nh ®¹o c¸ch m¹ng, chÊm døt thêi k× khñng ho¶ng vÒ vai trß l·nh ®¹o vµ ®êng lèi trong phong trµo cña c¸ch m¹ng ViÖt Nam. Tõ ®©y c¸ch m¹ng ViÖt Nam ®· thuéc quyÒn l·nh ®¹o tuyÖt ®èi cña giai cÊp c«ng nh©n mµ ®éi tiªn phong lµ §¶ng céng s¶n. - C¸ch m¹ng ViÖt Nam trë thµnh mét bé phËn kh¨ng khÝt cña c¸chm¹ng thÕ giíi. - §¶ng ra ®êi lµ sù chuÈn bÞ tÊt yÕu ®Çu tiªn cã tÝnh quyÕt ®Þnh cho nh÷ng bíc ph¸t triÓn nh¶y vät vÒ sau cña d©n téc ViÖt Nam. C©u 4: ( 7 ®iÓm): So s¸nh cuéc khai th¸c thuéc ®Þa lÇn thø nhÊt (1897 – 1914) víi cuéc khai th¸c thuéc ®Þa lÇn thø hai (1919 – 1929) cña thùc d©n Ph¸p ë ViÖt Nam? so s¸nh Cuéc khai th¸c lÇn thø nhÊt Cuéc khai th¸c lÇn thø hai §iÓm Hoµn c¶nh l sau khi thùc hiÖn xong viÖc b×nh ®Þnh vÒ qu©n sù, thùc d©n Ph¸p b¾t ®Çu khai th¸c thuéc ®Þa lÇn thø nhÊt (1897 – 1914) Sau chiÕn tranh thÕ giíi thø nhÊt, thùc d©n Ph¸p tiÕp tôc khai th¸c thuéc ®Þa lÇn thø hai ë ViÖt Nam ,0 Môc ®Ých - Khai th¸c nguån tµi nguyªn phong phó. - Bãc lét nguån nh©n c«ng rÎ m¹t. - BiÕn ViÖt Nam thµnh thÞ tr­êng tiªu thu hµng ho¸ riªng cña Ph¸p Gièng lÇn thø nhÊt ,0 Néi dung Ph¸p ®Çu t vµo c¸c ngµnh kinh tÕ: - N«ng nghiÖp: TiÕn hµnh c­íp ruéng ®Êt cña n«ng d©n ®Ó lËp ®ån ®iÒn. - C«ng nghiÖp: Chñ yÕu khai th¸c má, nhÊt lµ má than. Ngoµi ra b¾t ®Çu h×nh thµnh nh÷ng c¬ së c«ng nghiÖp hµng tiªu dïng. - Giao th«ng vËn t¶i: Ph¸t triÓn ®Ó phôc vô vho c«ng cuéc khai thuéc ®Þa vµ môc ®Ých qu©n sù. -Th­¬ng nghiÖp: ®éc quyÒn xuÊt nhËp khÈu, tæng sè vèn Ph¸p ®Çu t vµo ViÖt Nam gÇn 1 tû ®ång. - ThuÕ: ®Æt ra nhiÒu lo¹i thuÕ víi møc thuÕ rÊt cao. Quy m« khai th¸c gÊp nhiÒu lÇn so víi lÇn thø nhÊt, ®Çu t vµo c¸c ngµnh: - N«ng nghiÖp: Ph¸p bá vèn ®Çu t nhiÒu nhÊt vµo n«ng nghiÖp, n¨m 1927 sè vèn ®Çu t vµo n«ng nghiÖp lªn tíi 400 triªô Phr¨ng, ®Èy m¹nh cưíp ®o¹t ruéng ®Êt ®Ó lËp ®ån ®iÒn cao su. - C«ng nghiÖp: Chñ yÕu lµ khai th¸c má than, nhiÒu c«ng ty than nèi tiÕp nhau ra ®êi. Ngoµi ra Ph¸p cßn ®Çu tư vµo c«ng nghiÖp tiªu dïng, ®Æc biÖt lµ c«ng nghiÖp chÕ biÕn. - Thư¬ng nghiÖp: §éc chiÕm thÞ trưêng ViÖt Nam, ®¸nh thuÕ nÆng vµo c¸c mÆt hµng nhËp tõ NhËt B¶n vµ Trung Quèc. LËp ng©n hµng §«ng D­¬ng, t¨ng thuÕ ®èi víi hµng ho¸ néi ®Þa. 3,0 HÖ qu¶ Lµm cho nÒn kinh tÕ ViÖt Nam bÞ quÌ quÆt, ngµy cµng lÖ thuéc vµo chÝnh quèc Cµng lµm cho kinh tÕ n­íc tabÞ cét chÆt vµo kinh tÕ n­íc Ph¸p. §«ng D­¬ng trë thµnh thÞ trêng ®éc chiÕm cña Ph¸p 1,0 T¸c ®éng - Ph­¬ng thøc s¶n xuÊt TBCN b¾t ®Çu du nhËp vµo ViÖt Nam tån t¹i cïng víi ph­¬ng thøc s¶n xuÊt phong kiÕn. - X· héi ViÖt Nam b¾t ®Çu ph©n chia giai cÊp. - Ph­¬ng thøc s¶n xuÊt TBCN b¾t ®Çu du nhËp vµo ViÖt Nam - X· héi ViÖt Nam cã sù ph©n ho¸ giai cÊp s©u s¾c 1,0 II: PHẦN LỊCH SỬ VIỆT NAM: (6.0 điểm) Câu 5: Cuộc khai thác thuộc địa lần thứ nhất của thực dân Pháp (1897-1914): a. Trình bày các chính sách khai thác lần thứ nhất của thực dân Pháp trong các ngành nông nghiệp, công, thương nghiệp, giao thông vận tải? b. Dưới tác động của cuộc khai thác thuộc địa của thực dân Pháp giai cấp địa chủ phong kiến và nông dân có những thay đổi như thế nào? Câu 5: Cuộc khai thác thuộc đia lần thứ nhất của thực dân pháp ( 1897-1914) Yêu cầu học sinh nêu được: a. Các chính sách khai thác lần thứ nhất của thực dân Pháp trong các ngành nông nghiệp, công, thương nghiệp, giao thông vận tải (4.0 đ) - Trong nông nghiệp: Pháp đẩy mạnh việc cướp đoạt ruộng đất, lập các đồn điền... - Trong công nghiệp: Pháp tập trung khai thác than và kim loại. Ngoài ra, Pháp đầu tư vào một số ngành khác như xi măng, điện, chế biến gỗ... - Về thương nghiệp: Pháp độc chiếm thị trường Việt Nam, hàng hóa của Pháp nhập vào Việt Nam chỉ bị đánh thuế rất nhẹ hoặc được miễn thuế, nhưng đánh thuế cao hàng hóa các nước khác. Pháp còn tiến hành đề ra các thứ thuế mới bên cạnh thuế cũ: thuế muối, rượu... - Giao thông vận tải: Pháp xây dựng hệ thống giao thông đường bộ, đường sắt để tăng cường bóc lột kinh tế và phục vụ mục đích quân sự. b. Dưới tác động của cuộc khai thác thuộc địa của thực dân Pháp giai cấp địa chủ phong kiến và nông dân có những thay đổi : (2.0 đ) + Giai cấp địa chủ phong kiến đã đầu hàng, làm chỗ dựa, tay sai cho thực dân Pháp. - Tuy nhiên, có một bộ phận địa chủ vừa và nhỏ có tinh thần yêu nước. + Giai cấp nông dân: Số lượng đông đảo, bị áp bức bóc lột nặng nề nhất, họ sẵn sàng hưởng ứng, tham gia cuộc đấu tranh giành độc lập dân tộc. Một bộ phận nhỏ mất ruộng đất vào làm việc trong các hầm mỏ, đồn điền. (4,5 điểm).Hãy trình bày hoàn cảnh lịch sử và những nét mới của phong trào yêu nước ở Việt Nam đầu thế kỉ XX. - Yêu cầu thi sinh nêu được các nội dung sau: * Hoàn cảnh lịch sử: - Đầu thế kỉ XX, CNTB chuyển sang giai đoạn CNĐQ, tác động đến phong trào giải phóng dân tộc trên thế giới... 0,25 - Những luồng tư tưởng mới từ bên ngoài ảnh hưởng đến con đường cứu nước Việt Nam (Cải cách Minh Trị ở Nhật Bản, Cuộc vận động duy tân ở Trung Quốc, ...). 0,5 - Phong trào đấu tranh theo hệ tư tưởng phong kiến không còn phù hợp... 0,25 - Chương trình khai thác thuộc địa lần thứ nhất của Pháp (1897 - 1914) tác động đến kinh tế, xã hội Việt Nam, làm xuất hiện những giai cấp và tầng lớp mới (Công nhân, tư sản, tiểu tư sản). 0,5 * Những nét mới của phong trào yêu nước ở Việt Nam đầu thế kỉ XX: - Về tư tưởng: Các phong trào yêu nước đầu thế kỷ XX đều đoạn tuyệt với tư tưởng phong kiến, tiếp thu tư tưởng dân chủ tư sản tiến bộ. 0,5 - Lãnh đạo phong trào: Văn thân, sĩ phu yêu nước tiến bộ chịu ảnh hưởng của khuynh hướng dân chủ tư sản (Phan Bội Châu, Phan Châu Trinh) 0,5 - Lực lượng tham gia: Gồm nhiều tầng lớp mới như công nhân, tiểu tư sản, tư sản dân tộc 0,5 - Mục tiêu đấu tranh: Không chỉ đánh đuổi thực dân Pháp giành độc lập dân tộc mà còn đề cập đến các vấn đề như chống phong kiến, cải cách, canh tân đất nước, phát triển xã hội. 0,5 - Hình thức: Ngoài đấu tranh vũ trang còn có các hình thức dấu tranh cải cách, canh tân, mít tinh, biểu tình, mở trường học... 0,5 - Quy mô: phong trào không chỉ diễn ra trong nước mà còn cả nước ngoài. 0,5 Câu 5: Phong trào công nhân nước ta trong những năm 1919-1925 đã phát triển trong bối cảnh nào? Tại sao nói rằng cuộc bãi công của công nhân xưởng Ba Son Sài Gòn ( tháng 08/1925) l mốc quan trọng trên con đường phát triển của phong trào công nhân nước ta sau chiến tranh thế giới thứ I. : Phong trò công nhân nước ta phát triển trong bối cảnh. Nói: cuộc bãi công của công nhân Ba Son là mốc quan trọng trên con đường phát triển ( 7 điểm). a. Phong trào công nhân nước ta phát triển trong bối cảnh ( 3 điểm) - Trên thế giới: Do ảnh hưởng của cuộc đấu tranh của công nhân và thủy thủ Pháp Trung Quốc đã cổ vũ động viên công nhân Việt Nam đứng dạy đấu tranh.( 1 điểm) - Trong nước( 2 điểm) + Phong trào tuy còn tự phát nhưng ý thức gia cấp cao hơn( 1 điểm) + Năm 1920 tổ chức công hội bí mật ở Sài Gòn ra đời( 1điểm) b. Cuộc bãi công của công nhân Ba Son là mốc quan trọng trên con đường phát triển .( 4điểm) - Tháng 8/1925 công nhân Ba Son ở Sài Gòn bãi công ngăn cản tàu chiến Pháp Trung Quốc.( 1 diểm) - Nếu như các cuộc đấu tranh của công nhân trước đây chủ yếu vì mục đích kinh tế thì cuộc bãi công của công nhân Ba Son là cuộc đấu tranh đầu tiên có tổ chức lãnh đạo thể hiện tinh thần quốc tế vô sản( 2 điểm) - Từ cuộc bãi công Ba Son là mốc đánh dấu phong trào công nhân Việt Nam bước vào đấu tranh tự giác.( 1 điểm) *Luư ý: Trªn ®©y lµ hưíng dÉn chÊm bµi thi chän §éi tuyÓn thi tØnh cña huyÖn, v× vËy, khi chÊm bµi, gi¸o viªn tr©n träng vµ khuyÕn khÝch häc sinh cã bµi lµm tr×nh bµy s¹ch sÏ, ch÷ viÕt ®Ñp, kh«ng m¾c lçi c¬ b¶n, diÔn ®¹t ý m¹ch l¹c, cã s¸ng t¹o Nh÷ng bµi lµm cÈu th¶, m¾c nhiÒu lçi kh«ng cho ®iÓm tèi ®a tõng c©u , ®iÓm trõ tèi ®a vÒ h×nh thøc: 0,5 ®iÓm.