Giáo án Giáo dục công dân lớp 8 - Nguyễn Thanh Loan - Tuần 22 - Tiết 21 - Bài 14: Phòng, Chống Nhiễm Hiv/aids

thứ 2 – liên quan đến 1 số ngành nghề có nguy cơ lây nhiễm H (CA, bác sỹ) - BT 5/SGK/Tr 41 + Không. AIDS có con đường lây truyền .... + Nói cho bạn biết về con đường lây truyền và cách phòng tránh; tư tưởng trong Xh không phân biệt, kì thị với người có H và gia đình họ. III- Bài tập Củng cố (3-5’) TH: cô V nói với chồng “Ôi sợ quá, em nghe nói nước ta có nhiều trẻ em bị nhiễm HIV/AIDS đấy!”. Chồng cô cãi: “Vớ vẩn! làm gì có chuyện trẻ em lại mắc cái bệnh của người lớn!Em có biết bệnh này làm sao mà bị không?”. Này nhé: thứ nhất là lây theo đường tình dục, thứ hai là nghiện ma tuý mà tiêm chích bơm, kim tiêm với người đã bị nhiễm HIV. Còn trẻ em chúng có làm được các việc đó đâu mà bị?” Cô V thấy chồng nói có lý, không cãi lại được nhưng vẫn băn khoăn. - Dựng lại tình huống thành tiểu phẩm. - Dùng kiến thức đã học về phòng chống HIV/AIDS, em hãy giải thích giúp vợ chồng cô V. - chuẩn bị tiểu phẩm t= 4’ - diễn t= 3’ KL : Có trẻ em bị nhiễm HIV là đúng. Lý do : + Truyền máu, tiêm chủng mà dùng chung bơm, kim tiêm để tiêm thuốc chữa bệnh mà không khử trùng cẩn thận để dính máu của người bị nhiễm HIV sang trẻ. + Căn bệnh này còn lây theo đường từ mẹ sang con. Khi người mẹ bị nhiễm HIV /AIDS có thai có thể sinh ra đứa con bị nhiễm bệnh Hướng dẫn về nhà (1’) Tìm hiểu thêm về H ; Suy nghĩ sâu sắc về lối sống của mình, bạn bè để không sa vào TNXH; Nắm vững những kiến thức về H để tự bản thân không bị mắc. Hoàn thiện bài tập vào vở. Xem trước bài số 15 Tư liệu tham khảo Nhiễm HIV ở người được Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) xem như là đại dịch. Việc chủ quan đối với HIV càng làm tăng nguy cơ bị lây bệnh.[4][5] Từ khi phát hiện ra HIV vào năm 1981 cho đến năm 2006, AIDS đã giết chết hơn 25 triệu người.[6] Khoảng 0,6% dân số thế giới bị nhiễm HIV.[6] Năm 2009, toàn thế giới có 1,8 triệu người mắc bệnh AIDS, giảm so với mức đỉnh là 2,1 triệu người trong năm 2004.[7] Khoảng 260.000 trẻ em chết vì AIDS trong năm 2009.[7] Một con số không cân xứng của số người tử vong do AIDS ở vùng Châu Phi hạ Sahara đã làm chậm tăng trưởng kinh tế và làm trầm trọng thêm gánh nặng của nghèo đói.[8] Trong năm 2005, ước tính ở châu Phi có khoảng 90 triệu người bị nhiễm HIV, kết quả là một ước lượng tối thiểu sẽ có 18 triệu trẻ mồ côi.[9] Điều trị bằng thuốc kháng retrovirus có thể làm giảm cả hai tỉ lệ tử vong và bệnh tật ở người nhiễm HIV.[10] Mặc dù thuốc kháng retrovirus vẫn không có sẵn để dùng rộng rãi, nhưng việc mở rộng các chương trình điều trị bằng thuốc kháng retrovirus từ năm 2004 đã làm giảm số lượng các ca tử vong ở người mắc bệnh AIDS và số ca nhiễm mới ở nhiều nơi trên thế giới.[7] Tăng cường việc nhận thức và các biện pháp phòng ngừa đối với người dân, cũng như quá trình diễn tiến tự nhiên của dịch bệnh, cũng đóng một vai trò quan trọng. Thế mà, ước tính vẫn có khoảng 2,6 triệu người mới bị nhiễm HIV trong năm 2009.[7] Trường hợp nhiễm HIV đầu tiên ở nước ta được phát hiện vào tháng 12 năm 1990 tại thành phố Hồ Chí Minh. Nhưng thực sự dịch HIV/AIDS đã bắt đầu bùng nổ từ năm 1993 trong nhóm những người nghiện chích ma túy tại thành phố Hồ Chí Minh. Sau đó dịch bắt đầu lan ra các tỉnh. Đến cuối tháng 12/1998, toàn bộ 61 tỉnh, thành trực thuộc Trung ương (sau đây gọi chung là tỉnh) trong cả nước đều đã phát hiện có người bị nhiễm HIV. Tính đến tháng 13/12/2002, theo số liệu báo cáo của các tỉnh thành, cả nước đã phát hiện 58490 trường hợp nhiễm HIV, 8718 trường hợp biến chuyển thành bệnh AIDS và 4834 trường hợp đã tử vong. Phân tích các trường hợp nhiễm HIV cho thấy: Độ tuổi bị nhiễm HIV cao nhất là ở nhóm tuổi 20 -29. Nam giới chiếm 53%. Đối tượng bị nhiễm chủ yếu hiện nay là những người nghiện chích ma túy (60%) song tỷ lệ lây nhiễm qua đường tình dục đang gia tăng. Kết quả giám sát trọng điểm tại 21 tỉnh, cho thấy tỷ lệ nhiễm HIV đang tiếp tục gia tăng trong nhóm nghiện chích ma túy, mại dâm, người mắc STD ( các bệnh lây truyền qua đường tình dục) và bắt đầu gia tăng trong nhóm tân binh, phụ nữ có thai. Điều đó chứng tỏ HIV có xu hướng đang lan dần vào cộng đồn BỘ Y TẾ CỤC PHÒNG, CHỐNG HIV/AIDS Số: 04 /BC-AIDS CỘNG HOÀ XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM Độc lập - Tự do - Hạnh phúc Hà Nội, ngày 11 tháng 01 năm 2013 BÁO CÁO TỔNG KẾT Công tác phòng, chống HIV/AIDS năm 2012 và kế hoạch công tác năm 2013 Tính đến 30/11/2012, số trường hợp nhiễm HIV hiện còn sống là 208.866 trường hợp, số bệnh nhân AIDS hiện còn sống là 59.839 và 62.184 trường hợp tử vong do AIDS. Riêng 11 tháng đầu năm 2012, cả nước phát hiện 11.102 trường hợp nhiễm HIV, 3.716 bệnh nhân AIDS và 961 người tử vong do AIDS. So với cùng kỳ năm 2011, số trường hợp nhiễm HIV phát hiện và báo cáo giảm 26%, số người tử vong giảm 53%, tuy nhiên số liệu tử vong từ tuyến xã phường thống kê chậm nên con số tử vẫn còn chưa thống kê đầy đủ. Về địa bàn dịch HIV/AIDS ghi nhận tăng lên 79.1% số xã/phường/thị trấn báo cáo có người nhiễm HIV ở 98% quận/huyện trong cả nước. Về hình thái dịch HIV tiếp tục ghi nhận có sự thay đổi, trong số người nhiễm HIV báo cáo năm 2012 có 31,5% người nhiễm là nữ giới cao hơn 0,5% so với năm 2011, đường lây truyền HIV lần đầu tiên báo cáo ghi nhận số người nhiễm HIV bị lây nhiễm qua quan hệ tình dục cao hơn lây truyền qua tiêm chích ma túy (45,5% so với 42,1%), trong khi năm 2011 tương ứng là (41,8% so với 46,4%). Tỷ lệ nhiễm HIV trong nhóm nghiện chích ma túy theo dõi qua giám sát trọng điểm tiếp giảm, tỷ lệ này năm 2012 là 11,% so với 13,4% năm 2012, tỷ lệ nhiễm HIV trong nhóm phụ nữ bán dâm năm 2012 2,7% so với 2,9% năm 2011, tỷ lệ nhiễm HIV trong nhóm MSM 2,3% so với 5% năm 2011 (tỷ lệ nhiễm HIV trong nhóm MSM chưa phản ánh đầy đủ nhiễm HIV trong nhóm này chung cho cả nước do cỡ mẫu nhỏ). Hưng Yên Đến nay, toàn tỉnh có 154/161 xã, phường, thị trấn trên 10 huyện, thành phố có bệnh nhân HIV/AIDS. Tính từ khi phát hiện người nhiễm HIV đầu tiên (tháng 1.1997), đến nay, toàn tỉnh đã phát hiện 1.658 trường hợp nhiễm HIV/AIDS. Trong đó 4 huyện, thành phố có 100% số xã, phường, thị trấn có người nhiễm HIV/AIDS là: Thành phố Hưng Yên, Khoái Châu, Yên Mỹ và Tiên Lữ. Đã có 652 người tử vong do AIDS.  Trong những năm qua, cả hệ thống chính trị và toàn thể nhân dân tỉnh đã vào cuộc mạnh mẽ, quyết liệt. Công tác thông tin giáo dục truyền thông được triển khai dưới nhiều hình thức đa dạng, phong phú về nội dung như tuyên truyền công tác phòng lây nhiễm HIV theo nhóm đối tượng, đặc biệt là các đối tượng có nguy cơ cao như nghiện chích ma túy và phụ nữ tiếp viên tại các cơ sở vui chơi giải trí. Do vậy đã khống chế được tốc độ gia tăng của dịch HIV/AIDS; giảm số người nhiễm HIV mới được phát hiện; giảm sự kỳ thị và phân biệt đối xử đối với người nhiễm HIV và bệnh nhân AIDS. Nhiều biện pháp trong công tác phòng, chống HIV/AIDS được triển khai như: Tăng cường giám sát HIV/AIDS, an toàn truyền máu; can thiệp giảm tác hại, chăm sóc, hỗ trợ và điều trị cho người nhiễm HIV, chương trình điều trị ARV, điều trị dự phòng lây truyền HIV từ mẹ sang con. Đặc biệt, trong năm nay tỉnh ta mở một cơ sở điều trị nghiện các chất dạng thuốc phiện bằng thuốc thay thế Methadone cho trên 60 đối tượng nghiện. Báo cáo của UNAIDS cho thấy số nhiễm HIV mới đã giảm 33% trên cả người lớn và trẻ em kể từ năm 2001 Trong khi các nhà lãnh đạo thế giới chuẩn bị nhóm họp tại Đại hội đồng Liên Hợp Quốc (LHQ) để đánh giá tiến độ thực hiện các Mục tiêu phát triển thiên niên kỷ, UNAIDS công bố một báo cáo về dịch HIV toàn cầu. Báo cáo cho thấy những bước tiến rõ rệt hướng tới các mục tiêu toàn cầu năm 2015 về HIV. Số nhiễm mới trên cả người lớn và trẻ em vào cuối năm 2012 ước tính là 2,3 tr, giảm 33% kể từ năm 2001. Số nhiễm mới ở trẻ em năm 2012 là 260.000, giảm 52% kể từ năm 2001. Nhờ việc mở rộng điều trị ARV một cách nhanh chóng, số người tử vong do AIDS cũng đã giảm 30% so với mức đỉnh điểm năm 2005. Vào cuối năm 2012, có khoảng 9.7 triệu người ở các nước thu nhập thấp và trung bình đang được điều trị ARV, tăng gần 20% chỉ trong một năm. Năm 2011, các nước thành viên LHQ nhất trí đặt ra mục tiêu đến năm 2015 điều trị ARV cho 15 triệu người. Tuy nhiên, với những bằng chứng mới cho thấy lợi ích dự phòng lây nhiễm HIV của việc điều trị ARV và với việc các quốc gia không ngừng mở rộng chương trình điều trị, Tổ chức y tế thế giới đã đưa ra hướng dẫn điều trị mới, tăng số người ước tính cần được điều trị thêm hơn 10 triệu người. “Chúng ta có thể đạt được mục tiêu đến năm 2015 điều trị ARV cho 15 triệu người. Và chúng ta còn phải vươn xa hơn thế, với tầm nhìn và cam kết bảo đảm không còn người dân nào cần mà không được điều trị,” Giám đốc điều hành UNAIDS Michel Sidibé khẳng định. Thế giới cũng đã đáp ứng tốt hơn nhiều nhu cầu về điều trị lao của người sống với HIV. Số người sống với HIV tử vong do lao đã giảm 36% kể từ năm 2004. Mặc dù nguồn lực dành cho HIV của các nhà tài trợ bị chững lại, không thay đổi kể từ năm 2008, nhưng nguồn đầu tư trong nước cho HIV của các quốc gia đã tăng lên, chiếm 53% nguồn lực toàn cầu dành cho HIV năm 2012. Tổng nguồn lực dành cho ứng phó với HIV năm 2012 ước tính là 18,9 tỷ đô-la, hụt khoảng 3-5 tỷ so với nhu cầu ước tính hàng năm cho đến 2015 là 22-24 tỷ/năm. Đồng thời với việc công bố các con số ước tính mới về HIV trên toàn cầu, Báo cáo về dịch AIDS toàn cầu năm 2013 của UNAIDS còn đánh giá tiến độ thực hiện mười mục tiêu mà các nước thành viên LHQ đặt ra trong Tuyên bố chính trị của LHQ về HIV và AIDS năm 2011.  Bản báo cáo cũng cho thấy tiến độ chậm trên toàn thế giới trong việc đảm bảo các quyền con người, bảo đảm tiếp cận của những người có nguy cơ lây nhiễm cao tới các dịch vụ về HIV, đặc biệt là cho người sử dụng ma túy. Tiến bộ trong việc ngăn ngừa bạo lực đối với phụ nữ và trẻ em gái cũng rất chậm. Bao lực là yếu tố gây nên tình trạng dễ bị tổn thương với HIV. Bất bình đẳng giới, các bộ luật mang tính trừng phạt và các thực hành mang tính phân biệt đối xử đang tiếp tục cản trở các ứng phó với HIV và các nỗ lực nhằm loại bỏ các rào cản trong việc mở rộng cung cấp dịch vụ về HIV cho những người cần sử dụng nhất.