Giáo án Giáo dục công dân Lớp 12 - Tiết 22: Công dân với các quyền dân chủ (tiết 3)- Năm học 2009-2010 - Nguyễn Văn Tập

o thaåm quyeàn vaø trong thôøi gian do luaät ñònh: Ví duï UBND phôøng xem xeùt vaø giaûi quyeát => Keát quaû cuûa vieäc giaûi quyeát khieáu naïi: Quyeát ñònh giöõ nguyeân, söûa ñoåi hoaëc huûy boû quyeát ñònh haønh chính, quyeát ñònh chaám döùt haønh vi haønh chính bò khieáu naïi; quyeát ñònh boài thöôøng thieät haïi (neáu coù) cho ngöôøi bò thieät haïi theo nguyeân taéc “ngöôøi bò thieät haïi coù quyeàn ñöôïc boài thöøông veà vaät chaát vaø phuïc hoài danh döï”: Ví duï: Böôùc 3: Neáu ngöôøi khieáu naïi ñoàng yù vôùi keát quaû giaûi quyeát thì hoï coù quyeàn löïa choïn moät trong hai caùch: -> Hoaëc tieáp tuïc khieáu naïi leân ngöôøi ñöùng ñaàu cô quan haønh chính caáp treân tröïc tieáp cuûa cô quan ñaõ bò khieáu naïi laàn ñaàu: Ví duï: -> Hoaëc kieän ra toaø Haønh chính thuoäc toaø aùn nhaân daân (trong tröôøng hôïp naøy, vuï kieän seõ ñöôïc giaûi quyeát theo Phaùp leänh Thuû tuïc giaûi quyeát caùc vuï aùn haønh chính): Ví duï: Böôùc 4: Ngöôøi giaûi quyeát khieáu naïi laàn hai xem xeùt, giaûi quyeát yeâu caàu cuûa ngöôøi khieáu naïi, ra caùc quyeát ñònh sau: Quyeát ñònh yeâu caàu ngöôøi coù quyeát ñònh haønh chính, haønh vi haønh chính bò khieáu naïi phaûi söûa ñoåi, huyû boû moät phaàn hay toaøn boä quyeát ñònh haønh chính, chaám döùt haønh vi haønh chính bò khieáu naïi, boài thöôøng thieät haïi (neáu coù) - Neáu noäi dung khieáu naïi laø ñuùng, ñuùng moät phaàn. Quyeát ñònh giöõ nguyeân quyeát ñònh nhö laàn moät Neáu ngöôøi khieáu naïi vaãn khoâng ñoàng yù vôùi quyeát ñònh giaûi quyeát laàn hai thì trong thôøi haïn do luaät ñònh, coù quyeàn khôûi kieän ra Toaø haønh chính thuoäc Toaø aùn nhaân daân. Nhö vaäy, moïi quaù trình khieáu naïi theo con ñôøng haønh chính ñeàu keát thuùc sau khi giaûi quyeát khieáu naïi laàn hai. Tuy nhieân, ngôøi khieáu naïi vaãn coøn quyeàn yeâu caàu toaø aùn giaûi quyeát vieäc khieáu naïi cuûa mình theo thuû tuïc toá tuïng Quy trình toá tuïng vaø giaûi quyeát toá caùo ñöôïc thöïc hieän theo boán böôùc sau ñaây: Böôùc 1: Ngöôøi toá caùo göûi ñôn toá caùo ñeán cô quan, toå chöùc, caù nhaân coù thaåm quyeàn giaûi quyeát toá caùo. Böôùc 2. Trong thôøi gian luaät ñònh, ngöôøi giaûi quyeát toá caùo phaûi tieán haønh caùc vieäc: –Xaùc minh vaø phaûi ra quyeát ñònh veà noäi dung toá caùo, xaùc ñònh traùch nhieäm cuûa ngöôøi coù haønh vi vi phaïm: –AÙp duïng bieän phaùp xöû lyù theo thaåm quyeàn hoaëc kieán nghò cô quan, toå chöùc, caù nhaân coù thaåm quyeàn xöû lyù ñoái vôùi ngöôøi vi phaïm. Trong quaù trình tieáp nhaän, giaûi quyeát toá caùo, neáu thaáy coù daáu hieäu phaïm toäi thì cô quan, toå chöùc tieáp nhaän, giaûi quyeát toá caùo phaûi chuyeån tin baùo, chuyeån hoà sô cho cô quan ñieàu tra, Vieän kieåm saùt ñeå giaûi quyeát theo quy ñònh cuûa phaùp luaät toá tuïng hình söï: Böôùc 3. Neáu ngöôøi toá caùo coù caên cöù cho raèng vieäc giaûi quyeát toá caùo khoâng ñuùng phaùp luaät hoaëc quaù thôøi haïn quy ñònh maø toá caùo khoâng ñöôïc giaûi quyeát thì ngöôøi toá caùo coù quyeàn toá caùo vôùi cô quan, toå chöùc caáp treân tröïc tieáp cuûa ngöôøi giaûi quyeát toá caùo. Böùôc 4. Cô quan, toå chöùc, caù nhaân giaûi quyeát toá caùo laàn hai coù traùch nhieäm giaûi quyeát trong thôøi haïn luaät ñònh. ý nghóa cuûa quyeàn toá caùo, khieáu naïi cuûa coâng daân GV höôùng daãn HS döïa vaøo SGK ñeå tìm hieåu noäi dung naøy. Traùch nhieäm cuûa Nhaø nöôùc vaø coâng daân trong vieäc thöïc hieän caùc neàn daân chuû cuûa coâng daân a Möùc ñoä kieán thöùc: HS trình baøy ñöôïc: ­ Traùch nhieäm cuûa Nhaø nöôùc trong vieäc baûo ñaûm cho coâng daân thöïc hieän caùc quyeàn daân chuû. ­ Traùch nhieäm cuûa coâng daân trong vieäc thöïc hieän caùc quyeàn daân chuû cuûa mình. a Caùch thöïc hieän: GV söû duïng phöông phaùp thuyeát trình keát hôïp ñaøm thoaïi. ï Traùch nhieäm cuûa Nhaø nöôùc GV hoûi: ­ Nhaø nöôùc ta ñaûm baûo caùc quyeàn daân chuû cuûa coâng daân nhö theá naøo? HS trao ñoåi, traû lôøi. GV boå sung, ñieàu chænh, keát luaän: Nhaø nöôùc baûo ñaûm baèng caùch: + Nhaø nöôùc ban haønh phaùp luaät, trong ñoù, quy ñònh cho coâng daân coù caùc quyeàn daân chuû; quy ñònh traùch nhieäm cuûa caùc cô quan nhaø nöôùc coù thaåm quyeàn vaø caùn boä, coâng chöùc baûo ñaûm caùc quyeàn naøy cuûa coâng daân. + Caùc cô quan baûo veä phaùp luaät vaø cô quan nhaø nöôùc coù thaåm quyeàn khaùc tröøng trò nghieâm khaéc caùc haønh vi vi phaïm phaùp luaät, xaâm phaïm tôùi caùc quyeàn daân chuû cuûa coâng daân. ï Traùch nhieäm cuûa coâng daân GV hoûi tieáp: ­ Coâng daân coù traùch nhieäm thöïc hieän caùc quyeàn daân chuû nhö theá naøo? HS trao ñoåi, traû lôøi. GV boå sung, keát luaän: + Söû duïng ñuùng ñaén caùc quyeàn daân chuû cuûa mình. + Khoâng laïm duïng quyeàn daân chuû ñeå laøm traùi phaùp luaät, gaây thieät haïi ñeán quyeàn vaø lôïi ích hôïp phaùp cuûa ngöôøi khaùc, xaâm phaïm traät töï, an toaøn xaõ hoäi, xaâm phaïm tôùi lôïi ích cuûa Nhaø nöôùc vaø xaõ hoäi. 3) Quyeàn khieáu naïi , toá caùo cuûa coâng daân a) Khaùi nieäm quyeàn khieáu naïi, toá caùo cuûa coâng daân Quyeàn khieáu naïi, toá caùo laø quyeàn daân chuû cô baûn cuûa coâng daân ñöôïc quy ñònh trong hieán phaùp, laø coâng cuï ñeå nhaân daân thöïc hieän daân chuû tröïc tieáp trong nhöõng tröôøng hôïp caàn baûo veä quyeàn vaø lôïi ích hôïp phaùp cuûa coâng daân , toå chöùc bò haønh vi traùi phaùp luaät xaâm haïi . Quyeàn khieáu naïi laø quyeàn coâng daân, cô quan, toå chöùc ñöôïc ñeà nghò cô quan, toå chöùc, caù nhaân coù thaåm quyeàn xem xeùt laïi haønh vi haønh chính khi coù caên cöù cho raèng haønh vi ñoù traùi phaùp luaät, xaâm phaïm quyeàn , lôïi ích cuûa coâng daân . Quyeàn toá caùo laø quyeàn coâng daân ñöôïc pheùp baùo cho cô quan , toå chöùc ,caù nhaân coù thaåm quyeàn veà haønh vi vi phaïm phaùp luaät cuûa baát cöù cô quan , toå chöùc, caù nhaân naøo gaây thieät haïi hoaëc ñe doaï ñeán lôïi ích cuûa Nhaø nöôùc , quyeàn, lôïi ích hôïp phaùp cuûa coâng daân, cô quan, toå chöùc b) Noäi dung quyeàn khieáu naïi , toá caùo cuûa coâng daân. ï Ngöôøi coù quyeàn khieáu naïi , toá caùo: Ngöôøi khieáu naïi : moïi caù nhaân, toå chöùc coù quyeàn khieáu naïi. Ngöôøi toá caùo : Chæ coù coâng daân coù quyeàn toá caùo . ï Ngöôøi coù thaåm quyeàn giaûi quyeát khieáu naïi , toá caùo Ngöôøi giaûi quyeát khieáu naïi: ngöôøi ñöùng ñaàu cô quan haønh chính coù quyeát ñònh, haønh vi haønh chính bò khieáu naïi; ngöôøi ñöùng ñaàu cô quan caáp treân tröïc tieáp cuûa cô quan haønh chính coù quyeát ñònh, haønh vi haønh chính bò khieáu naïi; Chuû tòch UÛy ban nhaân daân caáp tænh, Boä tröôûng , Thuû tröôûng cô quan ngang boä, Toång Thanh tra Chính phuû, thuû töôùng chính phuû. Ngöôøi giaûi quyeát toá caùo : ngöôøi ñöùng ñaàu cô quan toå chöùc coù thaåm quyeàn quaûn lyù ngöôøi bò toá caùo, ngöôøi ñöùng ñaàu cô quan toå chöùc caáp treân cuûa cô quan, toå chöùc ngöôøi bò toá caùo; Chaùnh Thanh tra caùc caáp, Toång Thanh tra Chính phuû , Thuû töôùng Chính phuû. Neáu haønh vi bò toá caùo coù daáu hieäu toäi phaïm thì do caùc cô quan toá tuïng giaûi quyeát. ï Quy trình khieáu naïi vaø giaûi quyeát khieáu naïi: ­ Böôùc 1: Ngöôøi khieáu naïi noäp ñôn khieáu naïi ñeán caùc cô quan , toå chöùc ,caù nhaân coù thaåm quyeàn giaûi quyeát khieáu naïi ­ Böôùc 2 : Ngöôøi giaûi quyeát khieáu naïi xem xeùt giaûi quyeát khieáu naïi theo thaåm quyeàn vaø trong thôøi gian do luaät quy ñònh. ­ Böôùc 3 : Neáu ngöôøi khieáu naïi ñoàng yù vôùi keát quaû giaûi quyeát thì quyeát ñònh cuûa ngöôøi giaûi quyeát khieáu naïi coù hieäu löïc thi haønh. Neáu ngöôøi khieáu naïi khoâng ñoàng yù thì hoï coù quyeàn löïa choïn moät trong hai caùch: hoaëc tieáp tuïc khieáu naïi leân ngöôøi ñöùng ñaàu cô quan haønh chính caáp treân,hoaëc kieän ra Toaø Haønh chính thuoäc Toaø aùn nhaân daân giaûi quyeát . ­ Böôùc 4 : Ngöôøi giaûi quyeát khieáu naïi laàn hai xem xeùt, giaûi quyeát yeâu caàu cuûa ngöôøi khieáu naïi. Neáu ngöôøi khieáu naïi vaãn khoâng ñoàng yù vôùi quyeát ñònh giaûi quyeát laàn hai thì trong thôøi gian do luaät quy ñònh , coù quyeàn khôûi kieän ra Toaø haønh chính thuoäc Toaø aùn nhaân daân. ï Quy trình toá caùo vaø giaûi quyeát toá caùo goàm caùc böôùc sau: ­ Böôùc 1 : Ngöôøi toá caùo göûi ñôn toá caùo ñeán cô quan , toå chöùc , caù nhaân coù thaåm quyeàn giaûi quyeát toá caùo. ­ Böôùc 2 : Ngöôøi giaûi quyeát toá caùo phaûi tieán haønh vieäc xaùc minh vaø giaûi quyeát noäi dung toá caùo. ­ Böôùc 3 : Neáu ngöôøi toá caùo coù caên cöù cho raèng vieäc giaûi quyeát toá caùo khoâng ñuùng phaùp luaät hoaëc quaù thôøi gian quy ñònh maø toá caùo khoâng ñöôïc giaûi quyeát thì ngöôøi toá caùo coù quyeàn toá caùo vôùi cô quan, toå chöùc caáp treân tröïc tieáp cuûa ngöôøi giaûi quyeát toá caùo. ­ Böôùc 4 : Cô quan toå chöùc, caù nhaân giaûi quyeát toá caùo laàn hai coù traùch nhieäm giaûi quyeát trong thôøi gian luaät quy ñònh. c) ý nghóa cuûa quyeàn toá caùo, khieáu naïi cuûa coâng daân Laø cô sôû phaùp lí ñeå coâng daân thöïc hieän moät caùch coù hieäu quaû quyeàn coâng daân cuûa mình trong moät xaõ hoäi daân chuû, ñeå baûo veä quyeàn vaø lôïi ích hôïp phaùp cuûa coâng daân, ngaên chaën nhöõng vieäc laøm traùi phaùp luaät, xaâm phaïm lôïi ích cuûa Nhaø nöôùc, toå chöùc vaø coâng daân. 4. Traùch nhieäm cuûa Nhaø nöôùc vaø coâng daân trong vieäc thöïc hieän caùc neàn daân chuû cuûa coâng daân a) Traùch nhieäm cuûa Nhaø nöôùc ­ Quoác hoäi ban haønh Hieán phaùp vaø caùc luaät laøm cô sôû phaùp lí vöõng chaéc cho söï hình thaønh cheá ñoä daân chuû tröïc tieáp vaø daân chuû giaùn tieáp. ­ Chính phuû vaø chính quyeàn caùc caáp toå chöùc thi haønh Hieán phaùp vaø phaùp luaät. ­ Toøa aùn vaø caùc cô quan tö phaùp phaùt hieän kòp thôøi vaø xöû lí nghieâm minh nhöõng vi phaïm phaùp luaät. b) Traùch nhieäm cuûa coâng daân Thöïc hieän quyeàn daân chuû töùc laø thöïc thi quyeàn cuûa ngöôøi laøm chuû nhaø nöôùc vaø xaõ hoäi. Muoán laøm moät ngöôøi chuû toát thì tröôùc tieân caàn coù yù thöùc ñaày ñuû veà traùch nhieäm laøm chuû. 4. Cñng cè vµ luyÖn tËp. 5. DÆn dß: Yªu cÇu häc sinh xem tr­íc néi dung bµi 8.