Giáo án Giáo dục công dân Lớp 12 - Tiết 19, Bài 6: Công dân với các quyền tự do cơ bản - Năm học 2008-2009 - Nguyễn Văn Tập

TiÕt 19 Ngµy so¹n:12 th¸ng 01n¨m 2009 Bµi 6: C«ng d©n víi c¸c quyÒn tù do c¬ b¶n ( 4 tiÕt) (TiÕt 4) II. TIEÁN TRÌNH LEÂN LÔÙP : 1. OÅn ñònh toå chöùc lôùp : 2. Kieåm tra baøi cuõ: Em h·y cho biÕt néi dung quyÒn ®­îc ph¸p luËt b¶o hé vÒ tÝnh m¹ng søc khoÎ, danh dù nh©n phÈm cña c«ng d©n? 3. Giaûng baøi môùi Ho¹t ®éng cña GV vµ HS Néi dung chÝnh cña bµi Quyeàn baát khaû xaâm phaïm veà choã ôû cuûa coâng daân a Möùc ñoä kieán thöùc: HS hieåu ñöôïc: - Theá naøo laø quyeàn baát khaû xaâm phaïm veà choã ôû cuûa coâng daân. - Noäi dung quyeàn baát khaû xaâm phaïm veà choã ôû cuûa coâng daân. a Caùch thöïc hieän: GV söû duïng phöông phaùp ñaøm thoaïi, thaûo luaän nhoùm, thuyeát trình, GV neâu caâu hoûi ñaøm thoaïi: ­ Coù theå töï yù vaøo choã ôû cuûa ngöôøi khaùc khi chöa ñöôïc ngöôøi ñoù ñoàng yù hay khoâng? Caû lôùp trao ñoåi, ñaøm thoaïi. GV keát luaän: Veà nguyeân taéc, khoâng ai ñöôïc töï yù vaøo choã ôû cuûa ngöôøi khaùc neáu khoâng ñöôïc ngöôøi ñoù cho pheùp. Töï tieän vaøo choã ôû cuûa ngöôøi khaùc laø vi phaïm phaùp luaät, tuyø theo möùc ñoä vi phaïm khaùc nhau maø coù theå bò xöû lí theo phaùp luaät. GV neâu tieáp caâu hoûi: ­ Coù khi naøo phaùp luaät cho pheùp khaùm xeùt choã ôû cuûa coâng daân khoâng? Ñoù laø nhöõng tröôøng hôïp naøo? Caû lôùp trao ñoåi, phaùt bieåu. GV keát luaän: Phaùp luaät cho pheùp khaùm choã ôû cuûa moät ngöôøi trong hai tröôøng hôïp: + Khi coù caên cöù ñeå khaúng ñònh choã ôû, ñòa ñieåm cuûa ngöôøi naøo ñoù coù coâng cuï, phöông tieän ñeå thöïc hieän toäi phaïm hoaëc coù ñoà vaät lieân quan ñeán vuï aùn. + Khi caàn baét ngöôøi ñang bò truy naõ hoaëc ngöôøi phaïm toäi ñang laãn traùnh ôû ñoù. Trong caû hai tröôøng hôïp ñöôïc pheùp khaùm xeùt choã hoaëc nôi laøm vieäc cuûa coâng daân thì vieäc khaùm xeùt cuõng phaûi theo ñuùng trình töï, thuû tuïc cuûa phaùp luaät: § Chæ ñöôïc tieán haønh trong tröôøng hôïp thaät caàn thieát vaø chæ nhöõng ngöôøi do phaùp luaät quy ñònh thuoäc Vieän Kieåm saùt, Toaø aùn nhaân daân, Cô quan ñieàu tra môùi coù thaåm quyeàn ra leänh khaùm. § Khi khaùm choã ôû, ñòa ñieåm phaûi coù maët chuû nhaø hoaëc ngöôøi ñaõ thaønh nieân trong gia ñình, coù ñaïi dieän cuûa chiùnh quyeàn xaõ (phöôøng, thò traán) vaø ngöôøi laùng gieàng chöùng kieán. Khoâng ñöôïc khaùm vaøo ban ñeâm, tröø tröôøng hôïp khoâng theå trì hoaõn ñöôïc, nhöng phaûi ghi roõ lí do vaøo bieân baûn. GV toå chöùc cho HS thaûo luaän nhoùm veà baøi taäp tình huoáng trong SGK: Oâng A maát moät chieác quaït ñieän. Do nghi ngôø con oâng B laáy troäm neân oâng A yeâu caàu oâng B cho vaøo nhaø khaùm xeùt. Oâng B khoâng ñoàng yù nhöng oâng A cuøng con trai cöù töï tieän xoâng vaøo nhaø ñeå khaùm. Theo em, haønh vi cuûa boá con oâng A coù vi phaïm quyeàn baát khaû xaâm phaïm veà choã ôû cuûa coâng daân hay khoâng? Giaûi thích vì sao? HS thaûo luaän vaø cöû ñaïi dieän trình baøy keát quaû. GV keát luaän: Haønh vi cuûa boá con oâng A ñaõ vi phaïm quyeàn baát khaû xaâm phaïm veà choã ôû cuûa coâng daân, vì: + Chæ nhöõng ngöôøi coù thaåm quyeàn theo quy ñònh cuûa phaùp luaät thuoäc Toaø aùn, Vieän Kieåm saùt, Cô quan ñieàu tra môùi coù thaåm quyeàn khaùm choã ôû cuûa coâng daân. Boá con oâng A khoâng coù thaåm quyeán naøy. + Vieäc khaùm xeùt phaûi ñöôïc tieán haønh theo trình töï, thuû tuïc (nhö höôùng daãn treân ñaây), maø khoâng ñöôïc töï tieän xoâng vaøo nhaø ñeå khaùm. GV giuùp HS hieåu yù nghóa cuûa quyeàn baát khaû xaâm phaïm veà choã ôû cuûa coâng daân. Quyeàn ñöôïc baûo ñaûm an toøan vaø bí maät thö tín, ñieän thoïai, ñieän tín a Möùc ñoä kieán thöùc: HS hieåu ñöôïc khaùi nieäm vaø noäi dung quyeàn ñöôïc ñaûm baûo an toaøn vaø bí maät thö tín, ñieän thoaïi, ñieän tín. a Caùch thöïc hieän: GV söû duïng phöông phaùp thaûo luaän nhoùm, ñaøm thoaïi, ñoùng vai. GV toå chöùc cho HS thaûo luaän nhoùm theo caùc noäi dung: ­ Theá naøo laø bí maät, an toaøn thö tín cuûa coâng daân? ­ Theá naøo laø quyeàn ñöôïc ñaûm baûo an toaøn vaø bí maät thö tín? Caùc nhoùm trình baøy keát quaû thaûo luaän, boå sung yù kieán cho nhau. GV keát luaän: + Thö tín, ñieän thoaïi, ñieän tín laø phöông tieän sinh hoaït thuoäc ñôøi soáng tinh thaàn cuûa moãi con ngöôøi, thuoäc bí maät ñôøi tö cuûa caù nhaân, caàn phaûi ñöôïc baûo ñaûm an toaøn vaø bí maät. + Quyeàn ñöôïc ñaûm baûo an toaøn vaø bí maät thö tín coù nghóa laø: § Khoâng ai ñöôïc töï tieän boác môû, thu giöõ, tieâu huyû thö, ñieän tín cuûa ngöôøi khaùc. § Chæ nhöõng ngöôøi coù thaåm quyeàn theo quy ñònh cuûa phaùp luaät vaø chæ trong tröôøng hôïp caàn thieát môùi coù quyeàn kieåm soaùt thö, ñieän thoaïi, ñieän tín cuûa ngöôøi khaùc. § Ngöôøi naøo töï tieän boùc, môû thö, tieâu huyû thö, ñieän tín cuûa ngöôøi khaùc seõ bò xöû lí theo phaùp luaät (xöû phaït haønh chính hoaëc truy cöùu traùch nhieäm hình söï theo quy ñònh cuûa phaùp luaät). Quyeàn töï do ngoân luaän a Möùc ñoä kieán thöùc: HS hieåu ñöôïc khaùi nieäm vaø noäi dung cuûa quyeàn töï do ngoân luaän. a Caùch thöïc hieän: GV söû duïng phöông phaùp ñaøm thoaïi, thaûo luaän nhoùm. GV toå chöùc cho HS thaûo luaän nhoùm theo hai noäi dung: ­ Keû baûng, phaân bieät quyeàn töï do ngoân luaän tröïc tieáp vaø töï do ngoân luaän giaùn tieáp. ­ Traû lôøi caâu hoûi: Laø HS phoå thoâng, em ñaõ thöïc hieän quyeàn töï do ngoân luaän cuûa mình ôû tröôøng, lôùp nhö theá naøo? Caùc nhoùm trình baøy keát quaû thaûo luaän. Caùc nhoùm khaùc trao ñoåi, boå sung. GV keát luaän. c) Quyeàn baát khaû xaâm phaïm veà choã ôû cuûa coâng daân ï Theá naøo laø ? Choã ôû cuûa coâng daân ñöôïc Nhaø nöôùc vaø moïi ngöôøi toân troïng, khoâng ai ñöôïc töï yù vaøo choã ôû cuûa ngöôøi khaùc neáu khoâng ñöôïc ngöôøi ñoù ñoàng yù. Chæ trong tröôøng hôïp ñöôïc phaùp luaät cho pheùp vaø phaûi coù leänh cuûa cô quan nhaø nöôùc coù thaåm quyeàn môùi ñöôïc khaùm xeùt choã ôû cuûa moät ngöôøi. Trong tröôøng hôïp naøy thì vieäc khaùm xeùt cuõng khoâng ñöôïc tieán haønh tuøy tieän maø phaûi tuaân theo ñuùng trình töï, thuû tuïc do phaùp luaät quy ñònh. ï Noäi dung: Veà nguyeân taéc, khoâng ai ñöôïc töï tieän vaøo choã ôû cuûa ngöôøi khaùc.Tuy nhieân, phaùp luaät cho pheùp khaùm xeùt choã ôû cuûa coâng daân trong caùc tröôøng hôïp sau: ­ Tröôøng hôïp thöù nhaát, khi coù caên cöù ñeå khaúng ñònh choã ôû, ñòa ñieåm cuûa ngöôøi naøo ñoù coù coâng cuï, phöông tieän (ví duï: gaäy goäc, dao, buùa, rìu, suùng,) ñeå thöïc hieän toäi phaïm hoaëc coù ñoà vaät, taøi lieäu lieân quan ñeán vuï aùn. ­ Tröôøng hôïp thöù hai, vieäc khaùm choã ôû, ñòa ñieåm cuûa ngöôøi naøo ñoù ñöôïc tieán haønh khi caàn baét ngöôøi ñang bò truy naõ hoaëc ngöôøi phaïm toäi ñang laãn traùnh ôû ñoù. ï YÙ nghóa quyeàn baát khaû xaâm phaïm veà choã ôû cuûa coâng daân ­ Nhaèm ñaûm baûo cho coâng daân – con ngöôøi coù ñöôïc cuoäc soáng töï do trong moät xaõ hoäi daân chuû, vaên minh. ­ Traùnh moïi haønh vi töï tieän cuûa baát kì ai, cuõng nhö haønh vi laïm duïng quyeàn haïn cuûa caùc cô quan vaø caùn boä, coâng chöùc nhaø nöôùc trong khi thi haønh coâng vuï. d) Quyeàn ñöôïc baûo ñaûm an toøan vaø bí maät thö tín, ñieän thoïai, ñieän tín Khoâng ai ñöôïc töï tieän boùc môû, thu giöõ, tieâu huûy thö, ñieän tín cuûa ngöôøi khaùc; nhöõng ngöôøi laøm nhieäm vuï chuyeån thö, ñieän tín phaûi chuyeån ñeán tay ngöôøi nhaän, khoâng ñöôïc giao nhaàm cho ngöôøi khaùc, khoâng ñöôïc ñeå maát thö, ñieän tín cuûa nhaân daân. Chæ coù nhöõng ngöôøi coù thaåm quyeàn theo quy ñònh cuûa phaùp luaät vaø chæ trong nhöõng tröôøng hôïp caàn thieát môùi ñöôïc tieán haønh kieåm soùat thö, ñieän thoïai, ñieän tín cuûa ngöôøi khaùc. Quyeàn ñöôïc baûo ñaûm an toøan vaø bí maät thö tín, ñieän thoïai, ñieän tín laø ñieàu kieän caàn thieát ñeå baûo ñaûm ñôøi soáng rieâng tö cuûa moãi caù nhaân trong xaõ hoäi. Treân cô sôû quyeàn naøy, coâng daân coù moät ñôøi soáng tinh thaàn thoaûi maùi maø khoâng ai ñöôïc tuøy tieän xaâm phaïm tôùi. e) Quyeàn töï do ngoân luaän Coâng daân coù quyeàn töï do phaùt bieåu yù kieán, baøy toû quan ñieåm cuûa mình veà caùc vaán ñeà chính trò, kinh teá, vaên hoùa, xaõ hoäi cuûa ñaát nöôùc. Coù nhieàu hình thöùc vaø phaïm vi ñeå thöïc hieän quyeàn nay: ­ Söû duïng quyeàn naøy taïi caùc cuoäc hoïp ôû caùc cô quan, tröôøng hoïc, toå daân phoá, baèng caùch tröïc tieáp phaùt bieåu yù kieán nhaèm xaây döïng cô quan, tröôøng hoïc, ñòa phöông mình. ­ Vieát baøi göûi ñaêng baùo, trong ñoù baøy toû yù kieán, quan ñieåm cuûa mình veà chuû tröông, chính saùch vaø phaùp luaät cuûa Nhaø nöôùc; veà xaây döïng boä maùy nhaø nöôùc trong saïch, vöõng maïnh; veà uûng hoä caùi ñuùng, caùi toát, pheâ phaùn vaø phaûn ñoái caùi sai, caùi xaáu trong ñôøi soáng xaõ hoäi. ­ Ñoùng goùp yù kieán, kieán nghò vôùi caùc ñaïi bieåu Quoác hoäi vaø ñaïi bieåu Hoäi ñoàng nhaân daân trong dòp ñaïi bieåu tieáp xuùc vôùi cöû tri cô sôû, hoaëc coâng daân coù theå vieát thö cho ñaïi bieåu Quoác hoäi trình baøy, ñeà ñaït nguyeän voïng. 4. Cñng cè vµ luyÖn tËp. 5. DÆn dß: Yªu cÇu häc sinh xem tr­íc néi dung cßn l¹i cña bµi