Giáo án giáo dục công dân Lớp 12 - Bài 3: Phương hướng xây dựng và phát triển kinh tế - Trường THPT Dân lập Diêm Điền - Năm học 2007-2008

h n¾m ®­îc t×nh tr¹ng tµi nguyªn thiªn nhiªn vµ m«i tr­êng ë n­íc ta hiÖn nay - C¸c chÝnh s¸ch vµ gi¶i ph¸p b¶o vÖ tµi nguyªn thiªn nhiªn vµ m«i tr­êng 2. VÒ th¸i ®é - Gi¸o dôc ý thøc b¶o vÖ tµi nguyªn vµ m«i tr­êng II. Träng t©m - PhÇn 2. ChÝnh s¸ch tµi nguyªn thiªn nhiªn vµ b¶o vÖ m«i tr­êng III. Ph­¬ng ph¸p - §Æt vµ gi¶i quyÕt vÊn ®Ò - §µm tho¹i kÕt hîi liªn hÖ thùc tiÔn IV. TiÕn tr×nh lªn líp 1. æn ®Þnh tæ chøc 2. KiÓm tra bµi cò C©u hái - HiÖn tr¹ng d©n sè n­íc ta hiÖn nay vµ hËu qu¶ nã g©y ra? - Lµm g× ®Ó kh¾c phôc? 3. Bµi míi Ho¹t ®éng GV vµ HS Néi dung kiÕn thøc GV dÆt vÊn ®Ò: - VÊn ®Ò tµi nguyªn thiªn nhiªn vµ m«i tr­êng hiÖn nay ®· trë thµnh vÊn ®Ò toµn cÇu cÊp thiÕt. - Thùc tr¹ng vÒ t×nh h×nh tµi nguyªn thiªn nhiªn vµ m«i tr­êng cña n­íc ta hiÖn nay nh­ thÕ nµo? - Chóng ta cÇn ph¶i cã nh÷ng biÖn ph¸p sö dông, b¶o vÖ tµi nguyªn thiªn nhiªn vµ m«i tr­êng nh­ thÕ nµo? Chóng ta cïng ®i t×m hiÓu vÒ nh÷ng néi dung trªn. Gv ®Æt c©u hái: - Tµi nguyªn thiªn nhiªn lµ g×? - Chóng ®­îc ph©n lµm mÊy lo¹i? HS tham kh¶o tµi liÖu, tr¶ lêi GV nhËn xÐt vµ ®Æt tiÕp c©u hái: - M«i tr­êng lµ g×? - C¨n cø vµo kh¸i niÖm cã thÓ ph©n m«i tr­êng thµnh mÊy lo¹i? HS tham kh¶o tµi liÖu, tr¶ lêi GV nhËn xÐt vµ gîi më: - NhËn xÐt g× vÒ m«i tr­êng sèng khi con ng­êi khai th¸c tµi nguyªn thiªn nhiªn mét c¸ch bõa b·i, thiÕu kÕ ho¹ch? GV chuyÓn ý: - ViÖt Nam cã tiÒm n¨ng g× vÒ tµi nguyªn thiªn nhiªn vµ m«i tr­êng? HS tham kh¶o tµi liÖu , tr¶ lêi GV dÉn vÝ dô: - N­íc ta hiÖn nay cã hai lo¹i kho¸ng s¶n lµ kim lo¹i vµ phi kim víi 80 lo¹i kho¸ng s¶n vµ 3500 má GV nhËn xÐt vµ kÕt luËn: - N­íc ta do khai th¸c chñ yÕu b»ng c«ng cô thñ c«ng, th« s¬ vµ c«ng nghÖ l¹c hËu nªn dÉn tíi t×nh tr¹ng tµi nguyªn kho¸ng s¶n bÞ l·ng phÝ vµ thÊt tho¸t, c¹n kiÖt... - HiÖn nay do viÖc khai th¸c ®Êt ë n«ng th«n 1 c¸ch bõa b·i ®· ph¸ vì mÆt b»ng ®Êt ®ai, ¶nh h­ëng trùc tiÕp ®Õn hiÖu qu¶ s¶n xuÊt n«ng nghiÖp... GV gîi më: - Ngoµi 2 lo¹i trªn, chóng ta cßn nguån tµi nguyªn nµo kh¸c? HS tham kh¶o tµi liÖu, ph¸t biÓu ý kiÕn GV bæ sung vµ kÕt luËn: - Tµi nguyªn thiªn nhiªn cña n­íc ta rÊt phong phó ®a d¹ng, nh­ng khai th¸c ch­a hîp lÝ vµ kh«ng khoa häc, v× vËy hiÖn nay m«i tr­êng ®ang cã dÊu hiÖu bÞ « nhiÔm nÆng nÒ... VÝ dô: - M«i tr­êng ë c¸c khu kh¸i th¸c má nh­: Quang Ninh, hoÆc mét sè tØnh miÒn Trung... - M«i tr­êng xung quanh c¸c khu c«ng nghiÖp lín nh­: Hµ Néi, H¶i Phßng, TP HCM...vv GV ®Æt vÊn ®Ò chuyÓn ý: - VËy chÝnh s¸ch tµi nguyªn thiªn nhiªn vµ m«i tr­êng cña chóng ta hiÖn nay nh­ thÕ nµo? HS tham kh¶o tµi liÖu HS th¶o luËn, ph¸t biÓu ý kiÕn GV nhËn xÐt vµ gîi më thªm: - Lµm thÕ nµo ®Ó ®¹t ®­îc nh÷ng môc tiªu trªn? - Lµm thÕ nµo ®Ó kh¾c phôc t×nh tr¹ng « nhiÔm m«i tr­êng, khai th¸c tµi nguyªn thiªn nhiªn bõa b·i? HS th¶o luËn, ph¸t biÓu ý kiÕn GV nhËn xÐt vµ bæ sung: VÝ dô: - LuËt b¶o vÖ m«i tr­êng 2005 - LuËt b¶o vÖ tµi nguyªn kho¸ng s¶n GV yªu cÇu HS liªn hÖ thùc tiÔn? - Qua nh÷ng néi dung trªn em h·y rót ra bµi häc cho b¶n th©n m×nh? I. ChÝnh s¸ch tµi nguyªn thiªn nhiªn vµ b¶o vÖ m«i tr­êng 1. T×nh h×nh tµi nguyªn thiªn nhiªn vµ m«i tr­êng n­íc ta hiÖn nay a. Kh¸i niÖm vµ ph©n lo¹i: - Tµi nguyªn thiªn nhiªn + Lµ mét trong nh÷ng nguån lùc quan träng cã t¸c ®éng trùc tiÕp ®Õn t¨ng tr­ëng vµ ph¸t triÓn kinh tÕ + Tµi nguyªn thiªn nhiªn bao gåm: ®Tµi nguyªn t¸i sinh: ®Êt ®ai, ®éng thùc vËt... ®Tµi nguyªn kh«ng t¸i sinh: Kho¸ng s¶n c¸c lo¹i... ® Tµi nguyªn v« tËn: N­íc, ¸nh s¸ng... - M«i tr­êng + Lµ tÊt c¶ c¸c yÕu tè cña tù nhiªn x· héi bao xung quanh chóng ta + M«i tr­êng gåm: m«i tr­êng tù nhiªn vµ m«i tr­êng x· héi - Mèi quan hÖ gi÷a tµi nguyªn thiªn nhiªn vµ m«i tr­êng + Khai th¸c vµ sö dông kh«ng hîp lÝ tµi nguyªn thiªn nhiªn sÏ ¶nh h­ëng trùc tiÕp ®Õn m«i tr­êng sèng b. Vµi nÐt vÒ t×nh h×nh tµi nguyªn thiªn nhiªn, m«i tr­êng ë n­íc ta hiÖn nay * Tµi nguyªn kh«ng t¸i sinh( kim lo¹i, phi kim) - Cã lîi thÕ vÒ dÇu má vµ khÝ ®èt, than ®¸... - Cã nhiÒu nguån tµi nguyªn kh¸c nh­ng tr÷ l­îng kh«ng cao * Tµi nguyªn t¸i sinh( ®Êt ®ai, ®éng thùc vËt...) - ViÖt nam cã diÖn tÝch kh«ng lín nh­ng chñ yÕu lµ ®åi nói vµ ®ßng b»ng, kh«ng cã sa m¹c vµ ®Çm lÇy - Cã nhiÒu loµi ®éng thùc vËt quý hiÕm... c. Tµi nguyªn v« tËn: - Bao gåm c¸c nguån tµi nguyªn nh­: ¸nh s¸ng, kh«ng khÝ vµ n­íc... - VN ch­a cã ®iÒu kiÖn khai th¸c hÕt tiÒm n¨ng cña nh÷ng tµi nguyªn nµy 2. ChÝnh s¸ch tµi nguyªn thiªn nhiªn vµ b¶o vÖ m«i tr­êng a. Môc tiªu - Sö dông hîp lý tµi nguyªn thiªn nhiªn - Ng¨n chÆn nguy c¬ huû ho¹i m«i tr­êng b. BiÖn ph¸p - Sö dông khoa häc c«ng nghÖ hiÖn ®¹i vµo khai th¸c tµi nguyªn mét c¸ch hîp lý nh»m tiÕt kiÖm tµi nguyªn vµ b¶o vÖ m«i tr­êng. - Ban hµnh chÝnh s¸ch ph¸p luËt vÒ b¶o vÖ tµi nguyªn thiªn nhiªn vµ m«i tr­êng - Tuyªn truyÒn gi¸o dôc cho tÊt c¶ mäi ng­êi thùc hiÖn tèt viÖc b¶o vÖ tµi nguyªn thiªn nhiªn vµ m«i tr­êng 3. Liªn hÖ tr¸ch nhiÖm b¶n th©n - Tù b¶n th©n mçi häc sinh ph¶i cã ý thøc b¶o vÖ tµi nguyªn thiªn nhiªn vµ m«i tr­êng ngay ë ®Þa ph­¬ng m×nh. - Tuyªn truyÒn cho mäi ng­êi cïng n©ng cao ý thøc b¶o vÖ tµi nguyªn thiªn nhiªn vµ m«i tr­êng 4. Cñng cè: - T×nh h×nh tµi nguyªn thiªn nhiªn vµ m«i tr­êng hiÖn nay ë nø¬c ta nh­ thÕ nµo? - H·y nªu nh÷ng biÖn ph¸p b¶o vÖ tµi nguyªn thiªn nhiªn vµ m«i tr­êng? 5. D¨n dß: - Lµm bµi tËp sgk - ChuÈn bÞ phÇn bµi häc tiÕp theo Ngµy so¹n: ...../ 10/ 2007 Ngµy d¹y tõ: ..../10/ 2007 TiÕt 16 Bµi 6: Mét sè chÝnh s¸ch x· héi ( TiÕt 3) I. Môc tiªu 1.VÒ kiÕn thøc - HS n¾m ®­îc kh¸i niÖm, chøc n¨ng, vai trß cña gia ®×nh, nh÷ng viÖc cÇn lµm ®Ó x©y dùng cuéc sèng gia ®×nh theo 6 tiªu chÝ mµ §¶ng ®· ®Ò ra: Ýt con, Êm no, tù do, tiÕn bé, h¹nh phóc, bÒn v÷ng. 2.VÒ th¸i ®é - Gi¸o dôc ý thøc häc tËp, rÌn luyÖn ®¹o ®øc vµ tinh thÇn lao ®éng gãp phÇn x©y dùng ®êi sèng gia ®×nh Êm no, b×nh ®¼ng, tiÕn bé, h¹nh phóc vµ bÒn v÷ng II. Träng t©m - ChÝnh s¸ch x©y dùng ®êi sèng gia ®×nh III. Ph­¬ng ph¸p - §Æt vµ gi¶i quyÕt vÊn ®Ò §µm tho¹i kÕt hîp liªn hÖ thùc tiÔn IV. TiÕn tr×nh lªn líp 1. æn ®Þnh tæ chøc 2. KiÓm tra bµi cò: C©u hái: - HiÖn tr¹ng tµi nguyªn thiªn nhiªn vµ m«i tr­êng n­íc ta vµ biÖn ph¸p b¶o vÖ tµi nguyªn thiªn nhiªn vµ m«i tr­êng hiÖn nay nh­ thÕ nµo? 3. Bµi míi: Ho¹t ®éng cña GV vµ HS Néi dung kiÕn thøc GV ®Æt vÊn ®Ò: - Kh¸i niÖm nµy ®· häc ë ch­¬ng tr×nh líp 11 (Bµi 22: T×nh c¶m gia ®×nh) nªn GV yªu cÇu HS nh¾c l¹i ®Þnh nghÜa vÒ gia ®×nh HS ph¸t biÓu ý kiÕn GV dÉn gi¶i: - Quan hÖ h«n nh©n: Vî chång ph¶i ®­îc ph¸p luËt thõa nhËn - Quan hÖ huyÕt thèng: Cha mÑ - con c¸i; anh- chÞ-em; «ng bµ - c¸c ch¸u GV gîi më thªm: - Cã gia ®×nh cã quan hÖ h«n nh©n nh­ng kh«ng cã quan hÖ huyÕt thèng( Ch­a cã con hoÆc nhËn con nu«i) - Cã gia ®×nh chØ cã quan hÖ huyÕt thèng( Cha mÑ mÊt) GV kÕt luËn vµ chuyÓn ý: - NÕu x· héi lµ 1 c¬ thÓ sèng th× gia ®×nh lµ tÕ bµo cña x· héi. Kh«ng cã gia ®×nh th× kh«ng cã x· héi. NÕu tÕ bµo( gia ®×nh) mµ kh«ng khoÎ m¹nh, kh«ng ph¸t triÓn, kh«ng bÒn v÷ng, kh«ng h¹nh phóc th× c¬ thÓ sèng (x· héi) sÏ kh«ng bÒn v÷ng ®­îc. VËy gia ®×nh cã nh÷ng chøc n¨ng nµo? HS tham kh¶o tµi liÖu HS th¶o luËn, ph¸t biÓu ý kiÕn GV nhËn xÐt vµ gîi më thªm: - C¸c chøc n¨ng nµy ®­îc biÓu hiÖn cô thÓ nh­ thÕ nµo? - Chñ tÞch Hå ChÝ Minh tõng nãi: X· héi tèt th× giµ ®×nh cµng tèt, gia ®×nh tèt th× x· héi míi tèt”. Em hiÓu c©u nãi Êy nh­ thÕ nµo?Vai trß cña gia ®×nh ®èi víi x· héi nh­ thÕ nµo? HS th¶o luËn, ph¸t biÓu ý kiÕn GV kÕt luËn: - NÕu thùc hiÖn tèt c¸c chøc n¨ng nµy kh«ng nh÷ng gia ®×nh cã ®ñ ®iÒu kiÖn vËt chÊt ®Ó tån t¹i mµ cßn cã ®ñ ®iÒu kiÖn ®Ó tæ chøc nu«i d¹y con c¸i, gãp phÇn x©y dùng x· héi bÒn v÷ng, h¹nh phóc GV ®Æt c©u hái: - §Þa ph­¬ng em hiÖn nay thùc hiÖn chÝnh s¸ch nµy nh­ thÕ nµo? - Nhµ n­íc ban hµnh luËt h«n nh©n gia ®×nh nh»m môc ®Ých g×? - Theo em tr¸ch nhiÖm cña häc sinh ®èi víi gia ®×nh lµ g×? HS th¶o luËn, tr¶ lêi GV nªu 6 tiªu chÝ mµ §¶ng ta ®· ®Ó ra trong qu¸ tr×nh x©y dùng ®êi sèng gia ®×nh ngµy mét v¨n minh h¬n. Ýt con Êm no B×nh ®¼ng TiÕn bé H¹nh phóc BÒn v÷ng §Æc biÖt lµ tiªu chÝ “BÒn v÷ng” cÇn nhÊn m¹nh GV yªu cÇu HS liªn hÖ thùc tiÔn b¶n th©n? HS trao ®æi, ph¸t biÓu ý kiÕn III. ChÝnh s¸ch x©y dùng ®êi sèng gia ®×nh 1. Gia ®×nh, chøc n¨ng vµ vai trß cña gia ®×nh. a. Gia ®×nh lµ g×? - Gia ®×nh lµ tÕ bµo cña x· héi, lµ ®¬n vÞ x· héi x©y dùng trªn c¬ së quan hÖ h«n nh©n vµ huyÕt thèng - Ph©n lo¹i gia ®×nh: + Gia ®×nh mét thÕ hÖ: Vî, chång. + Gia ®×nh 2 thÕ hÖ: Cha mÑ, con c¸i + Gia ®×nh 3 thÕ hÖ: ¤ng bµ, cha mÑ, con c¸i b. Chøc n¨ng cña gia ®×nh - Chøc n¨ng duy tr× nßi gièng - Chøc n¨ng nu«i d­ìng, gi¸o dôc con c¸i vµ b¶o ®¶m cuéc sèng tiÕn bé, h¹nh phóc - Chøc n¨ng ho¹t ®éng kinh tÕ cña gia ®×nh c. Vai trß cña gia ®×nh ®èi víi x· héi vµ ®èi víi mçi thµnh viªn trong gia ®×nh - Gia ®×nh quyÕt ®Þnh sù tån t¹i vµ ph¸t triÓn cña x· héi. Ng­îc l¹i nÕu x· héi c«ng b»ng, v¨n minh sÏ lµm cho gia ®×nh ngµy cµng v¨n minh, h¹nh phóc vµ biÕn ®æi theo chiÒu h­íng tiÕn bé - Gia ®×nh lµ c¸i n«i nu«i d­ìng, lµ m«i tr­êng h×nh thµnh nh©n c¸ch, ®¹o lÝ cho mçi thµnh viªn 2. Nh÷ng viÖc cÇn lµm ®Ó x©y dùng gia ®×nh Ýt con, Êm no, b×nh ®¼ng, tiÕn bé, h¹nh phóc vµ bÒn v÷ng. a. VÒ phÝa Nhµ n­íc - Ch¨m lo ph¸t triÓn kinh tÕ - Ch¨m lo gi¸o dôc, gi¸o d­ìng cho c¸c hé gia ®×nh - Ban hµnh luËt h«n nh©n vµ gia ®×nh, quy ®Þnh cô thÓ h«n nh©n tù nguyÖn, tiÕn bé dùa trªn c¬ së t×nh yªu ch©n chÝnh. b. VÒ phÝa gia ®×nh - Thùc hiÖn h«n nh©n tù nguyÖn, ®óng quy ®Þnh cña ph¸p luËt - Vî chång thùc hiÖn tèt tr¸ch nhiÖm ®èi víi nhau, ®èi víi bè mÑ vµ con c¸i - C¸c thµnh viªn trong gia ®×nh cÇn yªu th­¬ng, ®ïm bäc nhau, kÝnh trªn nh­êng d­íi * Liªn hÖ tr¸ch nhiÖm b¶n th©n - Lµ häc sinh ph¶i ra søc häc tËp, rÌn luyÖn ®¹o ®øc, gãp phÇn x©y dùng cuéc sèng gia ®×nh Êm no, b×nh ®¼ng,tiÕn bé, h¹nh phóc vµ bÒn v÷ng - CÇn cã th¸i ®é lªn ¸n viÖc sèng thö cña giíi trÎ hiÖn nay 4. Cñng cè C©u hái: - Gia ®×nh lµ g×? C¸c chøc n¨ng cña gia ®×nh? - ChÝnh s¸ch x©y dùng ®êi sèng gia ®×nh hiÖn nay nh­ thÕ nµo? 5. D¨n dß - Lµm bµi tËp - ChuÈn bÞ bµi míi.