Giáo án Giáo dục công dân Lớp 11 - Tiết 7 - Bài 3: Quy luật và giá trị trong sản xuất và lưu thông hàng hoá - Năm học 2009-2010

TiÕt 7. Ngµy so¹n: 07/09/2009 Bµi 3 quy luËt gi¸ trÞ trong s¶n xuÊt vµ l­u th«ng hµng ho¸ I. Môc tiªu bµi gi¶ng: 1) VÒ kiÕn thøc: Gióp HS hiÓu ®­îc. - HiÓu néi dung cña quy luËt gi¸ trÞ - NhËn râ vai trß vµ t¸c ®éng cña quy luËt gi¸ trÞ trong SX vµ l­u th«ng hµng ho¸. 2) VÒ kü n¨ng: - BiÕt c¸ch quan s¸t, ph©n tÝch t×nh h×nh SX vµ l­u th«ng hµng ho¸. - BiÕt vËn dông vµo thùc tiÔn. 3) VÒ th¸i ®é: - X©y dùng niÒm tin vµ tr¸ch nhiÖm cña c«ng d©n trong viÖc vËn dông quy luËt gi¸ trÞ II.PHÖÔNG PHAÙP : Thuyeát trình, vaán ñaùp, thaûo luaän nhoùm, taïo tình huoáng, tröïc quan, III. ph­¬ng tiÖn d¹y häc: BiÓu ®å, kÎ b¶ng, tranh ¶nh..... IV. tiÕn tr×nh bµi gi¶ng: 1) Tæ chøc líp: 2) KiÓm tra bµi cò: - Yªu cÇu HS vÏ l¹i s¬ ®å biÓu hiÖn néi dung quy luËt gi¸ trÞ. - Lµm bµi tËp 1 (SGK). 3) Gi¶ng bµi míi: Ho¹t ®éng cña thÇy vµ trß KiÕn thøc c¬ b¶n GV gióp HS ®Þnh h­íng vÒ phÇn tiÕp theo cña bµi 3. Nh­ phÇn tr­íc chóng ta ®· t×m hiÓu th× SX vµ l­u th«ng hµng ho¸ chÞu sù chi phèi cña quy luËt gi¸ trÞ. VËy quy luËt gi¸ trÞ cßn t¸c ®éng nh­ thÕ nµo ®Õn 2 lÜnh vùc nµy ? Vµ quy luËt gi¸ trÞ cßn ®­îc Nhµ n­íc vµ c«ng d©n vËn dông nh­ thÕ nµo ? Chóng ta chuyÓn sang phÇn 3 vµ 4. GV h­íng dÉn HS th¶o luËn nhãm theo c©u hái sau: Quy luËt gi¸ trÞ cã nh÷ng t¸c ®éng nh­ thÕ nµo trong qu¸ tr×nh SX vµ l­u th«ng hµng ho¸ ? Sau khi th¶o luËn xong, yªu cÇu ®¹i diÖn c¸c nhãm tr×nh bµy ý kiÕn . C¸c nhãm kh¸c quan s¸t vµ ®­a ra nhËn xÐt. GV treo s¬ ®å vµ ph©n tÝch tõng t¸c ®éng, lÊy VD minh ho¹. - T¸c ®éng 1: §iÒu tiÕt SX vµ l­u th«ng hµng ho¸. + Trong lÜnh vùc SX ng­êi SX bao giê còng muèn SP cña m×nh cã gi¸ trÞ cao, thu ®­îc nhiÒu lîi nhuËn. Muèn vËy ng­êi SX ph¶i n¾m b¾t ®­îc sù biÕn ®éng cña thÞ tr­êng ®Ó ®iÒu tiÕt SX. VD: ThÊy ®­îc SP c«ng nghiÖp bao giê còng cã gi¸ trÞ cao h¬n s¶n phÈm n«ng nghiÖp nh­: Tr­íc ®©y chóng ta ch­a ¸p dông c¸c d©y chuyÒn m¸y mãc hiÖn ®¹i vµo chÕ biÕn thùc phÈm nªn xuÊt khÈu ë d¹ng th«, nh­ng b©y giê chóng ta ®· biÕt chÕ biÕn ®Ó xuÊt khÈu. V× vËy gi¸ trÞ cña SP ®­îc n©ng cao. + Trong l­u th«ng: Th«ng qua sù biÕn ®éng cña thÞ tr­êng ®Ó chuyÓn hµng ho¸ tõ n¬i nµy sang n¬i kh¸c, tõ mÆt hµng nµy sang mÆt hµng kh¸c, tõ n¬i l·i Ýt ®Õn n¬i l·i cao. VD: Mïa hÌ b¸n qu¹t - mïa ®«ng b¸n ch¨n ®Öm. HoÆc : ChuyÓn quÇn ¸o, dÇy dÐp tõ Hµ Néi lªn Tuyªn Quang vµ chuyÓn chÌ, m¨ng ... tõ TQ vÒ HN. T¸c ®éng 2: Nhµ SX muèn n©ng cao gi¸ trÞ cña SP ®Ó cã lîi nhuËn cÇn ph¶i lµm g× ? - C¶i tiÕn kü thuËt, n©ng cao tay nghÒ cña ng­êi lao ®éng, hîp lý ho¸ SX thùc hµnh tiÕt kiÖm ... - Khi nµo gi¸ trÞ c¸ biÖt (gi¸ trÞ x· héi sÏ gióp cho thu ®­îc lîi nhuËn cao. Ng­êi tiªu dïng cã quyÒn lùa chän hµng ho¸ ®¸p øng ®­îc nhu cÇu cña hä. V× vËy muèn ng­êi tiªu dïng thõa nhËn (chän) hµng cña m×nh th× ng­êi SX cÇn ph¶i chó ý ®Õn mÉu m·, chÊt l­îng SP vµ thÞ hiÕu, t©m lý cña kh¸ch hµng. Ng­îc l¹i ng­êi SX kinh doanh nµo kÐm, kh«ng nh¹y bÐn trong kinh doanh sÏ bÞ tån ®äng hµng ho¸ -> thua lç, ph¸ s¶n -> nghÌo. VËy 3 t¸c ®éng cña quy luËt gi¸ trÞ cã ph¶i hoµn toµn tÝch cùc hay cã hai mÆt tÝch cùc vµ tiªu cùc. DKTL: Cã 2 mÆt. GV kÕt luËn: GV chuyÓn ý: VËy ®Ó ph¸t huy mÆt tÝch cùc, h¹n chÕ, xo¸ bá mÆt tiªu cùc Nhµ n­íc vµ c«ng d©n cÇn vËn dông quy luËt gi¸ trÞ nh­ thÕ nµo ? H­íng dÉn HS ®äc vµ ph©n tÝch môc 4: VËn dông quy luËt gi¸ trÞ. LÊy 1 sè VD chøng minh. 3) T¸c ®éng cña quy luËt gi¸ trÞ: a) §iÒu tiÕt SX vµ l­u th«ng hµng ho¸: - §iÒu tiÕt SX: Lµ sù ph©n phèi l¹i c¸c yªu tè t­ liÖu s¶n xuÊt vµ søc lao ®éng tõ ngµnh nµy sang ngµnh kh¸c. HoÆc chuyÓn dÞch c¬ cÊu kinh tÕ tõ n«ng nghiÖp sang SX c«ng nghiÖp vµ dÞch vô ... - Trong l­u th«ng hµng ho¸: Ph©n phèi nguån hµng tõ n¬i nµy ®Õn n¬i kh¸c, tõ mÆt hµng nµy sang mÆt hµng kh¸c theo h­íng tõ n¬i cã l·i Ýt hoÆc kh«ng cã l·i sang n¬i cã l·i cao th«ng qua sù biÕn ®éng cña gi¸ c¶ thÞ tr­êng. b) KÝch thÝch lùc l­îng SX ph¸t triÓn vµ n¨ng suÊt L§ t¨ng lªn. Muèn ph¸t triÓn kinh tÕ ph¶i dùa vµo sù ph¸t triÓn cña lùc l­îng SX v× vËy muèn thu ®­îc lîi nhuËn nhiÒu ng­êi SX kinh doanh ph¶i t×m c¸ch ph¸t triÓn lùc l­îng SX b»ng c¸ch c¶i tiÕn kü thuËt, n©ng cao tay nghÒ cña ng­êi L§, lµm cho gi¸ trÞ c¸ biÖt thÊp h¬n gi¸ trÞ x· héi. c) Thùc hiÖn sù lùa chän tù nhiªn vµ ph©n ho¸ giµu nghÌo - gi÷a nh÷ng ng­êi SX hµng ho¸. - Sù t¸c ®éng cña quy luËt gi¸ trÞ th«ng qua sù lùa chän tù nhiªn lµm cho ng­êi SX - kinh doanh hµng ho¸ ph¸t triÓn. MÆt kh¸c: Ng­êi SX - kinh doanh kÐm sÏ thua lç, ph¸ s¶n vµ trë thµnh nghÌo => lµm c¶n trë kinh tÕ hµng ho¸ ph¸t triÓn. T¸c ®éng cña quy luËt gi¸ trÞ lu«n cã 2 mÆt: - TÝch cùc: Thóc ®Èy lùc l­îng SX ph¸t triÓn, n©ng cao n¨ng suÊt L§. -> Kinh tÕ hµng ho¸ ph¸t triÓn. - H¹n chÕ: Cã sù ph©n ho¸ giµu nghÌo -> K×m h·m, c¶n trë sù ph¸t triÓn cña kinh tÕ hµng ho¸. 4) VËn dông gi¸ trÞ quy luËt: a) VÒ phÝa Nhµ n­íc: - §æi míi nÒn kinh tÕ n­íc ta th«ng qua x©y dùng vµ ph¸t triÓn m« h×nh kinh tÕ thÞ tr­êng ®Þnh h­íng XHCN. - Ban hµnh vµ sö dông ph¸p luËt, c¸c chÝnh s¸ch kinh tÕ. - B»ng thùc lùc kinh tÕ ®iÒu tiÕt thÞ tr­êng nh»m h¹n chÕ sù ph©n ho¸ giµu - nghÌo vµ nh÷ng tiªu cùc XH kh¸c. b) VÒ phÝa c«ng d©n: - PhÊn ®Êu gi¶m chi phÝ trong SX vµ l­u th«ng hµng ho¸, n©ng søc c¹nh tranh. - Th«ng qua sù biÕn ®éng cña gi¸ c¶ ®iÒu tiÕt, chuyÓn dÞch c¬ cÊu SX ... - C¶i tiÕn kü thuËt - c«ng nghÖ, hîp lý ho¸ SX. 4) Cñng cè. Nªu kh¸i qu¸t 3 t¸c ®éng cña quy luËt gi¸ trÞ b»ng s¬ ®å vµ ý nghÜa cña nã nh­ thÕ nµo trong sù ph¸t triÓn kinh tÕ hµng ho¸ ? 5) H­íng dÉn vÒ nhµ: - Lµm 4 bµi tËp ë phÇn IV (SGK).