Giáo án Giáo dục công dân Khối 12 - Tài liệu Giáo dục công dân học kì I - Trường THPT Phan Văn Trị

TAØI LIEÄU GDCD HOC KÌ I Caâu 1: Caùc ñaëc tröng cuûa phaùp luaät? Traû lôøi: Tính quy phaïm phoå bieán laø caùc quy taéc xöû söï chung, laø khuoân maãu chung, ñöôïc aùp duïng nhieàu laàn ôû nhieàu nôi, ñoái vôùi taát caû moïi ngöôøi, trong moïi lónh vöïc cuûa ñôøi soáng xaõ hoäi. Ñaây chính laø ranh giôùi ñeå phaân bieät phaùp luaät vôùi caùc quy phaïm xaõ hoäi khaùc. Tính quyeàn löïc, baét buoäc chung do nhaø nöôùc ban haønh vaø ñöôïc ñaûm baûo thöïc hieän baèng söùc maïnh cuûa quyeàn löïc nhaû nöôùc phaùp luaät coù tính baét buoäc chung töùc laø quy ñònh baét buoäc ñoái vôùi taát caû moïi caù nhaân vaø toå chöùc ai cuõng phaûi xöû söï theo phaùp luaät. Tính xaùc ñònh chaët cheõ veà maët hình thöùc. Vì hình thöùc theå hieän phaùp luaät laø caùc vaên baûn coù chöùa quy phaïm phaùp luaät do cô quan nhaø nöôùc coù thaåm quyeàn ban haønh. Caùc vaên baûn naøy ñöôïc goïi laø vaên baûn quy phaïm phaùp luaät. *Noäi dungcuûa vaên baûn do cô quan caáp döôùi ban haønh khoâng ñöôïc traùi vôùi noäi dung cuûa vaên baûn do cô quan caáp treân ban haønh. Noäi dung cuûa taát caû caùc vaên baûn ñieàu phaûi phuø hôïp, khoâng ñöôïc traùi hieán phaùp vì hieán phaùp laø luaät cô baûn cuûa nhaø nöôùc coù hieäu löïc phaùp lí cao nhaát. Yeâu caàu naøy nhaèm taïo neân söï thoáng nhaát cuûa heä thoáng phaùp luaät. Caâu 2: Caùc hình thöùc thöïc hieän cuûa phaùp luaät? Traû lôøi: Söû duïng phaùp luaät: caùc caù nhaân, tôû chöùc söû duïng ñuùng ñaén caùc quyeàn cuûa mình, laøm nhöõng gì maø phaùp luaät cho pheùp laøm. Tuaân thuû phaùp luaät: Caùc caù nhaân, toå chöùc khoâng laøm nhöõng ñieàu maø phaùp luaät caám. Thi haønh phaùp luaät: Caùc caù nhaân, toå chöùc thöïc hieän ñaày ñuû nhöõng nghóa vuï chuû ñoäng laøm nhöõng gì maø phaùp luaät quy ñònh phaûi laøm. Aùp duïng phaùp luaät: Caùc cô quan, nhaø nöôùc coù thaåm quyeàn caên cöù vaøo phaùp luaät ñeå ra caùc quyeát ñònh laøm phaùt sinh, chaám döùt hoaëc thay ñoåi vieäc thöïc hieän caùc quyeàn, nghóa vuï cuï theå cuûa caù nhaân, toå chöùc Caâu 3: Caùc giai ñoaïn thöïc hieän phaùp luaât? Traû lôøi: Giai ñoaïn 1: Giöõa caùc caù nhaân, toå chöùc hình thaønh moät quan heä xaõ hoäi do phaùp luaät ñieàu chænh( goïi laø quan heä phaùp luaät ). Giai ñoaïn 2: Caù nhaân, toå chöùc tham gia quan heä phaùp luaät thöïc hieän caùc quyeàn vaø nghóa vuï cuûa mình. Caâu 4: Caùc daáu hieäu cô baûn cuûa vi phaïm phaùp luaät? Traû lôøi: Thöù nhaát: Haønh vi traùi phaùp luaät + Haønh vi ñoù coù theå laø haønh ñoäng- laøm nhöõng vieäc khoâng ñöôïc laøm theo quy ñònh cuûa phaùp luaät. + Khoâng haønh ñoäng- khoâng laøm nhöõng vieäc phaûi laøm theo quy ñònh cuûa phaùp luaät. Thöù hai: Do ngöôøi coù naêng löïc traùch nhieäm phaùp lí thöïc hieän. Naêng löïc traùch nhieäm phaùp lí ñöôïc hieåu laø khaû naêng cuûa ngöôøi ñaõ ñaït moät ñoä tuoåi nhaát ñònh theo quy ñònh cuûa phaùp luaät, coù theå ñieàu chænh vaø nhaän thöùc ñöôïc haønh vi cuûa mình Thöù ba: Ngöôøi vi phaùp luaät phaûi coù loãi. + Loãi theå hieän thaùi ñoä cuûa ngöôøi bieát haønh vi cuûa mình laø sai, traùi phaùp luaät coù theå gaây haäu quaû khoâng toát nhöng vaãn coá yù laøm hay coá tình ñeå maëc cho vieäc xaûy ra. + Vi phaïm phaùp luaät laø haønh vi traùi phaùp luaät, coù loãi do ngöôøi coù naêng löïc traùch nhieäm phaùp lí thöïc hieän, xaâm haïi caùc quan heä xaõ hoäi ñöôïc phaùp luaät baûo veä. Caâu 5: Theá naøo laø vi phaïm hình söï? Traû lôøi: Khaùi nieäm:Vi phaïm hình söï laø nhöõng haønh vi nguy hieåm cho xaõ hoäi, bò coi laø toäi phaïm ñöôïc quy ñònh trong boä luaät hình döï Ngöôøi phaïm toäi phaûi chòu traùch nhieäm hình söï theå hieän ôû vieäc ngöôøi ñoù phaûi chaáp haønh hình phaït theo quyeát ñinh cuûa toøa aùn. Ngöôøi ñuû 14 tuoåi ñeán döôùi 16 tuoåi phaûi chòu traùch nhieäm hình söï veà toäi phaïm raát nghieäm troïng do coá yù hoaëc toäi phaïm ñaëc bieät nghieâm troïng. Ngöôøi töø ñuû 16 tuoåi trôû leân phaûi chòu traùch nhieäm hình söï veà moïi toäi phaïm. Caâu 6: Theá naøo laø vi phaïm haønh chaùnh? Traû lôøi: Khaùi nieäm: Laø haønh vi vi phaïm phaùp luaät coù möùc ñoä nguy hieåm cho xaõ hoäi thaáp hôn toäi phaïm, xaâm phaïm caùc quy taéc quaûn lí nhaø nöôùc. Traùch nhieäm phaùp lí: Ngöôøi vi phaïm phaûi chiuï traùch nhieäm haønh chính theo quy ñònh cuûa phaùp luaät. Ngöôøi ñuû 14 tuoåi ñeán 16 tuoåi bò xöû phaït haønh chính veà vi phaïm haønh chaùnh do coá yù, ngöôøi töø 16 tuoåi trôû leân bò xöû phaït haønh chính veà moïi vi phaïm haønh chính do mình gaây ra. Caâu 7: Noäi dung quyeàn bình ñaúng giöõa vôï choàng? Traû lôøi: Luaät hoân nhaân vaø gia ñình nöôùc ta quy ñònh: vôï, choàng bình ñaúng vôùi nhau, coù nghóa vuï vaø quyeàn ngang nhau veà moïi maët trong gia ñình .Ñieàu naøy ñöôïc hteå hieän trong quan heä nhaân thaân vaø quan heä taøi saûn *Trong quan heä nhaân thaân: Vôï choàng coù quyeàn vaø nghóa vuï ngang nhautrong vieäc löïa choïn nôi cö truù, toân troïng vaø giöõa gìn danh döï, nhaân phaåm , uy tính cuûa nhau. Toän troïng quyeàn töï do tính ngöôõng, toân giaùo cuûa nhau, giuùp ñôõ taïo ñieàu kieän cho nhau phaùt trieån veà moïi maët. *Trong quan heä taøi saûn: Vôï choàng coù quyeàn vaø nghóa vuï ngang nhau trong sôû höõu taøi saûn chung, theå hieän ôû caùc quyeàn chieám höõu, söû duïng vaø ñònh ñoaït. Caâu 8: Bình ñaúng trong giao keát hôïp ñoàng lao ñoäng? Trả lời: Coâng daân bình ñaúng trong giao keát hôïp ñoàng lao ñoäng phaûi theo nguyeân taéc: Töï do, töï nguyeân, nình ñaúng khoâng traùi phaùp luaät vaø thoûa öôùc lao ñoäng taäp theå, giao keát tröïc tieáp giöõa ngöôøi lao ñoäng vôùi söû duïng lao ñoäng Caâu 9: Noäi dung quyeàn bình ñaúng trong kinh doanh Traû lôøi: Moïi coâng daân ñieàu coù quyeàn töï do löïa choïn hình thöùc toå chöùc kinh doanh töùc laø löïa choïn loaïi hình kinh doanh tuøy theo sôû thích vaø khaû naêng cuûa mình. Moïi coâng daân, khoâng phaân bieät neáu coù ñieàu kieän theo quy ñònh cuûa phaùp luaät ñieàu coù theå thaønh laäp doanh nghieäp tö nhaân, coâng ty coå phaàn, coâng ty traùch nhieäm höõu haïn + Moïi doanh nghieäp ñieàu coù quyeàn töï chuû ñaêng kí kinh doanh trong nghaønh ngheà maø phaùp luaät khoâng caám + Moïi thaønh phaàn doanh nghieäp thuoäc thaønh phaàn kinh teá khaùc ñeàu ñöôïc bình ñaúng trong vieäc khuyeán khích phaùt trieån laâu daøi. + Moïi doanh nghieäp ñeàu bình ñaúng veà quyeàn chuû ñoäng môû roäng quy moâ vaø nghaønh, ngheà kinh doanh chuû ñoäng tìm kieám thò tröôøng khaùch haøng vaø kí keát hôïp ñoàng. Nhieän vuï: Moïi doanh nghieäp ñieàu bình ñaúng veà nghóa vuï trong quaù trình hoaït ñoäng saûn xuaát kinh doanh. Caâu 10: Quyeàn bình ñaúng giöõa caùc daân toäc veà kinh teá chính trò? Traû lôøi a/ Veà chính trò Caùc daân toäc Vieät Nam ñieàu ñöôïc bình ñaúng veà chính trò: Quyeàn bình ñaúng veà chính trò giöõa caùc daân toäc ñöôïc theå hieän thoâng qua quyeàn cuûa coâng daân tham gia quaûn lí nhaø nöôùc veà xaõ hoäi, tham gia vaøo boä maùy nhaø nöôùc, tham gia thaûo luaân, goùp yù caùc vaán ñeà chung cuûa caû nöôùc, khoâng phaân bieät daân toäc toân giaùoQuyeàn naøy ñöôïc theå hieän theo hai hình thöùc daân chuû tröïc tieáp vaø daân chuû giaùn tieáp. b/Veà kinh teá Quyeàn bình ñaúng veà kinh teá giöõa caùc daân toäc theå hieän ôû chính saùch phaùt trieån kinh teá cuûa ñaûng vaø nhaø nöôùc, khoâng coù söï phaân bieät giöõa daân toäc ña soá vaø thieåu soá . Nhaø nöôùc luoân quan taâm vaø ñaàu tö phaùt trieån kinh teá ñoái vôùi taát caû caùc vuøng, ñaëc bieät ôû nhöõng choå vuøng saâu vuøng xa, vuøng ñoàng baøo daân toäc thieåu soá. Caâu 11: Noäi dung quyeàn bình ñaúng veà toân giaùo? Traû lôøi: Caùc toân giaùo ñöôïc nhaø nöôùc coâng nhaän ñeàu bình ñaúng tröôùc phaùp luaät, coù quyeàn hoaït ñoäng toân giaùo theo quy ñònh cuûa phaùp luaät. Hoaït ñoâng tính ngöôõng, toân giaùo theo quy ñònh cuûa phaùp luaät ñöôïc nhaø nöôùc baûo ñaûm, caùc cô sôû toân giaùo hôïp phaùp ñöôïc phaùp luaät baûo hoä. Caâu 12: Noäi dung quyeàn bình ñaúng giöõa caùc daân toäc? Traû lôøi: Noäi dung thöù nhaát: Khoâng ai ñöôïc xaâm phaän ñeán tính maïng cuûa ngöôøi khaùc + Khoâng ñöôïc ai ñaùnh ngöôøi, ñaëc bieät nghieâm caám nhöõng haønh vi hung haên coân ñoà, ñaùnh ngöôøi gaây thöông tích laøm toån thöông cho söùc khoûe ngöôøi khaùc + Nghieâm caám moïi haønh vi xaâm phaïm ñeán ngöôøi khaùc nhö gieát ngöôøi, ñeâ doïa gieát ngöôøi, laøm cheát ngöôøi. Noäi dung thöù hai: Khoâng ai ñöôïc xaâm phaïm ñeán danh döï, nhaân phaåm ngöôøi khaùc + Khoâng bòa ñaët ñieàu xaáu, tung tin xaáu, xuùc phaïm ngöôøi khaùc ñeå haï uy tính gaây thieät haïi veà danh döï cho ngöôøi ñoù (Bieân Soaïn: Nguyeãn Höõu Taøi)