Giáo án Giáo dục công dân Khối 11 - Tuần 4 - Bài 2: Hàng hoá - Tiền tệ - Thị trường - Năm học 2007-2008

So¹n ngµy : 17/9/2007 Gi¶ng ngµy : 23/9/2007 TiÐt 4 theo PPCT TuÇn thø 4 Bµi 2: hµng ho¸ - tiÒn tÖ - thÞ tr­êng (TiÕp theo) Bµi 2 I. Môc tiªu bµi häc: 1. KiÕn thøc: - HiÓu vµ ph©n tÝch ®­îc c¸c kh¸i niÖm: Hµng ho¸, tiÒn tÖ, thÞ tr­êng. - Ph©n biÖt ®­îc 2 thuéc tÝnh cña hµng ho¸, n¾m ®­îc nguån gèc, b¶n chÊt cña tiÒn tÖ, ph©n tÝch ®­îc c¸c chøc n¨ng c¬ b¶n cña thÞ tr­êng. 2. Kü n¨ng: - Ph©n biÖt ®­îc gi¸ trÞ víi gi¸ c¶ cña hµng ho¸. - BiÕt nhËn xÐt t×nh h×nh s¶n xuÊt vµ tiªu thô mét sè s¶n phÈm hµng ho¸ ë ®Þa ph­¬ng. 3. Th¸i ®é: - Coi träng ®óng møc vai trß cña hµng ho¸, tiÒn tÖ vµ s¶n xuÊt hµng ho¸. - TÝch cùc häc tËp ®Ó n©ng cao chÊt l­îng lao ®éng cña b¶n th©n gãp phÇn x©y dùng kinh tÕ ®Êt n­íc. II. Ph­¬ng ph¸p, ph­¬ng tiÖn vµ h×nh thøc tæ chøc d¹y häc. 1. Ph­¬ng ph¸p: - DiÔn gi¶ng, nªu vµ gi¶i quyÕt vÊn ®Ò, th¶o luËn nhãm, phèi hîp, ph©n tÝch, ph¸t vÊn, thùc hµnh. 2. Ph­¬ng tiÖn: - Gi¸o ¸n, SGK GDCD 11, SGV, tµi liÖu kinh tÕ chÝnh trÞ M¸c - Lªnin. - B¶ng phô, bót d¹, giÊy khæ to, b¶ng chiÕu. - V¨n kiÖn §¹i héi §¶ng toµn quèc lÇn thø X. 3. H×nh thøc tæ chøc d¹y häc: - Líp - bµi, ph©n chia tæ, nhãm. III. TiÕn tr×nh lªn líp. 1. æn ®Þnh tæ chøc: 11B1:................................... 11B6:............................. 11B11:............................................ 11B2:................................... 11B7:............................. 11B12:............................................ 11B3:................................... 11B8:............................. 11B13:............................................ 11B4:................................... 11B9:............................. 11B14:............................................ 11B5:................................... 11B10:........................... 2. KiÓm tra bµi cò: - Hµng ho¸ lµ g×? Khi nµo th× s¶n phÈm trë thµnh hµng ho¸? H·y ph©n tÝch gi¸ trÞ sö dông cña hµng ho¸? 3. TiÕn hµnh d¹y bµi míi: Ho¹t ®éng cña thÇy vµ trß Néi dung cÇn ®¹t - Nªu vÊn ®Ò vµ kh¸i qu¸t l¹i néi dung ®· häc ë tiÕt tr­íc. - GV tr×nh bµy: Sau khi ®· so¹n bµi ë nhµ c¸c em cho biÕt khi nµo th× tiÒn tÖ xuÊt hiÖn ? Gäi 1, 2 HS tr¶ lêi. GV kÕt luËn: Sù ra ®êi cña tiÒn tÖ ®· tr¶i qua nh÷ng h×nh th¸i gi¸ trÞ nµo ? GV treo s¬ ®å h×nh th¸i gi¸ trÞ gi¶n ®¬n hay ngÉu nhiªn. Ph©n tÝch, lÊy VD minh ho¹. HS nhËn xÐt vÒ h×nh th¸i nµy vµ lÊy VD kh¸c ngoµi VD GV ®· nªu. H×nh th¸i nµy xuÊt hiÖn khi XH c«ng x· nguyªn thuû tan r·, lóc nµy s¶n phÈm ®em trao ®æi cßn Ýt, mang tÝnh ngÉu nhiªn. T¹i sao l¹i gäi h×nh th¸i gi¸ trÞ ®Çy ®ñ hay më réng ? Dù kiÕn HS tr¶ lêi: Khi SX hµng ho¸ ph¸t triÓn h¬n, hµng ho¸ ®em trao ®æi nhiÒu h¬n .. GV: Treo s¬ ®å ph©n tÝch, lÊy VD minh ho¹. Trong h×nh th¸i nµy gi¸ trÞ cña hµng ho¸ ®ãng vai trß g× ? Dù kiÕn HS tr¶ lêi: Gi¸ trÞ cña c¶i hµng ho¸ ®­îc biÓu hiÖn ë 1 lo¹i hµng ho¸ ®ãng vai trß vËt ngang gi¸ chung. GV: §­a ra th«ng tin ph¶n håi, ph©n tÝch, lÊy VD. GV: Ph©n tÝch cho HS thÊy ®­îc khi ph¸t triÓn cã nhiÒu mÆt hµng lµm vËt ngang gi¸ chung, c¸c ®Þa ph­¬ng sÏ gÆp khã kh¨n trong viÖc trao ®æi => khi ®ã ng­ê i ta thèng nhÊt lÊy vµng lµm VNCC -> h×nh th¸i tiÒn tÖ xuÊt hiÖn. Theo em t¹i sao vµng cã vai trß lµ tiÒn tÖ ? HS tr×nh bµy ý kiÕn cña m×nh. GV kÕt luËn: Ban ®Çu ng­êi ta lÊy vµng, b¹c lµm vËt ngang gi¸ chung ®­îc cè ®Þnh ë vµng. GV: Nªu VD VD: 1 chiÕc bót bi = 100®. Yªu cÇu HS ph©n tÝch, ®Ó thÊy ®­îc tiÒn tÖ biÓu hiÖn gi¸ trÞ hµng ho¸ vµ ®­îc ®o l­êng nh­ thÕ nµo. GV ph©n tÝch c thøc sau: H - T - H VD: Nép thuÕ, tr¶ nî, tr¶ tiÒn mua chÞu hµng ... GV ph¶i ph©n tÝch râ c«ng thøc P.Q M = --------- V Theo em hiÖn t­îng l¹m ph¸t tiÒn tÖ lµ l¹m ph¸t tiÒn giÊy hay tiÒn vµng ? Dù kiÕn HS tr¶ lêi: §ã lµ l¹m ph¸t tiÒn giÊy - v× tiÒn giÊy kh«ng cã gi¸ trÞ thùc. VËy theo em tiÒn giÊy ra ®êi tõ khi nµo ? Nã ra ®êi nh­ thÕ nµo ? Gäi HS tr¶ lêi. GV kÕt luËn, ph©n tÝch. 2. TiÒn tÖ: a) Nguån gèc vµ b¶n chÊt cña tiÒn tÖ: TiÒn tÖ xuÊt hiÖn lµ kÕt qu¶ cña qu¸ tr×nh ph¸t triÓn l©u dµi cña s¶n xuÊt, trao ®æi hµng ho¸ vµ c¸c h×nh th¸i gi¸ trÞ. Cã 4 h×nh thµnh gi¸ trÞ xuÊt hiÖn sau ®©y: - H×nh th¸i gi¸ trÞ gi¶n ®¬n hay ngÉu nhiªn. Trao ®æi trùc tiÕp hµng lÊy hµng VD 1 con gµ = 10kg thãc H×nh th¸i t­¬ng ®èi H×nh th¸i ngang gi¸ - H×nh th¸i gi¸ trÞ ®Çy ®ñ hay më réng. HoÆc 10kg thãc 1 con gµ HoÆc 5kg chÌ trao ®æi HoÆc 2 c¸i r×u trùc tiÕp HoÆc 0,2g vµng hµng ho¸ - H×nh th¸i chung cña gi¸ trÞ. Trao ®æi gi¸n tiÕp th«ng qua mét hµng ho¸ lµm vËt ngang gi¸ chung. VD: 1 con gµ = 10 kg thãc = 5kg chÌ = 1m v¶i 2 c¸i r×u = 0,2g vµng = - H×nh th¸i tiÒn tÖ: VD: 1 con gµ = 10 kg thãc = 5kg chÌ = 0,2g vµng 2 c¸i r×u = 1m v¶i = V×: - Vµng còng lµ mét lo¹i hµng ho¸, gi¸ trÞ cña vµng ®­îc ®o b»ng l­îng L§XHCT. Vµng cßn lµ thø kim lo¹i quý hiÕm, cã gi¸ trÞ lín. - Vµng cã thuéc tÝnh tù nhiªn thÝch hîp víi vai trß lµm tiÒn tÖ. => Nh­ vËy tiÒn tÖ lµ hµng ho¸ ®Æc biÖt ®­îc t¸ch ra lµm vËt ngang gi¸ chung cho tÊt c¶ hµng ho¸, lµ sù biÓu hiÖn chung cña gi¸ trÞ, ®ång thêi tiÒn tÖ biÓu hiÖn mèi quan hÖ s¶n xuÊt hµng ho¸ => b¶n chÊt cña tiÒn tÖ. b) C¸c chøc n¨ng cña tiÒn tÖ: - Th­íc ®o gi¸ trÞ: TiÒn tÖ dïng ®Ó ®o l­êng vµ biÓu hiÖn gi¸ trÞ cña hµng ho¸. Gi¸ trÞ cña hµng ho¸ ®­îc biÓu hiÖn b»ng 1 l­îng tiÒn nhÊt ®Þnh, ®­îc gäi lµ gi¸ c¶. - Ph­¬ng tiÖn l­u th«ng: Víi chøc n¨ng nµy tiÒn cã vai trß m«i giíi trong qu¸ tr×nh l­u th«ng hµng ho¸. - Ph­¬ng tiÖn cÊt tr÷: Tøc lµ tiÒn tÖ rót khái l­u th«ng ®­îc cÊt tr÷ ®Ó khi cÇn ®em ra mua hµng. Nh­ng lµm ®­îc chøc n¨ng nµy tiÒn ph¶i ®ñ gi¸ trÞ. - Ph­¬ng tiÖn thanh to¸n: TiÒn ®­îc dïng ®Ó chi tr¶ sau khi giao dÞch, mua b¸n. - TiÒn tÖ thÕ giíi: Khi tiÒn cã chøc n¨ng tiÒn tÖ thÕ giíi ®ã lµ khi trao ®æi hµng ho¸ v­ît ra khái biªn giíi quèc gia. c) Quy luËt l­u th«ng tiÒn tÖ: - §­îc thÓ hiÖn b»ng c«ng thøc sau P.Q M = --------- V - HiÖn t­îng l¹m ph¸t tiÒn tÖ. TiÒn vµng lµ tiÒn cã ®Çy ®ñ gi¸ trÞ cho nªn nÕu sè l­îng nhiÒu h¬n møc cÇn thiÕt cho l­u th«ng hµng ho¸ sÏ rêi khái l­u th«ng ®i vµo cÊt gi÷. Ng­îc l¹i tiÒn giÊy chØ lµ ký hiÖu cña gi¸ trÞ, v× vËy khi tiÒn giÊy sè l­îng tiÒn giÊy ®­îc ®­a vµo l­u th«ng v­ît qu¸ møc cÇn thiÕt sÏ dÉn ®Õn t×nh tr¹ng l¹m ph¸t . - Sù ra ®êi cña tiÒn giÊy: Sau khi tr¶i qua c¸c h×nh th¸i gi¸ trÞ vµ cuèi cïng tiÒn tÖ ra ®êi vµ ®­îc thèng nhÊt cè ®Þnh lµ tiÒn vµng . Th× khi ®­a vµo l­u th«ng thÊy tiÒn vµng bÞ hao mßn => gi¸ trÞ kh«ng b»ng gi¸ trÞ thùc => ra ®êi tiÒn ®óc => nh­ng trong l­u th«ng tiÒn ®óc còng hao mßn => ra ®êi tiÒn giÊy. 4. Cñng cè, luyÖn tËp: - HÖ thèng ho¸ néi dung bµi gi¶ng, cho HS lµm bµi tËp trong SGK. - §äc cho HS mét sè t­ liÖu tham kh¶o liªn quan ®Õn néi dung bµi häc. 5. H­íng dÉn häc ë nhµ: - Nghiªn cøu tiÕp c¸c néi dung cßn l¹i cña bµi 2. - Tr¶ lêi c¸c c©u hái trong SGK. PhÇn kiÓm tra gi¸o ¸n cña ban gi¸m hiÖu, tæ chuyªn m«n Gi¸o ¸n kiÓm tra ngµy......th¸ng 9 n¨m 2007