Giáo án Địa lí địa phương tỉnh Quảng Trị

BÀI 1: ĐIỀU KIỆN TỰ NHIÊN TỈNH QUẢNG TRỊ Chuẩn bị và viết báo cáo về địa lí tỉnh Quảng Trị I. MỤC TIÊU BÀI HỌC 1. Về kiến thức: Biết tìm hiểu địa lí tỉnh Quảng Trị theo chủ đề: - Chủ đề 1: Vị trí, phạm vi lãnh thổ và sự phân chia hành chính. + Ví trí địa lí, phạm vi Quảng Trị: Ở vùng nào? Giáp những đâu? Diện tích tỉnh thuộc vào loại lớn hay nhỏ? + Ý nghĩa của vị trí, lãnh thổ đối với phát triển kinh tế - xã hội. - Chủ đề 2: Đặc điểm tự nhiên và tài nguyên thiên nhiên của Quảng Trị. + Các đặc điểm nổi bật nhất về tự nhiên và tài nguyên thiên nhiên. + Những thuận lợi, khó khăn về điều kiện tự nhiên và tài nguyên thiên nhiên đối với đời sống và sản xuất. + Vấn đề bảo vệ môi trường. - Chủ đề 3: Đặc điểm dân cư và lao động của tỉnh Quảng Trị + Đặc điểm chính về dân cư, lao động. + Những thuận lợi và khó khăn của dân cư và lao động đối với phát triển kinh tế - xã hội. + Hướng giải quyết các vấn đề về dân cư và lao động. - Chủ đề 4: Đặc điểm kinh tế - xã hội của Quảng Trị + Những đặc điểm nổi bật về kinh tế - xã hội. + Thế mạnh về kinh tế. + Hướng phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh. - Chủ đề 5: Địa lí một số ngành kinh tế chính của Quảng Trị. + Điều kiện phát triển. + Tình hình phát triển và phân bố một số ngành kinh tế chính. + Hướng phát triển một số ngành kinh tế. 2. Về kĩ năng: - Xác định trên bản đồ vị trí, giới hạn, các đơn vị hành chính tỉnh Quảng Trị. - Sưu tầm tư liệu, xử lí thông tin. 3. Về thái độ: Hiểu được sự cần thiết phải bảo vệ môi trường, cảnh quan thiên nhiên. Yêu làng xóm, quê hương, đất nước. II. ĐỒ DÙNG DẠY HỌC 1. Giáo viên chuẩn bị: + Bản đồ tự nhiên Việt Nam, bản đồ hành chính tỉnh Quảng Trị (phóng to). + Các bảng số liệu liên quan. 2. Học sinh chuẩn bị: + Tài liệu địa phương tỉnh Quảng Trị (dành cho hS) + Các tài liệu liên quan. III. GỢI Ý TIẾN TRÌNH DẠY HỌC Bước 1: Giáo viên phân chia thành 5 nhóm, phân công mỗi nhóm nghiên cứu một chủ đề: Nhóm 1: Ví trí địa lí, phạm vi lãnh thổ và sự phân chia hành chính. Nhóm 2: Đặc điểm tự nhiên và tài nguyên thiên nhiên của tỉnh. Nhóm 3: Đặc điểm dân cư và lao động của tỉnh. Nhóm 4: Đặc điểm kinh tế - xã hội của tỉnh. Nhóm 5: Địa lí một số ngành kinh tế chính. Bước 2: Thu thập tài liệu. - Trước hết, các nhóm phác thảo đề cương. Việc phác thảo đề cương sẽ giúp các nhóm thu thập tài liệ nhanh, gọn và có trọng tâm hơn. - Tiếp theo xác định các nguồn thu thập tài liệu (dưới sự hướng dẫn của GV): + Sách, báo, tạp chí, tranh ảnh,... trong đó quan trọng nhất là Tài liệu địa lí địa phương tỉnh Quảng Trị + Niên giám thống kê của tỉnh. + Các kết quả điều tra về tự nhiên, dân cư, kinh tế. + Các báo cáo về tự nhiên, dân cư, kinh tế và phương hướng phát triển kinh tế của các cơ quan có thẩm quyền. - Cuối cùng, các nhóm tiến hành thu thập tài liệu. Trong nhóm, có thể phân công mỗi cái nhân tìm một nguồn tài liệu. Bước 3: Xử lí tài liệu: - Đối chiếu, so sánh, xử lí các tài liệu thu thập được từ nguồn để chọn ra cái chung mang tính thống nhất về đối tượng nghiên cứu. - Tính toán các số liệu thống kê, chuẩn hoá tài liệu để lập sơ đồ, biểu bảng,... Bước 4: Viết báo cáo (HS thực hiện ở nhà) - Trước hết các nhóm xây dựng đề cương chi tiết. - Tiếp theo viết báo cáo theo đề cương, chú ý làm rõ các vấn đề chính của chủ đề được phân công. (GV lưu ý cho học sinh: Trong các báo cáo, ngoài phần bài viết, nên có thêm các tranh ảnh, sơ đồ, biểu đồ, bảng thống kê, lược đồ để minh hoạ các nhận định của mình.) GIÁO VIÊN GỢI Ý NỘI DUNG VIẾT BÁO CÁO Chủ đề 1: Vị trí, phạm vi lãnh thổ và phân chia hành chính - Ví trí địa lí và phạm vi tỉnh Quảng Trị: Ở vùng nào? Giáp những đâu? Diện tích tỉnh thuộc vào loại lớn hay nhỏ? - Gồm các huyện nào? Ví trí, giới hạn của các huyện. - Ý nghĩa của vị trí, lãnh thổ đối với phát triển kinh tế - xã hội. Chủ đề 2: Đặc điểm tự nhiên và tài nguyên thiên nhiên của Quảng Trị - Các đặc điểm nổi bật nhất về tự nhiên và tài nguyên thiên nhiên. - Những thuận lợi, khó khăn về điều kiện tự nhiên và tài nguyên thiên nhiên đối với đời sống và sản xuất. - Vấn đề bảo vệ môi trường. Chủ đề 3: Đặc điểm dân cư và lao động của tỉnh - Đặc điểm chính về dân cư và lao động. - Những thuận lợi và khó khăn của dân cư và lao động đối với phát triển kinh tế - xã hội. - Hướng giải quyết các vấn đề về dân cư và lao động. Chủ đề 4: Đặc điểm kinh tế - xã hội của tỉnh - Những đặc điểm nổi bật về kinh tế - xã hội. + Sơ lược quá trình phát triển kinh tế, trình độ phát triển kinh tế. + Ví trí về kinh tế của tỉnh so với cả nước. + Cơ cấu kinh tế. - Thế mạnh về kinh tế. - Hướng phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh. Chủ đề 5: Địa lí một số ngành kinh tế chính - Điều kiện phát triển. - Tình hình phát triển và phân bố của một số ngành kinh tế chính. + Các ngành của Trung ương đóng tại tỉnh. + Các ngành của địa phương. - Hướng phát triển một số ngành kinh tế. Giáo viên yêu cầu các nhóm hoàn thành báo cáo ở nhà và mỗi nhóm photo thành 5 bản, phát cho các nhóm khác để tuần sau hoàn thành bản tổng hợp về địa lí tỉnh Quảng Trị. BÀI 2. TÌM HIỂU ĐỊA LÍ TỈNH QUẢNG TRỊ Xây dựng bản tổng hợp về địa lí tỉnh Quảng Trị I. MỤC TIÊU BÀI HỌC 1. Về kiến thức: Biết tìm hiểu địa lí tỉnh Quảng Trị theo chủ đề: - Chủ đề 1: Vị trí và phạm vi lãnh thổ và sự phân chia hành chính + Ví trí địa lí và phạm vi Quảng Trị: Ở vùng nào? Giáp những đâu? Diện tích tỉnh thuộc vào loại lớn hay nhỏ? + Ý nghĩa của vị trí, lãnh thổ đối với phát triển kinh tế - xã hội. - Chủ đề 2: Đặc điểm tự nhiên và tài nguyên thiên nhiên của Quảng Trị + Các đặc điểm nổi bật nhất về tự nhiên và tài nguyên thiên nhiên. + Những thuận lợi, khó khăn về điều kiện tự nhiên và tài nguyên thiên nhiên đối với đời sống và sản xuất. + Vấn đề bảo vệ môi trường. - Chủ đề 3: Đặc điểm dân cư và lao động của tỉnh Quảng Trị + Đặc điểm chính về dân cư, lao động. + Những thuận lợi và khó khăn của dân cư và lao động đối với phát triển kinh tế - xã hội. + Hướng giải quyết các vấn đề về dân cư và lao động. - Chủ đề 4: Đặc điểm kinh tế - xã hội của Quảng Trị + Những đặc điểm nổi bật về kinh tế - xã hội. + Thế mạnh về kinh tế. + Hướng phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh. - Chủ đề 5: Địa lí một số ngành kinh tế chính của Quảng Trị. + Điều kiện phát triển. + Tình hình phát triển và phân bố một số ngành kinh tế chính. + Hướng phát triển một số ngành kinh tế. 2. Về kĩ năng: - Xác định trên bản đồ vị trí, giới hạn, các đơn vị hành chính tỉnh Quảng Trị. - Phân tích bản đồ, biểu đồ, bảng số liệu của tỉnh. - Viết và trình bày báo cáo theo chủ đề. II. ĐỒ DÙNG DẠY HỌC 1. Giáo viên chuẩn bị: + Bản đồ tự nhiên Việt Nam, bản đồ hành chính tỉnh Quảng Trị (phóng to). 2. Học sinh chuẩn bị: +Tài liệu địa phương tỉnh Quảng Trị (dành cho HS) + Các tài liệu đã thu thập được, bản báo cáo theo chủ đề. III. GỢI Ý TIẾN TRÌNH DẠY HỌC Bước 1: Các nhóm trao đổi bản báo cáo. Bước 2: Mỗi nhóm cử một học sinh lên trình bày vấn đề đã lựa chọn, các lớp thảo luận để xây dựng thành một bản tổng hợp về địa lí tỉnh Quảng Trị (dưới sự hướng dẫn của giáo viên) Bước 3: Giáo viên chốt lại nội dung của các bản tổng hợp: a) Vị trí, phạm vi lãnh thổ và sự phân chia hành chính b) Đặc điểm tự nhiên và tài nguyên thiên nhiên c) Đặc điểm dân cư và lao động của tỉnh d) Đặc điểm kinh tế - xã hội e) Địa lí một số ngành kinh tế chính Bước 4: Giáo viên tổng kết, đánh giá các phương pháp tiến hành, nội dung và kết quả của các vấn đề đã được nghiên cứu và trình bày của từng nhóm Bước 5: Xây dưng, hoàn thiện bản tổng hợp về địa lí tỉnh Quảng Trị (bước này bắt đầu của bài tiếp theo) Học sinh dựa trên báo cáo của các nhóm, phần thảo luận của cả lớp và kết luận của giáo viên để hoàn thiện bản tổng hợp. Bước 6: Gọi một số học sinh lên trình bày bản tổng hợp, các học sinh còn lại góp ý, bổ sung. Giáo viên nhận xét và chốt lại các kiến thức.