Đề thi chọn học sinh giỏi năm học 2004 - 2005 môn: Tiếng Việt lớp 3

c¸i g× ?) ® c ¸ i c h æ i 3) Ai nãi: “Trêi n¾ng chang chang ng­êi trãi ng­êi” ® c a o b ¸ q u ¸ t 4) Ng­êi lµm viÖc trªn tµu thuû gäi lµ ® t h u û t h ñ 5) Tr¸i nghÜa víi kh« hÐo (nãi vÒ c©y cèi) ® t ­ ¬ i t è t 6) “Quª h­¬ng anh còng cã dßng s«ng” gîi nhí s«ng v µ m c á ® « n g §Æt c©u theo mÉu : “Ai lµm g× ?” : VÝ dô : C¸c chiÕn sÜ biªn phßng ngµy ®ªm cÇm ch¾c tay sóng ®Ó b¶o vÖ biªn c­¬ng cña Tæ quèc.... C©u 6 (2 ®) : TLV : KÓ l¹i truyÖn c­êi “GiÊu cµy” ®· häc. (theo vèn tõ ng÷ cña em) C¸c yªu cÇu chÝnh : a) Néi dung : Vî gäi vÒ ¨n c¬m ; giÊu cµy mµ l¹i nãi to¸ng lªn ; mÊt cµy råi mµ l¹i nãi nhá nh­ lµ ý tø l¾m. b) Cã sù linh ho¹t trong dïng tõ : Cã mét b¸c n«ng d©n = cã mét ng­êi ®ang cµy ruéng = ë mét lµng nä cã mét b¸c n«ng d©n .... c) Chñ yÕu lµ chÊm kÜ n¨ng viÕt thµnh c©u, c¸ch thøc tr×nh bµy ®o¹n héi tho¹i (trùc tiÕp cã dïng dÊu g¹ch ngang ®Çu dßng, kh«ng dïng g¹ch ngang ; hoÆc dÉn ý gi¸n tiÕp ... ; sö dông c¸c dÊu c©u thÝch hîp, nhÊt lµ ph¶i cã dïng dÊu chÊm than, dÊu chÊm hái ... §iÓm 2: ®¹t ®é hoµn chØnh gÇn nh­ s¸ch... (sÏ thèng nhÊt møc ®iÓm 0-1,5 khi chÊm thö) Ch÷ viÕt c¶ ®Ò (nhÊt lµ trong 2 bµi TLV) ngay ng¾n, râ rµng, kh«ng huËy huËy chøng tá cã lµm nh¸p vµ cÈn thËn : 0-0,25-0,5®. §iÓm tõng c©u vµ c¶ bµi TiÕng ViÖt : kh«ng lµm trßn sè. .H­íng dÉn chÊm bµi hsinh giái - phÇn TiÕng ViÖt líp Ba 2005 - 2006 C©u 1 (1,5®): a(1) Nhí viÕt 4 dßng th¬ em thÝch trong bµi “C¸i cÇu” (PTD), mçi khæ 1&2 : 32 ch÷ ; khæ 3 & 4 : mçi khæ 31 ch÷. Sai 0-1 ch÷ : 1 ®iÓm. Sai-sãt-thõa 2-3 ch÷ : cßn 0,75 ; sai-sãt-thõa 4-5 ch÷ : cßn 0,5® ; sai-sãt-thõa 6-7 ch÷ : cßn 0,25® ; >7 : 0®. ChÊm nh­ thÕ lµ cã ghi nhËn “thuéc” vµ “viÕt ®óng”. b (0,5) : V× sao em thÝch ? §©y lµ c©u hái trong SGK. S¸ch GV cã ghi : “§iÒu quan träng lµ hs nãi ®­îc lÝ do m×nh thÝch”, nghÜa lµ hs cã “më miÖng ra” lµ Ýt nhÊt cã 0,25®. VÝ dô : - Hs thÝch, ghi ra khæ th¬ thø 2 vµ gi¶i thÝch : Em thÝch h×nh ¶nh chiÕc cÇu lµm b»ng t¬ nhÖn b¾c qua chum n­íc v× ®ã lµ h×nh ¶nh rÊt ®Ñp, rÊt k× l¹. T¸c gi¶ quan s¸t vµ liªn t­ëng rÊt tinh tÕ míi thÊy sîi t¬ nhá lµ chiÕc cÇu cña nhÖn (0,5®). (SGV3/2, trang 75) - HoÆc thÝch, ghi ra khæ th¬ thø 3 vµ gi¶i thÝch : Em thÝch h×nh ¶nh chiÕc cÇu tre nh­ chiÕc vâng m¾c trªn s«ng ru ng­êi qua l¹i. §i trªn chiÕc cÇu nh­ thÕ thËt thó vÞ. (SGV3/2, tr 75) C©u 2 (1®) : a) ¸nh ®iÖn/lÊp ; b) mÊy ... l­ít th­ít/hèt ; c) TiÕng ... bß kh«/ vang lªn ; d) C©y ... dßng kªnh/võa g·y ®«i. G¹ch ch©n hoÆc dïng v¹ch xiªn ®óng c¶ 4 c©u: 0,75®. §óng 3 c©u : 0,5® ; ®óng 2 c©u : 0,25® ; chØ ®óng 1 c©u : 0®. C©u a & c : Ai thÕ nµo ? ; c©u b & d : Ai lµm g× ? : X¸c ®Þnh ®óng 3-4 mÉu c©u : 0,25® ; chØ ®óng 1-2 : 0®. C©u 3 (1®): Mçi c©u ®óng yªu cÇu : 0,25® a) Qu¶ dõa - ®µn lîn con - n»m trªn cao (®å vËt - con vËt) b) TiÕng suèi nh­ tiÕng h¸t xa ; tiÕng m­a /tiÕng th¸c ; tiÕng chim /tiÕng xãc ræ tiÒn ®ång... c) Mïa xu©n, c©y g¹o gäi ®Õn bao nhiªu lµ chim. (tõ “gäi” ®· nh©n ho¸ c©y g¹o) d) Nh÷ng chÞ lóa phÊt ph¬ bÝm tãc. (cËu tre, chó gµ, c« giã, b¸c mÆt trêi...) C©u 4 (1,5®): Cã 14 chç chÝnh cÇn chó ý: Duy Xuyªn, ngµy 18 th¸ng 3 n¨m 20061 Thanh Lan th©n mÕn ! 2 NhËn ®­îc ... nhau.3 Thanh Lan ¬i ! (,)4 LÖ Thu ®©y !(,)5 LÖ Thu häc ... ®©y. (!)6 H«m qua xem b¸o Nhi ®ång, 7m×nh ®­îc biÕt ...tr«i,8 b¹n ... viÖn.9 M×nh ch©n ... b¹n.10 M×nh... s¸ch míi.11 Chóc b¹n sím b×nh phôc vµ häc tËp tèt nhÐ !12 Cho c¸c møc: 0 ; 0,5 ; 1 ; 1,5 B¹n míi cña Lan13 LÖ Thu14 C©u 5 (2®): 9 tõ (®· häc, míi häc ë c¸c chñ ®iÓm líp 3) lÇn l­ît cÇn ®iÒn : Síi vËt , ©n t×nh, bËc thang, th«ng minh, l­êi biÕng , Mª Linh, Nhµ Rång, tiÕt môc, nghÑn ngµo. §óng 9 tõ : 1,5 ; ®óng 8 : 1,25 ; ®óng 7 : 1,0 ; ®6 : 0,75 ; ®5: 0,5 ; ®óng 4 tõ : 0,25 ; <4: 0 C©u kho¸ xuÊt hiÖn ë cét däc lµ : V× t«i lµ mÑ (0,25) (víi ®iÒu kiÖn gi¶i ®óng ³6 tõ) C©u kho¸ ®ã cho thÊy r»ng ng­êi mÑ cã thÓ hi sinh (0,25) tÊt c¶ v× con. C©u 6 (3®): KÓ b»ng lêi cña x,y,z (m­în lêi cña x,y,z) ®Ó kÓ lµ d¹ng bµi hs ®· häc ngay tõ HKI cña líp 2. C¸c y.cÇu cÇn ®¹t : a) KÓ b»ng lêi cña L§C b) §ñ c¸c chi tiÕt chÝnh : (Cã mét lÇn, mét ng­êi b¹n ë bªn n­íc ngoµi göi tíi viªn nghiªn cøu cña t«i m­êi h¹t thãc gièng quý. O¸i o¨m thay thêi tiÕt lóc ®ã cùc k× kh¾c nghiÖt : rÐt c¾t da c¾t thÞt nªn nh÷ng h¹t gièng quý ®ã cã n¶y mÇm ®­îc còng chÕt rÐt. T«i ttr¨n trë suy nghÜ : “Kh«ng thÓ ®Ó nh÷ng h¹t gièng nµy chÕt v× rÐt ®­îc”. T«i bÌn chia m­êi h¹t gièng ®ã lµm 2 phÇn, mçi phÇn n¨m h¹t. Mét phÇn t«i gieo ë phßng thÝ nghiÖm. Mét nöa t«i ng©m n­íc Êm råi gãi vµo kh¨n tay, ñ trong ®èng r¬m. Tèi tèi, t«i ñ vµo trong ng­êi ®Ó h¹t gièng cã h¬i Êm dÔ n¶y mÇm. Qu¶ nhiªn, chØ cã n¨m h¹t gièng mµ t«i ñ trong ng­êi lµ n¶y mÇm xanh tèt... c) Hµnh v¨n tèt, chøng tá tõ 5/9/05 - 17/3/06, GV ®· “hµnh” cho hsg nÇy nhiÒu lÇn “khëi th¶o”, chø kh«ng chØ cã xem vµ nghe, cßn viÕt th× chØ viÕt mÊy bµi TLV nh­ hs ®¹i trµ !!! .H­íng dÉn chÊm bµi hsinh giái - phÇn TiÕng ViÖt líp Bèn 2005 - 2006 C©u 1 (2®): 1a(1®) Nhí viÕt 4 dßng th¬ SGK quy ®Þnh häc thuéc, kho¶ng 32 ch÷ ; Sai 0-1 ch÷ : 1 ®iÓm. Sai-sãt-thõa 2-3 ch÷ : cßn 0,75 ; sai-sãt-thõa 4-5 ch÷ : 0,5® ; sai-sãt-thõa 6-7 ch÷ : 0,25® ; >7 : 0®. ChÊm nh­ thÕ lµ cã ghi nhËn c¶ 2 kÜ n¨ng “thuéc” vµ “viÕt ®óng”. 1b (0,5®) : Danh : l­ng, n«i, tim, lêi, a-kay, mÑ, bé ®éi, con, h¹t g¹o, mai sau, chµy, s©n. §éng tõ : ®­a, h¸t, ngñ, th­¬ng, m¬, vung, lón. TÝnh tõ : ngoan, tr¾ng ngÇn, lín. ®óng hoµn toµn 3 yªu cÇu vÒ tõ lo¹i (mçi lo¹i 3 tõ) : 0,5® ; chØ ®óng 2 nhãm tõ lo¹i : 0,25®. 1c (0,5®): C©u hái SGK. §iÒn : Theo em, c¸i ®Ñp ... lµ “t×nh c¶m” cña “mÑ” ®èi víi “con” & ®èi víi “c¸ch m¹ng” (hoÆc “bé ®éi”). §óng ®ñ 2 chç : 0,25® ; ®ñ 4 chç : 0,5®. C©u 2 (1®): V¹ch : ...h¸t/còng... ; TiÕn/kh«ng... ; Rõng/che..., rõng/v©y... ; ...vui/míi... V¹ch xiªn (g¹ch ch©n) ®óng c¶ 4 c©u: 0,75®. §óng 3 c©u : 0,5® ; ®óng 2 c©u : 0,25® ; chØ v¹ch ®óng 1 c©u : 0®. C©u a & c : Ai lµm g× ? ; c©u b : Ai thÕ nµo? , c©u d: Ai lµ g× ? X¸c ®Þnh ®óng 3-4 mÉu c©u : 0,25® ; chØ ®óng 1-2 : 0®. C©u3 : V¹ch 12 tõ : Nhµ vua/ rÊt/ lo l¾ng/ v×/ ®ªm/ ®ã/ mÆt tr¨ng/ sÏ/ s¸ng/ v»ng vÆc/ trªn/ bÇu trêi/. ChØ sai 1 v¹ch (/) : 1® ; sai 2/ : 0,75® ; sai 3/ : 0,5® ; sai 4/: 0,25®. 5/:0 3b (0,5®) : Chia 2 nhãm ghÐp (3 tõ) vµ l¸y (2 tõ) : Mçi nhãm ®óng (tªn nhãm vµ tõ): 0,25® C©u4 (1,5®): 4a : ...®¸nh dÊu phÇn chó thÝch trong c©u (hoÆc : ph©n biÖt phÇn chó thÝch ë gi÷a 2 dÊu g¹ch ngang...) : 0,25®. 4b: 10 chç cÇn chó ý : Tan häc,1 c« HËu -2 mét c« gi¸o míi tèt nghiÖp s­ ph¹m -3 nhÑ nhµng ... Thuû nãi ... trÇm Êm :45“V× sao s¸ng nay em l¬ ®·ng thÕ ?”6 Thuû kh«ng d¸m nh×n c«,7 khe khÏ tr¶ lêi :89“Th­a c«, em bÞ nhøc ®Çu ¹. (hoÆc dÊu !)”10 HoÆc : Tan häc, c« HËu -(,) mét c« gi¸o míi tèt nghiÖp s­ ph¹m -(,) nhÑ nhµng ®Õn c¹nh Thuû nãi víi giäng trÇm Êm : - V× sao s¸ng nay em l¬ ®·ng thÕ ? Thuû kh«ng d¸m nh×n c«, khe khÏ tr¶ lêi : - Th­a c«, em bÞ nhøc ®Çu ¹. (!)” Sai mçi chç trõ 0,25 ®Õn hÕt 1,25® cña c©u 4b. C©u 5 (1®): ChuyÖn “con vÞt xÊu xÝ” míi häc ë tuÇn 22. Më bµi gi¸n tiÕp b»ng lêi cña vÞt con thËt. Cã thÓ hs bÞ nhÇm vÞt con thËt víi con thiªn nga con. Do ®ã, miÔn lµ më bµi gi¸n tiÕp (0,25®), x­ng “t«i” (m×nh) : (0,25®) ; néi dung ®i tõ ý nghÜa c©u chuyÖn ®Ó vµo chuyÖn. (Kh«ng lÊy m×nh lµm mÉu (chuÈn) khi ®¸nh gi¸ ng­êi kh¸c, yªu quý b¹n bÌ, nhËn ra nh÷ng nÐt ®Ñp riªng trong mçi b¹n.) ; hoÆc ®i tõ sù ca ngîi vÎ ®Ñp cña thiªn nga, ®Õn chç v× sao thiªn nga bÞ chª lµ xÊu xÝ... ; hoÆc tõ sù ©n hËn cña vÞt con : nhËn ra vÎ ®Ñp cña thiªn nga th× ®· trÔ v× thiªn nga ®· ®i råi. C©u 6 (3®):TLV : T¶ mét c©y mµ em ®· cã dÞp quan s¸t. A/ Yªu cÇu : a) ThÓ lo¹i : Miªu t¶ - t¶ c©y cèi. b) Néi dung: §iÓm cÇn chó ý : “ ”. .T¶ ®óng ph­¬ng ph¸p lµm v¨n miªu t¶. VÝ dô: t¶ theo thø tù tõ bao qu¸t ®Õn bé phËn (hoÆc ng­îc l¹i), biÕt chän c¸c chi tiÕt cÇn t¶ kÜ, thÓ hiÖn t×nh c¶m trong lóc t¶... c) H×nh thøc: ViÕt thµnh bµi cã bè côc râ rµng, hîp lÝ, (viÕt kho¶ng 20 dßng ± 5 dßng trªn giÊy in ®Ò) B/ BiÓu ®iÓm : + §iÓm 3: §¹t c¶ 3 yªu cÇu trªn. ThÓ hiÖn râ chÊt “v¨n”. Sai kh«ng qu¸ 5 lçi diÔn ®¹t (ct¶, dïng tõ, ®Æt c©u). Bµi ®iÓm 3 ph¶i thÓ hiÖn râ yÕu tè míi l¹ vµ tiÖn dông cña c.cÆp. Kh«ng ph©n biÖt bµi hay víi bµi v¨n mÉu v× coi thi nghiªm tóc, kh«ng cã chuyÖn nh×n chÐp v¨n mÉu Û Bµi v¨n mÉu ®· chuyÓn ho¸ thµnh cña häc sinh... tõ ý t­íng ®Õn kÜ n¨ng hµnh v¨n nªn míi cã bµi hay... + §iÓm 2 - 2,5: §¹t c¶ 3 yªu cÇu trªn. ThÓ hiÖn kh¸ râ chÊt “v¨n”. Sai kh«ng qu¸ 7 lçi diÔn ®¹t. + §iÓm 1,5 : §¹t c¶ 3 yªu cÇu trªn. Sai kh«ng qu¸ 9 lçi diÔn ®¹t.... Yªu cÇu a vµ c bÞ vi ph¹m. HoÆc ®¶m b¶o c¸c yªu cÇu nh­ ®iÓm 2 nh­ng viÕt vµo míi ®­îc 3/4 bµi. §iÓm 1 : Yªu cÇu a vµ c bÞ vi ph¹m nÆng: nãi lan man, lén xén, hoÆc ®¹t yªu cÇu abc nh­ng míi viÕt ®­îc non nöa bµi. + §iÓm 0 & 0,5 : l¹c ®Ò, bá trèng hoÆc míi viÕt vµi ba dßng. Ch÷ viÕt c¶ ®Ò (nhÊt lµ trong bµi TLV) ngay ng¾n, râ rµng, kh«ng huËy huËy chøng tá cã lµm nh¸p vµ cÈn thËn : 0-0,25-0,5®. §iÓm tõng c©u vµ c¶ bµi TiÕng ViÖt : kh«ng lµm trßn sè. C©u 4 (2 ®) : « ch÷ : (ph¶i nh¸p tr­íc ë ngoµi, mçi « mét ch÷ c¸i in hoa, ghi c¶ dÊu thanh) 1) N¬i chøa s¸ch b¸o cho mäi ng­êi ®äc T H ¦ V I Ö N 2) Trong nhµ cã bµ hay quÐt (lµ c¸i g× ?) c ¸ i c h æ i 3) Ai nãi : “Trêi n¾ng chang chang ng­êi trãi ng­êi” c a o b ¸ q u ¸ t 4) Ng­êi lµm viÖc trªn tµu thuû gäi lµ t h u û t h ñ 5) Tr¸i nghÜa víi kh« hÐo (nãi vÒ c©y cèi) t ­ ¬ i t è t 6) “Quª h­¬ng anh còng cã dßng s«ng” (lµ s«ng g× ?) v µ m c á ® « n g C©u 5(2): Gi¶i « ch÷ : §iÒn mçi « 1 ch÷ c¸i, nªn ghi b»ng ch÷ in hoa, cã dÊu thanh: Kho¶ng ®Êt ®Ó Qu¾m §en vµ C¶n Ngò thi ®Êu gäi lµ ® s “Cã ©n nghÜa, t×nh c¶m s©u nÆng” lµ tõ ® © §ång bµo miÒn nói trång lóa trªn nh÷ng thöa ruéng ® t Cïng nghÜa víi “s¸ng d¹” lµ tõ ® t Cã thãi xÊu nÇy th× kh«ng thÓ häc giái ®­îc, lµ tõ g Hai Bµ Tr­ng sinh ra ë huyÖn nÇy ® i BÕn c¶ng n¬i B¸c Hå ra ®i t×m ®­êng cøu n­íc B Õ n Mçi ch­¬ng tr×nh biÓu diÔn v¨n nghÖ th­êng cã nhiÒu: t “Kh«ng nãi ®­îc v× ®ang qu¸ xóc ®éng” lµ tõ ® n c©u chuyÖn “VÞt con xÊu xÝ” cña An-®Ðc-xen