Đề tài: Tạo hứng thú học mĩ thuật ở học sinh tiểu học

ĩ thiện cảm với mơn mĩ thuật, luơn muốn được vẽ - được hoạt động phù hợp sinh lý trẻ - tơi muốn đưa ra một cách làm mà theo tơi là đạt hiệu quả, giúp trẻ vẽ hình tự tin, thoải mái, sắp xếp hình hợp khuơn khổ giấy vẽ. II- QUÁ TRÌNH THỰC HIỆN Vẽ hình, vẽ bố cục trong khuơn khổ giấy được trẻ thể hiện qua các bài vẽ theo đề tài dưới sự hướng dẫn của giáo viên dạy mĩ thuật làm sao đạt hiệu quả cao nhất: đĩ là sự say mê của học trị. 1/ Hiện nay, trẻ em vào học lớp 1 đã được trang bị một số kiến thức mĩ thuật về tạo hình do được học ở mẫu giáo: cây, nhà, ơ tơ,con người, chim, gà, cá, mặt trời...Chỉ cịn một số ít trẻ khơng qua mẫu giáo thì vẫn bỡ ngỡ trong việc xây dựng hình bằng nét vẽ. Ví dụ: Vẽ người - tranh vẽ trang 17. Để cĩ mặt bằng kiến thức về nét vẽ -tương đối đồng đều ở học sinh lớp 1- Tơi hướng dẫn cụ thể cách vẽ cho đối tượng đĩ bằng cách cho học sinh xem những bức tranh cĩ nét vẽ rõ ràng, mạch lạc, đối lập với những bức tranh cĩ nét vẽ loằng ngoằng,khĩ nhìn là hình gì. Ví dụ: Tranh vẽ trang 10 Đồng thời hướng dẫn những trẻ vẽ nét tạo hình tốt hơn dạy cho bạn .Do đĩ các em vẽ được nên tự tin hơn trong các bài vẽ tiếp theo. 2/ Khi cách nhận thức về vẽ hình của học sinh lớp 1 đã tương đối đồng đều thì phải giúp các em đi sâu tìm hiểu về cách vẽ tranh đề tài, cụ thể là sắp xếp bố cục hợp lý để nêu bật được chủ đề bức tranh. 3/ Cách vẽ hình của trẻ trong bài vẽ tranh đề tài :tương đối mạnh dạn ở số đơng ;giáo viên phải biết cách phát huy-luơn khen ngợi những trẻ cĩ nét vẽ ngộ nghĩnh đồng thời tỏ ra chưa vừa lịng khi cĩ học sinh chê bạn vẽ xấu ,khơng giống thật. Ví dụ: Một học sinh vẽ chân dung bạn mình, bạn ngồi bên cạnh thấy khơng giống nên chê bai làm em đĩ sợ vội xố hình đi - lúc này tơi phải tìm ra một đặc điểm nào đĩ đặc trưng nhất của nhân vật trong tranh và kịp thời khen ngợi - như vậy đã giúp học sinh đĩ cảm thấy tự tin hơn và học sinh chê bạn sẽ suy nghĩ xem việc mình làm là tốt hay khơng tốt. 4/ Vẽ hình bằng bút chì: đây là cách vẽ hình truyền thống của cả trẻ em lẫn người lớn khi tạo nét vẽ cho tranh vẽ theo đề tài. Học sinh vẽ bằng chì cho kết quả đa số các bài vẽ cĩ hình vẽ nhỏ. Do chất liệu bút chì dễ tẩy xố nên nhiều học sinh quá lạm dụng tẩy - làm cho bài vẽ bị bẩn, hình vẽ thiếu tự nhiên. Kết quả được một bức tranh cĩ bố cục trống, rất khĩ thể hiện màu. Ví dụ: Tranh vẽ trang 18 Trong nhiều tiết vẽ, những em quên vở tơi đã cho vẽ bằng phấn lên bảng con thì phát hiện thấy nét vẽ của các em khoẻ, tự nhiên và bố cục hợp lí. Và tơi đã động viên kịp thời những em học sinh đĩ bằng cách cho cả lớp xem bài, đồng thời cho điểm tốt những bài vẽ đẹp. Theo tơi, đĩ chính là do chất liệu: phấn cĩ nét to cho nên trẻ vẽ hình to, rõ hơn (do các em sợ vẽ hình nhỏ thì các nét phấn sẽ dính vào nhau nhìn khơng rõ hình). Sau đĩ, tơi thử nghiệm: cho học sinh dùng luơn bút cĩ nét to như sáp màu - để vẽ bài tranh đề tài trong vở vẽ hoặc vào giấy khổ A4 thì thấy đạt hiệu quả tương đương như các em vẽ trên bảng con. Như vậy, hình vẽ của trẻ trên bài vẽ tranh đề tài tỉ lệ thuận với nét vẽ to phù hợp giấy vẽ và khen ngợi trước lớp học sinh đĩ. Tơi đã cho tất cả lớp xem bài vẽ của học sinh cĩ nét vẽ mạnh dạn, hình vẽ to phù hợp giấy vẽ và khen ngợi trước lớp học sinh đĩ. Học sinh lớp một rất hay quên, do đĩ việc tạo thĩi quen cho trẻ lớp một trong cách vẽ hình (ở bài vẽ tranh đề tài) bằng bút cĩ nét to, rõ được lặp đi lặp lại nhiều lần ở các tiết học Mĩ thuật. Tơi luơn động viên các học sinh nên dùng bút cĩ nét to đậm (màu nâu, đen, xanh, tím ...) để vẽ. Tơi đã thí nghiệm vẽ bằng bút cĩ nét to, rõ đã cho bài vẽ chất lượng hơn nhiều so với vẽ bằng bút chì, song do cá tính, thĩi quen cẩn thận mà các em dùng bút chì để vẽ - khơng bắt ép các em làm theo các bạn khác mà tơi luơn chỉ bảo để các em cĩ tốc độ vẽ hình nhanh hơn trước. Như vậy tơi đã nhân rộng cách dạy trên của mình kết quả 80% số học sinh thích vẽ bằng bút cĩ nét to rõ. Việc vẽ hình bằng chất liệu trên đã giúp trẻ thêm tự tin vào chính bản thân mình, khơng tẩy xố hình vẽ nữa. Điều đĩ đã giúp các bài vẽ các em ngộ nghĩnh đáng yêu, cảm xúc của trẻ được bộc lộ trên bức tranh. Sau khi học sinh lớp 1 vẽ dùng bút cĩ nét to, rõ để vẽ hình thì việc dạy trẻ cách tạo cho bài vẽ cĩ bố cục chặt chẽ trở nên thuận lợi hơn. Tơi vẽ thị phạm (xong rồi xố đi ngay) trên bảng to, coi bảng là một tờ giấy vẽ - Vẽ hình rõ, hợp lý trên bản để học sinh quan sát. Ví dụ: Bài vẽ “Chim và Hoa”, “Em trong vườn hoa”, “Quan sát thiên nhiên” - vở Mỹ thuật lớp 1. Như đã biết, trẻ 6 tuổi hay bắt trước các hành động, việc làm của người lớn hơn - tơi đã vận dụng đặc điểm này của trẻ để hướng cho các em sắp xếp bố cục theo chuẩn mực của cái đẹp: Vẽ hình phù hợp khuơn khổ bản vẽ - cách làm như vậy gĩp phần khơng nhỏ để tạo cho học sinh lớp 1 cĩ kỹ năng vẽ hình to, rõ ràng; giúp các em cách nhìn hình, bố cục hợp lý. Học sinh lớp 1 vẽ hình đơn giản, một bức tranh chỉ cần vẽ 3 – 4 hình là đủ tạo thành một bố cục tranh. Trong tiết Mỹ thuật, để giúp học sinh làm quen với cách tạo bố cục bằng nét vẽ to, rõ; tơi luơn khen ngợi trước lớp bài của các em cĩ bố cục đẹp, được vẽ bằng nét to, rõ ( sáp màu) và khuyến khích các em vẽ chì cố gằng hơn nữa để cĩ được bài đẹp như các bạn kia. Kết quả là cuối năm học số lượng học sinh vẽ bằng bút cĩ nét to rõ chiếm 70% trong tồn khối. Chất lượng các bài vẽ tranh đề tài được nâng cao, những bức tranh cĩ tạo hình tự tin, ngộ nghĩnh xuất hiện ngày càng nhiều. Ví dụ: tranh vẽ trang 17, 20. Và điều quan trọng là đã gây được khơng khí hào hứng, say mê vẽ ở trẻ. Khi tơi vào dạy Mỹ thuật các em nộp tranh vẽ ở nhà rất tự giác và số lượng cũng như chất lượng đều tốt. Các em đua nhau vẽ tranh, tự hào khi mình mang nộp nhiều tranh ,phong trào vẽ tranh đề tài của khối tốt nhất trường. e) Những kiến thức Mỹ thuật liên quan tới việc vẽ hình, tạo bố cục. Khi học sinh lớp 1 đã vẽ được bố cục tốt qua việc tạo nét vẽ bằng bút màu đậm và những kiến thức khác về sắp xếp hình trong bài vẽ theo đề tài, thì việc tơ màu trở nên dễ dàng: hình cĩ mảng to, dễ nhìn (tranh vẽ trang 17) khơng như vẽ bằng bút chì làm hình vẽ nhỏ khĩ nhìn (tranh vẽ trang 20). Bức tranh cĩ màu sắc đẹp dần dần hiện ra trước mắt trẻ lơi cuốn trẻ, trẻ tự hào đã tạo ra được bức tranh của riêng mình - trẻ đã khám phá thế giới Mỹ thuật, đây chính là sân chơi bổ ích của trẻ. Cách vẽ hình to rõ gĩp phần khơng nhỏ trong việc thể hiện chủ đề của tranh đề tài. Khi trẻ đã vẽ được bức tranh đúng theo cách vẽ hình để tạo bố cục đẹp, rất thuận lợi cho giáo viên dạy vẽ - vì học sinh đã tự tin hơn khi thấy giáo viên Mỹ thuật bước vào lớp, trẻ reo hị, háo hức địi được vẽ. Đây chính là mĩn quà quí giá đối với một giáo viên dạy Mỹ thuật như tơi. Một số trẻ khơng vẽ theo mà vẫn dùng bút chì để vẽ, tơi phải mất nhiều thời gian trong một tiết học để hướng dẫn cụ thể hơn cho các em này.Tuy nhiên vẽ bút nét to khĩ tẩy xố, một số học sinh khác (số lượng ít khoảng 10% tổng số học sinh trong một lớp) cĩ nhận thức chậm hoặc khơng cĩ năng khiếu, nên vẽ chưa đẹp - vẽ bài cĩ bố cục dàn hàng ngang hoặc hình người trong tranh giống nhau về động tác; một số em thích gì vẽ nấy dẫn đến bố cục tranh lộn xộn. Trong quá trình giảng dạy, tơi cố gắng giúp những em này vẽ được những hình, bố cục đơn giản nhất bằng bút nét to: động viên kịp thời những tiến bộ dù nhỏ nhất của các em. Với đề tài này, tơi đã giúp trẻ yêu thích mơn mĩ thuật, hạn chế cảm giác lo sợ vì khơng biết vẽ. Trẻ biết bảo vệ ý thức chủ quan của bản thân khi vẽ tranh, khơng bị ảnh hưởng bởi lời chê bai của các bạn khác. Phương pháp vẽ hình trên giúp bồi dưỡng rèn luyện ĩc quan sát, cách so sánh sự vật hiện tượng ở học sinh, giúp các em tìm tịi thể hiện để vươn tới cái đẹp. Đĩ là một cách giáo dục thẩm mĩ cho học sinh. III- ĐÁNH GIÁ HIỆU QUẢ CỦA SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM Từ hồn cảnh thực tế của đề tài sáng kiến kinh nghiệm đã chọn, tơi đã đề ra một số biện pháp thực hiện trong suốt nửa năm học qua. Kết quả đã thu hoạch được khá cao, đa số học sinh hứng thú với mơn học và tiến bộ rõ rệt. Tuy nhiên do thời gian áp dụng chưa lâu nên năm sau tơi sẽ áp dụng ngay từ đầu năm học để cho kết quả khả quan hơn. Với một trường cĩ hồn cảnh khĩ khăn như trường tơi thì đĩ là một kết quả ngồi sức tưởng tượng của tơi. Tơi tin chắc rằng với phương pháp này, trong năm học tới sẽ đạt được nhiều kết quả tốt hơn. IV- KẾT LUẬN Học sinh lớp 1 say sưa hứng thú vẽ nên tiết học vẽ trở nên thoải mái nhẹ nhàng. Học sinh tự tin hơn trong bài vẽ tranh đề tài. Học sinh tạo được những bố cục, hình vẽ ngộ nghĩnh mang hiệu quả bất ngờ, đẹp mắt. Ĩc quan sát so sánh ở trẻ được bồi dưỡng rèn luyện thường xuyên. Tơi thực hiện đề tài này “phương pháp giúp học sinh lớp 1vẽ hình tự tin, tạo bố cục thuận mắt trong bài vẽ tranh đề tài” khơng ngồi việc thực hiện mục tiêu giáo dục tiểu học (nhằm giúp học sinh cĩ kiến thức cơ bản về 9 mơn học; giáo dục ĩc thẩm mĩ, rèn luyện kĩ năng, kĩ xảo học tập...cho học sinh). Qua nhiều tiết mĩ thuật; trẻ hoạt bát, tự tin, cởi mở với giáo viên với bạn bè. Do đĩ việc giáo dục tốt hơn. Phương pháp dạy học sinh lớp 1 vẽ hình bằng bút vẽ cĩ nét to, rõ đã bộc lộ cách vẽ ngộ nghĩnh, hồn nhiên như chính cuộc sống của trẻ em qua các bài vẽ tranh đề tài. Dựa trên các đặc điểm tâm lý lứa tuổi tiểu học, cụ thể là lứa tuổi tiểu học - vận dụng kiến thức mĩ thuật của bản thân, tơi cố gắng giúp trẻ cĩ sân chơi bổ ích, lý thú thơng qua đề tài này. Việc đĩ đã gĩp phần làm cho trẻ khám phá được ngơn ngữ riêng của mĩ thuật khác với mơn học khác. Tuy nhiên, đây mới là ý tưởng của riêng bản thân, rất mong hội đồng khoa học gĩp ý để tơi điều chỉnh cách dạy cho trẻ ngày một tốt hơn - giúp trẻ hồn thiện nhân cách, trở thành người cĩ ích cho xã hội . Nhận xét của Hội đồng khoa học Người viết Trường Tiểu học Xĩm Bằng .. .. .. .. Nguyễn Thị Ngọc Tính .. .. Vào ngày 18/02/2012, Lê Khánh Điệp Trường TH Xương Huân 1 viết: > coithu nha >