Đề tài Một số biện pháp nâng cao chất lượng hoạt động giáo dục ngoài giờ lên lớp trong trường tiểu học

hướng nội dung, hình thức về hoạt động giáo dục ngoài giờ lên lớp ở trường chưa có sự sáng tạo, chưa có biện pháp cụ thể. Bên cạnh đó năng lực tổ chức các hoạt động giáo dục ngoài giờ lên lớp của một số giáo viên vẫn còn hạn chế. Nhân cách trẻ được hình thành và phát triển thông qua các hoạt động có ý thức. Chính trong quá trình sống, học tập, lao động, giao lưu, vui chơi giải trí… các em đã tự hình thành và phát triển nhân cách của mình. Vì thế, hoạt động giáo dục ngoài giờ lên lớp có liên quan đến việc mở rộng kiến thức, tư tưởng, tình cảm, năng lực, nâng cao thể lực, thể chất và tinh thần của học sinh. Do vậy, cần thiết phải kết hợp việc học tập trên lớp với việc rèn luyện kĩ năng thực hành, giúp học sinh hiểu sâu hơn và nắm bản chất cuả sự vật hiện tượng, tạo niềm tin và óc sáng tạo cho học sinh, giải quyết mối quan hệ giữa học và chơi, chơi và học nhằm đáp ứng nhu cầu tâm lý lứa tuổi học sinh tiểu học. 2. Cơ sở thực tiễn: Do điều kiện cơ sở vật chất, trang thiết bị dạy học còn thiếu thốn, kinh phí hạn hẹp nên giáo viên ít có điều kiện tổ chức các trò chơi học tập, không thường xuyên cho các em tham gia các buổi sinh hoạt ngoại khoá. Khá nhiều giáo viên lấy thời gian của Hoạt động giáo dục ngoài giờ lên lớp để ôn kiến thức, kĩ năng, giải quyết các công việc về lĩnh vực dạy học, hoặc có tổ chức các hoạt động ngoài giờ nhưng ít có sự đầu tư bởi các hoạt động này thường mất nhiều thời gian, nếu tổ chức không tốt sẽ không những không mang lại lợi ích gì mà còn ảnh hưởng đến chất lượng của hoạt động dạy và học trên lớp, gây tốn kém kinh phí trong khi thiếu nguồn hỗ trợ. Ngoài ra, có quan điểm còn cho rằng đây là hoạt động vui chơi nên không quan trọng, không cần thiết. Sự phối hợp giữa giáo viên chủ nhiệm với các lực lượng giáo dục trong và ngoài nhà trường chưa tốt. Hoạt động của Đoàn Thanh niên, Đội Thiếu niên tiền phong Hồ Chí Minh trong việc tổ chức các hoạt động giáo dục ngoài giờ lên lớp cho học sinh chưa thật sự toàn diện và hiệu quả. Việc thực hiện xã hội hoá giáo dục làm chưa tốt, việc đánh giá, khen thưởng còn nhiều hạn chế. Do các cấp lãnh đạo, giáo viên và xã hội coi trọng việc giáo dục qua các hoạt động học tập ở lớp hơn việc giáo dục các em qua các hoạt động giáo dục ngoài giờ lên lớp. Lương thấp, không đủ chi tiêu sinh hoạt, nên phần lớn giáo viên phải làm thêm nghề phụ để kiếm thêm tiền, vì vậy ít có thời gian quan tâm và đầu tư công sức vào công tác tổ chức các hoạt động giáo dục ngoài giờ lên lớp. Khi nói đến học sinh Tiểu học thì người ta liên tưởng đến mối quan hệ giữa “học mà chơi, chơi mà học”. Vì vậy, ngoài học tập, nhu cầu chơi là vô cùng cần thiết đối với các em. Học để mà vui chơi, vui chơi để tiếp thu những kiến thức bổ ích phục vụ cho việc học tập, hoạt động học và chơi được đan xen một cách hài hoà. Sau những giờ học căng thẳng các hoạt động ngoài giờ lên lớp được các em tiếp nhận một cách say mê. Các em thích được hát, được múa, thích được tập thể dục, được tham gia các hoạt động vui chơi bổ ích…Từ thực tiễn cho thấy nếu học sinh tiểu học đến trường chỉ làm mỗi nhiệm vụ là học tập, thì khi vào giờ học các em sẽ không thể tập trung học tập được, khả năng tiếp thu bài kém và điều đương nhiên là chất lượng giáo dục sẽ không cao, dần dần các em sẽ cảm thấy chán học và không muốn đi học nữa. IV/-Kết quả đạt được: 1. Kết quả khi chưa áp dụng sáng kiến kinh nghiệm: - Vệ sinh trường, lớp, vệ sinh cá nhân còn chưa sạch sẽ, chưa có nề nếp về đồng phục, giờ giấc. - Các hoạt động tập thể như tập thể dục giữa giờ, hát múa tập thể chưa có nề nếp, chưa đều, đẹp. - Hoạt động Đội kết quả còn hạn chế. - Kết quả hoạt động giáo dục ngoài giờ lên lớp của trường chỉ đạt ở mức Trung bình khá. 2. Kết quả khi áp dụng sáng kiến kinh nghiệm: Qua nhiều năm triển khai thực hiện, các hoạt động giáo dục ngoài giờ lên lớp của Trường Tiểu học "A" Vĩnh Hòa luôn ở mức khá tốt. Chương trình hoạt động giáo dục ngoài giờ lên lớp được tập thể cán bộ, giáo viên trong trường thực hiện nghiêm túc, chất lượng giáo dục được nâng lên. - Về vệ sinh trường lớp, cá nhân: trong và ngoài các lớp luôn luôn sạch sẽ, bàn ghế trong phòng luôn luôn được kê ngay ngắn. Nhiều năm nay hiện tượng hỏng, gãy bàn ghế được khắc phục. Học sinh ăn mặc gọn gàng sạch sẽ, đúng quy định. - Về thể dục thể thao, hát múa, các hoạt động tập thể: 100% số học sinh thuộc các bài hát theo qui định, múa đều, đẹp trong khi múa tập thể. - Chất lượng của các hoạt động phong trào được thể hiện rõ nét, học sinh hăng hái ,tích cực tham gia hoạt động tập thể, mạnh dạn trong giao tiếp, thân thiện trong cư xử, đội ngũ giáo viên có trách nhiệm cao đối với  công tác giáo dục ngoài giờ lên lớp. Các hoạt động phong trào đi vào nề nếp và có chất lượng. - Những phong trào lớn như văn nghệ, thể thao trong học sinh đều đạt các giải cấp thị xã, các kỳ thi Hội khoẻ Phù Đổng nhà trường luôn có học sinh đạt giải. Trong giờ ra chơi, học sinh tham gia hoạt động vui chơi sôi nổi, có nề nếp. Các buổi ra chơi hàng ngày đều có tập thể dục giữa giờ và múa một bài. Đầu buổi học và sau giờ ra chơi mỗi lớp đều duy trì hát tập thể một bài hát trước khi vào học. - Về hoạt động Đội và các hoạt động khác: Chất lượng sinh hoạt hè ổ định, nhiều năm luôn thực hiện tốt và đạt hiệu quả. Từ kết quả của hoạt động giáo dục ngoài giờ lên lớp, chất lượng giáo dục toàn diện của trường được xếp loại tốt, không có học sinh có hạnh kiểm không đạt. C/ TÍNH THỰC TIỄN CỦA ĐỀ TÀI: I/-Tác dụng của sáng kiến qua thực tế áp dụng: Đề tài sau khi thông qua đã được áp dụng vào tất cả các lớp ở hai điểm của trường. Hằng năm Ban giám hiệu đều có sự chỉ đạo đối với các giáo viên chủ nhiệm, các tổ chức đoàn thể, các cá nhân trong nhà trường về tổ chức thực hiện, tổng kết đánh giá và đề xuất những nội dung cần điều chỉnh để chất lượng hoạt động giáo dục ngoài giờ lên lớp trong đơn vị ngày càng tốt hơn. Với nội dung và hình thức hoạt động rất đa dạng và phong phú, hấp dẫn, phù hợp với lứa tuổi và điều kiện cụ thể của nhà trường nên các hoạt động giáo dục ngoài giờ lên lớp đã chuyển tải được những nội dung khá quen thuộc, thu hút sự hứng thú tham gia của đông đảo học sinh, và đạt được chất lượng giáo dục cao. - Liên đội nhiều năm liền đều đạt danh hiệu Liên đội vững mạnh. - Hạnh kiểm của học sinh cuối năm đều đạt 100%, không có trường hợp học sinh có hạnh kiểm không đạt phải rèn luyện trong hè. - Hằng năm Trường đều có học sinh đạt giải trong các hội thi do ngành tổ chức: *Năm học 2012 – 2013: + Ca múa nhạc cấp thị xã đạt 1 giải B và 2 giải C. + 01 học sinh đạt giải C viết chữ đẹp cấp thị xã. + 01 học sinh đạt giải khuyến khích Hội thi học sinh kể chuyện sách Thiếu nhi.. *Năm học 2011 – 2012: + 01 học sinh đạt giải C Hội khỏe phù đổng cấp thị xã. + 02 học sinh đạt giải khuyến khích Hội thi học sinh giỏi cấp thị xã. + 06 học sinh đạt giải viết chữ đẹp cấp thị xã. + 01 học sinh đạt giải B Hội thi vẽ tranh cấp thị xã. *Năm học 2010 – 2011: Có 05 học sinh giỏi cấp thị xã, trong đó có 04 học sinh giỏi cấp tỉnh. II/-Phạm vi tác dụng của sáng kiến: Qua một thời gian thực hiện và trực tiếp phụ trách Hoạt động giáo dục ngoài giờ lên lớp tôi mạnh dạn đưa ra kinh nghiệm một số biện pháp ''Nâng cao chất lượng hoạt động giáo dục ngoài giờ lên lớp trong trường Tiểu học''. Tôi thấy các biện pháp trong sáng kiến này dễ áp dụng và rất có hiệu quả trong việc tổ chức Hoạt động giáo dục ngoài giờ lên lớp ở đơn vị mình và có thể áp dụng cho nhiều đơn vị trường tiểu học hiện nay. III/-Những bài học kinh nghiệm: - Việc xây dựng kế hoạch hoạt động cả năm sẽ giúp cho Hiệu trưởng có cái nhìn bao quát về các hoạt động diễn ra trong một năm học, từ đó có sự phân phối nguồn lực một cách hợp lý cho các hoạt động giáo dục, các bộ phận, các cá nhân có sự chủ động trong việc chuẩn bị cho các hoạt động đã được dự kiến. Nên cần kế hoạch cụ thể và chi tiết đến từng nội dung công việc từng ngày, từng tuần, tháng, triển khai tới toàn thể giáo viên, học sinh. - Nội dung chương trình phải đảm bảo đúng với đường lối, quan điểm của Đảng; Nhà nước, bám sát vào nội dung chương trình sách giáo khoa, khoa học, rõ ràng và thể hiện “Tính vừa sức” đối với các em, các hoạt động luôn thay đổi về nội dung, hình thức để các em không nhàm chán. Hình thức tổ chức cần khoa học, gọn nhẹ, phù hợp với đặc điểm tâm sinh lý “Học mà chơi, chơi mà học” của các em học sinh. - Thời gian thực hiện chương trình vừa phải, không nên dài quá dễ gây mệt mỏi cho các em. Từ đó tổ chức thực hiện theo kế hoạch, đồng thời kiểm tra đánh giá thường xuyên cả định kỳ và đột xuất . - Việc tổ chức và duy trì hoạt động cần duy trì mọi lúc mọi nơi, phối kết hợp cả trong và ngoài nhà trường. Phối hợp với các đoàn thể khác ở trong ấp, xã, có sự trao đổi và bàn biện pháp giải quyết, xây dựng tốt các phong trào . - Kinh phí hoạt động: Phát huy vai trò hỗ trợ  cha mẹ học sinh ở các chi hội các lớp, phát huy nguồn lực từ cha mẹ học sinh cùng với việc chi ngân sách thường xuyên theo quy định cho các hoạt động phong trào . - Xây dựng nội dung hoạt động giáo dục ngoài giờ lên lớp phù hợp với tình hình đơn vị. D/ KẾT LUẬN : Hoạt động giáo dục ngoài giờ lên lớp là một bộ phận của quá trình giáo dục toàn diện trong nhà trường, nhằm góp phần hình thành và phát triển nhân cách học sinh theo mục tiêu đào tạo, đáp ứng những yêu cầu đa dạng của xã hội. Việc tìm ra các biện pháp nâng cao chất lượng Hoạt động giáo dục ngoài giờ lên lớp trong giai đoạn hiện nay là một điều rất quan trọng trong quá trình giáo dục ở Trường Tiểu học, vì Hoạt động giáo dục ngoài giờ lên lớp là cầu nối tạo ra mối liên hệ hai chiều giữa nhà trường và xã hội, mở ra khả năng thuận lợi để gắn nhà trường với xã hội, học với hành, thông qua việc đưa thầy và trò tham gia với cộng đồng. Đây là một trong những mảng hoạt động lớn và cũng khó thực hiện, rất mong được sự đóng góp ý kiến của các bạn đồng nghiệp để đưa Hoạt động giáo dục ngoài giờ lên lớp trong Trường Tiểu học có chất lượng ngày một nâng cao. Đề tài thực hiện vào tháng 11 năm 2013 Người thực hiện Nguyễn Thanh Hùng