Đề cương ôn tập Kiểm tra môn Vật Lí Lớp 6 - Học kì 2 - Năm học 2011-2012

HƯỚNG DẪN ÔN TẬP KT HK2 NĂM HỌC 2011 – 2012 A/ Sự nở vì nhiệt của các chất: 1- Sự dãn nở vì nhiệt : + Các chất rắn, lỏng, khí đều nở ra khi nóng lên và co lại khi lạnh đi. + Các chất rắn, lỏng khác nhau thì nở vì nhiệt khác nhau. + Các chất khí khác nhau thì nở vì nhiệt giống nhau. + Chất khí nở vì nhiệt nhiều hơn chất lỏng, chất lỏng nở vì nhiệt nhiều hơn chất rắn. 2. Ứng dụng sự nở vì nhiệt: a/ Băng kép: - Cấu tạo: gồm hai thanh kim loại có bản chất khác nhau, được tán chặt vào nhau dọc theo chiều dài của mỗi thanh. - Tính chất: khi bị đốt nóng hay làm lạnh đều cong lại. - Ứng dụng: được sử dụng nhiều trong các thiết bị tự động đóng ngắt mạch điện khi nhiệt độ thay đổi. b/ Nhiệt kế: - Công dụng: dùng để đo nhiệt độ. - Nguyên tắc hoạt động: dựa trên hiện tượng dãn nở vì nhiệt của các chất. - Có nhiều loại nhiệt kế : nhiệt kế rượu, nhiệt kế y tế, nhiệt kế phòng thí nghiệm .. c/ Nhiệt giai: - Có ba nhiệt giai: Xenxiut ( 0C ), Farenhai ( 0F ), Kenvin ( K ). - Trong nhiệt giai Xenxiut: nhiệt độ của nước đá đang tan là 00C; nhiệt độ của hơi nước đang sôi là 1000C. - Trong nhiệt giai Farenhai: nhiệt độ của nước đá đang tan là 320F; nhiệt độ của hơi nước đang sôi là 2120F. - 00C ứng với 320F; 10C = 1,80F. 00C ứng với 273K; 10C = 1K. - Cách chuyển đổi nhiệt độ ở nhiệt giai này sang nhiệt giai khác. 0C sang 0F * 450C = 45.1,8 + 32 = 1130F * - 30C = (-3).1,8 + 32 = 26,60F 0F sang 0C 860F = 86 32 1,8 − = 300C B/ Sự nóng chảy, sự đông đặc: 1. Định nghĩa: - Söï chuyeån töø theå raén sang theå loûng goïi laø söï noùng chaûy. - Söï chuyeån töø theå loûng sang theå raén goïi laø söï ñoâng ñaëc. 2. Đặc điểm sự nóng chảy (hay đông đặc): - Phaàn lôùn caùc chaát noùng chaûy hay ñoâng ñaëc ôû nhieät ñoä xaùc ñònh. Nhieät ñoä ñoù goïi laø nhieät ñoä noùng chaûy ( hay ñoâng ñaëc ) - Nhieät ñoä noùng chaûy cuûa chaát khaùc nhau thì khaùc nhau. - Trong thôøi gian noùng chaûy hay ñoâng daëc, nhieät ñoä cuûa vaät khoâng thay ñoåi - Phaàn lôùn caùc chaát raén khi noùng chaûy coù keøm theo söï taêng theå tích, coøn khi ñoâng ñaë thì giaûm theå tích ( tröø gang, ñoàng, nöôùc,.) C. Sự bay hơi và sự ngưng tụ: 1. Định nghĩa: - Söï chuyeån töø theå loûng sang theå hôi goïi laø söï bay hôi. - Söï chuyeån töø theå hôi sang theå loûng goïi laø söï ngöng tuï. 2. Đặc điểm: - Ngöng tuï laø quaù trình ngöôïc vôùi bay hôi. - Toác ñoä bay hôi cuûa moät chaát loûng phuï thuoäc vaøo nhieät ñoä, gioù, dieän tích maët thoaùng cuûa chaát loûng: + Nhiệt độ càng cao( hay thấp) thì sự bay hơi càng nhanh( chậm) + Gió càng mạnh( hay yếu) thì sự bay hơi càng nhanh( chậm) + Diện tích mặt thoáng chất lỏng càng lớn( hay nhỏ) thì sự bay hơi càng nhanh( chậm) D/ Phần bài tập tự luận: 1/ Tại sao khi đặt đường ray xe lửa, người ta phải để chừa một khe hở ở chỗ tiếp giáp giữa hai thanh ray ? TL: Vì để khi gặp trời nóng, các thanh ray có thể dễ dàng dãn nở vì nhiệt mà không bị ngăn cản. 2/ Tại sao khi rót nước sôi vào cốc thủy tinh thành dày thì cốc hay bị nứt ? TL : Do lớp thủy tinh bên trong tiếp xúc với nước nóng trước, nóng lên , nở ra. Còn lớp thủy tinh bên ngoài chưa kịp nóng lên , nở ra, nên cốc bị nứt. 3/ Taïi sao khi duøng toân phaúng ñeå lôïp nhaø ngöôøi ta chæ ñoùng ñinh moät ñaàu coøn ñaàu kia ñeå töï do. Ngöôøi ta ñaõ khaéc phuïc vieäc naøy baèng caùch thieát keá toân nhö theá naøo ? TL : Để khi thời tiết thay đổi tấm tôn dễ dàng co dãn vì nhiệt mà không bị ngăn cản. Người ta đã khắc phục việc này bằng cách thiết kế tấm tôn có hình gợn sóng. 4/ Tại sao khi đun nước ta không nên đổ nước thật đầy ấm ? TL: Vì khi đun , nước sẽ nóng lên ,nở ra, thể tích của nước tăng mà không bị ngăn cản nên không tràn được ra ngoài 5/ Tại sao người ta không đóng chai nước ngọt thật đầy ? TL: Vì khi gặp nhiệt độ cao hoặc khi vận chuyển đi xa, nước ngọt trong chai có thể nóng lên, nở ra mà không bị ngăn cản, nên không làm bật nắp chai tràn ra ngoài. 6/ Giải thích tại sao về mùa hè, khi ta chạy xe trên đường thì không nên bơm bánh xe quá căng ? TL: Vì về mùa hè, trời nóng ,khi ta chạy xe trên đường thì lượng không khí trong bánh xe nóng lên, nở ra, thể tích khí tăng có thể gây ra một lực làm nổ bánh xe. 7/ Hãy giải thích vì sao khi một quả bóng bàn bị móp (nhưng chưa bị vỡ), người ta thả quả bóng bàn vào nước nóng để nó lại phồng lên ? TL: Quả bóng bàn phồng lên như cũ vì bên trong quả bóng bàn có không khí. Vì vậy, khi thả quả bóng bàn vào nước nước, không khí bên trong quả bóng bàn nóng lên, nở ra tạo ra một lực làm cho quả bóng bàn bị móp (nhưng không vỡ) sẽ phồng lên như cũ. 8/ - Thân nhiệt của một người bình thường là 370C. Trong nhiệt giai Farenhai, nhiệt độ này là bao nhiêu ? - Nhiệt độ không khí vào một ngày đẹp trời là 800F. Trong nhiệt giai Celsius, nhiệt độ này là bao nhiêu ? 9/ Vaøo buoåi saùng sôùm, ta thöôøng thaáy coù nhöõng gioït söông ñoïng treân laù caây vaø buoåi tröa thì khoâng thaáy nöõa. Taïi sao ? TL : Vì töø ban ñeâm veà saùng, nhieät ñoä khoâng khí thaáp hôn ban ngaøy neân hôi nöôùc trong khoâng khí ngöng tuï laïi thaønh nhöõng gioït nöôùc, rôi xuoáng ñoïng treân caùc laù caây. Ñeán buoåi tröa, nhieät ñoä khoâng khí taêng cao, nhöõng gioït nöôùc ñoù laïi bay hôi heát vaøo khoâng khí neân khoâng thaáy nöõa. 10/ Đổi 520C, - 650C ra 0F; đổi 750F, 870F, - 360F ra 0C ? 11/ A B C D 50 80 30 0 3 6 9 Nhiệt độ (0C) Thời gian (phút) Hình vẽ bên biểu diễn sự thay đổi nhiệt độ của sáp paraphin theo thời gian. Hỏi: a/ Đến nhiệt độ bao nhiêu sáp bắt đầu nóng chảy ? Quá trình nóng chảy của sáp kéo dài trong bao nhiêu phút ? b/ Đoạn thẳng nào biểu diễn quá trình nóng chảy của sáp ? Trong các đoạn thẳng AB, BC, CD sáp tồn tại ở thể nào ? c/ Đến nhiệt độ bao nhiêu sáp bắt đầu nóng chảy hết hoàn toàn và quá trình đó kết thúc ở phút thứ mấy ? 12/ Hình vẽ bên biểu diễn sự thay đổi nhiệt độ của sáp paraphin theo thời gian. Hỏi: a/ Đến nhiệt độ bao nhiêu sáp bắt đầu đông đặc ? Quá trình đông đặc của sáp kéo dài trong bao nhiêu phút ? b/ Đoạn thẳng nào biểu diễn quá trình đông đặc của sáp ? Trong các đoạn thẳng AB, BC, CD sáp tồn tại ở thể nào ? c/ Đến nhiệt độ bao nhiêu sáp bắt đầu đông dặc hết hoàn toàn và quá trình đó kết thúc ở phút thứ mấy ? 50 80 30 0 3 6 9 A B C D Nhiệt độ (0C) Thời gian (phút)