Đề cương ôn tập khảo sát giữa học kỳ I môn Ngữ văn khối 8 - Năm học 2018-2019 - Trường THCS Long Toàn

Trường THCS Long Toàn- Nhóm Ngữ văn 8 ĐỀ CƯƠNG ÔN TẬP KHẢO SÁT GIỮA HỌC KỲ I MÔN NGỮ VĂN KHỐI 8 NĂM HỌC 2018 -2019 CHỦ ĐỀ 1: TRUYỆN VÀ KÝ VIỆT NAM 1930-1945. 1. Bảng thống kê các tác phẩm truyện kí Việt Nam 1930-1945: Tên văn Tác giả Thể Phương Nội dung chủ yếu Đặc sắc nghệ thuật bản loại thức biểu đạt Tôi đi Thanh Truyện Tự sự Kể về kỉ niệm trong sáng Tự sự xen miêu tả, học Tịnh ngắn của tuổi học trò trong buổi biểu cảm với những (1941) tựu trường đầu tiên. rung động tinh tế Trong Nguyên Hồi kí Tự sự Nỗi cay đắng tủi cực và Lời văn chân thực, lòng mẹ Hồng (trích) lòng yêu thương chay bỏng cảm động (1938) của bé Hồng với người mẹ bất hạnh. Tức Ngô Tất Tiểu Tự sự - Vạch trần bộ mặt tàn ác, Ngòi bút hiện thực nước vỡ Tố thuyết bất nhân của XH PK. sinh động bờ (1939) (Trích) - Vẻ đẹp tâm hồn của người phụ nữ nông dân: vừa giàu tình yêu thương vừa có sức sống tiềm tàng, mạnh mẽ. Lão Hạc Nam Truyện Tự sự - Số phận đau thương của - Cách kể chuyện (1943) Cao ngắn người nông dân trong xã hội chân thực, cảm động cũ và phẩm chất cao quý - Miêu tả tâm lí đặc tiềm tàng của họ. sắc. - Tấm lòng yêu thương, trân trọng của nhà văn đối với người nông dân. 2. Một số nội dung cụ thể: 2.1. Tóm tắt các văn bản: Trong lòng mẹ, Tức nước vỡ bờ, lão Hạc. 2.2.Tôi đi học: Những kỉ niệm trong bài được diễn tả theo trình tự như thế nào? Hãy tìm và phân tích các hình ảnh so sánh được nhà văn sử dụng trong truyện ngắn? 2.3. Trong lòng mẹ: Tình yêu thương mãnh liệt của chú bé Hồng đối với người mẹ bất hạnh được thể hiện như thế nào qua hai tình huống: Khi trò chuyện với người cô? Khi gặp mẹ? Qua đoạn trích, em hiểu thế nào là hồi kí? 2.4. Tức nước vỡ bờ: Giải thích nhan đề? Theo em, cách đặt nhan đề như vậy có thoả đáng không, vì sao? Phân tích nhân vật cai lệ? Qua nhân vật này, em hiểu gì về chế độ xã hội đương thời? Nhớ được những phẩm chất tốt đẹp của chị Dậu, mỗi nét phẩm chất cần lấy dẫn chứng minh hoạ? 2.5. Lão Hạc: Nhớ được các phẩm chất của nhân vật lão Hạc, ông giáo? Với mỗi phẩm chất đó, nêu được các dẫn chứng minh hoạ? Cách xây dựng nhân vật có gì đặc sắc? Truyện được kể bằng lời nhân vật “tôi” có hiệu quả nghệ thuật gì? CHỦ ĐỀ 2: VĂN HỌC NƯỚC NGOÀI: 1 Trường THCS Long Toàn- Nhóm Ngữ văn 8 1. Bảng thống kê: Tên văn Tác giả Thể Phương Nội dung chủ yếu Đặc sắc nghệ thuật bản loại thức biểu đạt Cô bé bán An-dec- Truyện Tự sự Lòng thương cảm sâu sắc Kể chuyện đan xen diêm xen (Đan ngắn đối với một em bé bất hạnh. hiện thực và mộng (Thế kỉ Mạch) tưởng, hình ảnh tương 19) phản, diễn biến hợp lí. Đôn Ki-hô-tê có hành động Khắc họa nhân vật Đánh nực cười, thiếu thực tế tương phản, về mọi nhau với Xec-van- Tiểu nhưng cơ bản có những mặt. cối xay tec (Tây thuyết Tự sự phẩm chất đáng quý của gió Ban Nha) hiệp sĩ ; Xan chô có mặt tốt (Thế kỉ là tỉnh táo và thực tế song 16) cũng bộc lộ nhiều điểm đáng chê trách. Nhiều tình tiết hấp Chiếc lá O-Hen-ri Truyện Tự sự Ca ngợi tình yêu thương cao dẫn, sắp xếp chặt chẽ, cuối cùng (Mỹ) ngắn cả của những con người khéo léo, kết cấu đảo (Thế kỉ nghèo khổ. ngược tình huống hai 19) lần gây hứng thú Ai-ma- Truyện Tự sự Những hồi ức kỷ niệm đẹp Kể chuyện đan xen Hai cây tốp (Cư- vừa về hai cây phong gắn với miêu tả hết sức sinh phong gơ-rư- tuổi thơ và câu chuyện cảm động bằng ngòi bút (Đầu thế xtan) động về thầy Đuy-sen, qua đậm chất hội hoạ kỉ 20) đó truyền cho chúng ta tình yêu quê hương da diết... 2. Một số nội dung cụ thể: 2.1. Tóm tắt văn bản: Cô bé bán diêm, Chiếc lá cuối cùng 2.2. Cô bé bán diêm: Nêu một số ví dụ về hiện thực và mộng tưởng trong câu chuyện? 2.3. Đánh nhau với cối xay gió: Nêu những mặt tốt mặt chưa tốt của hai nhân vật: Đôn-ki hô-tê và Xan-chô Pan-xa? 2.4. Chiếc lá cuối cùng: Cô Giôn xi trong chuyện đã rơi vào trạng thái tinh thần như thế nào? Vì sao cô rơi vào trạng thái đó? Nguyên nhân sâu xa nào dẫn đến quyết định tâm trạng hồi sinh của Giôn xi? Vì sao có thể nói chiếc lá cuối cùng do cụ Bơ men vẽ là một kiệt tác? Chứng minh truyện 2 Trường THCS Long Toàn- Nhóm Ngữ văn 8 được kết thúc trên cơ sở hai sự kiện bất ngờ đối lập nhau tạo nên hiện tượng đảo ngược tình huống hai lần? Tình yêu thương cao cả giữa những người nghèo khổ được thể hiện trong truyện ra sao? 2.5. Hai cây phong: Nêu những kỉ niệm gắn bó giữa lũ trẻ đối với hai cây phong? Đối với lũ trẻ, hai cây phong có ý nghĩa gì? (là nơi hội tụ niềm vui tuổi thơ; là nơi gắn bó chan hòa, thân ái với nhau của tuổi học trò; là nơi tiếp sức cho tuổi thơ khám phá thế giới...) ? Gọi tên và phân tích tác dụng của một số biện pháp tu từ sau: a. có khi hai cây phong bỗng im bặt một thoáng, rồi khắp lá cành lại cất tiếng thở dài một hơi.... b. Tuổi trẻ của tôi đã để lại nơi ấy, bên cạnh chúng như một mảnh vỡ của chiếc gương thần xanh ? Em hiểu ý sau như thế nào: Nhưng việc khám phá ra chân lí giản đơn ấy cũng vẫn không làm tôi vỡ mộng xưa, không làm tôi bỏ mất cách cảm thụ của tuổi thơ mà tôi còn giữ đến nay. CHỦ ĐỀ 3: ĐOẠN VĂN - Ôn tập khái niệm đoạn văn. - Nắm được các cách trình bày nội dung đoạn văn. - Viết đoạn văn song hành giới thiệu về một tác phẩm/ tác giả/ nhân vật/người mà em yêu mến (ca sĩ, cầu thủ, bạn bè, người thân...). - Viết đoạn văn diễn dịch hoặc quy nạp nêu cảm nghĩ của em về một nhân vật trong các tác phẩm đã học? 3