Đề cương ôn tập học kỳ I môn Ngữ văn Lớp 9 - Năm học 2018-2019 - Trường THCS Chu Văn An

TRƯỜNG THPT CHU VĂN AN ĐỀ CƯƠNG ÔN TẬP HỌC KỲ I NĂM HỌC 2018 – 2019 MÔN : NGỮ VĂN 10 I. KIẾN THỨC CHUNG 1. Phần đọc - hiểu - Phương thức biểu đạt của văn bản - Hiểu được nội dung cơ bản của văn bản - Giải thích được từ ngữ, chi tiết quan trọng - Giá trị, tác dụng của các biện pháp tu từ - Tạo lập một đoạn văn ngắn theo yêu cầu 2. Phần văn học 2.1. Tấm Cám - Nắm được đặc trưng thể loại truyện cổ tích - Nắm được sự phát triển từ thấp đến cao của mâu thuẫn dẫn đến xung đột giữa Tấm và mẹ con Cám - Phân tích ý nghĩa quá trình biến hóa của Tấm - Nắm được các biện pháp nghệ thuật chính của truyện 2.2. Truyện An Dương Vương và Mỵ Châu – Trọng Thủy - Nắm được đặc trưng thể loại truyền thuyết - Phân tích các chi tiết liên quan đến nhân vật An Dương Vương - Suy nghĩ về câu chuyện Mỵ Châu – Trọng Thủy - Những bài học rút ra từ truyền thuyết trên 2.3. Khái quát văn học Việt Nam từ thế kỉ X đến hết thế kỉ XIX - Nắm được các giai đoạn phát triển của văn học trung đại Việt Nam (các mốc chia giai đoạn, hoàn cảnh lịch sử - xã hội, các thành tựu về nội dung và nghệ thuật, các tác giả tiêu biểu) - Nắm được đặc điểm của văn học trung đại Việt Nam (chủ nghĩa yêu nước, chủ nghĩa nhân đạo, các thủ pháp nghệ thuật chính của thơ ca cổ điển: tượng trưng, ước lệ, điển tích, tập cổ ) 2.4. Tỏ lòng (Phạm Ngũ Lão) - Kiến thức cơ bản về tác giả, hoàn cảnh sáng tác - Hiểu được phần phiên âm văn bản - Hào khí Đông A – vẻ đẹp của tráng sĩ triều Trần (vẻ đẹp của tư thế, khí thế và tâm thế) - Quan niệm về công danh và chí làm trai của văn học trung đại qua tác phẩm 2.5. Cảnh ngày hè (Nguyễn Trãi) - Kiến thức cơ bản về tác giả, hoàn cảnh sáng tác - Vẻ đẹp của con người nghệ sĩ và nhà nho mẫu mực - Tư tưởng nhàn của Nguyễn Trãi qua tác phẩm II.CẤU TRÚC ĐỀ Phần 1. Đọc – hiểu văn bản (3-4 điểm) Phần 2. Làm văn (6-7 điểm) III.ĐỀ MINH HỌA Phần 1. Đọc – hiểu (4,0 điểm) Đọc đoạn trích sau và trả lời các câu hỏi : Chiếc smartphone đã trở thành một ô cửa nhỏ dẫn người ta thoát khỏi sự buồn chán của bản thân, và cái rung nhẹ báo tin có thông báo mới của nó bao giờ cũng đầy hứa hẹn. Nhưng càng kết nối, càng online, thì cái đám đông rộn ràng kia lại càng làm chúng ta cô đơn hơn. Chỗ này một cái like, chỗ kia một cái mặt cười, khắp nơi là những câu nói cụt lủn, phần lớn các tương tác trên mạng hời hợt và vội vã [ ] Mê man với nhau trên mạng, chúng ta đang có nguy cơ đánh mất khả năng kết nối với những cái lớn hơn trong cuộc sống, khả năng cảm nhận thế giới. Thay vì bình tâm ngắm một hoàng hôn lộng lẫy, chúng ta điên cuồng tìm cái lọc khác nhau để chụp mấy chục cái ảnh, rồi bận rộn tìm một cái “đạt” nhất để post lên, băn khoăn nghĩ một lời tựa hấp dẫn. Thay vì sống trong thế giới thật, người ta bị ám ảnh bởi thế giới ảo. Không có hình tượng nào thể hiện điều này rõ hơn hình ảnh một bà mẹ trẻ vừa cho con bú vừa lướt web. Việc post ảnh đứa bé sơ sinh lên mạng trở nên quan trọng hơn việc ngắm nhìn nó bú mẹ và cảm thấy được kết nối với vũ trụ. ( Trích “Vẻ đẹp của người đứng một mình”, Đặng Hoàng Giang) 1. Xác định phương thức biểu đạt chính trong đoạn trích trên 2. Nêu nội dung đoạn trích ? Đặt cho đoạn trích một tiêu đề thích hợp ? 3. Tác giả đã lấy những dẫn chứng nào để làm sáng tỏ “nguy cơ đánh mất khả năng kết nối với những cái lớn hơn trong cuộc sống” khi chúng ta “mê man với nhau trên mạng” ? 4. Viết một đoạn văn ngắn (khoảng 12 câu) trình bày suy nghĩ của anh (chị) về quan điểm của tác giả Đặng Hoàng Giang: “càng kết nối, càng online thì cái đám đông rộn ràng kia lại càng làm chúng ta cô đơn hơn”. Phần 2. Làm văn (6,0 điểm) Cảm nhận của anh/chị về vẻ đẹp tâm hồn của Nguyễn Trãi qua bài thơ “Cảnh ngày hè”