Công nghệ thông tin trong giáo dục

Học sinh có những nhiệm vụ sau: • Xây dựng kiến thức của mình • Lên kế hoạch và kiểm soát các hoạt động học tập của mình • Phản ánh quá trình học tập của mình • Làm việc độc lập • Giao tiếp với ng−ời khác về nhiệm vụ, chức năng học tập 4.3 Các cách thức tổ chức Có thể tổ chức một lớp học có ứng dụng CNTT bằng nhiều cách khác nhau. Trong đó có nhiều yếu tố ảnh h−ởng tới việc sử dụng máy vi tính vào trong lớp học: bạn có bao nhiêu máy vi tính, bạn có phòng máy vi tính không, máy vi tính có đ−ợc kết nối với một mạng nào không, nội dung ch−ơng trình học là gì, tầm nhìn của nhà tr−ờng về việc áp dụng CNTT 4.3.1 Giáo dục mầm non Một điều quan trọng đối với các tr−ờng mầm non đó là việc sử dụng máy vi tính chỉ nên dừng ở mức là một sự kiện của xã hội. Hai hoặc ba học sinh cùng làm việc trên một máy vi tính có thể phát triển khả năng giao tiếp t−ơng tác. Khả năng giao tiếp t−ơng tác ở đây không phải với máy vi tính mà chính là giữa các em với nhau. Các em trao đổi về nội dung có trong máy, tìm kiếm giải pháp, trợ giúp lẫn nhau. CNTT trong giáo dục VVOB – IMIH Việt Nam, tháng 11 năm 2003 Peter Van Gils p. 17 Vấn đề quan trọng thứ hai đó là việc liên hệ với thực tế. Bạn có dạy cho trẻ em về tình hình của biển trong tuần này, hoặc làm những bài tập trên máy vi tính có nội dung liên quan tới biển. Nếu học sinh đang vẽ, tô màu, bàn về các loài cá thì hãy để các em tô màu một con cá trên máy vi tính. Đừng có yêu cầu những học sinh nhỏ phải học về kỹ thuật, hãy để các em tự khám phá những quy tắc kỹ thuật trong khi thực hành! Làm việc theo nhóm hoặc theo góc học tập là cách tốt nhất để đ−a máy vi tính vào lớp học mầm non. Chia học sinh thành các nhóm khác nhau và hãy để mỗi nhóm thực hiện những nhiệm vụ khác nhau. Nhóm vẽ, nhóm chơi, nhóm xây nhà, nhóm thảo luận và tất nhiên có một nhóm làm việc trên máy vi tính. 4.3.2 Giáo dục tiểu học Đối với giáo dục tiểu học, CNTT cần phải đ−ợc lồng ghép trong các môn học khác nhau: môn toán, học vần, kỹ thuật, nghiên cứu môi tr−ờng Câu hỏi đặt ra là liệu bạn muốn học sinh của mình làm việc độc lập hay làm nhóm. Có một vài khả năng • Làm việc độc lập • Làm việc nhóm o Làm việc theo đề tài Tất cả các môn học đ−ợc liên hệ với nhau thành một đề tài o Làm việc theo góc học tập
Có những góc học tập khác nhau
Có sự trợ giúp của những phiếu giao việc và phiếu bài tập
Làm việc độc lập hoặc theo tổ nhóm
Có thời gian để hỗ trợ nếu thành viên nào trong nhóm cần giúp đỡ o Hợp đồng công việc
Học sinh phải hoàn thành công việc đ−ợc giao trong một thời gian nhất định
Học sinh có thể tự quyết định muốn thực hiện công việc gì, khi nào
Học sinh có thời gian ở tr−ờng để thực hiện công việc đã chọn
Ký cam kết với giáo viên
Học sinh có nhiều sáng kiến
Học sinh tự do hơn CNTT trong giáo dục VVOB – IMIH Việt Nam, tháng 11 năm 2003 Peter Van Gils p. 18
Có sự khác biệc giữa tốc độ và trình độ
Phát triển khả năng của học sinh khi tổ chức công việc
Có sự chuyển đổi trách nhiệm từ phía giáo viên tới học sinh 4.3.3 Các tr−ờng trung học Máy vi tính có thể đ−ợc đ−a vào ứng dụng bằng nhiều cách: • Nh− một môn học Các tr−ờng học có thể dành một ngày trong tuần để dạy học sinh những kỹ năng cơ bản về sử dụng CNTT. • Trong môn ‘giáo dục kỹ thuật' Giáo dục kỹ thuật là bộ môn dạy về việc giải quyết các vấn đề kỹ thuật, khám khá kỹ thuật và thiết bị để giải quyết những vấn đề bằng đôi bàn tay và khối óc. CNTT có thể bổ sung vào môn học này. • Lồng ghép trong những môn học khác Giống nh− đối với giáo dục tiểu học, CNTT cũng có thể đựoc lồng ghép trong các môn học khác nhau của bậc THPT. Tuy nhiên, việc tổ chức sẽ khó khăn hơn: sẽ có nhiều giáo viên phải tham gia, phải đ−ợc đào tạo và cần phải có hạ tầng cơ sở tốt. Tuy nhiên, đây là cách tốt nhất để ứng dụng CNTT bởi vì khi đó máy vi tính sẽ đ−ợc sử dụng nhiều hơn d−ới nhiều hình thức khác nhau. • Đem đến sự khác biệt Có nhiều học sinh rất giỏi sử dụng máy vi tính tr−ớc khi b−ớc vào tr−ờng phổ thông trong khi một số khác thì ch−a có kỹ năng nào. Sự khác biệt này có thể giúp việc ứng dụng CNTT nh−ng sẽ thực hiện chủ yếu qua giờ học thêm. 4.3.4 Các tr−ờng dạy nghề Việc tổ chức ứng dụng CNTT trong các tr−ờng dạy nghề có thể đ−ợc so sánh với các tr−ờng TH, tuy nhiên sẽ tập trung nhiều hơn tới ứng dụng thực tế, nhằm định h−ớng cho công việc t−ơng lai. Cần dạy cho học sinh về những nhu cầu có trong xã hội hiện tại. Liệu các em chỉ cần biết đánh máy hay biết xử lý văn bản? Có cần phải học về excel - ch−ơng trình cần thiết cho công việc t−ơng lai - không? Hoặc các em có cần phải phải biết lập trình? Có cần phải có khả năng điều khiển máy móc làm việc bằng máy vi tính? Dạy CNTT nh− là một môn học riêng biệt rất quan trọng nếu nh− nó cần cho công việc t−ơng lai. CNTT cũng có thể đ−ợc lồng ghép trong nhiều môn học khác nhau nếu việc ứng dụng đó có mục đích. Đối với các tr−ờng dạy nghề, việc ứng dụng CNTT có thể còn nhiều hơn trong các tr−ờng tiểu học và TH. Máy vi tính có thể đ−ợc sử dụng nh− là nguồn thông tin. Học CNTT trong giáo dục VVOB – IMIH Việt Nam, tháng 11 năm 2003 Peter Van Gils p. 19 sinh nên đ−ợc trang bị khả năng xác định con đ−ờng của mình trong một xã hội thông tin và trong một bối cảnh máy vi tính có vai trò to lớn. 4.4 Lồng ghép CNTT trong giáo dục nh− thế nào? Một yếu tố có tính quyết định trong việc đ−a CNTT vào giáo dục chính là yếu tố bối cảnh. Mỗi một nhà tr−ờng đều có những đặc điểm riêng bao gồm: - Địa điểm đặt tr−ờng (nông thôn hay thành phố) - Mối liên hệ hợp tác với các tr−ờng khác - Sự hỗ trợ từ phía BGH nhà tr−ờng - Các thành viên của tr−ờng có chuyên môn trong lĩnh vực CNTT Khi lên kế hoạch về việc ứng dụng CNTT, mỗi nhà tr−ờng đều phải l−u ý tới những đặc điểm riêng của tr−ờng đó và bối cảnh sẽ thực hiện. Tầm nhìn của nhà tr−ờng về CNTT là yếu tố quan trọng thứ hai cần phải l−u ý tới. Trong những tài liệu đề cập tới tầm nhìn của nhà tr−ờng đối với CNTT cần phải có những mặt sau: - Đ−a CNTT vào trong công tác quản lý hành chính và trong các hệ thống trợ giúp - Mục tiêu giáo dục của từng cấp lớp - Công tác đào tạo (BGH, đội ngũ giáo viên, nhân viên) Yếu tố thứ ba cần phải quan tâm đó là kế hoạch triển khai các hoạt động, bao gồm nhiều giai đoạn thực hiện khác nhau. Mỗi tr−ờng học đều có một kế hoạch triển khai riêng của mình. Một số tr−ờng tập trung tới tầm quan trọng của việc lồng ghép. Tuy nhiên, tr−ờng của bạn có thể quan tâm nhiều hơn đến việc khai thác mạng, phòng máy, hoặc máy vi tính trong mỗi lớp học, giáo viên CNTT v.v Cho dù tập trung vào mặt nào đi chăng nữa thì việc dự thảo và trao đổi bàn bạc về tầm nhìn của nhà tr−ờng là một việc làm hết sức quan trọng. Những ng−ời tham gia bàn bạc bao gồm: đội ngũ cán bộ giáo viên, các cơ quan có thẩm quyền, PHHS v.v. Nh− vậy, tất cả các thành phần tham dự đều thấy đ−ợc rõ ràng những mục tiêu cần phải đạt đ−ợc. Tất nhiên, tầm nhìn về CNTT cần phải đ−ợc đặt trong kế hoạch làm việc chung của nhà tr−ờng và cũng phải phù hợp với triết học về giáo dục. 4.4.1 Kế hoạch triển khai Kế hoạch triển khai là một công cụ hữu ích để đ−a CNTT vào giáo dục. Nó sẽ cung cấp cho chúng ta những chỉ dẫn để ứng dụng CNTT thành công trong tr−ờng của bạn. D−ới đây là một biểu mẫu về việc lên kế hoạch triển khai. Tuy nhiên, xin l−u ý, mỗi tr−ờng học đều có những đặc tr−ng riêng. CNTT bị chi phối bởi những đặc tr−ng riêng của mỗi nhà tr−ờng: tầm nhìn, trang thiết bị, nhân sự, và những sự trợ giúp. CNTT trong giáo dục VVOB – IMIH Việt Nam, tháng 11 năm 2003 Peter Van Gils p. 20 4.1.1 Một biểu mẫu Một tổ CNTT sẽ là điều kiện tiên quyết thúc đẩy việc thực hiện. Nhóm này bao gồm những thành viên của tr−ờng và một chuyên gia độc lập có thể sẵn sàng thúc đẩy việc sử dụng CNTT trong tr−ờng. Tổ CNTT sẽ cùng thống nhất thông qua 8 giai đoạn sau: 1. Thiết kế một tài văn kiện mang tính chiến l−ợc Mỗi một cuộc hành trình đều có điểm đến. Bản văn kiện này cần phải đ−a ra đ−ợc mục đích mà nhà tr−ờng theo đuổi. Cái nhìn tổng quan về những nguyên tắc cơ bản và những mục tiêu cần phải đạt đ−ợc. Ngoài ra cần phải nêu rõ công việc và nhiệm vụ của những ng−ời tham gia. Mỗi nhóm thành viên đ−ợc phân công những nhiệm vụ khác nhau. 2. Những tiêu chí và tiêu chuẩn phổ biến Những tiêu và những tiêu chí đánh giá do chính phủ hay những cơ quan chức năng có thẩm quyền quy định cần phải đ−ợc ghi chú trong bản văn kiện này. 3. Mục tiêu Những mục tiêu cụ thể (liên quan tới việc ứng dung CNTT) mà nhà tr−ờng mong muốn đạt đ−ợc? 4. Những điều kiện tiên quyết và ngân sách Một điều rất quan trọng là phải xác định những điều kiện ban đầu tr−ớc khi triển khai quá trình thực hiện. Lấy ví dụ: những điều kiện về mạng , phần cứng, phần mềm, v.v. Nhà tr−ờng cũng cần phải l−u ý tới các vấn đề về tài chính cần có trong quá trình thực hiện để lên kế hoạch ngân sách một cách kỹ l−ỡng. 5. Đ−a vào thực hiện và sắp xếp thời gian thực hiện Những b−ớc đi cụ thể mà nhà tr−ờng phải làm để đ−a việc ứng dụng CNTT trong tr−ờng và trong từng cấp lớp là gì? Một kế hoạch làm việc với các mốc thời gian cụ thể cũng giúp ích rất nhiều trong việc lên kế hoạch làm việc cụ thể. 6. Đào tạo tại chỗ và vấn đề trợ giúp Đội ngũ cán bộ luôn có nhu cầu đ−ợc đào tạo về CNTT. Vậy thì ai sẽ cung cấp đào tạo? Ai sẽ tham gia khoá đào tạo? Tổ chức nào cung cấp hỗ trợ kỹ thuật? Tổ chức nào có thể cung cấp các tài liệu học tập và giảng dạy? Tổ chức nào có thể t− vấn về những vấn đề giáo dục? 7. Thử nghiệm và sử dụng thực tế Các kế hoạch đ−ợc đ−a ra thực hiện. Giáo viên và học sinh cung cấp thông tin phản hồi theo nhóm. 8. Đánh giá CNTT trong giáo dục VVOB – IMIH Việt Nam, tháng 11 năm 2003 Peter Van Gils p. 21 Quá trình thực hiện cũng cần phải đ−ợc kiểm soát cẩn thận. Cần phải có kế hoạch đánh giá theo từng thời điểm để điều chỉnh nếu cần thiết.