Chuyên đề Chấn thường gặp trong tập luyện TDTT - Nguyễn Văn Uý

Trường Thpt Trần PhúCHẤN THƯƠNG THƯỜNG GẶP TRONG TẬP LUYỆN TDTT.Ng­êi thùc hiÖnNGUYỄN VĂN ÚY 1CHUYÊN ĐỀ CHUYÊN ĐỀ Chấn thương thường gặp trong tập luyện TDTTI) Giới thiệu chuyên đề: Trong cuộc sống thường nhật, thể thao là một trong những hoạt động có ý nghĩa xã hội cao, mang lại nguồn vui, niềm đam mê cháy bỏng, sức khỏe dồi dào và sự bền bỉ cần thiết cho con người ngày một phát triển, hoạt động thể thao còn là một nhu cầu không thể thiếu trong cuộc sống hàng ngày. Cho nên tôi muốn giới thiệu chuyên đề này với mong muốn góp một phần để các bạn tập luyện thể thao tốt hơn. Đó là lí do tôi chọn chuyên đề này. II) NỘI DUNG :Chân và tay là 2 bộ phận dễ bị chấn thương nhất khi chúng ta chơi thể thaoTuy nhiên, tham gia vào hoạt động thể thao, mọi người cần phải có hiểu biết đề phòng ngừa những chấn thương có thể xảy ra trong quá trình luyện tập. Nếu không, từ chỗ tập để vui,để khỏe, để làm việc tốt hơn, bạn có thể phải gánh chịu những hậu quả đáng tiếc ảnh hưởng tới công việc và cuộc sống 1) Chân và tay: Dễ bị chấn thương nhấtTrong quá trình hoạt động thể thao, chấn thương có thể xảy ra với bất cứ bộ phận nào của cơ thể, tuy nhiên, các chấn thương gặp nhiều nhất thường rơi vào chi trên (vai, cánh tay, cẳng tay, cổ và bàn tay) hoặc chi dưới (khớp háng, đùi, khớp gối, cẳng chân, cổ và bàn chân).Đơn giản vì đây là hai bộ phận tham gia nhiều nhất vào các hoạt động nào cũng có sự góp mặt và phối hợp của hai cơ quan này từ bơi lội, chạy, bóng đá cho tới tennis, bóng bàn, cầu lông, golf.Các chấn thương có thể gặp ở chi trên bao gồm: Chấn thương vùng khớp vai, chấn thương của nhóm cơ nâng và xoay của chỏm xương cánh tay, chấn thương vùng Khớp khuỷu, tụ máu vùng khớp khuỷu, tổn thương dây chằng bên trong khớp khuỷu, chấn thương vùng khuỷu tái diễn dẫn tới xơ hóa và chèn ép thần kinh , tổn thương mãn tính cổ tay, viêm bao gân vùng cổ tay, tổn thương nhóm cơ và gân duỗi của các ngón tay, tổn thương gân gấp của các ngón tay. Các chấn thương này gặp nhiều nhất trong các môn thể thao có sự tham gia vận động của chi trên như tennis, cầu lông, bóng bàn. Các chấn thương này cũng có thể gặp trong bóng đá do va chạm, do ngã.Các chấn thương thường gặp ở chi dưới là chấn thương vùng khớp gối và vùng cổ chân, các chấn thương thường gặp bao gồm: Viêm gân gấp và duỗi, gân gót hay còn gọi là gân Achille, tổn thương hoàn toàn hoặc không hoàn toàn của gân gót, tổn thương dây chằng, tổn thương các đốt. bàn chân. Các chấn thương này có thể gặp trong hầu hết các môn thể thao, song nhiều nhất là bóng đá, bóng rổ. 2)Để tránh bị chấn thươngChấn thương trong thể thao là một việc xảy ra ngoài mong muốn, song mọi người vẫn có thể hạn chế chấn thương ở mức thấp nhất nếu tuân thủ nghiêm một số nguyên tắc sau:- Không được bỏ qua khâu khởi động.- Trong thể thao, đây là một công đoạn tối quan trọng có tác dụng hâm nóng các bộ phận của cơ thể, đưa cơ thể từ trạng thái tĩnh sang động một cách không quá đột ngột. Cần khởi động kỹ các động tác, đặc biệt là các động tác mềm dẻo của các khớp để tránh các hiện tượng sái khớp, sưng khớp.- Không thực hiện các động tác mạnh một cách đột ngột, đặc biệt là với các động tác xoay khi lấy khớp gối làm trụ.- Không thực hiện các động tác khó khi thấy đau và có trở ngại của vận động khớp. 3)Xử lý các chấn thương nhẹKhi luyện tập bạn nên nhớ: Tuyệt đối không thực hiện những động tác mạnh đột ngộtKhi bị chấn thương phần mềm, cần ngưng tập luyện ngay và nẹp cố định vùng tổn thương. Bạn có thể tự điều trị tại nhà bằng cách chườm lạnh tại chỗ 10 -15 phút, mỗi tiếng một lần lặp lại nhiều lần trong ngày, để không gây tụ máu hay chảy máu cho vùng bị tổn thương; băng ép vùng tổn thương bằng dây thun y tế. Để giảm chảy máu, sưng tấy, đau nhức; kê cao vùng bị tổn thương để máu về tim tốt, giảm sưng đau và viêm. Thường thì các chấn thương nhẹ sẽ hồi phục trong vòng 3 ngày.Tuyệt đối không dùng hóa chất có kích thích như mật gấu, dầu nóng xoa bóp vùng bị tổn thương. Làm như vậy có thể khiến máu chảy nhiều hơn, các dây chằng bị xơ và mất độ đàn hồi, ngoài ra, chúng còn dễ bị chấn thương khi có các vận động mạnh trở lại.Mùa hè là thời điểm thích hợp cho nhiều hoạt động thể dục thể thao, nhưng trong tiết trời nóng bức, các hoạt động thể thao thường làm cho con người ta hao tốn rất nhiều sức lực. Vậy bạn cần làm gì để luôn đạt được phong độ tốt và an toàn khi chơi thể thao?4) Chuẩn bị kỹThể thao giúp con người ta tăng cường sức khỏe. Khi chơi thể thao toàn bộ các cơ quan trong cơ thể đều được vận động ở cường độ cao vì vậy việc chuyển trạng thái đột ngột từ tĩnh sang động là điều tối kỵ trong chơi thể thao.Bạn cần uống nước liên tục trong các lần tập Bạn nên có những bài tập khởi động cho mỗi lần tập. Bạn cố gắng dành khoảng 5 phút để tập các động tác thử trước khi vào cuộc. Luôn luôn sử dụng các loại kem chống nắng khi ở ngoài trời, và nếu có thể thì bạn nên thoa 2 lần cách nhau khoảng 2 giờ đồng hồ để bảo vệ da. Bạn cũng cần đội mũ và kính mát để có thể bảo vệ đôi mắt khi trời quá nắng. Bạn cần uống nước liên tục trong các lần tập Việc chọn giày khi chơi thể thao cũng rất quan trọng. Nên chọn những đôi giày thật vừa chân, không nên chọn những đôi giày nặng quá sẽ làm chân bạn di chuyển khó khăn và dễ bị trẹo chân rất nguy hiểm. Bạn cần uống nước liên tục trong các lần tập. Tiêu chuẩn tốt nhất là 1 lít nước cho mỗi giờ vận động, không nên uống quá nhiều sẽ làm cơ quan tiêu hóa phải hoạt động quá tải. Bạn cũng không nên để bụng đói khi chơi thể thao, điều đó rất nguy hiểm, cho dù bạn đang muốn giảm béo bằng thể thao. Không hút thuốc lá khi bạn đang chơi thể thao. Điều này không chỉ nguy hiểm cho sức khỏe của bạn mà làm giảm thiểu phong độ ngay tức thì.Bất kỳ lúc nào có thể, bạn hãy đi bộ để tăng độ dẻo dai cho cơ thể. Dù thường xuyên chơi một môn thể thao nào đó, bạn cũng nên dành ít nhất 30 phút mỗi ngày để đi bộ nhằm giúp làm giảm các nguy cơ chấn thương vùng lưng.5) Những dấu hiệu xấu khi chơi thể thaoChơi thể thao là một hoạt động lành mạnh khiến con người ta đam mê. Vì đam mê mà nhiều người đã quên cả mệt khi chơi. Điều đó không tốt cho sức khỏe vì có nhiều yếu tố như thay đổi thời tiết, ô nhiễm không khí, Trạng thái cơ thể, yếu tố tinh thần... ảnh hưởng trực tiếp đến sức khỏe, mỗi thời điểm mỗi khác nhau. Trên thực tế đã có nhiều trường hợp lâm nguy khi đang chơi thể thao. Vì vậy để an toàn, bạn cần tỉnh táo nhận ra những dấu hiệu xấu của cơ thể khi chơi thể thao.Tập thể dục, thể thao rất tốt cho cơ thể nhưng cần lưu ý khi có những dấu hiệu bất thườngThở gấp, thở hổn hển khi vận động là hiện tượng bình thường, mức độ thở tùy vào cường độ vận động mạnh hay yếu. Chỉ cần giảm cường độ vận động hoặc ngồi nghỉ ngơi một lúc là nhịp thở sẽ trở lại bình thường. Nhưng nếu khi đó bạn đang vận động chừng mực, động tác không mạnh mẽ mà đã thở dốc, nghỉ rất lâu vẫn chưa bình phục thì bạn phải ngừng tập và đi khám bệnh ngay. Cũng có khi bạn đang tập thì thấy nhức đầu.Triệu chứng nhức đầu, hoa mắt và chóng mặt thường không xuất hiện trong tập luyện, ngoại trừ  lần đầu tiên tập quay tròn. Vì vậy nếu cảm thấy choáng, váng đầu, chóng mặt thì bạn phải dừng tập ngay và đi khám sức khỏe. Bạn thường đau nhức cơ bắp khi mới tập hoặc tập trở lại sau khi nghỉ một thời gian dài. Sự đau nhức này không gây trở ngại lớn cho chức năng vận động. Nhưng nếu đau nhức khớp hoặc các bộ phận xung quanh, gây trở ngại lớn cho vận động của các khớp xương, bạn nên ngừng luyện tập và đi khám ở chuyên khoa xương khớp. Ngay sau khi tập luyện, bạn cảm giác có một chút mệt mỏi là chuyện bình thường, chỉ cần nghỉ ngơi chừng 20 phút sẽ khỏe khoắn trở lại và cảm giác sảng khoái hơn nhiều. Nhưng nếu sau khi chơi đã lâu mà bạn vẫn thấy người mệt rã rời suốt ngày, thậm chí lâu hơn thì có thể bạn đã bị quá sức, phải xem lượng vận động đã hợp lý chưa để giảm bớt. Nếu đã chuyển sang vận động nhẹ với thời gian ngắn hơn mà vẫn luôn cảm thấy mệt mỏi thì có thể sức khỏe của bạn đã có vấn đề, phải đi khám bệnh. Hiện tượng khát nước và thấy đói cồn cào, thèm ăn sau khi tập luyện là điều bình thường. Nhưng nếu bạn đã uống rất nhiều nước nhưng vẫn cảm thấy khát, ăn rất nhiều vẫn chưa “đã” và thậm chí còn muốn ăn thêm thì đó cũng là dấu hiệu không ổn trong cơ thể. Trường hợp ngược lại, bạn tập xong, nghỉ ngơi một lúc lâu mà vẫn không thấy đói, tới bữa vẫn thờ ơ với thực phẩm thì cũng nên đi kiểm tra sức khỏe.Việc khám sức khỏe định kỳ thường xuyên rất tốt cho mọi người. Qua kết quả khám các chuyên gia y tế sẽ khuyên bạn chơi môn thể thao nào phù hợp, giúp bạn tăng cường sức khỏe bằng thể thao. Trong quá trình thực hiện chuyên đề không thể không thiếu những sai sót. Rất mong sự góp ý chân thành của quý thầy, cô để chuyên đề hoàn chỉnh hơn . Xin cảm ơn.