Bài giảng môn Sinh học 6 - Tiết 42: Những điều kiện cần cho hạt nảy mầm

KIỂM TRA BÀI CŨCác loại quả và hạt dưới đây có những cách phát tán nào? Đặc điểm của cách phát tán đó?LÚANGÔĐẬU ĐỎHạt giống sau khi thu hoạch được phơi khô và bảo quản cẩn thận, có thể cất giữ trong một thời gian dài mà không có gì thay đổi . Nhưng nếu đem gieo hạt đó vào đất thoáng và ẩm hoặc tưới ít nước thì hạt nảy mầm . Vậy hạt nảy mầm được cần những điều kiện gì?a.Thí nghiệm 1:Em hãy trình bày cách tiến hành thí nghiệm 1?▼Chọn một số hạt đỗ(đậu) tốt, khô bỏ vào 3 cốc thủy tinh, mỗi cốc 10 hạt: - Cốc 1 không bỏ gì thêmCốc 2 đổ nước cho ngập hạt khoảng 6-7cm Cốc 3 lót xuống dưới những hạt đỗ một lớp bông ẩm Rồi để cả 3 cốc ở chỗ mát. Sau 3-4 ngày, đếm số hạt nảy mầm ở mỗi cốc.Tiết 42: NHỮNG ĐIỀU KIỆN CẦN CHO HẠT NẢY MẦM1.Thí nghiệm về những điều kiện cần cho hạt nảy mầm:a. Thí nghiệm 1:STTĐiều kiện thí nghiệmKết quả thí nghiệmCốc 110 hạt đỗ xanh để khôCốc 210 hạt đỗ xanh ngâm ngập trong nướcCốc 310 hạt đỗ xanh để trên bông ẩmViết kết quả của thí nghiệm vào bảng sau:1.Thí nghiệm về những điều kiện cần cho hạt nảy mầm:Tiết 42: NHỮNG ĐIỀU KIỆN CẦN CHO HẠT NẢY MẦMKhông nảy mầmNảy mầmGiải thích vì sao hạt đỗ ở cốc 1 và 2 không nảy mầm được còn cốc 3 lại nảy mầm được?Vì thiếu nướcVì thiếu không khíVì có đủ nước và không khíKết quả của thí nghiệm cho biết hạt nảy mầm cần những điều kiện nào?Hạt nảy mầm cần đủ nước và không khí.Không nảy mầma. Thí nghiệm 1:1.Thí nghiệm về những điều kiện cần cho hạt nảy mầm:Tiết 42: NHỮNG ĐIỀU KIỆN CẦN CHO HẠT NẢY MẦMb. Thí nghiệm 2: Hạt đỗ trong cốc thí nghiệm này không nảy mầm được vì nhiệt độ quá thấp.- Em hãy trình bày thí nghiệm 2? ▼Làm một cốc thí nghiệm có những điều kiện giống cốc 3 trong thí nghiệm 1, rồi để trong hộp xốp đựng đá. Quan sát kết quả sau 3-4 ngày.-Hạt đỗ trong cốc thí nghiệm này có nảy mầm được không? Vì sao?-Thí nghiệm: SGK/114-Kết luận: Hạt nảy mầm cần có điều kiện nhiệt độ thích hợp-Ngoài điều kiện đủ nước, đủ không khí, hạt nảy mầm còn cần điều kiện nào nữa?Nhiệt độ thích hợp-Thí nghiệm: SGK/113-Kết luận: Hạt nảy mầm cần đủ nước và không khí. a. Thí nghiệm 1:1.Thí nghiệm về những điều kiện cần cho hạt nảy mầm:Tiết 42: NHỮNG ĐIỀU KIỆN CẦN CHO HẠT NẢY MẦMHạt không nảy mầm được -> Vì mất phôiHạt có thể nảy mầm được nhưng chất lượng cây giống kém vì hạt không nguyên vẹHạt bị ẩm mốc trong bảo quản -> Hạt sẽ không nảy mầm.Hạt giống tốtTrường hợp nào hạt có thể nảy mầm, vì sao?123-Ngoài các điều kiện trên, sự nảy mầm của hạt còn phụ thuộc vào yếu tố nào nữa? Chất lượng hạt giống.-Thí nghiệm: SGK/114-Kết luận: Hạt nảy mầm cần có điều kiện nhiệt độ thích hợpb. Thí nghiệm 2:-Thí nghiệm: SGK/113-Kết luận: Hạt nảy mầm cần đủ nước và không khí. a. Thí nghiệm 1:1.Thí nghiệm về những điều kiện cần cho hạt nảy mầm:Tiết 42: NHỮNG ĐIỀU KIỆN CẦN CHO HẠT NẢY MẦMHạt giống tốt, dạng hạt đồng đều, vỏ hạt sángHạt gống không tốt, hạt không đồng đều, không nguyên vẹn, hạt mang mầm bệnh trên vỏ hạt -Như vậy, những điều kiện bên ngoài và bên trong nào cần cho sự nảy mầm của hạt ?+Điều kiện bên trong: Chất lượng hạt giống+Điều kiện bên ngoài: Đủ nước, không khí và nhiệt độ thích hợp.-Để chứng minh hạt nẩy mầm phụ thuộc chất lượng hạt giống em sẽ thiết kế thí nghiệm ntn ?-Điều kiện bên trong: Chất lượng hạt giống-Điều kiện bên ngoài: Đủ nước, không khí và nhiệt độ thích hợp.Vậy: - Tại sao sau khi được phơi khô và cất giữ cẩn thận thì hạt lại không nảy mầm?1.Thí nghiệm về những điều kiện cần cho hạt nảy mầm:Tiết 42: NHỮNG ĐIỀU KIỆN CẦN CHO HẠT NẢY MẦM*Những điều kiện cần cho hạt nảy mầm:Em có biếtKhả năng nảy mầm của các loại hạt rất khác nhau:Hạt cà phê chỉ giữ được khả năng nảy mầm trong vài giờ.Em có biếtKhả năng nảy mầm của các loại hạt rất khác nhau:Hạt lạc, hạt vừng giữ được khả năng nảy mầm khoảng 7 – 8 tháng.Em có biếtKhả năng nảy mầm của các loại hạt rất khác nhau:Có những hạt sen được cất giữ tới 2000 năm vẫn còn khả năng nảy mầm.Em có biếtKhả năng nảy mầm của các loại hạt rất khác nhau:Người ta đã tìm thấy trong quan tài bằng đá dưới kim tự tháp cổ Ai Cập mấy hạt lúa mì, tính đến nay đã mấy nghìn năm, thế mà khi ngâm vào nước chúng vẫn còn khả năng nảy mầm. Đối với những loài vỏ hạt cứng, không thấm nước thì có thể mài hoặc chặt 1 góc nhỏ của vỏ hạt để nước thấm vào phôi -> kích hoạt Enzym, chuyển hóa các tinh bột, kích thích hạt nảy mầm. (Hạt Lim xanh, hạt gấc, ...) Một số loài có thể dùng nhiệt: đốt, xử lý ở nhiệt độ cao: Đốt hạt xoan ta... Có thể em chưa biết Một số loại hạt giống do đặc điểm sinh học riêng nên phải ngâm nước ấm mới nẩy mầm được. Nước ngâm hạt giống nên pha cho nhiệt độ vừa phải không nóng quá sẽ làm chín mầm cây. Ngâm hạt vào nước ấm sẽ làm cho vỏ hạt dễ tách và nẩy mầm nhanh hơn. Ngoài ra, khi ngâm hạt vào nước ấm sẽ diệt một số loại nấm mốc và mầm bệnh giúp cây phát triển tốt hơn. Phương pháp xử lí hạt giống: “2 SÔI 3 LẠNH”*Những điều kiện cần cho hạt nảy mầm:-Điều kiện bên trong: Chất lượng hạt giống-Điều kiện bên ngoài: Đủ nước, không khí và nhiệt độ thích hợp.2.Vận dụng kiến thức vào sản xuất:1.Thí nghiệm về những điều kiện cần cho hạt nảy mầm:Tiết 42: NHỮNG ĐIỀU KIỆN CẦN CHO HẠT NẢY MẦMNhiều ruộng lúa đông xuân mới vừa gieo sạ bị ngập úng. Cây đậu nành thời vụ canh tác thích hợp nhất là Đông Xuân và Xuân Hè. - Phải làm đất thật tơi xốp trước khi gieo trồng- Gieo trồng đúng thời vụ. - Chống úng-Phải bảo quản tốt hạt giống Chống nóng, chống rét cho câyBIỆN PHÁP KĨ THUẬTCƠ SỞ KHOA HỌC D. Làm cho đất thoáng, khi hạt gieo xuống có đủ không khí để hô hấp mới nảy mầm tốtA.Để bảo đảm cho hạt giống không bị mối, mọt, nấm mốc phá hoại, hạt mới có sức nảy mầm caoC.Giúp hạt gặp những điều kiện thời tiết phù hợp nhất, hạt sẽ nảy mầm tốt hơnE.Tránh nhiệt độ thấp, bất lợi, tạo điều kiện nhiệt độ thuận lợi cho hạt nảy mầm 1.Sau khi gieo hạt gặp trời mưa to, nếu đất bị úng thì phải tháo nước ngayB. Bảo đảm cho hạt có đủ không khí để hô hấp, hạt mới không bị thối, chết2.Phải làm đất thật tơi xốp trước khi gieo hạt3.Khi trời rét phải phủ rơm, rạ cho hạt đã gieo4.Phải gieo hạt đúng thời vụ5.Phải bảo quản tốt hạt giống*Những điều kiện cần cho hạt nảy mầm:-Điều kiện bên trong: Chất lượng hạt giống-Điều kiện bên ngoài: Đủ nước, không khí và nhiệt độ thích hợp.Vậy để cho hạt giống nảy mầm tốt, khi gieo hạt người ta thường sử dụng các biện pháp kĩ thuật nào?Khi gieo hạt cần phải làm đất tơi xốp, phải chăm sóc hạt gieo: chống úng, chống hạn, chống rét, phải gieo hạt đúng thời vụ.2.Vận dụng kiến thức vào sản xuất:1.Thí nghiệm về những điều kiện cần cho hạt nảy mầm:Tiết 42: NHỮNG ĐIỀU KIỆN CẦN CHO HẠT NẢY MẦM Bảo quản hạt giống trong kho lạnhBảo quản thông thoáng ở ngô Phơi và làm sạch thóc sau khi thu hoạchĐóng bao, để nơi khô, thoáng 1. Những điều kiện cần cho Hạt nảy mầm?Đủ nước, không khí, nhiệt độ thích hợp, hạt chắc mẩy, không mối mọt, không sâu bệnh. B. Hạt phải khô. C. Hạt chắc mẩy, không mối mọt, không sâu bệnh. D. Đủ nước, không khí, nhiệt độ thích hợp. BÀI TẬP2.Trong nông nghiệp, sau khi gieo hạt gặp trời mưa kéo dài, đất bị ngập úng ta phải:Phủ rơm rạ nhằm tránh nhiệt độ thấp, hạt không nảy mầm được. B. Tiến hành làm đất tơi xốp để tạo điều kiện thông thoáng cho hạt hô hấp.C. Phun thuốc phòng trừ các loại sâu bệnh cơ hội. D. Tháo hết nước để hạt có đủ không khí hô hấp. 3.Trong thí nghiệm 2 ta đã dùng cốc thí nghiệm nào để làmđối chứng? Giữa cốc đối chứng và cốc thí nghiệm khác nhauvề điều kiện nào? Thí nghiệm nhằm chứng minh điều gì? h­íng dÉn VÒ NHµ 1. Học bài và trả lời các câu hỏi 1,2,3 SGK 2. Đọc mục “Em có biết” 3. Chuẩn bị trước bài: TỔNG KẾT VỀ CÂY CÓ HOA - Trả lời các câu hỏi SGK trang 116, 117, 119, 120, 121 Xin ch©n thµnh c¶m ¬n!