Bài 21 . Một số ứng dụng của sự nở vì nhiệt

Trường THCS NGUYỄN DU VŨ ĐẠT TÔN Giáo án Vật Lý 6 Tiết 24 Bài 21 . MỘT SỐ ỨNG DỤNG CỦA SỰ NỞ VÌ NHIỆT I./ Mục đích , yêu cầu : Kiến thức : Biết được sự co dãn vì nhiệt khi bị ngăn cản thì có thể gây ra một lực rất lớn Mô tả được cấu tạo và hoạt động của băng kép Giải thích được một số ứng dụng đơn giản về sự nở vì nhiệt Kỹ năng : Phân tích hiện tượng để rút ra nguyên tắc hoạt động của băng kép Rèn luyện kỹ năng phân tích , so sánh Thái độ : Nghiêm túc , cẩn thận , trung thực trong hợp tác nghiên cứu . II./ Đồ dùng dạy học : Mỗi nhóm : 1 băng kép , 1 giá thí nghiệm để đỡ băng kép, 1 đèn cồn Cả lớp : 1 bộ dụng cụ thí nghiệm hình 21.1 : Cồn , bông gòn, 1 chậu nước , khăn Các hình vẽ phóng to 21.2 ; 21.3 ; 21.5 ; 21.6 III./ Các bước lên lớp : 1./ Ổn định lớp . 2./ Kiểm tra bài cũ : Hãy nêu các kết luận về sự nở vì nhiệt của chất khí ? So sánh sự nở vì nhiệt của chất khí ,rắn và lỏng ? Sửa bài tập 20.1 SBT 3./ Bài mới . Hoạt động của GV Hoạt động của HS Nội dung ghi bảng Hoạt động 1 : Đặt vấn đề (5’) - Sự nở vì nhiệt của các chất có rất nhiều ứng dụng trong đời sống và kỹ thuật - Bài học hôm nay sẽ giúp chúng ta biết được một số ứng dụng thường gặp của sự nở vì nhiệt của chất rắn Hoạt động 2 : Quan sát lực xuất hiện trong sự co dãn vì nhiệt (15’) - Khi co dãn vì nhiệt , chất rắn sẽ gây ra một lực rất lớn nếu gặp vật cản - Yêu cầu HS đọc phần 1./ Thí nghiệm - GV giới thiệu các dụng cụ thí nghiệm trong hình 21.1a - GV làm thí nghiệm , yêu cầu HS quan sát thí nghiệm - Yêu cầu HS lần lượt đọc và trả lời câu C1 và C2 - GV điều khiển HS thảo luận , thống nhất câu trả lời - Trong thí nghiệm vừa rồi ,thanh thép khi dãn ra đã gây ra một lực lớn làm gẫy thanh chốt ngang , liệu lực đó có xuất hiện khi thanh thép co lại hay không ? - Yêu cầu HS đọc câu C3 - GV làm thí nghiệm kiểm chứng dự đoán của HS - Yêu cầu HS trả lời câu C3 - GV treo câu C4 lên bảng - Yêu cầu HS đọc và hoàn thành câu C4 Hoạt động 3 : Vận dụng (7’) - GV treo ảnh 21.2 phóng to lên bảng - Yêu cầu HS đọc và trả lời câu C5 - GV điều khiển HS thảo luận thống nhất câu trả lời - GV treo ảnh 21.3 phóng to lên bảng - Yêu cầu HS đọc và trả lời câu C6 - GV điều khiển HS thảo luận thống nhất câu trả lời - GV có thể gợi ý 1 đầu cố định , 1 đầu đặt trên các viên bi sắt để có thể di chuyển dễ dàng - Yêu cầu HS đọc phần có thể em chưa biết - GV chốt lại : Lực do sự dãn nở vì nhiệt gây ra là rất lớn Hoạt động 4 : Nghiên cứu về băng kép (10’) - GV giới thiệu băng kép cho HS - Băng kép này gồm 2 thanh thép và đồng được tán chặt với nhau - GV hướng dẫn HS làm thí nghiêm trong hai trường hợp như hình 21.4 - GV phát dụng cụ thí nghiệm , yêu cầu HS thực hiện thí nghiệm và trả lời các câu C7 ; C8 và C9 - GV điều khiển HS thảo luận thống nhất câu trả lời Hoạt động 5 : Vận dụng (10’) - GV treo hình 21.5 lên bảng - GV giới thiệu về tác dụng của băng kép trong bàn ủi - Yêu cầu HS đọc và trả lời câu C10 - GV có thể làm 1 mạch điện minh họa dùng băng kép để bật tắt đèn , trả lời câu C10 - HS đọc phần 1./ Thí nghiệm - HS quan sát GV làm thí nghiệm - HS lần lượt đọc và trả lời câu C1 và C2 - HS nhận xét , bổ sung các ý kiến củabạn - HS nêu dự đoán - HS đọc câu C3 - HS quan sát GV làm thí nghiệm - Khi thanh thép co lại vì nhiệt, nếu gặp vật cản , nó sẽ gây ra 1 lực rất lớn - HS đọc và hoàn thành câu C4 - HS quan sát hình 21.2 - HS thảo luận theo nhóm trả lời câu C5 - HS nhận xét , bổ sung câu trả lời của bạn - HS quan sát hình 21.3 - HS thảo luận trả lời câu C6 - HS nhận xét , bổ sung câu trả lời của bạn - HS đọc phần có thể em chưa biết - HS quan sát băng kép - HS theo dõi GV hướng dẫn làm thí nghiệm - HS nhận dụng cụ thí nghiệm , thực hiện thí nghiệm và trả lời câu C7 ; C8 và C9 - HS nhận xét , bổ sung câu trả lời của bạn - HS quan sát hình 21.5 - HS đọc và trả lời câu C10 - HS quan sát thí nghiệm , rút ra kết luận I./ Lực xuất hiện trong sự co dãn vì nhiệt : 1./ Thí nghiệm SGK 2./ Kết luận * Sự co dãn vì nhiệt khi bị ngăn cản có thể gây ra những lực rất lớn 3./ Vận dụng SGK II./ Băng kép : 1./ Thí nghiệm SGK 2./ Kết luận : * Băng kép khi bị đốt nóng hoặc làm lạnh đều cong lại 3./ Vận dụng SGK * Băng kép được dùng vào việc đóng ngắt tự động mạch điện 3./ Cũng cố : + Khi co dãn vì nhiệt , nếu gặp vật cản thì các chất sẽ như thế nào ? + Đặc điểm và ứng dụng của băng kép 4./ Dặn dò : + Về nhà xem lại bài , học thuộc phần ghi chú và làm các bài tập 21.1 ; 21.2 và 21.3 SBT / 26 + Xem trước bài 22 . “NHIỆT KẾ – NHIỆT GIAI”