Ứng dụng công nghệ thông tin nhằm thúc đẩy việc tự học, tự nghiên cứu của học sinh trong tiết thực hành ngoại khóa môn giáo dục công dân ở cấp THCS - Năm học 2010-2011 - trường THCS Liên Mạc

học sinh tự học tự nghiên cứu ,sử dụng bài tập dưới dạng điện tử ,chúng ta cần phải biết chọn lọc các bài có khả năng ứng dụng công nghệ thông tin đạt hiệu quả cao. Khi đưa ra những đoạn video clip hấp dẫn, những hình ảnh đẹp, lạ mà không có sự định hướng, chỉ đạo của giáo viên trong việc hướng dẫn học sinh nghiên cứu, tìm tòi kiến thức thì có thể làm cho học sinh chỉ chú ý đến hình ảnh, âm thanh, các em sẽ dễ bị phân tán, không tập trung vào nội dung cần tìm hiểu . Việc phô diễn quá mức những kĩ năng, kĩ xảo tin học trong việc tạo hiệu ứng, âm thanh cũng làm học sinh mất tập trung vào nội dung bài. Đôi khi xảy ra những sự cố bất thường như đoạn video clip ở máy nhà chạy được mà máy của trường không chạy được, hoặc ở máy trường phông chữ không tương thích hay vì một lí do nào đó sẽ không đọc được. Để khắc phục những nhược điểm đó tôi đưa ra một số giải pháp như sau: Xác định chính xác nhiệm vụ tự học, tự nghiên cứu cho học sinh. Giáo viên phải chủ động tự bồi dưỡng nâng cao trình độ tin học của mình . Hướng dẫn học sinh cần thảo luận theo từng nhóm khi đưa ra một nội dung có kèm hình ảnh, bản đồ, biểu đồ. Yêu cầu học sinh nghiên cứu , thảo luận, chúng ta phải sát sao, kiểm tra việc thực hiện của các em, cho các em tự đưa ra kết luận, tự góp ý, đánh giá, sau đó với đưa kết quả ra để các em so sánh và chấm điểm cho nhau. Nội dung đưa lên mỗi trang phải ngắn gọn , xúc tích, có chọn lọc để nội dung bài không bị lõang Như vậy chúng ta cần phải phát huy có hiệu quả những ưu điểm, đồng thời khắc phục tối đa sự quá lạm dụng và những hạn chế của việc sử dụng công nghệ hiện đại trong việc tự học, tự nghiên cứ của học sinh, làm thế nào để đây thực sự là một phương tiện dạy học hỗ trợ tích cực cho việc dạy học theo phương pháp đổi mới. II. YÊU CẦU HỌC SINH TRƯỚC KHI TRÌNH BÀY BÀI TẬP BẰNG CÔNG NGHỆ THÔNG TIN Học sinh cần chuẩn bị + Ý tưởng cho bài tập trình bày + Bố cục bài tập trình bày. Mục tiêu cần đạt. + Thông tin nào đã có, thông tin nào cần tìm; tìm ở đâu. + Sử dụng các công cụ tìm kiếm trên Internet III. ĐIỀU KIỆN ÁP DỤNG 1. Áp dụng đối với các tiết thực hành, ngoại khóa. 2. Áp dụng đối với các trường có phòng chức năng, có đầy đủ hệ thống máy tính và máy chiếu. 3. Áp dụng với học sinh đã được học tin học . IV. CÁC BƯỚC TIẾN HÀNH XÂY DỰNG NỘI DUNG TRÌNH BÀY BÀI TẬP CỦA HỌC SINH. Để học sinh thuận lợi trong việc thu thập, xử lí thông tin, trình bày thông tin, giáo viên cần hướng dẫn học sinh thực hiện theo các bước sau 1. Hướng dẫn sử dụng phần mềm Powerpoint SỬ DỤNG POWERPOINT 1.Màn hình xuất hiện Nháy vào Getting Starte Nháy vào new.Prese 2.Tạo mới một Slide Nháy vào nút / (tờ giấy ) trên thanh công cụ hoặc ấn tổ hợp phím Ctrl+ N¨màn hình xuất hiện,chọn 1 kiểu nháy OK Tùy theo mục đích sd mà chon kiểu 3.Trình diễn Slide Nhấn chuột vào nút Slide show (%) Trên thanh công cụ ở dưới màn hình Nhấn chuột trái để trình diễn (hoặc View"Slide Show F5) Trình diễn nhiều Slide thì ấn F5 4. Ghi tếp vừa tạo nên đĩa Nháy vào đĩa mềm hoặc ấn tổ hợp phím Ctrl+ S 5 Mở tệp đã có trên đĩa Nháy vào File/open hoặc nháy vào vở để tìm 6 Thoát khỏi môi trường kàm việc Đóng cửa sổ Xây dựng các Slide Thêm 1 Slide Mở Insert chọn New Slide , màn hình xuất hiện + Dạng văn bản + Dạng hoa thị + Chèn biểu đồ + Chèn tranh ảnh + Chèn sơ đồ tổ chức +Chèn bảng dữ liệu Di chuyển các Slidea Dùng chuột nhấn vào các Slide. Xóa các sile Cách 1: Nháy chột phải vào Slide cần xóa . Chọn CutaOK Cách 2: Chọn Slide cần xóa ấn phím delete. Di chuyển các Siide (Chuyển vị trí 1g3 hoặc 3f1) Cách 1:Chọn silde ấn tổ hợp phím Ctrl+X có bảng thông báo thì ấn OK ºdi chuỷen đến vị trí cần đặt ấn tổ hợp Ctrl+V Cách 2:Nháy chột phải nên Slide cần di chuyển chọn Cut Hiện vị trí cần đặt nháy chọt phải chọn Páte Copy các slide Cách 1:Nháy chuột phải nên Slide cần copy chọn copy Di chuyển (nháy chột ) đến vị trí cần chọn Páte Cách 2:Chọn Slide ấn tổ hợp Ctrl+C Di chuyển đến mọi nơi cần đặt ấn Ctrl+V Đưa các thông tin nên màn hình VD:chữ nghệ thuật .Hình ảnh ............... Các thao tác làm chữ nghệ thuật như trong word Chèn hợp TEXTBOX (chữ trong khung)nháy vào § I.Chèn hình ảnh Vào Insert/Picture/From fịe..... Tìm nơi để ảnh (hộp đựng ảnh hoặc ảnh trong USB) Tìm xong nháy vào Insert II. Chèn âm thanh hoặc video VD: Chọn 1 đoạn video (chèn hinh ảnh video) Vào InSert/Movies and Sounds/Movies Fom File... Tìm nơi để đoạn video Tìm xong nháy vào OK¨chọn Yes. ÜChèn âm thanh Vào Insers/Movies and Sounds/ Sounds From File... Tìm nơi để nhạc. Tìm xong nháy vào OK"chọn Yes Thao tác chọn màu nền cho Slide Vào Fomat/Background Lựa chọn gam màu cho trước Tiếp tục ’ bảnh nhiều màu (cho phép chọn màu theo sở thích ) Sau khi chọn xong nháy vào Apply to all để chọn tất cả các nền cho các Slide. Canel hủy bỏ . Preview để xem trước . Tạo hiệu ứng cho các đối tượng Vào Slide Show/CusAnimation. Nháy vào đối tượng cần tạo hiệu ứng Chọn 1 trong 4 loại hiệu ứng trong thẻ Add EFFect. Trong mỗi loại có thể tùy trọn mỗi loại hiệu ứng khác nhau . Vào MoerEfféct... là hiệu ứng tùy chọn . Màn hình xuất hiện các hiệu ứng .Chọn hiệu ứng . Điều chỉnh hướng chạy hiệu ứng ,hình thức chạy dòng văn bản hay các văn bản hoặc chèn âm thanh khi chay hiệu ứng ... nháy vào Iming... (điều chỉnh thời gian chạy hiệu ứng ) ºHộp thoại xuất hiện Sound Chèn âm thanh trong các hiệu ứng After animation chèn màu chữ trong các hiệu ứng Tạo hiệu ứng cho các Slide Nháy vào Slide Show/Slide TeanSitionªmàn hình xuất hiện (tạo hiệu ứng cho đối tượng) No teaSition:Lựa chọn hiệu ứng . Oumouse Click: Nháy chuột hoặc trật tự các hiệu ứng khi trình chiếu . Sound Nốund Lựa chọn âm thanh. Automatically apter Thời gian tự động khi trình chiếu . Tạo các nút công cụ Nháy vào Slide Show/Action Buttns Tìm đến các tệp ,các Slide thì vào dòng đầu của thanh cuốn 2. Triển khai nội dung bài tập Giáo viên triển khai nội dung bài tập, yêu cầu cụ thể nội dung các phần, mục học sinh phải thực hiện. VD: Lớp 6 bài 1 “ Tự chăm sóc và rèn luyện thân thể” học sinh phải nêu được khái niệm, biểu hiện sau đó lấy được hình ảnh minh họa. Lớp 7 bài 13 “ Quyền được bảo vệ, chăm sóc và giáo dục của trẻ em Việt Nam” học sinh phải nêu được ra biểu hiện đúng và biểu hiện sai của công dân trong việc thực hiện các nhóm quyền trên. Giáo viên giao nhiệm vụ cho từng nhóm thực hiện từng nội dung, gộp nội dung của từng nhóm vào thành một bài hoàn chỉnh, sau một vài bài mẫu, các nhóm sẽ tự trình bày bài hoàn chỉnh của nhóm mình. Trình tự các tiết học, mỗi nhóm sẽ trình bày một bài. 3. Hướng dẫn thu thập và xử lí thông tin a. Thu thập thông tin Trước hết giáo viên cần hướng dẫn học sinh tìm nguồn thông tin cần thiết cho bài học. Hiện nay mạng Internet đã gần như được phổ cập tới mọi gia đình nên việc thu thập thông tin cho bài học sẽ dễ dàng hơn. Giáo viên cần đưa ra địa chỉ một số trang mạng để học sinh tham khảo. Về phạm trù đạo đức, để lấy thông tin, học sinh cần vào các trang tiêu biểu sau: Dantri.com.vn; Vietbao.vn; Google.com.vn; Về phạm trù pháp luật, học sinh cần vào các trang tiêu biểu sau: Antd.com.vn ( An ninh thủ đô); Google.com.vn " Phap luat viet nam Thu thập thông tin là hình ảnh minh họa, học sinh vào trang Google.com.vn " Hinh anh "Tên hình ảnh cần thu thập Nếu thu thập thông tin là một đoạn Video cũng làm tương tự như thu thập hình ảnh Google.com.vn"Clip ( Tên clip) VD: Google.com.vn "Clip hành vi bạo hành trẻ em Các bước thu thập thông tin cụ thể Bước 1: Chọn địa chỉ webside Bước 2: Tìm thông tin cần thu thập ( Văn bản; hình ảnh; videoclip) Bước 3: Tải (Download) thông tin về máy tính b. Quy trình xử lí thông tin Sau khi thu thập được thông tin, học sinh cần phải biết lựa chọn thông tin cho phù hợp với nội dung bài học. Sau khi sàng lọc thông tin, bước tiếp theo sẽ đưa các thông tin đó vào các Slide để trình chiếu V. TRÌNH BÀY Các nhóm sau khi nhận nhiệm vụ, tiến hành các bước thực hiện nhiệm vụ và sẽ trình bày bài tập của mình trước lớp. Các nhóm còn lại nhận xét rút kinh nghiệm. Giáo viên nhận xét rút kinh nghiệm và kết luận. VI. KẾT QUẢ ĐẠT ĐƯỢC Giờ học sinh động, hiệu quả, kiến thức được khắc sâu. Tạo cơ hội và giúp học sinh tự xây dựng đề tài. Việc học tập được mở rộng: Học ở trên lớp, học ở trên mạng, học ở bạn bè. Học sinh từ học thụ động chuyển sang chủ động, tự nguyện, tích cực học tập. Từ học tập trong phạm vi cá nhân chuyển sang học tập theo nhóm. Từ ghi nhớ lí thuyết đơn thuần đã chuyển sang thực hành. Thực sự tôi nhận thấy việc sử dụng công nghệ thông tin trong dạy học mà nhất là với môn GDCD có rất nhiều ưu điểm: Đây chính là phương tiện dạy học hiện đại đã góp phần tích cực vào việc đổi mới phương pháp dạy học, nó làm cho các giờ học hấp dẫn nhờ những đoạn video clip sinh động, những hình ảnh, chân dung tác giả với màu sắc đẹp... Tận dụng được kho thông tin, hình ảnh khổng lồ trên mạng In ternet, phần mềm ..., , điều đó giúp các em dễ dàng liên hệ thực tế, có thêm nhiều kiến thức về kiến thức bộ môn, văn hoá xã hội mà trong sách giáo khoa không thể đưa ra hết, nó giúp chúng ta cập nhật thông tin, tiết kiệm thời gian trong việc chuẩn bị thiết bị , đồ dùng dạy học. Phần 3 ĐỀ XUẤT, KIẾN NGHỊ 1. Về phía nhà trường Cần tọa điều kiện về cơ sở vật chất đầy đủ cho việc dạy và học: - Phòng học chức năng - Hệ thống máy tính, máy chiếu. - Cán bộ phụ trách thiết bị trợ giảng. 2. Về phía học sinh - Tích cực, tự giác nghiên cứu. - Yêu thích bộ môn, ham học hỏi - Có tinh thần hợp tác. 3. Về phía phòng giáo dục Tăng cường việc tổ chức các chuyên đề áp dụng công nghệ thông tin trong việc đổi mới phương pháp dạy học. Phần 4 KẾT LUẬN Để phát huy được tinh thần tự học, tự nghiên cứu và sáng tạo của học sinh, mỗi chúng ta cần tích cực ứng dụng công nghệ thông tin vào trong giảng dạy. Giáo viên cần trao quyền chủ động cho học sinh và lúc này, học sinh sẽ được tập làm lãnh đạo. Như vậy tiết học sẽ sinh động hơn. Mong đồng nghiệp tham khảo và góp ý.