Thiết kế bài dạy môn học Khoa học 5 - Tuần 22

KẾ HOẠCH BÀI HỌC TUẦN 22 KHOA HỌC SỬ DỤNG NĂNG LƯỢNG CHẤT ĐỐT (tiếp theo) NGÀY: Lớp: Năm / *************************** I. Mục tiêu: - HS biết nờu được một số biện phỏp phũng chống chỏy, bỏng, ụ nhiễm khi sử dụng năng lượng chất đốt. - Thực hiện tiết kiệm năng lượng chất đốt. II. Đồ dùng dạy học: 1- GV: Phấn màu, bảng phụ.SGK. Sưu tầm tranh ảnh về việc sử dụng cỏc loại chất đốt. 2- HS: Vở, SGK, bảng con, nhỏp, ụn lại kiến thức cũ *PP: Định hướng phương phỏp, hỡnh thức tổ chức dạy học: Trực quan, đàm thoại, gợi mở; quan sỏt, thực hành, thảo luận nhúm, cỏ nhõn. III/ Các hoạt động dạy học: Hoạt động của giỏo viờn Hoạt động của học sinh 1. Kiểm tra bài cũ - Kể tờn một số loại chất đốt? - Nờu cụng dụng và việc khai thỏc của từng loại chất đốt? - GV nhận xột ghi điểm 2. Baứi mụựi: - GV giới thiệu bài - GV ghi tờn bài Hoạt động 1: Thảo luận về sử dụng an toàn và tiết kiệm chất đốt 1. GV nờu yờu cầu 2. Tổ chức: - GV yờu cầu HS triển khai nhúm. 3. Trỡnh bày: - GV treo ảnh minh họa 9, 10, 11, 12 trang 88, 89 lờn bảng, yờu cầu HS chỉ bảng và trả lời từng phần thảo luận. Cõu 1: Tại sao khụng nờn chặt cõy bừa bói để lấy củi đun, đốt than? Cõu 2: Than đỏ, dầu mỏ, khớ tự nhiờn cú phải là cỏc nguồn năng lượng vụ tận khụng? Kể tờn một số nguồn năng lượng khỏc cú thể thay thế chỳng. Cõu 3: Bạn và gia đỡnh bạn cú thể làm gỡ để trỏnh lóng phớ chất đốt? Hỏi thờm: Vỡ sao tắc đường lại gõy lóng phớ xăng dầu? 4. Kết luận: - GV núi: Chặt cõy bừa bói để lấy củi đun, đốt than sẽ làm ảnh hưởng đến tài nguyờn rừng, đến mụi trường. Hiện nay, cỏc nguồn năng lượng này đang cú nguy cơ cạn kiệt do việc khai thỏc và sử dụng của con người. Con người đang tỡm kiếm cỏc nguồn năng lượng mặt trời, nước chảy Hoạt động 2: Trũ chơi “hỏi hoa dõn chủ” 1.Nờu nhiệm vụ: 2.Tổ chức: - GV đưa ra lọ hoa và những phần quà đó chuẩn bị rồi mời HS tham gia chơi. Cụ thể: Cõu 1: Nờu vớ dụ về sự lóng phớ chất đốt. Cõu 2: Tại sao cần phải sử dụng năng lượng một cỏch tiết kiệm, chống lóng phớ? Cõu 3: Nờu ớt nhất 3 việc làm thể hiện sự tiết kiệm, chống lóng phớ chất đốt ở gia đỡnh bạn. Cõu 4: Gia đỡnh bạn đang sử dụng chất đốt gỡ? Cõu 5: Khi sử dụng chất đốt, cú thể gặp phải những nguy hiểm gỡ? Cõu 6: Cần phải làm gỡ để phũng trỏnh cỏc tai nạn cú thể xảy ra khi sử dụng chất đốt trong sinh hoạt? Cõu 7: Tỏc hại của việc sử dụng chất đốt đối với mụi trường khụng khớ là gỡ? Cõu 8: Cỏc biện phỏp nào cú thể hạn chế được những tỏc hại do sử dụng chất đốt gõy ra? 2 - 3 HS trỡnh bày - HS mở sgk trang 88, ghi tờn bài. - HS Lắng nghe yờu cầu của GV - Cỏc tổ thảo luận nhúm cỏc vấn đề được đề cập. - HS dừng việc thảo luận và chuẩn bị lờn trỡnh bày - Đại diện cỏc nhúm lờn trỡnh bày từng ý - HS trả lời + Hỡnh ảnh minh họa: rừng bị tàn phỏ → lũ lụt, đất đai khụ cằn - Chặt cõy bừa bói để lấy củi đun, đốt than sẽ làn ảnh hưởng tới tài nguyờn rừng, tới mụi trường. + Hỡnh một số mỏ than đó qua khai thỏc, trụng tan hoang + ( Hỡnh 9, 10, 11, 12) - Than đỏ, dầu mỏ, khớ tự nhiờn khụng phải là vụ tận vỡ chỳng được hỡnh thành từ xỏc sinh vật qua hàng triệu năm - HS liờn hệ thực tế - HS Lắng nghe. * KNS:Kĩ năng bỡnh luận, đỏnh giỏ về cỏc quan điểm khỏc nhau về khai thỏc và sử dụng chất đốt. - HS lắng nghe luật chơi. - HS xung phong lờn hỏi hoa chọn cõu trả lời. - HS trả lời + Vỡ năng lượng chất đốt cú hạn, nếu sử dụng khụng cú kế hoạch, sử dụng bừa bói thỡ sẽ bị hết. - Củi, rơm, - Hoả hoạn, nổ bỡnh ga, ngộ độc khớ đốt, + Cần sử dụng cẩn thận, khi dựng nờn chỳ ý để tắt ngay sau khi sử dụng (đối với củi, ga) + Vỡ tất cả cỏc chất đốt khi chỏy đều sinh ra khớ cỏc- bụ- nớc cựng nhiều loại khớ và chất độc khỏc làm ụ nhiễm khụng khớ, cú hại cho con người, động vật, thức vật; làm han rỉ cỏc đồ dựng, mỏy múc bằng kim loại. - Làm sạch, khử độc cỏc khớ thải. Dựng ống dẫn khớ lờn cao 3.Kết luận: - GV nờu: Chất đốt cung cấp một nguồn năng lượng lớn duy trỡ cỏc hoạt động hàng ngày của con người. Đú khụng phải là nguồn năng lượng vụ tận. 4. Củng cố- Dặn dũ - GV hỏi: Chất đốt cung cấp năng lượng cho con người trong những hoạt động nào? → GV tổng kết: Chất đốt bị đốt chỏy sẽ cung cấp năng lượng cho con người để đun núng, thắp sỏng, chạy mỏy, sản xuất ra điệnCần trỏnh lóng phớ và đảm bảo an toàn khi sử dụng chất đốt. Dặn dũ: Chuẩn bị bài sau: Xem bài 44 (trang90) + Chuẩn bị tranh ảnh về sử dụng năng lượng nước chảy. Hiệu trưởng Khối trưởng Giỏo viờn KẾ HOẠCH BÀI HỌC TUẦN 22 KHOA HỌC SỬ DỤNG NĂNG LƯỢNG GIể VÀ NƯỚC CHẢY NGÀY: Lớp: Năm / *************************** I. Mục tiêu: - HS biết: Nờu vớ dụ về việc sử dụng năng lượng giú và năng lượng nước chảy trong đời sống và sản xuất. - Sử dụng năng lượng giú: điều hoà khớ hậu, làm khụ, chạy động cơ giú,... - Sử dụng năng lượng nước chảy: quay guồng nước, chạy mỏy phỏt điện,... II. Đồ dùng dạy học: 1- GV: Phấn màu, bảng phụ SGK, Tranh ảnh về sử dụng năng lượng giú, năng lượng nước chảy. Mụ hỡnh bỏnh xe nước. Hỡnh ảnh trang 90, 91 2- HS: Vở, SGK, bảng con, nhỏp, ụn lại kiến thức cũ ** PP: Định hướng phương phỏp, hỡnh thức tổ chức dạy học: Trực quan, hỏi đỏp; quan sỏt, thực hành làm thớ nghiện, thảo luận nhúm, cỏ nhõn. III/ Các hoạt động dạy học: Hoạt động của giỏo viờn Hoạt động của học sinh 1.Baứi cuừ: GV hỏi: +Tại sao khụng nờn chặt cõy bừa bói để lấy củi đun, đốt than? + Cần phải làm gỡ để phũng trỏnh tai nạn khi sử dụng chất đốt trong sinh hoạt? 2. Baứi mụựi : - GV giới thiệu bài - GV ghi tờn bài Hoạt động 1: thảo luận tỡm hiểu về năng lượng giú. 1. GV nờu yờu cầu 2. Tổ chức: GV đưa bảng phụ ghi nội dung thảo luận và treo tranh ảnh minh họa lờn bảng. Cõu hỏi thảo luận: Cõu 1: Vỡ sao cú giú? Nờu một số tỏc dụng của năng lượng giú trong tự nhiờn. Cõu 2: Con người sử dụng năng lượng giú trong những việc gỡ? Liờn hệ thực tế ở địa phương. 3. Trỡnh bày - GV yờu cầu mỗi HS đại diện nhúm lờn chỉ bảng và trỡnh bày một cõu hỏi. 4. Kết luận: - GV núi: Chỳng ta thấy năng lượng giú trong tự nhiờn thật dồi dào *KNS: - Kĩ năng tỡm kiếm và xử lớ thụng tin về việc khai thỏc, sử dụng cỏc nguồn năng lương khỏc nhau. - GV chuyển ý. Hoạt động 2: Triển lóm về năng lượng nước chảy 1. GV yờu cầu 2. Tổ chức GV đưa bảng phụ ghi nội dung thảo luận lờn bảng. Cõu 1: Nờu một số vớ dụ về tỏc dụng của năng lượng nước chảy trong tự nhiờn. Cõu 2: Con người sử dụng năng lượng nước chảy vào những việc gỡ? Liờn hệ thực tế ở địa phương. - Trong khi HS làm việc nhúm, GV quan sỏt và hỗ trợ khi cần. 3. Trỡnh bày: - GV yờu cầu mỗi HS đại diện nhúm lờn chỉ bảng và trỡnh bày. - GV treo hỡnh ảnh minh họa của bài học và hỏi thờm cỏ nhõn HS: Cỏc hỡnh minh họa núi lờn điều gỡ? - GV hỏi thờm: + Hóy kể tờn một số nhà mỏy thủy điện mà em biết. 4. Kết luận: - GV núi: Con người cú thể sử dụng năng lượng nước chảy trong việc chở hàng húa xuụi dũng, làm quay tua-bin mỏy phỏt điện, làm quay bỏnh xe nước đưa nước lờn vựng cao * Chuyển ý. Hoạt động 3: Thực hành làm quay tua-bin 1. GV nờu yờu cầu: 2. Tổ chức - GV đặt mụ hỡnh lờn bàn, yờu cầu HS đưa ra cỏc giải phỏp cú thể và dự tớnh hoạt động. Sau 3 – 4 ý kiến thỡ cho HS thực hành. 3. Thực hành: - Giải phỏp đỳng: Đổ nước từ trờn cao xuống làm quay tua-bin (mụ hỡnh) hoặc làm quay bỏnh xe nước. KNS: Kĩ năng đỏnh giỏ về việc khai thỏc, sử dụng cỏc nguồn năng lương khỏc nhau. * Qua bài học cỏc em cú thể vận dụng được điều gỡ vào đời sống hằng ngày - HS trả lời - Sẽ ảnh hưởng tới tài nguyờn rừng, tới mụi trường. - Đun xong dập lửa cẩn thận, khụng để chất dễ chỏy gần lửa, khụng sử dụng điện quỏ tải, trẻ em khụng chơi diờm - HS lắng nghe - HS giở sgk trang 90, ghi tờn bài. - Cỏc tổ thảo luận nhoựm 4 - HS xung phong lờn chỉ hỡnh trờn bảng và trả lời cõu hỏi đặt ra. Cỏc nhúm nghe và bổ sung. + Hỡnh 1: Giú thổi buồm làm cho thuyền di chuyển trờn sụng nước. + Hỡnh 2: Cỏc thỏp cao với những cỏnh quạt quay được nhờ năng lượng giú. Cỏnh quạt quay sẽ làm hoạt động tuy-bin của mỏy phỏt điện, tạo ra dũng điện phục vụ cuộc sống. + Hỡnh 3: Bà con vựng cao tận dụng năng lượng giú trong việc sàng sẩy thúc. - Laộng nghe - Cỏc nhúm chuẩn bị bảng phụ, bỳt dạ, tranh ảnh đó cú. - Cỏc nhúm thảo luận sắp xếp tranh ảnh theo hướng dẫn. - HS đại diện cỏc nhúm sẽ lờn bốc thăm thứ tự trỡnh bày. - Theo thứ tự đó cú, cỏc đại diện nhúm lờn thuyết minh nội dung triển lóm của nhúm mỡnh, nhúm khỏc nghe và bổ sung nếu mỡnh cú tư liệu khỏc hoặc đặt cõu hỏi phỏt vấn nhúm bạn nếu thấy chưa rừ ràng. Cụ thể: + Hỡnh 4: Nhà mỏy thủy điện + Hỡnh 5: Dựng sức nước để tạo ra dũng điện phục vụ sinh hoạt ở vựng nỳi. + Hỡnh 6: Bỏnh xe nước - HS trả lời: Nhà mỏy thủy điện Trị An, Y-a-ly, Sụng Đà, Sơn La (đang xõy dựng) - HS lắng nghe - HS quan sỏt mụ hỡnh, bàn bạc với bạn cỏch thức làm cho tua-bin hoạt động rồi phỏt biểu. - Cỏc tỏc giả của những ý kiến khỏc nhau sẽ được lờn thực hiện. Chỳ ý giải thớch được nguyờn nhõn vỡ sau tua-bin hoạt động được. - Võn dụng năng lượng của nước, của giú để vận chuyển hàng hoỏ, ... đỡ mất sức lao động của bản thõn. 3. Cuỷng coỏ – daởn doứ: - GV hỏi: Sử dụng hai nguồn năng lượng này cú gõy ụ nhiễm cho mụi trường khụng? - GV núi tiếp: Do tỏc dụng to lớn của hai nguồn năng lượng này mà ngay từ xa xưa con người đó cú ý thức khai thỏc và sử dụng hai nguồn năng lượng tự nhiờn này và cho đến bõy giờ chỳng ta vẫn tiếp tục khai thỏc nguồn năng lượng gần như là vụ tận ấy. Tuy nhiờn trong quỏ trỡnh khai thỏc, đặc biệt là khai thỏc năng lượng nước chảy, con người cũng can thiệp vào mụi trường và cũng gõy ảnh hưởng tới mụi trường. Điều này con người cú thể tớnh toỏn và điều chỉnh cho phự hợp. Dặn dũ: - GV dặn HS chuẩn bị bài sau: + Xem bài 45 (trang 92) + Về nhà cú thể sử dụng một số dụng cụ và tự làm tuốc bin nước: 1 lừi bấc ( nỳt chai lọ ), 1 miếng vỏ lon nước đó được tỏch mảnh, 1 khay đựng nước và 3 đoạn dõy đồng cỡ 1,5 li ( xem hỡnh vẽ minh họa trang 91 ). Hiệu trưởng Khối trưởng Giỏo viờn