Tài liệu ôn thi đại học và cao đẳng môn địa lý - Cách xác định biểu đồ

CÁCH XÁC ĐỊNH BIỂU ĐỒ: 1. Tròn: Thể hiện quy mô, cơ cấu, tỉ trọng. Có quy mô nhất thiết phải vẽ tròn. Quy mô thể hiện cho bán kính. ĐK: Từ 3 năm trở xuống. Khi làm biểu đồ tròn cần phải tính bán kính. Cách tính bán kính: Chọn R1 = 1 ĐVBK (Người làm tự chọn vd: 1cm, 2cm) Tính R2 = R1x; R3 = R1x Trong đó: S1 là tổng bé nhất trong các tổng. S2, S3 lần lượt là các tổng lớn. Khi tính % cho bảng số liệu xong, ta đổi về đơn vị độ để vẽ bằng cách: Lấy số liệu % nhân 3,6 2.Miền: Thể hiện sự chuyển dịch (thay đổi) tỉ trọng, cơ cấu ĐK: Từ 3 năm trở lên. Khi vẽ chú ý khoảng cách năm. 3. Cột chồng tương đối: Thể hiện cơ cấu, tỉ trọng. 4.Đường tương đối: Thể hiện sự tăng trưởng, sự gia tăng, tốc độ gia tăng. Cách vẽ: Chọn năm đầu tiên làm chuẩn 100% cho từng thành phần. Từ đó suy % các thành phần của những năm còn lại. Lưu ý: + Khi đề có chữ cơ cấu nhất thiết phải đổi về phần trăm, có quy mô nhất thiết phải tính R + Khi vẽ biểu đồ có xử lý số liệu về % thì nhớ Mỗi năm phải đủ trăm phần trăm 5. Cột (đơn đôi, ba), đường: Thể hiện sự phát triển, tăng trưởng,… 6. Kết hợp: Cột (đơn, đôi, ba) đường: Khi có 2-3 thành phần khác biệt nhau cùng trong một biểu đồ. Khi vẽ biểu đồ này sẽ có 2 trục tung. Trục tung 1: Đơn vị thứ nhất; Trục tung 2: đơn vị thứ 2; Trục hoành là năm. Bán nguyệt (báp úp, hai bán cầu, quạt): Cách nhận biết biểu đồ này tương tự như của biểu đồ tròn. Nhưng ở đây, ta Lấy số liệu % nhân 1,8 để đổi về đơn vị độ. Lưu ý chỉ trong một năm, hai bán kính cùng nằm trên một đường thẳng. Thường vẽ cho biểu đồ xuất – nhập khẩu. 7. Cách tính số liệu: Ta xác định đơn vị đề yêu cầu, từ đó suy ngược ra công thức. Vd: Cho dân số (Nghìn người), Sản lượng (Nghìn tấn). Yêu cầu tính bình quân (Kg/Người) Ta thấy Kg/Người: à Kg: Sản lượng, mà đề cho là Nghìn tấn. Ta buộc phải đổi Nghìn tấn về Nghìn Kg trước. Người: Dân số, mà đề cho Nghìn người. Sau đó để có Kg/ người, ta lấy số liệu vừa đổi đó chia cho nhau, khi đó: (Nghìn Kg/Nghìn người) = (Kg/Người). Nghìn với nghìn sẽ giản ước cho nhau.