Tài liệu hướng dẫn bồi dưỡng giáo viên phổ thông cốt cán - Mô đun 2: Sử dụng phương pháp dạy học và giáo dục phát triển phẩm chất, năng lực học sinh THCS môn Công nghệ (Bản mới)

p và dùng dây nilon mỏng cuốn lại. Trước hết cuốn nhiều vòng dây để cố định cành ghép vào gốc ghép, sau đó trải rộng dây nilon và cuốn kín một lượt xung quanh cành ghép, đưa dây nilon trở lại cố định dây tại gốc ghép. Sau ghép 15 - 20 ngày, mầm ghép bắt đầu mọc xuyên qua dây cuốn, tiến hành các biện pháp chăm sóc cây con sau khi ghép. - Phương pháp ghép nêm Phương pháp ghép nêm được sử dụng cả nhân giống trong vườn ươm và ghép cải tạo vườn cây ăn quả. Trên gốc ghép, cắt bỏ toàn bộ thân tán ở vị trí phù hợp, chọn cành ghép và cắt cả hai phía tạo thành hình chiếc nêm. Chẻ đôi gốc ghép và cài cành ghép sao cho phần tượng tầng phía ngoài của gốc ghép và cành ghép được trùng khớp với nhau. Dùng dây nilon cuốn chặt cố định cành ghép với gốc ghép và cuốn kín cành ghép để chống thoát hơi nước. Sau khi cành ghép bật lộc, có 1 - 2 đợt lộc ổn định sinh trưởng thì tiến hành cắt bỏ dây ghép. Sau đó áp dụng các biện pháp chăm sóc cây sau ghép như các phương pháp ghép khác. Hình 4. Kĩ thuật ghép nêm - Phương pháp ghép sửa chữa thân và sửa chữa rễ Các phương pháp ghép này được sử dụng khi cần nối phần vỏ bị tổn thương của cây hoặc cải tạo bộ rễ cây đã bị gây hại. Đối với phương pháp ghép sửa chữa thân, sử dụng các đoạn cành của cùng giống cây ăn quả ghép nối lại phần vỏ qua vị trí bị tổn thương. Trên cành ghép, cắt tạo vết cắt tương tự như mở vết cắt của phương pháp ghép cành bên nhưng dài từ 3 - 5 cm ở cả hai đầu của đoạn cành. Trên thân cây, bóc vỏ mở vết ghép có kích thước tương tự với vết cắt của cành ghép. Cài cành ghép vào thân cây và cuốn kín lại bằng dây nilon. Khi vết ghép gắn liền, tiến hành cởi dây ghép. Đối với phương pháp ghép sửa chữa rễ, tiến hành trồng các cây gốc ghép xung quanh gốc cây cần ghép sửa chữa, cắt ngọn gốc ghép tạo vết cắt tương tự như đoạn cành của phương pháp ghép sửa chữa thân, bóc vỏ mở vết ghép có kích thước tương tự với vết cắt của cành ghép. Cài vết cắt của gốc ghép vào thân cây và cuốn kín vết ghép bằng dây nilon khi vết ghép gắn liền, tiến hành cởi dây ghép. B. CÁC HỒ SƠ KHÁC PHIẾU HỌC TẬP SỐ 1 (10 phút) 1. Hãy mô tả quy trình kĩ thuật giâm cành qua bảng sau: Bước Kĩ thuật tiến hành Vẽ hình minh hoạ Cắt cành giâm Xử lí cành giâm Giâm xuống đất Chăm sóc, theo dõi 2. Hãy mô tả quy trình kĩ thuật chiết cành qua bảng sau: 182 Bước Kĩ thuật tiến hành Vẽ hình minh hoạ Chọn cành chiết Khoanh vỏ Trộn hỗn hợp bó bầu Bó bầu Cắt cành chiết và trồng 3. Hãy mô tả quy trình kĩ thuật ghép chồi/cành qua bảng sau: Bước Kĩ thuật tiến hành Vẽ hình minh hoạ Chọn và cắt chồi/cành ghép Ghép chồi/cành Bó chỗ ghép Theo dõi chỗ ghép PHIẾU HỌC TẬP SỐ 2. Thực hiện mục 1, 2 ở trên lớp để báo cáo. Về nhà đưa lên file word và cập nhật ảnh chụp qua các giai đoạn mô tả sự sinh trưởng của cây con, cành chiết và chồi, cành ghép PHIẾU HỌC TẬP SỐ 2 (20 phút) Tên nhóm: ............................................................................................................................. 1. Phân công nhiệm vụ: Nhiệm vụ Người thực hiện Sản phẩm 2. Kết quả thực hành Giâm cành Chiết cành Ghép cành Ghép chồi Ghép cành Tên loài Số lượng Nhận dạng (Đánh số TT) 3. Hình ảnh minh hoạ: chụp hình và copy vào. 183 PHIẾU HỌC TẬP SỐ 3 (10 phút) Nhóm: ..... Tên các thành viên:............................................................................................... Tóm tắt tình huống Cách giải quyết 5.3. Các bảng tiêu chí đánh giá (Rubrics) Bảng đánh giá kết quả thực hành, báo cáo nhóm (100 điểm => Quy ra điểm 10) Nội dung Tiêu chí đánh giá Điểm Tự ĐG ĐG chéo GV đánh giá 1. Tham gia hoạt động thực hành Chăm chỉ, tự giác tham gia hoạt động 10 2. Làm việc nhóm Phân công nhiệm vụ rõ ràng, công bằng. Hoàn thành nhiệm vụ của nhóm 10 3. Sản phẩm - Giâm cành Đúng kĩ thuật, mỗi HS ít nhất 2 cành 20 - Chiết cành Đúng quy trình kĩ thuật, đẹp 10 Ít nhất 2 cành chiết/1 nhóm 10 - Ghép chồi, cành Đúng quy trình kĩ thuật, đẹp 05 Ít nhất 1 chồi ghép, 1 cành ghép 05 4. Dọn dẹp vệ sinh Sạch sẽ, ngăn nắp. 10 5. Thuyết trình Phong cách tự tin, lưu loát, đúng giờ 05 184 Thuyết trình rõ ràng, trọng tâm, thu hút người nghe 05 Trả lời tốt các câu hỏi thảo luận 10 185 PHỤ LỤC 2. KHUNG KẾ HOẠCH BÀI DẠY KẾ HOẠCH BÀI DẠY TÊN CHỦ ĐỀ/BÀI HỌC: Thời lượng: tiết I. MỤC TIÊU DẠY HỌC Phẩm chất, năng lực YÊU CẦU CẦN ĐẠT STT của YCCĐ NĂNG LỰC ĐẶC THÙ Nhận thức công nghệ - (1) - (2) Giao tiếp công nghệ - (3) - Sử dụng công nghệ - - Đánh giá công nghệ - - Thiết kế kĩ thuật - - NĂNG LỰC CHUNG Năng lực A - Năng lực B - PHẨM CHẤT CHỦ YẾU Phẩm chất X - Phẩm chất Y - II. THIẾT BỊ DẠY HỌC VÀ HỌC LIỆU Hoạt động Giáo viên Học sinh Hoạt động 1. [Tên hoạt động] - - - - Hoạt động 2. [Tên hoạt động] - - - - Hoạt động 3. [Tên hoạt động] - - - - Hoạt động 4. [Tên hoạt động] - - - - Hoạt động . [Tên hoạt động] - - - - 186 III. TIẾN TRÌNH DẠY HỌC A. TIẾN TRÌNH DẠY HỌC Hoạt động học (thời gian) Mục tiêu (Số thứ tự YCCĐ) Nội dung dạy học trọng tâm PP/KTDH chủ đạo Phương án đánh giá Hoạt động 1. [Tên hoạt động] ( phút) (1) () Hoạt động 2. [Tên hoạt động] ( phút) Hoạt động 3. [Tên hoạt động] ( phút) Hoạt động 4. [Tên hoạt động] ( phút) B. CÁC HOẠT ĐỘNG HỌC Hoạt động 1. [Tên hoạt động] ( phút) 1. Mục tiêu: 2. Tổ chức hoạt động a. Chuyển giao nhiệm vụ học tập - - b. Thực hiện nhiệm vụ học tập - - c. Báo cáo kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập - - 3. Sản phẩm học tập - - 4. Phương án đánh giá - - IV. HỒ SƠ DẠY HỌC A. NỘI DUNG DẠY HỌC CỐT LÕI TÊN CHỦ ĐỀ/BÀI HỌC: 1. 1.1. 187 1.2. 1.3. 2. 2.1. 2.2. 2.3. 3. 3.1. 3.2. 3.3. Lưu ý: Khi soạn nội dung dạy học, chỉ cần nêu ngắn gọn, súc tích và kèm theo các ví dụ minh hoạ nếu có. B. CÁC HỒ SƠ KHÁC - - - 188 ĐÁNH GIÁ KHOÁ HỌC 1. Nhiệm vụ và yêu cầu bài thu hoạch học viên thực hiện sau khoá tập huấn Bài tập 1. Lựa chọn và xây dựng nội dung, phương pháp và kĩ thuật dạy học cho một chủ đề trong môn Công nghệ. Thể hiện thông qua một kế hoạch bài dạy cụ thể. Bài tập 2. Xây dựng kế hoạch hỗ trợ đồng nghiệp là giáo viên đại trà dạy môn Công nghệ ở trường trung học phổ thông về học tập mô đun “Sử dụng phương pháp dạy học, giáo dục phát triển năng lực, phẩm chất học sinh trung học phổ thông môn Công nghệ”. 2. Phương pháp đánh giá bài thu hoạch sau khoá tập huấn − HV nộp sản phẩm là kế hoạch bài dạy và kế hoạch hỗ trợ đồng nghiệp trên hệ thống học tập trực tuyến. − GV đánh giá cho điểm và nhận xét về kế hoạch bài dạy và kế hoạch hỗ trợ đồng nghiệp mà HV đã nộp. 3. Đánh giá kết quả tập huấn − Đánh giá quá trình thông qua các sản phẩm hoạt động của học viên trong quá trình tập huấn. − Đánh giá kết quả thông qua bài thu hoạch mà học viên cần hoàn thiện sau khoá tập huấn. 189 DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO Bộ Giáo dục và Đào tạo. (2014). Công văn số: 5555/BGDĐT-GDTrH V/v hướng dẫn sinh hoạt chuyên môn về đổi mới phương pháp dạy học và kiểm tra, đánh giá; tổ chức và quản lí các hoạt động chuyên môn của trường trung học/trung tâm giáo dục thường xuyên qua mạng. Hà Nội. Bộ Giáo dục và Đào tạo. (2018a). Chương trình giáo dục phổ thông, Chương trình tổng thể. Ban hành kèm theo Thông tư số 32/2018/TT-BGDĐT ngày 26 tháng 12 năm 2018 của Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo, 53 tr. Bộ Giáo dục và Đào tạo. (2018b). Chương trình giáo dục phổ thông, Môn Công nghệ. Ban hành kèm theo Thông tư số 32/2018/TT-BGDĐT ngày 26 tháng 12 năm 2018 của Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo, 58 tr. Bộ Giáo dục và Đào tạo. (2019). Hướng dẫn dạy học theo chương trình giáo dục phổ thông mới môn Công nghệ (tài liệu bồi dưỡng giáo viên và cán bộ quản lí), tr. 18-22. Bộ Giáo dục và Đào tạo. (2019). Tập huấn cán bộ quản lí, giáo viên về xây dựng chủ đề giáo dục STEM. Đào Thị Oanh (2007). Vấn đề nhân cách trong tâm lí học ngày nay. Nxb Giáo dục. Huỳnh Văn Sơn, Nguyễn Kim Hồng, Nguyễn Thị Diễm My. (2017). Phương pháp dạy học phát triển năng lực học sinh phổ thông. Nxb Đại học Sư phạm TP. HCM. Huỳnh Văn Sơn, Lê Thị Hân, Trần Thị Thu Mai, Nguyễn Thị Uyên Thy. (2018). Giáo trình Tâm lí học đại cương. Nxb Đại học Sư phạm TP. HCM. Lê Đình Trung (chủ biên), Phan Thị Thanh Hội. (2016). Dạy học theo hướng hình thành và phát triển năng lực người học ở trường phổ thông. Hà nội: Nxb Đại học Sư phạm Hà Nội. Lê Huy Hoàng (Chủ biên), Đồng Huy Giới, Nhữ Thị Việt Hoa, Nguyễn Thị Thanh Huyền, Nguyễn Trọng Khanh, Nguyễn Văn Khôi, Nguyễn Thị Mai Lan, Đặng Văn Nghĩa, Vũ Thị Ngọc Thuý. (2018). Dạy học phát triển năng lực môn Công nghệ Trung học phổ thông. Hà Nội: Nxb Đại học Sư phạm 188 tr. Nguyễn Lăng Bình, Đỗ Hương Trà, Nguyễn Phương Hồng, Cao Thị Thặng. (2007). Lí luận cơ bản và các phương pháp dạy và học tích cực. Dự án Việt Bỉ. Nguyễn Văn Cường - Bernd Meier. (2011). Một số vấn đề chung về đổi mới phương pháp dạy học ở trường trung học. Berlin/Hà Nội. Nguyễn Văn Khôi, Lê Huy Hoàng. (2003). “Thiết kế bài học môn Công nghệ ở phổ thông theo hướng dạy học tích cực và tương tác”. Tạp chí Giáo dục. Số 53. Tháng 3/2003. Trường Đại học Sư phạm Kĩ thuật TP.HCM. (2003). Kỉ yếu hội thảo “Tích cực hoá người học trong đào tạo nghề”. 190 Viện Khoa học Giáo dục. (1999). Một số vấn đề về phương pháp dạy học. Võ Thị Xuân. (2002). Giáo trình phương pháp giảng dạy đại học. TP.HCM: Trường Đại học Sư phạm Kĩ thuật TP.HCM. Vụ Giáo dục Trung học. (2018). Định hướng giáo dục STEM trong trường trung học. Tài liệu Hội thảo. Vũ Xuân Hùng. (2012). Dạy học hiện đại và nâng cao năng lực dạy học cho giáo viên. Nxb Lao động Xã hội. Hà Nội.