Sáng kiến kinh nghiệm - Ứng dụng công nghệ vào thí nghiệm sinh học lớp 6

CỘNG HÒA XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM Độc lập – Tự do – Hạnh phúc BẢNG ĐĂNG KÝ ĐỀ TÀI SÁNG KIẾN, NĂM 2014 Kính gửi: Hội đồng Thi đua - Khen thưởng huyện Cao Lãnh I. SƠ LƯỢC BẢN THÂN - Họ và tên:.Nguyễn Kim Phương Năm sinh: 1977 - Trình độ chuyên môn nghiệp vụ: Đại học sư phạm - Chức năng, nhiệm vụ được phân công: Giáo viên - Đơn vị công tác: Trường trung học cơ sở Mỹ Hội II. NỘI DUNG Tên đề tài sáng kiến và lĩnh vực áp dụng: Tên đề tài: “Ứng dụng công nghệ vào thí nghiệm sinh học lớp 6”. Lĩnh vực áp dụng: Bộ môn sinh học trung học cơ sở. Nội dung: Nâng cao chất lượng dạy và học môn sinh học để tìm kiếm và phát huy năng lực học sinh ở trường trung học cơ sở. Trên đây là bảng đăng ký đề tài sáng kiến, cải tiến, giải pháp mới, kỹ thuật mới của bản thân tôi trong năm 2014 Mỹ Hội, ngày 07 tháng 4 năm 2014 Thủ trưởng đơn vị Người đăng ký Nguyễn Kim Phương Mẫu 2 CỘNG HÒA XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM Độc lập – Tự do – Hạnh phúc BÁO CÁO SÁNG KIẾN, CẢI TIẾN ĐỀ NGHỊ XÉT CÔNG NHẬN DANH HIỆU CHIẾN SĨ THI ĐUA CƠ SỞ NĂM 2014 Kính gửi: Hội đồng Thi đua - Khen thưởng huyện Cao Lãnh. I. SƠ LƯỢC BẢN THÂN - Họ và tên:Nguyễn Kim Phương Năm sinh: 1977 - Trình độ chuyên môn nghiệp vụ: Đại học sư phạm - Chức năng, nhiệm vụ được phân công: Giáo viên - Đơn vị công tác: Trường trung học cơ sở Mỹ Hội II. NỘI DUNG Nêu thực trạng tình hình của tập thể cá nhân trước khi lập thành tích, có sáng kiến, giải pháp, đề tài nghiên cứu; Trong năm học 2012-2013 khi sử dụng kính hiển vi thông thường chỉ một học sinh tiến hành, chỉ một học sinh nhìn qua kính hiển vi và rất khó nhìn rõ nên đa số học sinh không thích thực hành quan sát trên kính hiển vi. Bản thân quyết định nghiên cứu phương pháp dạy thực hành trực quan sử dụng kính lúp, kính hiển vi kết nối với camera và màng hình vi tính trong năm học 2013-2014 để tạo sự đam mê hứng thú cho học sinh khi học môn sinh học, nhằm nâng cao chất lượng học tập của học sinh và hiệu quả giảng dạy bộ môn . Đồng thời giúp học sinh biết tiếp cận với thiết bị thực hành hiện đại. 2. Tên sáng kiến và lĩnh vực áp dụng; Tên sáng kiến: “Ứng dụng công nghệ vào thí nghiệm sinh học lớp 6”. Lĩnh vực áp dụng: Bộ môn sinh học trung học cơ sở. 3. Mô tả nội dung, bản chất của sáng kiến; Đây là bộ kết nối gồm hệ thống ống nối với camera và dây nối đến màng hình tivi có bán khắp nơi trên cả nước. Kính lúp và kính hiển vi có sẳn ở phòng thiết bị của trường học, nên việc áp dụng dễ dàng. Đây là đối tượng học sinh lớp 6, mới tiếp cận lĩnh hội kiến thức khoa học mới. Vì vậy giáo viên phải tìm phương pháp dạy và học phù hợp với đối tượng học sinh, giúp các em đam mê, hứng thú để tiếp thu, nắm vững, khắc sâu kiến thức. Tuy nhiên giáo viên không thể nhồi nhét khiến thức một cách đơn thuần mà phải làm cho học sinh vui, thích học môn sinh học. Hướng tới để mọi người đều được học hành, học thường xuyên, học suốt đời, học để làm việc, làm người, để chung sống, để phát triển đạo đức và tài năng của mình, góp phần xây dựng quê hương giàu đẹp 4. Khả năng và phạm vi áp dụng sáng kiến; Sáng kiến này áp dụng tại trường trung học cơ sở Mỹ Hội và có thể nhân rộng cho toàn huyện Cao Lãnh. 5. Nêu những lợi ích và hiệu quả mang lại khi nhân rộng sáng kiến; Đây là bộ kết nối kính lúp, hiển vi với camera và màng hình tivi áp dụng cho thực hành sinh học lớp 6 được áp dụng ở trường trung học cơ sở Mỹ Hội năm học 2013 – 2014. Mô hình này dạy thực hành các lớp trung học cơ sở cho toàn huyện Cao Lãnh, có thể nhân rộng cho toàn tỉnh Đồng Tháp và cả nước. Sáng kiến áp dụng này nhằm chung tay góp sức công tác đào tạo cho học sinh ý thức rèn luyện học tập, sáng tạo, ứng dụng khoa học kỹ thuật vào đời sống nhất là hiện nay ngành sinh học phát triển. Góp phần tạo nguồn nhân lực, phát hiện nhân tài nhất là ngành sinh học phục vụ cho đất nước. Trên đây là những sáng kiến, cải tiến, giải pháp mới, kỹ thuật mới (gọi chung là sáng kiến) các đề án, dự án của bản thân tôi trong năm học 2013 - 2014 Kính đề nghị Hội đồng xét duyệt sáng kiến xem xét, công nhận đề tài sáng kiến cấp cơ sở. Mỹ Hội, ngày 07 tháng 4 năm 2014 Thủ trưởng đơn vị Người báo cáo Nguyễn Kim Phương CỘNG HÒA XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM Độc lập – Tự do – Hạnh phúc Mỹ Hội, ngày 07 tháng 4 năm 2014 BÁO CÁO TÓM TẮT NỘI DUNG SÁNG KIẾN, HIỆU QUẢ SÁNG KIẾN, CẢI TIẾN ĐỀ NGHỊ XÉT CÔNG NHẬN DANH HIỆU CHIẾN SĨ THI ĐUA CƠ SỞ NĂM 2014 Kính gửi: Hội đồng Thi đua - Khen thưởng huyện Cao Lãnh. Họ và tên: Nguyễn Kim Phương Chức vụ: Giáo viên Đơn vị công tác: Trường trung học cơ sở Mỹ Hội Những sáng kiến, cải tiến, giải pháp mới, kỹ thuật mới (gọi chung là sáng kiến) các đề án, dự án góp phần hoàn thành nhiệm vụ kế hoạch của đơn vị năm học: 2013-2014 TT Nội dung sáng kiến Hiệu quả của sáng kiến 1 Giới thiệu sử dụng kính lúp, kính hiển vi thông thường lần đầu tiên các em tiếp cận thiết bị thí nghiệm thực hành bộ môn sinh học. Đa số học sinh biết nguyên lý cách sử dụng, nhưng khoảng 60% không trực tiếp áp dụng được do khó quan sát 2 Giới thiệu sử dụng kính lúp, kính hiển vi kết nối với camera và màng hình tivi. Đây là bộ kết nối mới lần đầu tiên các em biết. Qua so sánh với kính lúp, kính hiển vi thông thường các em cảm nhận bộ kết nối kính lúp, kính hiển vi kết nối với camera và màng hình tivi rỏ ràng là quan sát rất rỏ và nhiều người quan sát cùng một lúc. Đây là thiết bị thực hành vượt trội trong trường THCS Do quan sát trên màng hình tivi các em dễ điều chỉnh kính để quan sát 80% tự điều chỉnh kính lúp 70% tự điều chỉnh kính hiển vi. 3 Giới thiệu sử dụng kính lúp, kính hiển vi kết nối với camera và màng hình tivi quan sát tế bào thực vật +Tế bào vảy hành (hình nhiều cạnh) + Tế bào quả cà chua (hình cầu) - Khi sử dụng kính lúp kính hiển vi thông thường các em khó quan sát được mẫu vật (nhất là kính hiển vi rất khó nhìn) - Khi quan sát trên kính lúp kết nối với camera và màng hình tivi quan sát tế bào Tế bào vảy hành .Các em rất hứng thú quan sát được hình nhiều cạnh của chúng (đặc biệt là có 50% em tự tách được vỏ củ hành để quan sát) 4 Quan cấu tạo tế bào: + Mẩu vật đã nhuộm màu trên tiêu bản + Mẩu vật tế bào vảy hành thực tế Bằng cách sử dụng kính hiển vi kết nối với camera và màng hình tivi từ đó các em so sánh được hình ảnh thật và hình ảnh qua xử lý Khi quan sát tế bào (mẩu vật là tế bào vảy hành) 70% các em tự tách vỏ củ hành để lấy mẩu quan sát. Các em hứng thú khi điều chỉnh kính hiển vi bằng mắt thường rất khó quan sát. Nhưng khi quan sát trên bộ kính hiển vi kết nối với camera và màng hình tivi thì các em rất dễ điều chỉnh và 100% học sinh nhìn rất rỏ các bộ phân trên màng hình tivi 5 Quan sát mẩu vật thật của rễ đậu để phân biệt các miền của rễ Đây là mẫu vật được gieo từ hạt đậu khi cây còn nhỏ Đây là điều kiện các em quan sát trên tiêu bản và mẩu vật thật tạo sự so sánh giúp các em hứng thú khám phá hơn. Sau khi quan sát mô hình 95% các em rất hứng thú quan sát được mẩu vật thật và tiêu bản mà chỉ có thể quan sát được trên kính hiển vi kết nối với camera và màng hình tivi. 6 Quan sát cấu tạo miền hút của rể nhuộm màu trên tiêu bản Quan sát cấu tạo trong của thân non nhuộm màu trên tiêu bản Nhìn chung khi quan sát các mẩu vật trên lam kính bằng kính hiển vi kết nối với camera và màng hình tivi có 80% các em tự đều chỉnh kính và quan sát được. Tuy nhiên khi quan sát trên màng hình tivi thì 100% học sinh quan sát được 7 Quan sát cấu tạo trong của phiến lá nhuộm màu trên lam kính bằng kính hiển vi kết nối với camera và màng hình tivi Có 90% học sinh xác định được. 8 Đối với nhà trường tạo điều kiện cho trang bị phòng học có máy chiếu (tivi) Do thiết bị kết nối kính lúp, kính hiển vi kết nối với camera và màng hình tivi trường có sẳn nên việc sử dụng dễ dàng. Đây là điều kiện thuận lợi cho 100% học sinh quan sát được kết quả thí nghiệm Tạo điều kiện hứng thú cho học sinh tiến hành thí nghiệm mà cả lớp quan sát và biết cách tiến hành sử dụng dung cụ thí nghiệm dể dàng học sinh yêu thích thực hành hơn 9 Đối với học sinh Việc tìm kiếm mẩu vật dễ dàng trong thực tế từ các cây có ở tại địa phương Các tiêu bản phòng thiết bị có sẳn Trên 80% các em tìm mẫu vật thí nghiệm trong thực tế Có 100% học sinh quan sát trên tiêu bản 10 Tổng số học sinh được điều tra 70 học sinh trên 2 lớp dạy + Rất thích:40 học sinh - chiếm tỉ lệ 57.1 % + Thích: 25 học sinh - chiếm tỉ lệ 35.7 % + Không thích:5 học sinh - chiếm tỉ lệ 7.2 % Khi áp dụng ứng dụng công nghệ này trên lớp, lớp học sôi nổi hơn, hầu hết các em đều cảm thấy hứng thú say mê thực hành và yêu thích môn học từ đó chất lượng học tập của học sinh nâng lên. Trên đây là những sáng kiến, cải tiến, giải pháp mới, kỹ thuật mới (gọi chung là sáng kiến) các đề án, dự án của bản thân tôi trong năm 2014 Kính đề nghị Hội đồng xét duyệt và công nhận danh hiệu Chiến sĩ thi đua cơ sở . XÁC NHẬN NGƯỜI BÁO CÁO Thủ trưởng đơn vị Nguyễn Kim Phương