Sáng kiến kinh nghiệm Một số ứng dụng công nghệ thông tin xây dựng trò chơi trong giờ học toán lớp 5

tiết dạy cụ thể ở mỗi lớp học khác nhau thì việc thiết kế các trò chơi sao cho phù hợp với đặc thù mỗi lớp thì rất cần thiết vì vậy để chủ động hơn trong việc làm trên ta cũng cần tự mình thiết kế một số trò chơi phù hợp với học sinh của mình trên máy tính. Sau đây tôi xin giới thiệu tới các bạn một số kinh nghiệm thiết kế trò chơi toán học trên một số phấn mềm thường gặp. 2.2.1 Thiết kế trò chơi trên phần mêm Violet. Đầu tiên bạn phải vào trang sau đó bạn download phần mềm Violet về cài đặt trên máy tính. Trên trang wed này có hướng dẫn đầy đủ cách cài đặt và cách sử dụng phần mềm trên và việc sử dụng phần mềm này cũng rất thuận tiện. Một số thuận lợi khi sử dụng phần mềm Violet như đây là phần mêm của người Việt nên được thiết kế bằng giao diện tiếng Việt nên dễ sử dụng, người nào không biết tiếng Anh cũng có thể sử dụng dễ dàng phần mềm này tuy ít hiệu ứng hơn Powerpoit nhưng lại có nhiều tiện ích có sẵn hơn ví dụ như các trò chơi theo kiểu bài tập trắc nghiệm, bài tập ô chữ, bài tập kéo thả được thiết kế sẵn rất thuận tiện cho người dùng. Tiếp nữa ta có thể dùng các trò chơi này chèn vào Powerpoit một cách dễ dàng. Vì vậy, khi soạn thảo một bài giảng điện tử bằng Powerpoit đến phần thiết kế trò chơi có liên quan đến 3 dạng trên thì người soạn có thể soạn bằng Violet sau đó chèn trò chơi này vào Powerpoint. Sau đây tôi xin giới thiệu một số bài tập làm bằng Violet. 2.2.1.1 Trò chơi trắc nghiệm Ở trò chơi này như chúng ta đã biết. Có một câu hỏi liên quan đến nội dung bài học và ở dưới là các đáp án trong đó có duy nhất một đáp án đúng hoặc có thể la kiểu ghép đôi .... Khi chơi người chơi phải chọn đáp án đúng. Nếu đúng thì ở Violet hiện ra kết quả đúng và biểu tượng vui nếu sai thì Violet hiện ra kết quả sai và một biểu tượng buồn. Để thiết kế được đầu tiên ta bật phần mềm Violet lên giao diện của Violet như sau: Thanh chức năng Bật giao diện Violet Chúng ta tìm hiểu về giao diện Violet Thanh Menu Sơ đồ bài giảng Giao diện nội dung bài giảng Thư viện tư liệu dùng cho bài giảng Sau đó ta vào nội dung chọn Thêm đề mục hoặc bầm F5. Nhập vào các ô chủ đề, mục, và tiêu đề và bầm tiếp tục thì một trang soạn thảo hiện ra ta chỉ cần vào nút công cụ phía dưới và chọn bài tập trắc nghiệm. Ô câu hỏi bạn gõ câu hỏi. Ô kiểu chọn kiểu bài. Chọn chèn hình nêu cần thiết. Phía dưới là các phương án trả lời có thể chọn từ hai phương án trở lên. Phương án nào đúng ta bấm vào kết quả để đánh dấu tích. Để thêm phương án ta bấm nút +, còn bỏ một phương án ta bấm nút -. Làm xong ta bấm đồng ý và chơi thử Đây là một ví dụ về một câu trắc nghiệm môn toán: Tương tự ta sẽ tạo được rất nhiều câu hỏi dạng này một cách nhanh chóng nhất 2.2.1.2/ Trò chơi kéo thả chữ Trò chơi kéo thả chữ là kiểu bài tập theo dạng có một văn bản có nội dung liên quan đến bài học. Nhưng văn bản đó thiếu một số chỗ. Ở phía dưới là các từ khác nhau. Người chơi phải hoàn thiện văn bản trên bắng các kéo các từ phù hợp vào chỗ còn trống. Sau khi chơi xong người chơi bấm nút xem kết quả nếu đúng hết một kết quả đúng sẽ hiện ra và có một biểu tượng vui. Còn ngược lại thì hiện ra kết quả sai và một biểu tượng buồn sẽ hiện ra. Những chỗ sai máy tính sẽ đánh dấu và người chơi có thể biết được mình sai bao nhiêu chỗ. Để thực hiện được thành công trò chơi này trước hết người thiết kế cần phải xác định rõ nội dung phù hợp để thiết kế. Có thể chọn nội dung kiểm ta xem học sinh có nắm chắc kiến thức hay khái niệm hay không. Hoặc một số bài toán phép tính có nhiều kết quả nhiễu yêu cầu học sinh phải tính và điền vào cho phù hợp. Đầu tiên bạn vào công cụ của giao diện. Nhập đề mục giống như làm vơi bài tập trắc nhiệm sau đó. Ở phần công cụ chọn kiểu bài Ô câu hỏi ta nhập câu hỏi. Ô kiểu ta chọn kiểu bài tập. Còn ô ảnh ta có thể chọn nếu cần thiết. Ở ô trắng to ta nhập nội dung văn bản sau đó bôi đen từ cần điền rổi bấm vào ô chọn chữ. Tiếp đến bấm phím tiếp tục. Ta nhập các phương án nhiễu để học sinh lựa chọn. Sau khi thêm xong bạn bấm đồng ý. Sau đây là một ví dụ về kiểm tra kiến thức tính diện tích hình thang và diện tích hình tam giác. Sau khi thiết kế xong người chơi chỉ việc kéo các từ đúng vào ô trống. Kéo xong người chơi bấm xem kết quả. Ta nên chơi trước sau đó kiểm tra xem có phù hợp hay không. Nếu không phù hợp ta có thể bấm nút chỉnh sửa lại cho phù hợp hơn với bài của mình. 3.2.1.3 Cách chèn Violet vào Powerpoit. Sau khi thiết kế xong trò chơi ta đóng gói lại và lưu dưới dạng HTML. Lưu ý ta nên lưu vào ngay trong thư mục chứa bài giảng Powerpoit để việc chèn diễn ra được thuận tiện hơn. Lưu xong tiếp đến bạn mở bài giảng Powerpoit lên bật thanh công cụ Control Toolbox. Sau đó chọn More Control. Sổ xuống chọn Shockwere Object. Vẽ hình chữ nhật vào trang Powerpoit, click chuột phải chọn Properties. Xuất hiện bảng thuộc tính. Ở thuộc tình Base ta copy và paste đường dẫn của thư mục chứa tẹp tin Violet vừa lưu. Ở thuộc tính Movie ta copy và paste đường dẫn đến tệp tin được làm từ Violet. Sau đó lưu lại. Bấm F5 chạy thử. Ngoài ra trên Violet còn có trò chơi ô chữ. Ở toán học trò chơi này ít được sử dụng hơn nên chưa giới thiệu. Để có thể hiểu chi tiết và cụ thể hơn thì bạn có thể tham khảo trên trang Wed Ở trang này sẽ giới thiệu kĩ và có hướng dẫn cụ thể bằng Video. 2.3/ Thiết kế trò chơi trên phần mềm Mirosoft Powerpoint Phần mềm Mirosoft Powerpoint là phần mềm thông dụng nhất trong việc sử dụng trình chiếu hiện nay. Bằng các hiệu ứng có sẵn trong Mirosoft Powerpoint người dùng có thể thiết kế một cách khá dễ dàng các trò chơi mà không cần am hiểu nhiều về các kiến thức lập trình. Sau đây là một số mẫu ví dụ dùng Mirosoft Powerpoint để thiết kế trò chơi. 2.3.1/ Trò chơi theo kiểu trắc nghiệm Ở dạng này tương tự như thiết kế các bài giảng. Ta cũng có câu hỏi và một số câu trả lời phía dưới. Trong đó có một câu trả lời đúng. Khi học sinh trả lời xong ta click chuột làm sao cho đáp án đúng được hiện lên. Có rất nhiều cách làm như: Ở trường hợp này ở đáp án đúng ta chọn hiệu ứng đổi màu. Để phân biệt đáp án đúng với đáp án sai. Hoặc cũng có thể phân biệt bằng cách đặt hiệu ứng cho các đáp án sai là Exit giữ lại đáp án đúng. Có rất nhiều cách khác nhau để ta thực hiện tốt trò chơi này. Tương tự có rất nhiều trò chơi toán học khác nhau ta cũng có thể thiết kế theo kiểu trên để giờ học thêm bổ ích và sinh động. III / Hiệu quả của việc sử dụng công nghệ thông tin vào xây dựng trò chơi trong dạy học toán lớp 5. Qua việc sử dụng công nghệ thông tin vào xây dưng trò chơi trong dạy học toán ở tiểu học tôi thấy hiệu quả rất rõ rệt. Học sinh rất hăng hái tham gia trò chơi làm cho lớp học trở nên vui vẻ thân thiện. Trong quá trình chơi nhằm củng cố kiến thức, phát huy óc sáng tạo thông minh nhanh nhẹn. Thêm vào đó trong quá trình chơi các kĩ năng sống của các em được hình thành và phát triển các kĩ năng sống như kĩ năng tự tin, kĩ năng giáo tiếp, kĩ năng làm việc nhóm, kĩ năng lắng nghe. Từ đó giúp các em từ chỗ học tập thụ động sang học tập chủ động, mỗi ngày tới trường các em nhận thêm nhiều niềm vui mới. Cụ thể kết quả đạt được trong học tập của các em trong năm học 2011 -2012 như sau. Kết quả thi giữa kì 1 của học sinh lớp 5 năm học 2010 -2011 như sau Tổng số : 28  Tỉ lệ Nữ: 7 Dân tộc: 10 Nữ Dt: 2 Giỏi 1 3.57% 0 0 0 Khá 6 21.43% 2 0 0 Trung bình 10 35.71% 3 6 0 Yếu 11 39.29% 2 4 2 Kết quả thi giữa kì 2 của học sinh lớp 5 năm học 2010 -2011 như sau Tổng số : 28  Tỉ lệ Nữ: 7 Dân tộc: 10 Nữ Dt: 2 Giỏi 2 7.14% 1 0 0 Khá 11 39.29% 4 1 0 Trung bình 15 53.57% 2 9 2 Yếu 0 0% 0 0 0 So sánh kêt quả của 2 kì thi đầu năm thì ta thấy tỉ lệ học sinh yếu và học sinh trung bình giảm học sinh khá giỏi tăng lên. Phần 3. Kết luận Qua thực tế giảng dạy và học tập, được sự giúp đỡ của các thầy cô, các bạn đồng nghiệp, bản thân tôi đã tiếp thu được nhiều điều bổ ích, thiết thực cho quá trình giảng dạy và công tác. Tôi mạnh dạn chọn đề tài này với mong muốn được đóng góp một phần công sức nhỏ bé của mình vào sự nghiệp giáo dục toàn ngành trong việc đổi mới phương pháp dạy học. Qua thực nghiệm tôi thấy đề tài này đã có tác dụng tốt trong việc học tập và giảng dạy của thầy và trò trường TH và THCS Bế Văn Đàn. Và tôi sẽ cùng các đồng nghiệp áp dụng sáng kiến kinh nghiệm này vào công tác giảng dạy ở trường trong các năm học tiếp theo nhằm nâng cao hiệu quả dạy ở trường mình nói riêng và nâng cao chất lượng dạy học nói chung. Trên đây là một vài suy nghĩ của bản thân tôi trong việc ứng dụng công nghệ thông tin để Xây dựng trò chơi trong môn Toán ở tiểu học. Rất mong nhận được sự góp ý giúp đỡ của bạn bè đồng nghiệp và Hội đồng khoa học ngành. Tôi xin chân thành cảm ơn! Gia Nghĩa, ngày 14 tháng 11 năm 2011 Người thực hiện Vũ Dũng Nam Mục lục ỨNG DỤNG CÔNG NGHỆ THÔNG TIN XÂY DỰNG TRÒ CHƠI TRONG GIỜ HỌC TOÁN LỚP 5 Trang Phần 1. Lí do chọn đề tài: 1 Phần 2: Giải quyết vấn đề I) Cơ sở luận, cơ sở thực tiễn 2 1/.Cơ sở lí luận: 2 2) Cơ sở thực tiễn 2 II) Thực trạng và giải pháp 3 1) Thực trạng. 3 2 /Các giải pháp sử dụng công nghệ thông tin xây dựng trò chơi trong dạy học toán lớp 5. 4 2.1 Giải pháp 1: Khai thác những thông tin trên mạng Internet. 2.1.1. Điều kiện cần phải có để có thể khai thác thông tin trên mạng Internet. 4 4 2.1.2. Các trang web cung cấp các trò chơi toán học. 4 2.2 Giải pháp 2: Tự thiết kế các trò chơi bằng những phần mềm thông dụng. 8 2.2.1 Thiết kế trò chơi trên phần mêm Violet 8 2.2.1.1 Trò chơi trắc nghiệm 9 2.2.1.2/ Trò chơi kéo thả chữ 10 2.3/ Thiết kế trò chơi trên phần mềm Mirosoft Powerpoint 13 2.3.1/ Trò chơi theo kiểu trắc nghiệm III / Hiệu quả của việc sử dụng công nghệ thông tin vào xây dựng trò chơi trong dạy học toán lớp 5 13 14 Phần 3. Kết luận ĐÁNH GIÁ CỦA HĐKH CẤP TRƯỜNG 15 16 ĐÁNH GIÁ CỦA HĐKH CẤP TRƯỜNG Ngày tháng năm 2011 CHỦ TỊCH HỘI ĐỒNG ĐÁNH GIÁ CỦA HĐKH PHÒNG GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO Ngày tháng năm 2011 CHỦ TỊCH HỘI ĐỒNG