Gieo hạt và chăm sóc vườn gieo ươm cây rừng

TUẦN 22-TIẾT 25 NGÀY DẠY:5-6/2/09 GIEO HẠT VÀ CHĂM SÓC VƯỜN GIEO ƯƠM CÂY RỪNG I. MỤC TIÊU 1. Kiến thức: Giúp HS hiểu và biết: - Các biện pháp kích thích hạt giống câ rừng nảy mầm. - Thời vụ, quy trình gieo hạt cây rừng. - Các công việc chăm sóc chủ yếu ở vườn gieo ươm cây rừng. 2. Kĩ năng: Rèn HS kĩ năng xử lý, gieo hạt giống một số loại cây rừng khác để cây có tỉ lệ sống và nảy mầm cao. 3. Thái độ:- Giáo dục HS có ý thức tiết kiệm giống, yêu thích trồng cây, tự giác giúp gia đình gieo ươm hạt giống cây rừng ( khi cần). -Giáo dục ý thức bảo vệ môi trường II. CHUẨN BỊ Giáo viên: Bảng phụ ghi câu hỏi thảo luận Học sinh: Đọc trước thông tin bài, nghiên cứu và soạn bài theo câu hỏi SGK/ 62 III. PHƯƠNG PHÁP DẠY HỌC Đàm thoại gợi mở, Trực quan, thảo luận, diễn giảng. IV. TIẾN TRÌNH : 1. Ổn định tổ chức : Kiểm diện học sinh. 7A1 : ....................................................... 7A3: ............................................................ 7A4:…………………………………………………………………… 2. Kiểm tra bài cũ : Câu hỏi 1. Khi lập vườn ươm cần bảo đảm điều kiện nào để cây con sinh trưởng tốt? (9đ) 2. Làm thế nào để biến đổi từ khu đất hoang thành vườn gieo ươm cây sinh trưởng tốt? (8đ) 3. Để cây con sinh trưởng tốt bầu đất đúng kĩ thuật là như thế nào? (9đ) Đáp án 1. - Đất cát pha hay thịt nhẹ, không có ổ sâu bệnh. - Đất có độ pH từ 6 - 7 - Mặt đất bằng hay hơi dốc 2 - 4o - Gần nguồn nước và nơi trồng cây rừng. 2. - Dọn cây hoang dại - Cày lật đất, bừa đập đất - Lên luống: Theo hướng Bắc -Nam - Bón phân lót 3. - Vỏ bầu hình ống, thường làm bằng nilông sẫm màu. - Ruột bầu: Chứa từ 80% trở lên là đất tơi xốp với 10% phân hữu cơ hoai và 1 – 2 % supelân. - Cho hỗn hợp đất phân vào túi bầu, nén chặt đất bầu. Đất thấp hơn miệng túi bầu 1 – 2cm Điểm 3đ 2đ 2đ 2đ 2đ 2đ 2đ 2đ 3đ 3đ 3đ 3. Giảng bài mới: * Hoạt động 1: Giới thiệu bài Sau khi làm đất ở vườn uơm xong, hạt chuẩn bị gieo ươm và cây con được chăm sóc như thế nào? Bài học hôm nay giúp ta giải quyết vấn đề đó. Hoạt động của giáo viên và học sinh Nội dung bài học * Hoạt động 2: Tìm hiểu biện pháp kích thích hạt giống cây rừng nảy mầm. ? Để kích thích hạt giống cây rừng nảy mầm người ta thường dùng biện pháp nào? ( Xử lý hạt giống bằng nước nóng, động lực, hóa chất, chất phóng xạ … ) ? Hạt giống nảy mầm cần đủ nước, nhưng hạt cây rừng vỏ dày khó hút nước làm thế nào để cây rừng nảy mầm được thuận lợi? ( Kích thích hạt giống cây rừng nảy mầm) ? Hạt nảy mầm được cần những điều kiện gì? (Hút nước, oxi, nhiệt độ) - GV tổng hợp ý kiến đề xuất của HS - GV bổ sung: có các loại hạt ngâm ở 100oC mầm vẫn không chết: gấc, keo lá tràm, lim dẻ …   HS nêu ví dụ Ú Bước tiếp của của kích thích hạt nảy mầm là gieo hạt * Hoạt động 3: Tìm hiểu thời vụ và quy trình gieo hạt. ? Để hạt giống có tỉ lệ nảy mầm cao và giảm công chăm bón ta phải đảm bảo các quy trình kĩ thuật nào? ( gieo hạt đúng thời vụ, đúng kĩ thuật) ? Thời vụ gieo hạt ở nước ta? ( tháng 2, 3 ) Ÿ GV mở rộng: Gieo hạt đúng thời vụ có tầm quan trọng quyết định tới số lượng cây, mầm thu được. Ví dụ: Gieo hạt vào tháng nắng nóng, mưa to (tháng 6, 7) không tốt ví có nhiều hạt chết do khô héo, hạt bị rửa trôi, tốn công che nắng, mưa, làm cỏ xới đất. ? Để hạt có tỉ lệ nảy mầm cao khi gieo hạt cần làm những việc gì? Ú Muốn cây rừng có tỉ lệ sống cao, sinh trưởng tốt thì vườn gieo ươm phải được chăm sóc cẩn thận. * Hoạt động 4: Tìm hiểu kĩ thuật chăm sóc vườn gieo ươm. - GV thông báo: Chăm sóc vườn gieo ươm nhằm tạo hoàn cảnh sống thích hợp, xóa bỏ các yếu tố gây hại tới nảy mầm của hạt giống. Để vườn ươm hạt nảy mầm nhanh, cây sinh trưởng tốt. - GV treo tranh   HS quan sát tranh ? Kể các công việc chăm sóc vườn ươm từng hình? ( a: Làm giàn che b: Tưới nước c: Phun thuốc d: Làm cỏ, xới đất   HS liên hệ thực tế thảo luận tác dụng của từng việc đó?   Đại diện các nhóm báo cáo và bổ sung. Ÿ Mở rộng: Theo em cần có biện pháp chăm sóc nào nữa? (Bón thúc phân, tỉa và cấy cây) - GV bổ sung, hệ thống kiến thức ghi bảng ? Hạt nức nanh đem gieo nhưng tỉ lệ nảy mầm thấp. Theo em do những nguyên nhân nào? ( tưới nước không đều dẫn đến hạt không nảy mầm được ) I. Biện pháp kích thích hạt giống cây rừng nảy mầm 1. Đốt hạt Đốt một số hạt vỏ dày và cứng có thể đốt hạt nhưng không làm cháy hạt.sau khi đốt,trộn hạt với tro để ủ,hàng ngày vẫy nước cho hạt ấm Ví dụ: lim, dẻ, xoan … 2. Tác động bằng lực Với hạt vỏ dày và khó thấm nước, có thể tác động một lực lên hạt nhưng không làm hại phôi:gõ hoặc khía cho nứt vỏ, chặt một đầu hạt.sau đó ủ hạt trong tro hay cát ẩm. Ví dụ: Trẩu, trám … 3.kích thích hạt nảy mầm bằng nước ấm II. Gieo hạt 1. Gieo hạt đúng thời vụ Miền Bắc: Từ tháng 11 – 2 Miền Nam: Từ tháng 2 – 3 Miền Trung: Từ tháng 1 – 2 2. Quy trình gieo hạt - Gieo hạt: Vãi đều hạt trên mặt luống. - Lấp đất: Để hạt giữ được độ ẩm và tránh được côn trùng ăn hạt. - Che phủ: Giữ ẩm cho đất và hạt. - Tưới nước: Cung cấp độ ẩm cho hạt. - Phun thuốc: Diệt trừ côn trùng ăn hạt, nấm mốc phá hoại. III. Chăm sóc vườn gieo ươm cây rừng - Làm giàn che: Giảm bớt ánh nắng. - Tưới nước: Cây con đủ ẩm. - Phun thuốc: Trừ sâu, bệnh hại. - Làm cỏ xới đất: Diệt cỏ, đất tơi xốp. - Bón thúc phân: Kích thích cây phát triển. - Tỉa và cấy cây: Điều chỉnh mật độ cây để cây có đủ không gian ánh sáng sinh trưởng và phát triển. 4. Củng cố và luyện tập - Nêu cách kích thích hạt nảy mầm ? (HS trảlời phần I) - Kể quy trình gieo hạt cây rừng trên luống ? ( Gieo hạt, lấp đất, che phủ, tưới nước, phun thuốc) Các biện pháp chăm sóc vườn gieo ươm ? ( Làm giàn che, tưới nước, phun thuốc, làm cỏ xới đất, tỉa và cấy cây) 5. Hướng dẫn học sinh tự học ở nhà - Học bài dựa vào câu hỏi SGK/ 62 - Đọc mục có thể em chưa biết SGK/ 62 - Chuẩn bị: đọc kĩ quy trình thực hành bài “Thực hành :Gieo hạt và cấy cây vào bầu đất” Đem dụng cụ và vật liệu cho tiết thực hành: Túi bầu 1 chiếc/ 1HS Khăn lau tay 1 chiếc/ 1HS Đất thịt hay đất cát pha 10kg/ nhóm Phân chuồng hoai 1kg /nhóm V. RÚT KINH NGHIỆM - Ưu điểm : - Tồn tại : - Biện pháp khắc phục :