Giáo án Vật Lí Lớp 9 - Tiết 37: Dòng điện xoay chiều - Năm học 2010-2011

NS : 15 / 1 /2007 NG : 16/1/2007 Tiết 37 : Dòng điện xoay chiều I – Mục tiêu : 1, Kiến thức : - Nêu được sự phụ thuộc của chiều dòng điện cảm ứng vào sự biến đổi của số đường sức qua tiết diện S của cuộn dây - Phát biểu được đặc điểm của dòng điện xoay chiều là dòng điện có chiều luân phiên thay đổi - Bố trí được TN0 tạo ra dòng điện xoay chiều trong cuộn dây theo hai cách cho NC quay hoặc cho cuộn dây quay , dùng đèn LED để phát hiếnự đổi chiều của dòng điện - Dựa vào sự quan sát TN0 để rút ra điều kiện chung làm xuất hiện dòng điện cảm ứng xoay chiều . 2, Kỹ năng : Quan sát và mô tả chính xác hiện tượng xảy ra 3, Thái độ : Cẩn thận, tỉ mỉ, yêu thích môn học II – Chuẩn bị : + Đối với mỗi nhóm HS : - Một cuộn dây dẫn kín có mắc 2 đèn LED // và ngược chiều - Một NC có thể quay quanh 1 trục thẳng đứng + Đối với GV : - Một bộ TN phát hiện dòng điện xoay chiều gồm 1 cuộn dây dẫn kín có mắc 2 đèn LED // và ngược chiều có thể quay trong từ trường của NC - Bảng 1 ( bài 32 ) trên bảng phụ III – Các hoạt động dạy và học : Hoạt động của giáo viên Hoạt động của học sinh Hoạt động 1 : Kiểm tra và tổ chức tình huống học tập ( 5 phút ) ? Nêu ĐK để xuất hiện dòng điện cảm ứng GV cho HS quan sát 2 chỗ lấy điện trong biến áp và hỏi : Tại sao ở phần lấy điện ra có ghi DC 6 V và AC 6V ? Dòng điện lấy ra từ 2 chỗ đó có gì khác nhau ( AC là chữ viết tắt của từ tiếng Anh nghĩa là dòng điện xoay chiều 6 V ) HS : DC 6V ---> dòng điện 1 chiều AC 6 V ---> dòng điện xoay chiều Hoạt động 2 : Làm TN để tìm hiểu khi nào dòng điện cảm ứng đổi chiều( 15 phút ) GV : Yêu cầu HS bố trí TN như hình vẽ và thực hành TN theo yêu cầu của SGK GV : Nhắc HS động tác CĐ NC phải nhanh dứt khoát từng động tác và hãy đổi chiều trường hợp mỗi đèn LED bật sáng ứng với trường hợp số đường sức từ qua S tăng hay giảm để rút ra KL khi nào dòng điện cảm ứng đổi chiều GV : Yêu cầu HS làm C1 GV hướng dẫn HS thảo luận chung cả lớp ? Vậy sự luân phiên bật tắt của 2 đèn cho biết điều gì ? ? Nhận xét về mối quan hệ giữa chiều dòng điện cảm ứng với sự tăng giảm của số đường sức từ xuyên qua S ---> dòng điện xoay chiều I – Chiều dòng điện cảm ứng từ - Trước khi làm TN theo nhóm HS thảo luận: + Đèn LED để làm gì ? +Vì sao phải mắc 2 đèn // và ngược chiều + Sau đó làm TN HS : + Khi NC CĐ vào ống dây số đường sức từ xuyên qua S tăng đèn LED đỏ sáng + Khi NC CĐ ra xa ống dây , số đường sức từ xuyên qua giảm , đèn LED vàng sáng C1 : Khi 1 cực của NC từ xa đến gần cuộn dây thì số đường sức từ xuyên qua S tăng đèn LED 1 sáng , khi 1 cực của NC ra xa cuộn dây thì số đường sức từ xuyên qua S giảm đèn LED 2 sáng , dòng điện cảm ứng đổi chiều khi số đường sức từ đang tăng hay giảm *Kết luận : ( SGK – 90 ) Hoạt động 3 : Tìm hiểu khái niệm dòng điện cảm ứng ( 3 phút ) GV yêu cầu cá nhân HS tự đọc mục 3 ? Dòng điện xoay chiều có chiều biến đổi như thế nào HS tự đọc SGK ........ luân phiên đổi chiều Hoạt động 4 : Tìm hiểu hai cách tạo ra dòng điện cảm ứng xoay chiều ( 20 phút ) GV yêu cầu HS thảo luận theo nhóm dựa trên H33.2 ? Phân tích xem khi cho NC quay thì số đường sức từ xuyên qua tiết diện biến đổi như thế nào ? ----> Chiều dòng điện có đặc điểm gì ? GV treo bảng vẽ sẵn , cho biết số đường sức từ xuyên qua S thay đổi luân phiên , để HS thảo luận trả lời C2 GV yêu cầu HS quan sát H 33.3 cùng với KT đã có thảo luận dự đoán trả lời C3 GV làm TN kiểm tra dự đoán ? Vậy có mấy cách tạo ra dòng điện cảm ứng ? Vì sao khi cho NC ( cuộn dây ) quay trong từ tường thì trong cuộn dây lại xuất hiện dòng điện cảm ứng từ II – Cách tạo ra dòng điện cảm ứng xoay chiều 1, Cho nam châm quay trước cuộn dây HS thảo luận theo nhóm dựa trên H33.2 .......số đường sức từ tăng, giảm dòng điện đổi chiều tại lúc đường sức từ đang tăng lại giảm C2 : Khi cho cực N của NC lại gần cuộn dây thì số đường sức từ xuyên qua tiết diện S tăng , khi cực N ra xa cuộn dây , thì số đường sức từ xuyên qua S luân phiên tăng giảm ----> dòng điện cảm ứng xuất hiện trong khung dây là dòng điện xoay chiều 2, Cho cuộn dây quay trong từ trường Nhóm HS thảo luận , phân tích xem số đường sức từ qua S của cuộn dây quay biến đổi nth ? Khi cuộn dây quay trong 1 từ trường đó nêu lên dự đoán về chiều dòng điện cảm ứng trong cuộn dây C3 : Khi cuộn dây quay từ VT1---> VT2 thì số đường sức từ xuyên qua S tăng . Khi cuộn dây quay từ VT2 ---> VT1 số đường sức qua S giảm . Nếu cuộn dây quay liên tục thì số đường sức từ xuyên qua S luân phiên tăng, giảm ----> dòng điện cảm ứng xuất hiện trong khung dây -----> dòng điện xoay chiều 3, Kết luận : (SGK – 91 ) Hoạt động 5 : Vận dụng – Củng cố ( 5 phút ) GV yêu cầu HS làm cá nhân C4 ? Liệu có phải cứ cho khung dây quay trong từ trường là xuất hiện dòng điện cảm ứng không ? GV làm TN cho khung dây quay xung quanh trục trùng trục của NC ---> không có dòng điện cảm ứng xuất hiện ? Dòng điện cảm ứng trong khung dây đổi chiều khi nào ? có mấy cách tạo ra dòng điện cảm ứng C4 : Khi khung dây quay của nửa vòng tròn thì số đường sức từ qua khung dây tăng , 1 trong 2 đèn đều sáng . Trong nửa vòng tròn sau số đường sức .......giảm khi đó dòng điện đổi chiều --- > Đ2 sáng * Kết luận : SGK * Hướng dẫn học bài : ( 2 phút ) - Học bài kỹ các KL và các bài tập C1 ---> C4 - Bài tập 33 SBT lý 9 * Rút kinh nghiệm :