Giáo án Vật Lí Lớp 7 - Tiết 8: Gương cầu lõm - Năm học 2011-2012

Ngày soạn: 1/10/2011 Ngày giảng: 4/10/2011 Tiết 8: Gương cầu lõm I. Mục tiêu 1. Kiến thức - Nhận biết được ảnh ảo tạo bởi gương cầu lõm. - Nêu được tác dụng của gương cầu lõm trong kỹ thuật. 2. Kỹ năng - Nờu được cỏc đặc điểm của ảnh ảo của một vật tạo bởi gương cầu lừm. - Nờu được ứng dụng chớnh của gương cầu lừm là cú thể biến đổi một chựm tia song song thành chựm tia phản xạ tập trung vào một điểm, hoặc cú thể biến đổi chựm tia tới phõn kỡ thành một chựm tia phản xạ song song. 3. Thái độ - Cẩn thận, chính xác, tuân thủ các yêu cầu của giáo viên, hợp tác nhóm, trung thực. II. Đồ dùng dạy học - GV: 4 Gương cầu lõm, 4 gương phẳng có cùng đường kính, 4 nguồn sáng. Nến, diêm, 4 màn chắn có giá đỡ di chuyển được. - HS: Đọc bài mới III. Phương pháp - Thuyết trình. Vấn đáp. Hoạt động nhóm. IV. Tiến trình 1. ổn định (1p) 2. Kiểm tra 15phút Câu hỏi: 1) Hãy nêu đặc điểm ảnh của vật tạo bởi gương cầu lồi ? 2) So sánh đặc điểm ảnh của vật tạo bởi gương cầu lồi và ảnh của vật tạo bởi gương phẳng. Đáp án: 1)- ảnh của vật tạo bởi gương cầu lồi nhỏ hơn vật (2đ) - Là ảnh ảo không hứng được trên màn (2đ) 2) - Giống nhau đều là ảnh ảo không hứng được trên màn chắn(2đ) - Khác nhau: Độ lớn của ảnh tạo bởi gương phẳng bằng độ lớn của của vật. (2đ) Độ lớn của ảnh tạo bởi gương cầu lồi nhỏ hơn vật (2đ) 3. Bài mới (27p) ĐVĐ (1p): Đặt vấn đề như Sgk Hoạt động 1: Nghiên cứu ảnh của một vật tạo bởi gương cầu lõm (12p) Mục tiêu: - Nhận biết được ảnh ảo tạo bởi gương cầu lõm. - Nờu được cỏc đặc điểm của ảnh ảo của một vật tạo bởi gương cầu lừm. ĐDDH: 4 Gương cầu lõm, 4 gương phẳng có cùng đường kính, 4 nguồn sáng Nến, diêm, 4 màn chắn có giá đỡ di chuyển được. Hoạt động của GV Hoạt động của HS - Gv giới thiệu đặc điểm gương cầu lõm là gương có mặt phản xạ là mặt trong của một phần mặt cầu ? Quan sát, dự đoán ảnh của vật trong gương? - Y/c HS đọc TN và tiến hành làm TN ( HĐ nhóm ) - Nhận xét thấy ảnh khi: + Để vật gần gương thì ảnh như thếnào? + Để vật xa gương thì ảnh như thế nào? ? Kiểm tra ảnh của vật tạo bởi gương cầu lõm là ảnh gì. - Tổ chức thảo luận trước lớp trả lời C1: GV: Làm và thu được ảnh thật bằng cách để vật ở xa tấm kính lõm thu được ảnh trên màn. ? Đọc C2và cho biết C2 yêu cầu gì - Cho học sinh thảo luận theo nhóm để hoàn thiện C2 - Đại diện nhóm nêu kết quả - Các nhóm nhận xét ->GVchốt kiến thức - Gọi HS hoàn thiện câu kết luận ? Vậy ảnh của một vật tạo bởi gương cầu lõm có gì khác so với ảnh của cùng vật đó tạo bởi gương cầu lồi, gương phẳng ? I. ảnh tạo bởi gương cầu lõm Thí nghiệm - Quan sát và trả lời: gương cầu lõm là gương có mặt phản xạ là mặt trong của 1 phần mặt cầu. Dự đoán: Có thể là ảnh ảo, lớn hơn vật - Gần gương. ảnh lớn hơn vật - Xa gương: ảnh nhỏ hơn vật ( ngược chiều) C1: - ảnh ảo - ảnh lớn hơn vật C2: ảnh của cùng một vật tạo bởi gương cầu lõm lớn hơn ở gương phẳng *Kết luận: ảo lớn hơn. Hoạt động 2: Nghiên cứu sự phản xạ ánh sáng trên gương cầu lõm (10p) Mục tiêu: - Nêu được tác dụng của gương cầu lõm trong kỹ thuật. - Nờu được ứng dụng chớnh của gương cầu lừm là cú thể biến đổi một chựm tia song song thành chựm tia phản xạ tập trung vào một điểm, hoặc cú thể biến đổi chựm tia tới phõn kỡ thành một chựm tia phản xạ song song. ĐDDH: 4 Gương cầu lõm, 4 gương phẳng có cùng đường kính , 4 nguồn sáng Nến, diêm, 4 màn chắn có giá đỡ di chuyển được. - Y/c học sinh đọc TN và nêu phương án làm thí nghiệm ? Cần quan sát gì trong thí nghiệm trên - GV giới thiệu dụng cụ TN và tiến hành thí nghịêm - Học sinh quan sát và trả lời C3 ? ở phần kết luận cần điền từ gì - đọc lại phần kết luận đó? - Đọc và trả lời C4 theo nhóm bàn ? - Y/c HS đọc TN và trả lời: Mục đích nghiên cứu hiện tượng gì? ? Đồ dùng cần có để làm thí nghiệm 8.4 là gì ? - Làm TN 8.4 - Y/c HS lên điều khiển đèn để thu được chùm phản xạ là chùm song song - Y/c HS tìm từ thích hợp để điền vào phần kêt luận ? Vậy gương cầu lõm có tác dụng như thế nào. II. Sự phản xạ ánh sáng trên gương cầu lõm 1. Đối với chùm tia tới song song Thí nghiệm C3: Chiếu một chùm tia tới song song lên gương cầu lõm ta thu được một chùm tia phản xạ hội tụ tại một điểm trước gương *Kết luận: hội tụ C4: Vì mặt trời ở xa, chùm tia tới gương coi là chùm sáng song song do đó chùm sáng phản xạ hội tụ tại một điểm ở phía trước gương. ánh sáng mặt trời có nhiệt năng cho nên để vật ở chỗ ánh sáng hội tụ sẽ nóng lên. 2. Đối với chùm tia tới phân kì Thí nghiệm C5: HS tự làm TN *Kết luận: phản xạ Hoạt động 3: Vận dụng (5p) Mục tiêu: - Nhận biết được ảnh ảo tạo bởi gương cầu lõm. - Nêu được tác dụng của gương cầu lõm trong kỹ thuật. - Nờu được cỏc đặc điểm của ảnh ảo của một vật tạo bởi gương cầu lừm. - Nờu được ứng dụng chớnh của gương cầu lừm là cú thể biến đổi một chựm tia song song thành chựm tia phản xạ tập trung vào một điểm, hoặc cú thể biến đổi chựm tia tới phõn kỡ thành một chựm tia phản xạ song song. ? Yêu cầu hs tìm hiểu đèn pin theo nhóm bàn ? Pha đèn có giống gương cầu lõm không? - Y/c các nhóm trả lời C6 ? Hãy giải thích? ? Đọc và trả lời C7 ? ảnh của một vật đặt trước gương cầu lõm có tính chấ gì ? ? Để vật ở vị trí nào trước gương cầu lõm thì có ảnh ảo? ? Khi vật đặt như thế nào thì có ảnh thật và ảnh thật có tính chất gì ? ? Gương cầu lõm có tác dụng gì? ? Có nên dùng gương cầu lõm ở phía trước người lái xe để quan sát vật phía sau không ? tại sao ? III. Vận dụng Tìm hiểu đèn pin C6: Nhờ có gương cầu lõm trong pha đèn pin nên khi xoay pha đèn đến vị trí thích hợp ta sẽ thu được chùm sáng song song , ánh sáng sẽ truyền đi xa được , không bị phân tán mà vẫn sáng rõ C7: Ra xa gương - ảnh ảo - lớn hơn vật - Khi vật đặt ở gần gương - Khi vật đặt xa gương, ảnh ngược chiều và nhỏ hơn vật. - Hội tụ chùm tia sáng song song. - Không, vì vùng nhìn thấy của gương cầu lõm nhỏ. 4. Củng cố (1p) ? Bài hôm nay các em cần ghi nhớ những KT nào ? - GV chuẩn xác KT. 5. Hướng dẫn về nhà (1p) - VN xem lại bài học - VN ôn lại tất cả các Kt trong chương - Chuẩn bị C2, C3 trò chơi ô chữ.