Giáo án Vật Lí Lớp 7 - Chương trình học kì 2 - Năm học 2011-2012 - Nguyễn Trương Ngọc Phượng

nhaïc cuï ñoù dao ñoäng phaùt ra aâm thanh? (2) Baøi 4: Hai vật dao động phát ra âm có tần số 40Hz và 60Hz. Vật nào dao động nhanh hơn? Vật nào phát ra âm trầm? (1) Bài 5: Hãy nêu 1 ví dụ chứng tỏ âm thanh có thể truyền trong môi trường lỏng? (1) Baøi 6:Những môi trường nào truyền được âm. Môi trường nào không truyền được âm? (1) Bài 7: Cho hình: a. Hãy vẽ tiếp tia phản xạ IR (1) b. Tính góc phản xạ (1) S 300 I Đáp án: C. ÑAÙP AÙN - HÖÔÙNG DAÃN CHAÁM Bài 1: a. Ảnh ảo (0,5) Ảnh nhỏ hơn vật (0,5) b. Vùng nhìn thấy của gương cầu lồi rộng hơn vùng nhìn thấy của gương phẳng cùng kich thước (0,5) Bài 2: Số dao động trong 1 giây gọi là tần số (1). Đơn vị là Hz (0,5) Bài 3: Mỗi ví dụ đúng 0,25, nêu được bộ phận phát ra âm 0,25 Bài 4: Vật 60Hz dao động nhanh hơn (0,5). Vật 40Hz phát ra âm trầm (0,5) Bài 5: Hs vi du đúng (1) Bài 6: Môi trường rắn, lỏng, khí truyền được âm (0,75) môi trường chân không không truyền được âm (0,25) Bài 7: a. (1) S 300 I b. Góc phản xạ i’ = 900-300 =600 (1) 4.4.Câu hỏi, bài tâp củng cố: -Thu baøi kieåm tra cuûa hoïc sinh 4.5.Hướng dẫn HS tự học: -Đối với bài học ở tiết học tiếp theo: -Chuaån bò baøi tieáp theo: “Choáng oâ nhieãm tieáng oàn” +Tìm hieåu tieáng oàn nhö theá naøo goïi laø oâ nhieãm +Nôi em ôû coù tieáng oàn naøo gaây oâ nhieãm, bieän phaùp phoøng choáng 5. Rút kinh nghiệm: Bài 14 – Tiết 15 Tuần 15 PHAÛN XAÏ AÂM – TIEÁNG VANG Ngày dạy: 27.11..2010 – 3.12.2010 1.Muïc tieâu: 1.1. KT: -HS biết: +Nêu được tiếng vang là một biểu hiện của âm phản xạ. +Nhận biết được những vật cứng, có bề mặt nhẵn phản xạ âm tốt và những vật mềm, xốp, có bề mặt gồ ghề phản xạ âm kém. 1.2. KN: +Giải thích được trường hợp nghe thấy tiếng vang là do tai nghe được âm phản xạ tách biệt hẳn với âm phát ra trực tiếp từ nguồn. +Kể được một số ứng dụng liên quan tới sự phản xạ âm. 1.3.TÑ : -Nghieâm tuùc, hôïp taùc nhoùm, ý thức giữ gìn sức khỏe tai 2.Trọng tâm: Phản xạ âm, vật phản xa âm tốt, kém 3. Chuaån bò: 3.1. GV: -Một số tranh ảnh hang động, hình vẽ SGK -Video clip liên quan đến tiếng vang 3.2. HS: +Tìm hiểu: .Những nơi nào thường nghe tiếng vang .Điều kiện để có tiếng vang .Vật phản xạ âm tốt và vật phản xạ âm kém 4. Tieán trình: 4.1. OÅn ñònh tổ chức và kiểm diện 4.2.Kiểm tra miệng 1.1. Âm thanh không thể truyền trong môi trường nào dưới đây? (3) A. Khoảng chân không B.Tường bê tông C.Tầng khí quyển bao quanh Trái Đất D. Nước biển 1.2. Em có cách gì để các nhà du hành vũ trụ nói chuyện với nhau 1 cách bình thường ngoài không gian không? (7) 2. Ở đâu ta nghe được tiếng vang? Điều kiện nào sẽ tạo ra tiếng vang? 1. A 1.2 Chạm 2 chiếc mũ vào nhau, âm thanh sẽ truyền qua các môi trường: khí - rắn, rắn - khí 2. HS trả lời 4.3.Bài mới: HĐ1. Ñaët vaán ñeà -HS xem 1 đoạn phim ? Tiếng vang được hình thành như thế nào? ? Làm sao để tăng hoặc giảm tiếng vang? -Ñeå giaûi thích ñöôïc hieän töôïng treân, chuùng ta cuøng nghieân cöùu baøi: “Phaûn xaï aâm - Tieáng vang” HĐ 2. Tìm hieåu aâm phaûn xaï vaø tieáng vang -Cho HS quan sát 1 số tranh ảnh về các hang động lớn -Thông báo cho HS điều kiện tạo tiếng vang -HS thực hiện C1 -HS: Trong hang động, trong phòng rộng, trong rừng, ở giếng nước sâu,... Vì tai ta phân biệt được âm trực tiếp và âm phản xạ dội lại khi gặp mặt chắn -Thực hiện C2 -HS: Vì ngoài trời ta chỉ nghe được âm phát ra, còn trong phòng kín ta nghe được âm phát ra và âm phản xạ cùng 1 lúc nên nghe to hơn -Hướng dẫn HS C3: +Thời gian 1/15s là âm thực hiện cả đi và về +Ôn cách tính khoảng cách -Gọi Hs điền kết luận, lớp nhận xét, giáo viên chốt ý HĐ 3. Tìm hieåu vaät phaûn xaï aâm toát vaø vaät phaûn xaï aâm keùm -Cho học sinh quan sát thí nghiệm phản xạ âm với các vật khác nhau để đi đến kết luận về vật phản xạ âm tốt, kém -HS thực hiện C4 HĐ 4. Vaän duïng -Yeâu caàu Hs laøm vieäc theo caù nhaân caùc caâu C5 * GDMT: -Khi thiết kế các rạp hát, cần có biện pháp để tạo ra độ vọng hợp lý để tăng cường âm -Nhưng nếu độ vọng kéo dài sẽ làm âm thanh nghe không rõ, gây cảm giác khó chịu -Hs thực hiện tiếp C6, C7, C8 HD: +C6. Khi khum baøn tay saùt vaønh tai coù taùc duïng gì? Tai ta nghe roõ hôn vì sao? +C7. Caùch tính ñoä saâu? Thôøi gian 1 giaây sieâu aâm ñi maáy quaõng ñöôøng? I. AÂm phaûn xaï - Tieáng vang -AÂm doäi laïi khi gaëp moät maët chaén goïi laø aâm phaûn xaï * Keát luaän: Coù tieáng vang khi ta nghe thaáy aâm phaûn xaï caùch aâm phaùt ra moät khoaûng thôøi gian ít nhaát laø 1/15 giaây II. Vaät phaûn xaï aâm toát vaø vaät phaûn xaï aâm keùm -Nhöõng vaät cöùng coù beà maët nhaün thì phaûn xaï aâm toát (haáp thuï aâm keùm) -Nhöõng vaät meàm xoáp coù beà maët goà gheà thì phaûn xaï aâm keùm III. Vaän duïng C5. Laøm töôøng saàn suøi, treo reøm nhung ñeå haáp thuï aâm toát hôn neân giaûm tieáng vang, aâm nghe ñöôïc roõ hôn C6. Ngöôøi ta thöôøng laøm nhö vaäy ñeå höôùng aâm phaûn xaï töø tay ñeán tai giuùp ta nghe ñöôïc aâm roõ hôn C7. Ñoä saâu cuûa ñaùy bieån laø: 1500 . 1/2 = 750 m C8. a, b, d 4.4.Câu hỏi, bài tâp củng cố: -HS thực hiện các bài tập: 1. Tai ta nghe được tiếng vang khi nào? A. Khi âm phát ra đến tai sau âm phản xạ B. Khi âm phát ra đến tai gần như cùng một lúc với âm phản xạ C. Khi âm phát ra đến tai trước âm phản xạ D. Cả 3 trường hợp trên đều nghe thấy tiếng vang 2. Hãy chọn từ mô tả bề mặt của vật phản xạ âm tốt và vật phản xạ âm kém trong các từ sau: mềm, ấm, nhẵn, mấp mô, xốp, phẳng, đen, lạnh, gồ ghề, cứng Đ/a: 1. C Từ mô tả bề mặt của vật phản xạ âm tốt: nhẵn, phẳng, cứng Từ mô tả bề mặt của vật phản xạ âm kém: mềm, mấp mô, xốp, gồ ghề 3. Trong cơn dông, khi có tia chớp thường kèm theo tiếng sấm. Sau đó cón nghe thấy tiếng ì ầm kéo dài, gọi là sấm rền. Tại sao lại có tiếng sấm rền? Đ/a: Vì khi tiếng sấm đến mặt đất gặp các mặt chắn như: bức tường, lá cây, vách đá,....sẽ phản xạ lại tạo thành tiếng vang (sấm rền) 4.5.Hướng dẫn HS tự học: - Đối với bài học ở tiết học này: +Đọc phần “Có thể em chưa biết” +BTVN: 14.2, 14.3, 14.6/SBT -Đối với bài học ở tiết học sau: + Xem trước bài “Chống ô nhiễm tiếng ồn” +Tìm hiểu tiếng ồn thế nào gọi là ô nhiễm +Nơi em ở có tiếng ồn nào gây ô nhiễm, em đề ra 1 số biện pháp phòng chống 5. Rút kinh nghiệm: Tieát 18 Ngaøy daïy: 23/12/2008 Tuaàn 18 CHOÁNG OÂ NHIEÃM TIEÁNG OÀN I. Muïc tieâu: a.KT: -Phaân bieät ñöôïc tieáng oàn vaø oâ nhieãm tieáng oàn -Ñeà ra ñöôïc moät soá bieän phaùp choáng oâ nhieãm tieáng oàn trong nhöõng tröôøng hôïp cuï theå -Keå teân ñöôïc moät soá vaät lieäu caùch aâm b.KN: -Reøn cho Hs kyõ naêng nghe, kyõ naêng vaän duïng kieán thöùc vaøo thöïc teá c.TÑ: -Nghieâm tuùc, hôïp taùc, coù yù thöùc giöõ gìn vaø baûo veä moâi tröôøng II. Chuaån bò: a.Gv: Tranh veõ to hình 15.1, 15.2, 15.3 trong SGK b.HS: +Tìm hieåu tieáng oàn nhö theá naøo goïi laø oâ nhieãm +Nôi em ôû coù tieáng oàn naøo gaây oâ nhieãm, bieän phaùp phoøng choáng III. Phöông phaùp: Vaán ñaùp, thuyeát trình, hoït ñoäng nhoùm, söû duïng duïng cuï tröïc quan IV. Tieán trình: 1.OÅn ñònh: Kieåm tra sæ soá 2.KTBC: Söûa baøi kieåm tra hoïc kyø cho Hs, nhaéc nhôû loãi sai, yeâu caàu ruùt kinh nghieäm cho HKII 3.Baøi môùi: 1. Ñaët vaán ñeà -Goïi 1 Hs neâu ví duï veà nhöõng tieáng oàn gaây aûnh höôûng ñeán gia ñình em ôû nôi em soáng. Em ñaõ laøm gì ñeå haïn cheá tieáng oàn ñoù? -Hs phaùt bieåu -GV: Nhöõng tieáng oàn gaây aûnh höôûng xaáu ñoù goïi laø oâ nhieãm tieáng oàn. Vaäy ta phaûi laøm gì ñeå choáng laïi oâ nhieãm tieáng oàn? 2. Nhaän bieát oâ nhieãm tieáng oàn -Gv treo tranh veõ to hình 15.1, 2, 3, yeâu caàu hoïc sinh quan saùt kyõ tranh, thaûo luaän nhoùm ñeå traû lôøi C1 -Gv goïi ñaïi dieän moät vaøi nhoùm traû lôøi, lôùp nhaän xeùt vaø thoáng nhaát yù kieán -Yeâu caàu caù nhaân Hs ñieàn vaøo keát luaän -Goïi 1 Hs ñoïc ñaùp aùn, lôùp nhaän xeùt, Gv hoøan chænh -Höôùng daãn Hs thaûo luaän nhoùm traû lôøi C2, Lôùp thoáng nhaát vaø Gv ghi baûng 2. Tìm hieåu caùch choáng oâ nhieãm tieáng oàn -Hs töï ñoïc thoâng tin muïc II SGK, thaûo luaän traû lôøi C3 -Goïi töøng nhoùm ñoïc keát quaû ñieàn vaøo choã troáng trong baûng laàn löôït ñoái vôùi töøng tröôøng hôïp. Caùc nhoùm khaùc boå sung vaø thoáng nhaát caâu traû lôøi -Gv coù theå hoûi theâm: ? Taïi sao em laïi ñöa ra bieän phaùp naøy? -Hs tieáp tuïc thöïc hieän C4 theo caù nhaân, lôùp thoáng nhaát yù kieán 4. Vaän duïng -Cho Hs laøm caâu C5, C6 cuûa phaàn vaän duïng vaø laøm theâm caùc baøi taäp 15.2, 15.3, 15.4, 15.5 trong SBT -Gv höôùng daãn theâm nhöõng caâu khoù I. Nhaän bieát oâ nhieãm tieáng oàn * Keát luaän: Tieáng oàn gaây oâ nhieãm laø tieáng oàn to vaø keùo daøi laøm aûnh höôûng xaáu ñeán söùc khoûe vaø sinh hoaït cuûa con ngöôøi II. Tìm hieåu bieän phaùp choáng oâ nhieãm tieáng oàn 1. Taùc ñoäng vaøo nguoàn aâm 2. Phaân taùn aâm treân ñöôøng truyeàn 3. Ngaên khoâng cho aâm truyeàn tôùi tai III. Vaän duïng: C5. Bieän phaùp choáng oâ nhieãm tieáng oàn: - H15.2: Yeâu caàu trong giôø laøm vieäc tieáng oàn cuûa maùy khoan phaùt ra khoâng quaù 80dB, ngöôøi thôï khoan caàn duøng caùi bòt tai luùc laøm vieäc, -H15.3: Ñoùng cöûa phoøng hoïc, treo reøm, xaây töôøng chaén, troàng caây xung quanh, chuyeån chôï ñi nôi khaùc, C6. Tuøy theo HS 4.Cuûng coá luyeän taäp: ? Theá naøo laø oâ nhieãm tieáng oàn? ? Neâu caùc bieän phaùp choáng oâ nhieãm tieáng oàn? ? Em haõy ñeà ra caùc bieän phaùp choáng oâ nhieãm tieáng oàn trong nhöõng tröôøng hôïp cuï theå sau: Beänh vieän gaàn ñöôøng quoác loä, loa phoùng thanh coâng coäng höôùng thaúng vaøo nhaø, tieáng nhaïc to suoát ngaøy ñeâm cuûa quaùn cafe gaàn nhaø? 5.Höôùng daãn töï hoïc: -BTVN: Caùc baøi taäp coøn laïi trong SBT -Ñoïc phaàn: “Coù theå em chöa bieát” -Chuaån bò tieát tieáp theo: “Söï nhieãm ñieän do coï xaùt” +Xem sô löôïc chöông “Ñieän hoïc” +Duøng 2 vaät coï saùt vôùi nhau, sau ñoù ñöa vaøo nhöõng vaät nheï, quan saùt hieän töôïng xaûy ra V. Ruùt kinh nghieäm: