Giáo án Toán 5: So sánh hai số thập phân

Ngày soạn: 20 – 10 – 2008 Ngày dạy: 21 – 10 – 2008 Toán: SO SÁNH HAI SỐ THẬP PHÂN I. Mục tiêu: - Giúp HS biết so sánh hai số thập phân với nhau. - Áp dụng so sánh hai số thập phân để sắp xếp các số thập phân theo thứ tự từ bé đến lớn hoặc từ lớn đến bé. - Giáo dục HS tinh thần tích cực tự giác, say mê trong học tập. II. Đồ dùng dạy học: Bảng phụ ghi quy tắc. Phiếu học tập của HS. III. Hoạt động dạy - học: 1. Kiểm tra: - 2 HS làm bài ở bảng. 1) Viết số thập phân thành phân số thập phân: 0, 1 = 0,01 = ; 0,002 = 2) Viết số thích hợp vào chỗ chấm: 8, 1 m = ......dm 7,9 m = .......dm GV nhận xét chữa bài, ghi điểm. 2. Bài mới: a) Giới thiệu bài: So sánh hai số thập phân. 1. So sánh hai số thập phân có phần nguyên khác nhau: * Ví dụ 1: So sánh 8,1m và 7,9m - Nêu cách so sánh 8,1m và 7,9m ? - HS nêu cách so sánh của mình. GV hướng dẫn so sánh: Đổi 8,1m = 81dm 7,9m = 79dm - HS vừa đổi trong phần bài cũ. Mµ 81dm > 79 dm Nªn 8,1m > 7,9m - BiÕt 8,1m > 7,9m em h·y so s¸nh 8,1 vµ 7,9 ? - sè 8,1 > 7,9 VËy 8,1 > 7,9 - So s¸nh phÇn nguyªn cña hai sè nµy ? - phÇn nguyªn kh¸c nhau vµ 8 > 7 V× phÇn nguyªn 8 > 7 nªn 8,1 > 7, 9 Hay 8,1 > 7,9 v× 8 > 7 ? Qua vÝ dô trªn h·y so s¸nh 2 sè TP cã phÇn * Trong 2 sè TP cã nhÇn nguyªn kh¸c nguyªn kh¸c nhau ? nhau, sè nµo cã phÇn nguyªn lín h¬n th× lín h¬n. - HS nh¨c l¹i VÝ dô 12, 57 < 15, 75 v× 12 < 15 2. So s¸nh 2 sè TP cã phÇn nguyªn b»ng nhau: * VÝ dô 2: So s¸nh 35,7m vµ 35,698m ? nhËn xÐt phÇn nguyªn cña hai sè ? PhÇn nguyªn b»ng nhau vµ b»ng 35 ? NÕu sö dông kÕt luËn võa råi ®Ó so s¸nh cã ®­îc kh«ng ? v× sao ? - Kh«ng ®­îc v× phÇn nguyªn cña hai sè b»ng nhau. ? Theo em ®Ó so s¸nh ®­îc ta nªn lµm c¸ch nµo? - HS th¶o luËn nhãm ®«i ghi vµo nh¸p vµ tr×nh bµy. GV gäi HS nªu c¸ch so s¸nh. Ta thÊy hai sè nµy cã phÇn nguyªn b»ng nhau vµ cïng b»ng 35 ta so s¸nh phÇn TP. * PhÇn TP cña 35,7m lµ m = 7dm = 700mm * PhÇn TP cña 35,698m lµ m = 698 mm Mµ 700mm > 698mm Nªn m > m ? Tõ kÕt qu¶ trªn h·y so s¸nh 35,7 vµ 35, 698 ? 35,7 > 35,698 Do ®ã 35, 7 > 35,698 ? So s¸nh hµng phÇn m­êi cña hai sè ? 7 > 6 GV: v× hµng phÇn m­êi 7 > 6 nªn 35,7 > 35,698 Tõ vÝ dô trªn h·y cho biÕt khi so s¸nh 2 sè TP cã phÇn nguyªn b»ng nhau th× so s¸nh nh­ thÕ nµo ? * Trong 2 sè TP cã phÇn nguyªn b»ng nhau, sè nµo cã hµng phÇn m­êi lín h¬n th× sè ®ã lín h¬n. vÝ dô: (v× hµng phÇn m­êi 1 < 3) - HS nh¾c l¹i - NÕu sè TP cã c¶ phÇn nguyªn vµ hµng phÇn m­êi ®Òu b»ng nhau th× ta lµm thÕ nµo ? - So s¸nh hµng phÇn tr¨m. Ch¼ng h¹n: 1,234 < 1,236 (v× 4 < 6) - NÕu sè TP cã c¶ phÇn nguyªn, hµng phÇn m­êi, hµng phÇn tr¨m ®Òu b»ng nhau th× ta so s¸nh nh­ thÕ - so s¸nh hµng phÇn ngh×n nµo ? VÝ dô: 5, 432 > 5,430 ( v× hµng phÇn ngh×n 2 > 0) - NÕu phÇn nguyªn vµ phÇn thËp ph©n cña 2 sè b»ng th× gi¸ trÞ cña hai sè ®ã nh­ thÕ nµo ? - Hai sè ®ã b»ng nhau. vÝ dô 0, 9 = 0,90 3. Quy t¾c: (SGK) - 2 HS ®äc l¹i 4. Thùc hµnh: Bµi 1: So s¸nh hai sè TP: HS ®äc yªu cÇu bµi 1 HS lµm trªn b¶ng, líp lµm vµo nh¸p GV yªu cÇu HS ®äc kÕt qu¶ vµ ch÷a bµi a) 48,97 < 51,02 V× 48 < 51 b) 96,4 > 96,38 v× hµng phÇn m­êi 4 > 3 c) 0,7 > 0,65 v× hµng phÇn m­êi 7 > 6 Bµi 2: XÕp c¸c sè theo thø tù tõ bÐ ®Õn lín: - Bµi to¸n y/c ta lµm g×? - XÕp c¸c sè tõ bÐ ®Õn lín - §Ó xÕp ®­îc ta ph¶i lµm g× ? - So s¸nh c¸c sè víi nhau. - 1 HS lµm ë b¶ng, líp lµm vµo vë BT - GV nhËn xÐt ch÷a bµi. 6,375 ; 9,01 ; 8,72 ; 6,735 ; 7,19 1 HS gi¶i thÝch c¸ch s¾p xÕp - So s¸nh phÇn nguyªn: 6 < 7 < 8 < 9 Cã hai sè cã phÇn nguyªn lµ 6 ta so s¸nh hµng PhÇn m­êi. XÕp: 6,375 < 6,735 < 7,19 < 8,72 < 9,01 Bµi 3: XÕp c¸c sè theo thø tù tõ lín ®Õn bÐ: HS lµm bµi vµo vë BT 0,32 ; 0,197 ; 0,4 ; 0,321 ; 0,187 Gv h­íng dÉn t­¬ng tù bµi 2 - PhÇn nguyªn cña c¸c sè ®Òu b»ng 0 - Hai sè: 0,32 vµ 0,321 hµng phÇn ngh×n 0 < 1 0,197 vµ 0,187 hµng phÇn tr¨m 9 > 8 XÕp: 0,4 > 0,321 > 0,32 > 0, 197 > 0,187 Bµi lµm thªm: HS kh¸ giái lµm thªm. a) T×m sè TP y biÕt: 8,1 < y < 8,2 v× 8,10 < y < 8,20 nªn y = 8,11 ... b) T×m sè tù nhiªn x biÕt: x < v× = 2,006 nªn x < 2,006 C¸c sè tù nhiªn bÐ h¬n 2,006 lµ: 0 ; 1 ; 2 Mµ 2 lµ sè lín nhÊt vËy x = 2 3. Cñng cè dÆn dß: - HS nh¾c l¹i quy t¾c so s¸nh hai sè TP . - Gv ®­a bµi t©p: T×m ch÷ sè x biÕt: a) 4,78 < 4,7x x = 9 ( x chØ cã 1 gi¸ trÞ) b) 2,34x < 2, 341 x = 0 c) 15,4x7 > 15, 476 x = 7 ; 8; 9 d) x = b