Giáo án Tập đọc Lớp 5 - Liên kết các câu trong bài bằng từ ngữ nối - Năm học 2012-2013

Soạn ngày 02 tháng 3 năm 2012 Dạy ngày 07 tháng 3 năm 2012 LuyÖn tõ vµ c©u Bµi DẠY: Liªn kÕt c¸c c©u trong bµi b»ng tõ ng÷ nèi I. Môc tiªu: Gióp häc sinh: - HiÓu thÕ nµo lµ liªn kÕt c©u b»ng phÐp nèi, t¸c dông cña phÐp nèi. - HiÓu vµ nhËn biÕt ®­îc c¸c tõ ng÷ dïng ®Ó nèi c¸c c©u vµ b­íc ®Çu biÕt sö dông c¸c tõ ng÷ nèi ®Ó liªn kÕt c©u; thùc hiÖn ®­îc yªu cÇu cña c¸c bµi tËp ë môc III. II. ChuÈn bÞ: - B¶ng phô viÕt ®o¹n v¨n ë bµi 1 (PhÇn nhËn xÐt) - PhiÕu häc tËp ph« t«, mÈu chuyÖn vui ë bµi tËp 2. III. C¸c ho¹t ®éng d¹y häc: Ho¹t ®éng d¹y T’ Ho¹t ®éng häc A. KiÓm tra bµi cò: ? Em h·y nªu nh÷ng truyÒn thèng quý b¸u cña d©n téc ta ®· ®­îc häc ë tiÕt tr­íc? - GV nhËn xÐt, ghi ®iÓm. B. Bµi míi. 1. Giới thiệu bài: - Qua hai tiết học trước các em đã biết các biện lặp từ ngữ, biện pháp thay thế từ ngữ để liên kết các câu trong bài. Ngoài hai biện pháp liên kết câu nói trên, hôm nay các em sẽ được học thêm biện pháp mới: Liên kết các câu trong bài bằng từ ngữ nối. I. NhËn xÐt: 1. Mçi tõ ng÷ ®­îc in ®Ëm trong ®o¹n v¨n d­íi ®©y cã t¸c dông g×? - Gi¸o viªn trình bày bài lên bảng (b¶ng phô). - GV giả sử ta từ “hoặc” đi, các em đọc câu văn nghe có hay không? Đối tượng miêu tả có xác định rõ không? - Từ hoặc trong câu trên nó biểu thị ý nghĩa lựa chọn đối tượng trong câu. + Gi¸o viªn nãi: Cụm từ “v× vËy” ë vÝ dô trªn gióp chóng ta biÕt ®­îc biÖn ph¸p dïng tõ ng÷ nèi ®Ó liªn kÕt c©u. - GV Sử dụng từ ngữ nối ở đoạn văn trên nhằm mục đích gì? - Ngoài quan hệ từ đã nêu ở bài tập 1 còn có những từ ngữ có tác dụng kết nối để liên kết các câu trong bài các em tiến hành giải quyết yêu cầu của bài tập 2. 2. T×m thªm nh÷ng tõ ng÷ mµ em biÕt cã t¸c dung gièng nh­ côm tõ “V× vËy” ë ®o¹n v¨n trªn.(GV trình bày yêu cầu lên bảng) GV: §Ó thÓ hiÖn mèi quan hÖ vÒ néi dung gi÷a c¸c c©u trong bµi ta phải lµm g×? II. PhÇn ghi nhí. §Ó thÓ hiÖn mèi quan hÖ vÒ néi dung gi÷a c¸c c©u trong bµi ta cã thÓ liªn kÕt c¸c c©u Êy b»ng quan hÖ tõ hoÆc mét sè tõ ng÷ cã t¸c dông kÕt nèi nh­: nh­ng, tuy nhiªn, thËm chÝ, cuèi cïng, ngoµi ra, mÆ kh¸c, tr¸i l¹i, ®ång thêi - Qua nội dung vừa tìm hiểu các em đã nắm được biện pháp dùng từ ngữ nối để liên kết các câu trong bài. Trong quá trình nói hoặc viết tùy thuộc vào từng nội dung, yêu cầu để sử dụng từ ngữ nối cho thích hợp để người đọc, người nghe hiểu và khỏi nhàm chán. III. PhÇn luyÖn tËp. Bµi 1: Bài văn có 7 đoạn, nhưng chúng ta tìm hiểu 03 đoạn đầu, 4 đoạn còn lại về nhà ta tiếp tục tìm hiểu. GV: Bài tập 1 yêu cầu chúng ta làm gì? - Gi¸o viªn ph©n viÖc: Chia 3 nhãm hoạt động, mỗi nhóm thảo luận một đoạn văn.(phát phiếu thảo luận). - §¹i diÖn lªn tr×nh bµy. - NhËn xÐt, ®¸nh gi¸. * Trong 3 đoạn đầu của bài văn tác giả đã sử dụng những từ ngữ nào để nối? * Chúng có tác dụng gì? - Trong khi nói hoặc viết, cũng như trong cuộc sống, giao tiếp hàng ngày; tùy thuộc vào từng hoàn cảnh, đối tượng mà sử dụng từ ngữ nối để liên kết câu sao cho phù hợp, khiến người nghe dễ hiểu không nhàm chán... Bµi 2: MÉu chuyÖn vui d­íi ®©y cã mét chç dïng sai tõ ®Ó nèi, em h·y chữa l¹i cho ®óng: - Bè ¬i, bè cã thÓ viÕt trong bãng tèi ®­îc kh«ng? - Bè viÕt ®­îc. - Nh­ng bè h·y t¾t ®Ìn ® vµ ký vµo sæ liªn l¹c cho con. - ?! * GV: Từ “nhưng” sử dụng trong câu đối với trường hợp này là không đúng (vì từ nhưng nó biểu thị quan hệ tương phản). Nhưng nội dung câu văn này lại biểu thị yêu cầu, đề nghị, vì thế ta thay thế từ “nhưng” bằng từ “vậy” hoặc . 4. Cñng cè- dặn dò: ?Em hiÓu thÕ nµo lµ liªn kÕt c©u b»ng phÐp nèi? ?H·y nªu mét sè tõ ng÷ cã t¸c dông kÕt nèi c¸c c©u, c¸c ®o¹n trong bµi. * GV: Trong khi nói hoặc viết để câu văn trong bài liên kết chặt chẽ, thể hiện mối quan hệ giữa các câu văn và nội dung câu, đoạn trong bài, người ta thường sử bằng cách lặp từ ngữ, thay thế từ ngữ, sử dụng từ ngữ nối, làm cho câu văn hay hơn liên kết chặt chẽ hơn, tạo cảm xúc cho người đọc, người nghe không nhàm chán. - Dặn học sinh về nhà tiếp tục hoàn thành 4 đoạn văn còn lại trong bài: Qua những mùa hoa. 5’ 10’ 20’ 15’ 5’ 5’ - HS nªu nh÷ng truyÒn thèng quý b¸u cña d©n téc ta : + Yªu n­íc ; Lao ®éng c©n cï ; ®oµn kÕt ; nh©n ¸i. HS Theo dõi lắng nghe. - §äc yªu cÇu bµi. - 2-3 HS đọc đoạn văn. - Lµm c¸ nh©n- nèi tiÕp ph¸t biÓu. + Tõ (hoÆc) cã t¸c dông nèi tõ em bÐ víi tõ chó mÌo trong c©u 1. + Quan hệ từ (v× vËy) cã t¸c dông nèi ý giữa c©u 2 víi c©u 1. - Nếu ta bỏ từ hoặc thì yêu cầu về đối tượng miêu tả không cụ thể. Khiến người nghe dễ nhầm lẫn... - HS Để thể hiện mối quan hệ về nội dung giữa các câu trong đoạn. - §äc yªu cÇu bµi 2. - Häc sinh ph¸t biÓu ý kiÕn : V× thÕ, do ®ã, do vËy, ngoµi ra, tr¸i l¹i, mÆt kh¸c, tuy nhiªn, mÆc dï, thËm chÝ, nh­ng, cuèi cïng,.. - HS: Ta cã thÓ liªn kÕt c¸c c©u Êy b»ng quan hÖ tõ hoÆc mét sè tõ ng÷ cã t¸c dông kÕt nèi.... - HS nhắc lại... - 2, 3 häc sinh ®äc néi dung phÇn ghi nhí cña bµi. (SGK) trang 97, TV5.T2 - HS đäc yªu cÇu bµi 1. - 2 HS cả ba đoạn văn, lớp đọc thầm 3 đoạn văn. * C¸c nãm tiÕn hµnh th¶o luËn + §o¹n 1: nh­ng nèi c©u 3 víi c©u 2. + §o¹n 2: v× thÕ nèi c©u 4 víi c©u 3, nèi ®o¹n 2 víi ®o¹n 1. råi nèi c©u 5 víi c©u 4. + §o¹n 3: nh­ng nèi c©u 6 víi c©u 5, nèi ®o¹n 3 víi ®o¹n 2. råi nèi c©u 7 víi c©u 6. * Các từ: nhưng, vì thế, rồi, nhưng, rồi. * Chúng có tác dụng kết nối để liên kết các câu, các đoạn trong bài. - §äc yªu cÇu bµi 2. - 2HS mẫu chuyện, líp ®äc thÇm mÈu chuyÖn vui. C¸c nhãm th¶o luËn vµ cö ®¹i diÖn lªn tr×nh bµy. - C¸c nhãm kh¸c bæ sung - Thay tõ “nh­ng” b»ng tõ “vËy” hoÆc vËy th×, thÕ th×, nÕu thÕ th×, nÕu vËy th×. HS nh¾c l¹i néi dung bµi häc * Liªn kÕt c©u b»ng phÐp nèi lµ dïng c¸c tõ ng÷ cã t¸c dông kÕ nèi ®Ó liªn kÕt c©u, c¸c ®o¹n trong bài. * C¸c tõ ng÷ cã t¸c dông kÕt nèi nh­: nh­ng, tuy nhiªn, thËm chÝ, cuèi cïng, ngoµi ra, mÆt kh¸c, tr¸i l¹i, ®ång thêi, mÆc dï,...