Giáo án Sinh học Lớp 8 - Tiết 33, Bài 32: Chuyển hóa

Ngày soạn: 25-12-2004 Tuần: 17 Ngày giảng: 27-12-2004 Tiết : 33 Bài 32 CHUYỂN HÓA I/MỤC TIÊU : 1.Kiến thức : -Xác định được sự chuyển hóa vật chất và năng lượng trong tế bào gồm hai quá trình đồng hóa và dị hóa là hoạt động cơ bản của sự sống -Phân tích được mối quan hệ giữa trao đổi chất với chuyển hóa vất chất và năng lượng 2.Kĩ năng : -Rèn kĩ năng phân tích so sánh -Kĩ năng hoạt động nhóm 3.Thái độ :Giáo dục thía độ yêu thích bộ môn II/CHUẨN BỊ : 1.Chuẩn bị của giáo viên :Tranh phóng to hình 32.1 2.Chuẩn bị của học sinh :Xem trước bài III/TIẾN TRÌNH BÀI GIẢNG : 1.Kiểm tra bài cũ: -Trình bày vai trò của hệ tieu hóa , hô hấp , bài tiết trong sự trao đổi chất giữa cơ thế với với môi trường -Hệ tuần hoàn có vai trò gì trong sự trao đôi chất ở tế bào ? -Phân biệt sự trao đổi chất giữa cấp độ cơ thể và cấp độ tế bào . Nêu mối quan hệ về sự trao đổi chất ở hai cấp độ này ? 2.Mở bài : Tế bào thường xuyên trao đổi vật chất và năng lượng với môi trường ngoài. Vất chất được tế bào sử dụng như thế nào ? 3.Phát triển bài : Hoạt động 1:Chuyển hóa vật chất và năng lượng a.Mục tiêu : Hiểu được chuyển hóa vật chất và năng lượng bao gồm đồng hóa và dị hóa , từ đó hiểu được khái niệm chuyển hóa b.Tiến hành : Hoạt động của giáo viên Hoạt động của học sinh -GV hướng dẫn học sinh tìm hiểu thông tin SGK kết hợp quan sát hình 32.1 thảo luận nhóm trả lời câu hỏi: +Sự chuyển hóa vật chất và năng lượng gồm những quá trình nào ? +Phân biệt trao đổi chất với chuyển hóa vật chất và năng lượng ? +Năng lương giải phóng ở tế bào được sử dụng vào những hoạt động nào ? -GV hoàn chỉnh kiến thức -GV tiếp tục yêu cầu học sinh nghiên cứu thông tin Trả lời : +Lập bảng so sánh đồng hóa và dị hóa . +Nêu mối quan hệ giữa đồng hóa và dị hóa -GV gọi HS lên trả lời -GV hoàn chỉnh kiến thức +Tỉ lệ giữa đồng hóa và dị hóa trong cơ thể ở những độ tuối và trạng thái khác nhau thay đổi như thế nào ? -HS nghiên cứu thông tin tự thu nhận kiến thức -Trao đổi nhýom thống nhất đáp án +Gồm hai quá trình đối lập là đồng hóa và di hóa +Trao đổi chất là hiện tượng trao đổi các chất +Chuyển hóa vật chất và năng lượng là sự biến đổi vật chất và năng lượng Năng lượng : +Co cơ àSinh công +Đồng hóa +Sinh nhiệt -Đại diện nhóm trình bày đáp án nhóm khác nhận xét bổ sung -Cá nhân tự thu nhận thông tin kết hợp quan sát hình 32.1 hoàn thành bài tập ra giấy nháp -1HS lập bảng so sánh -1HS trìnhbày mối quan hệ +Không có đồng hóa thì không có nguyên liệu cho dị hóa +Không có dị hóa thì không có năng lượng cho đồng hóa -Lớp theo dõi nhận xét bổ sung -HS nêu được : +Lứa tuổi : .Trẻ em : Đồng hóa > dị hóa .Người già : Dị hóa > đồng hóa +Trạng thái : .Lao động : Dị hóa > đồng hóa .Nghỉ: Đồng hóa > dị hóa Tiểu kết 1: -Trao đổi chất là biểu hiện bên ngoài của quá trình chuyển hóa trong tế bào -Mọi hoạt động sống của cơ thể đều bắt nguồn từ sự chuyể hóa trong tế bào Đồng hóa Dị hóa +Tổng hợp các chất +Tích lũy năng lượng +Phân giải các chất +Giải phóng năng lượng -Mối quan hệ: Đồng hóa và dị hóa đối lập mâu thuẫn nhau nhưng thống nhất và gắn bó chặt chẽ với nhau -Tương quan giữa đồng hóa và dị hóa phụ thuộc lứa tuổi giói tính và trạng thái cơ thể Hoạt động 2: Chuyển hóa cơ bản a.Mục tiêu : HS hiểu được thế nào là chuyển hóa cơ bản b.Tiến hành : Hoạt động của giáo viên Hoạt động của học sinh -GV hướng dẫn học sinh tìm hiểu thông tin SGK thảo luận nhóm trả lời câu hỏi: +Cơ thể ở trạng thái nghỉ ngơi có tiêu dùng năng lượng không ? Tại sao ? +Em hiểu chuyển hóa cơ bản là gì ? +Ý nghĩa của chuyển hóa cơ bản -GV hòan thiện kiến thức -HS vận dụng kiến thức đã học trả lời +Có tiêu dùng năng lượng cho họat động của tim hô hấp và duy trì thân nhiệt +Đó chính là năng lượng để duy trì sự sống -Một vài HS phát biểu lớp nhận xét bổ sung Tiểu kết 2: -Chuyển hóa cô bản là năng lượng tiêu dùng khi cơ thể hoàn toàn nghỉ ngơi -Đơn vị :KJ/h/1Kg -Ý nghĩa: C8an cứ vào chuyển hóa cơ bản để xác định tình trạng sức khỏe , trạng thái bệnh lí Hoạt động 3 :Điều hòa sự chuyển hóa vật chật và năng lượng a.Mục tiêu :HS hiểu các cơ chế điều hòa vật chất và năng lượng b.Tiến hành : Hoạt động của giáo viên Hoạt động của học sinh -GV hướng dẫn học sinh tìm hiểu thông tin SGK thảo luận nhóm trả lời câu hỏi +Có những hình thức nào điều hòa sự chuyển hóa vật chất và năng lượng ? -GV hòan thiện kiến thức -HS dựa vào thông tin nêu được các hình thức : +Sự điều khiển của hệ thần kinh +Do các hoc mon nội tiết -Một vài HS phát biểu lớp nhận xét bổ sung Tiểu kết 3: -Cơ chế thần kinh : +Ở não có các trung khu điều khiển sự trao đổi chất +Thông qua hệ tim mạch -Cơ chế thể dịch: Do các hoc môn đổ vào máu 4.Kiểm tra đánh giá :Ghép A và B A B A+B 1.Đồng hóa 2.Dị hóa 3.Tiêu hóa 4.Bài tiết a.Lấy thức ăn và biến đổi chất dinh dưỡng hấp thụ vào máu b.Tổng hợp chất đặ trưng và tích lũy năng lượng c.Thải các sản phẩm phân hủy, các sản phẩm thừa ra môi trường ngoài d.Phân giải chất đặc trưng thành chất đơn giản, giải phóng năng lượng -Chuyển hóa là gì ?Chuyển hóa gồm các quá trình nào / -Vì sao nói chuyển hóa vật chất và năng lượng là đặc trưng cơ bản của cuộc sống ? 5.Dặn dò : -Học bài trả lời câu hỏi SGK -Đọc mục “Em có biết “ -Làm câu hỏi 2-4 vào vở bài tập -Tìm thêm các phương pháp phòng chống nóng lạnh