Giáo án Sáng kiến kinh nghiệm Tiểu học - Phát huy tác dụng của trò chơi trong dạy học Môn Mĩ thuật

ªn, kh«ng gß Ðp. Muèn vËy ngoµi ph­¬ng ph¸p d¹y häc th«ng th­êng gi¸o viªn cÇn tæ chøc trß ch¬i trong giê d¹y Mü thuËt. ë mét sè m«n häc kh¸c th­êng hay tæ chøc trß ch¬i song m«n Mü thuËt trß ch¬i Ýt ®­îc sö dông, Ýt ®­îc nh¾c ®Õn. C¸c tµi liÖu gi¶ng d¹y m«n Mü thuËt nh­ s¸ch bµi so¹n, s¸ch Mü thuËt gi¸o viªn chØ h­íng dÉn néi dung c¬ b¶n cña tõng bµi mµ kh«ng nãi ®Õn trß ch¬i nªn nhiÒu khi gi¸o viªn kh«ng m¹nh d¹n ®­a trß ch¬i vµo giê d¹y. NÕu nh­ tæ chøc ®­îc trß ch¬i trong giê Mü thuËt th× giê d¹y trë nªn phong phó, hÊp dÉn häc sinh h¬n, häc sinh n¾m bµi ch¾c h¬n. II. Gi¶i quyÕt vÊn ®Ò: a. C¬ së thùc tiÔn vµ c¬ së khoa häc. Vµo ®Çu n¨m häc t«i ®· d¹y vµ kh¶o s¸t chÊt l­îng m«n Mü thuËt c¶ vÒ kiÕn thøc lÉn thùc hµnh qua mét tiÕt d¹y theo ph­¬ng ph¸p th«ng th­êng, kh«ng ¸p dông ph­¬ng ph¸p tæ chøc trß ch¬i ë mét líp 4A kÕt qu¶ kh¶o s¸t nh­ sau: Sè l­îng häc sinh (em) Lo¹i giái Lo¹i kh¸ Lo¹i trung b×nh Lo¹i yÕu Sè l­îng (em) TØ lÖ % Sè l­îng (em) TØ lÖ % Sè l­îng (em) TØ lÖ % Sè l­îng (em) TØ lÖ % 35 3 12 14 7 Ngoµi ra t«i cßn cho häc sinh bá phiÕu kÝn vÒ së thÝch häc m«n Mü thuËt, kÕt qu¶ nh­ sau: Sè l­îng häc sinh (em) Cã thÝch B×nh th­êng Kh«ng thÝch Sè l­îng (em) TØ lÖ % Sè l­îng (em) TØ lÖ % Sè l­îng (em) TØ lÖ % 35 9 15 11 Sau khi kh¶o s¸t chÊt l­îng vµ bá phiÕu ®iÒu tra vÒ së thÝch häc m«n Mü thuËt kÕt qu¶ kh«ng cao, t«i ®· tr¨n trë suy nghÜ t×m ra gi¶i ph¸p ®Ó n©ng cao chÊt l­îng häc m«n Mü thuËt vµ ®Ó c¸c em thùc sù yªu thÝch m«n Mü thuËt. T«i ®· nghiªn cøu kü tõng bµi d¹y, nghÜ ra nhiÒu c¸ch d¹y hay. Trong ®ã c¸ch tæ chøc trß ch¬i trong giê d¹y Mü thuËt cuèn hót häc sinh nhÊt vµ hiÖu qu¶ nhÊt. Trß ch¬i rÊt quan träng vµ cÇn thiÕt ®èi víi häc sinh trong giê häc Mü thuËt. V× thÕ ph¶i tæ chøc trß ch¬i sao cho hiÖu qu¶. Trß ch¬i lµm cho kh«ng khÝ líp häc s«i næi nh­ng kh«ng ån µo lén xén. Trß ch¬i kÝch thÝch sù t×m tßi s¸ng t¹o cña häc sinh, t¹o cho c¸c em tinh thÇn tho¶i m¸i thÝch häc Mü thuËt. Trß ch¬i t¹o cho c¸c em tÝnh nhanh nhÑn, th«ng minh ®Æc biÖt lµ cñng cè ch¾c kiÕn thøc ®· häc. §©y lµ yÕu tè quan träng nhÊt trong t¸c dông cña trß ch¬i. Muèn g©y høng thó cho c¸c em häc tËp c¸ch hay nhÊt lµ l«i cuèn c¸c em tham gia nh÷ng trß ch¬i lÝ thó vµ bæ Ých phï hîp víi tr×nh ®é nhËn thøc vµ ®Æc ®iÓm løa tuæi. b. C¸ch thøc tæ chøc trß ch¬i. Kh«ng ph¶i giê d¹y Mü thuËt nµo còng ®­a trß ch¬i vµo theo mét c¸ch rËp khu«n hoÆc ®­a trß ch¬i vµo kh«ng phï hîp víi néi dung bµi. Trß ch¬i nªn tæ chøc vµo thêi gian trong giê d¹y cho hîp lý. Th­êng trß ch¬i hay tæ chøc vµo cuèi tiÕt d¹y. Trß ch¬i mÆc dï quan träng nh­ng kh«ng l¹m dông trß ch¬i qu¸ nhiÒu trong giê d¹y. Muèn tæ chøc trß ch¬i còng ®Ó häc sinh vÏ xong míi ®­îc ch¬i. Thêi gian cña trß ch¬i kh«ng chiÕm qu¸ nhiÒu trong giê d¹y. Muèn tæ chøc trß ch¬i, gi¸o viªn cÇn ph¶i nghiªn cøu kü môc tiªu bµi. Xem nh÷ng néi dung míi, quan träng trong giê d¹y ®Ó tõ ®ã tæ chøc trß ch¬i cñng cè kiÕn thøc. Nªn tËp trung vµo néi dung träng t©m mµ tæ chøc trß ch¬i, kh«ng ch¬i mét c¸ch trµn lan vµ thêi gian tæ chøc trß ch¬i th­êng diÔn ra vµo cuèi tiÕt d¹y. Mét tiÕt d¹y gi¸o viªn cÇn tiÕn hµnh c¸c b­íc: - Giíi thiÖu bµi. - Quan s¸t, nhËn xÐt. - Häc sinh thùc hµnh vÏ. - Cuèi cïng lµ tæ chøc trß ch¬i. c. Bµi cô thÓ cã tæ chøc trß ch¬i. T«i xin ®­a ra vÝ dô minh ho¹ tæ chøc trß ch¬i trong tiÕt d¹y "VÏ trang trÝ: Mµu s¾c vµ c¸ch pha mµu". Bµi 20- Mü thuËt líp 4. * Tr­íc hÕt ta nghiªn cøu kü môc tiªu bµi. - Cñng cè nhËn biÕt c¸c mµu c¬ b¶n. NhËn biÕt c¸c mµu nhÞ hîp, mµu bæ tóc. Cã kh¸i niÖm mµu nãng, mµu l¹nh. - Pha ®­îc ba mµu nhÞ hîp vµ mµu b¶y s¾c cÇu vång, biÕt s¾p xÕp gam mµu nãng, gam mµu l¹nh. * §èi víi bµi d¹y nµy gi¸o viªn cÇn tiÕn hµnh c¸c b­íc c¬ b¶n nh­ sau: B­íc 1: Giíi thiÖu bµi. B­íc 2: Quan s¸t, nhËn xÐt. B­íc 3: Häc sinh thùc hµnh vÏ. B­íc 4: Tæ chøc trß ch¬i. B­íc quan s¸t, nhËn xÐt gi¸o viªn truyÒn ®¹t kiÕn thøc: - Cñng cè nhËn biÕt 3 mµu c¬ b¶n. - NhËn biÕt 3 mµu nhÞ hîp. - NhËn biÕt 3 cÆp mµu bæ tóc. - Mµu cña b¶y s¾c cÇu vång. - Kh¸i niÖm mµu nãng, mµu l¹nh. Gi¶ng vÒ c¸c kiÕn thøc trªn lµ: - Cñng cè nhËn biÕt 3 mµu c¬ b¶n (mµu gèc) ®· häc: §á, vµng, lam. - Gi¶ng 3 mµu nhÞ hîp: Da cam, xanh l¸ c©y, tÝm. Mµu nhÞ hîp lµ mµu do 2 mµu c¬ b¶n t¹o thµnh: + Mµu da cam do mµu ®á, mµu vµng pha trén víi nhau t¹o thµnh. + Mµu xanh l¸ c©y do mµu vµng, mµu xanh lam pha trén víi nhau t¹o thµnh. + Mµu tÝm do mµu ®á, xanh lam kÕt hîp víi nhau t¹o thµnh. - Gi¶ng 3 cÆp mµu bæ tóc: 3 mµu c¬ b¶n vµ 3 mµu nhÞ hîp t¹o thµnh 3 cÆp mµu bæ tóc. CÆp mµu bæ tóc lµ 2 mµu ®Æt c¹nh nhau ®èi chäi nhau, g¾t nhau vµ t«n nhau lªn. Ba cÆp mµu bæ tóc lµ: Mµu ®á Xanh l¸ c©y Vµng TÝm Xanh lam Da cam - Gi¶ng mµu cña b¶y s¾c cÇu vång gåm: 3 mµu c¬ b¶n, 3 mµu nhÞ hîp vµ mµu chµm (§á, cam, vµng, xanh (lôc) lam, chµm, tÝm). - Gi¶ng kh¸i niÖm vÒ mµu nãng, mµu l¹nh: Nh÷ng mµu cã s¾c ®á lµ mµu nãng, nh÷ng mµu cã s¾c xanh lµ mµu l¹nh. * Sau phÇn gi¶ng vÒ quan s¸t, nhËn xÐt gi¸o viªn cho häc sinh thùc hµnh: Häc sinh chÐp l¹i b¶ng mµu tõ h×nh 24 ®· cã s½n sang h×nh 25. Häc sinh thùc hµnh xong gi¸o viªn chÊm bµi , nhËn xÐt vµ h­íng dÉn bµi vÒ nhµ. * Cuèi cïng lµ b­íc tæ chøc trß ch¬i: Gi¸o viªn dµnh kho¶ng 4 phót cho häc sinh ch¬i. §èi víi bµi nµy ta cã thÓ tæ chøc 2 trß ch¬i: Trß ch¬i "D¸n hoa", trß ch¬i "T×m b¹n". Trß ch¬i "D¸n hoa". Môc ®Ých: Cñng cè kiÕn thøc võa häc nhËn biÕt 3 mµu nhÞ hîp: Da cam, xanh l¸ c©y, tÝm. T¹o cho häc sinh tÝnh nhanh nhÑn. ChuÈn bÞ: Gi¸o viªn vÏ h×nh mét b«ng hoa trang trÝ cã 6 c¸nh. C¾t 3 c¸nh hoa b»ng 3 mµu c¬ b¶n: §á, vµng, lam d¸n vµo b«ng hoa ®· vÏ c¸ch ®Òu nhau. C¾t 3 c¸nh hoa b»ng 3 mµu nhÞ hîp: Da cam, xanh l¸ c©y, tÝm (3 c¸nh hoa c¾t ®Òu b»ng nhau). Hå d¸n. C¸ch ch¬i: 3 tæ mçi tæ chän 1 em. Cïng lóc 3 em l¹i lÊy 3 c¸nh hoa da cam, xanh l¸ c©y, tÝm d¸n sao cho ®óng vÞ trÝ: C¸nh hoa mµu da cam ë gi÷a c¸c c¸nh hoa ®á, vµng; C¸nh hoa mµu xanh l¸ c©y ë gi÷a c¸c c¸nh hoa xanh lam, vµng; C¸nh hoa mµu tÝm ë gi÷a c¸c c¸nh hoa mµu ®á, xanh lam. Em nµo lµm nhanh, ®Æt c¸nh hoa ®óng vÞ trÝ, d¸n ngay ng¾n, ®Ñp em ®ã th¾ng cuéc. Häc sinh c¶ líp theo dâi. Gi¸o viªn cã thÓ khen th­ëng ®éng viªn hoÆc tÆng cho em ®ã b«ng hoa võa d¸n xong. H×nh b«ng hoa sau khi ®· hoµn thµnh nh­ sau: Trß ch¬i "T×m b¹n". Môc ®Ých: Cñng cè l¹i kiÕn thøc: T×m ®óng cÆp mµu bæ tóc: §á Xanh l¸ c©y Lam Da cam Vµng TÝm ChuÈn bÞ: - Gi¸o viªn lÊy b×a, giÊy mµu vÏ vµ c¾t d¸n s½n 3 mµu c¬ b¶n: §á vµng lµm b»ng h×nh con vËt ngç nghÜnh cã thÓ lµ con thá: 3 con cã h×nh vÏ gièng nhau nh­ng mçi con mang mét mµu kh¸c nhau (mçi con mét mµu c¬ b¶n). - LÊy b×a, giÊy mµu vÏ vµ c¾t d¸n s½n 3 mµu nhÞ hîp b»ng h×nh mét con vËt ngé nghÜnh kh¸c cã thÓ lµ con mÌo. H×nh vÏ 3 con mÌo gièng nhau nh­ng mçi con mét mµu: Mµu da cam, xanh l¸ c©y, tÝm. C¸ch ch¬i: 3 tæ mçi tæ cö 2 em. Cã tÊt c¶ 6 em chia thµnh 2 nhãm, mçi nhãm 3 em. 2 nhãm ®øng c¸ch nhau kho¶ng 1,5m vµ quay l­ng l¹i víi nhau. Gi¸o viªn ph¸t cho nhãm 3 em mçi em mang mét con thá, nhãm 3 em kh¸c mçi em mang mét con mÌo. Khi gi¸o viªn cã hiÖu lÖnh h« 1,2,3 lËp tøc 2 nhãm quay mÆt l¹i víi nhau vµ nhanh chãng t×m ®Õn b¹n cã con vËt mang mµu s¾c cïng cÆp mµu bæ tóc víi m×nh. T×m ®­îc ®óng b¹n kho¸c vai nhau ®øng thµnh ®«i cã cÆp mµu bæ tóc: Mµu ®á vµ mµu xanh l¸ c©y; mµu xanh lam vµ mµu da cam; mµu vµng vµ mµu tÝm. CÆp nµo t×m ®­îc b¹n ®óng vµ nhanh cÆp ®ã th¾ng cuéc. Gi¸o viªn cã thÓ th­ëng nhÑ hoÆc c¶ líp hoan h« ®éng viªn. §èi víi bµi d¹y nµy mÆc dï tæ chøc 2 trß ch¬i nh­ng kh«ng chiÕm nhiÒu thêi gian cña tiÕt d¹y, chØ kho¶ng 4 phót song nã cã t¸c dông rÊt lín ®èi víi häc sinh. Häc sinh tham gia ch¬i s«i næi, hµo høng. Còng qua 2 trß ch¬i trªn häc sinh n¾m ch¾c h¬n néi dung bµi, gi¸o viªn cñng cè kiÕn thøc mét c¸ch sinh ®éng, tù nhiªn. d. KÕt qu¶ thùc hiÖn ®Ò tµi. Trªn ®©y lµ mét trong nh÷ng tiÕt d¹y cã trß ch¬i mµ t«i ®· thùc hµnh tæ chøc d¹y, ®­îc ®ång nghiÖp dù giê vµ ®¸nh gi¸ trß ch¬i mang l¹i hiÖu qu¶ cao, giê d¹y phong phó, ®óng víi ®Æc thï m«n Mü thuËt "Häc mµ ch¬i, ch¬i mµ häc". Qua nhiÒu tiÕt d¹y cã tæ chøc trß ch¬i chÊt l­îng häc sinh t¨ng lªn râ rÖt, häc sinh yªu thÝch rÊt nhiÒu m«n Mü thuËt. Cô thÓ t«i ®· kh¶o s¸t chÊt l­îng häc sinh c¶ lý thuyÕt lÉn thùc hµnh qua bµi d¹y "VÏ trang trÝ: Mµu s¾c vµ c¸ch pha mµu" ë líp 4A chÊt l­îng nh­ sau: Sè l­îng häc sinh (em) Lo¹i giái Lo¹i kh¸ Lo¹i trung b×nh Lo¹i yÕu Sè l­îng (em) TØ lÖ % Sè l­îng (em) TØ lÖ % Sè l­îng (em) TØ lÖ % Sè l­îng (em) TØ lÖ % 35 20 13 2 0 Còng qua tiÕt d¹y cã tæ chøc trß ch¬i nh­ ®· nãi trªn kÕt qu¶ phiÕu ®iÒu tra vÒ së thÝch häc m«n Mü thuËt nh­ sau: Sè l­îng häc sinh (em) Cã thÝch B×nh th­êng Kh«ng thÝch Sè l­îng (em) TØ lÖ % Sè l­îng (em) TØ lÖ % Sè l­îng (em) TØ lÖ % 35 35 0 0 III. KÕt luËn. Còng qua c¸c tiÕt d¹y Mü thuËt cã tæ chøc trß ch¬i, t«i thÊy: Trong nh÷ng tiÕt d¹y Mü thuËt nªn tæ chøc trß ch¬i ®Ó g©y høng thó cho c¸c em, gióp c¸c em dÔ tiÕp thu h¬n, gióp c¸c em tÝnh thÈm mü, sù nhanh nhÑn, s¸ng t¹o, c¸c em cã t©m lý tho¶i m¸i, yªu thÝch h¬n m«n Mü thuËt. Tuy nhiªn còng kh«ng nªn tæ chøc qu¸ nhiÒu trß ch¬i trong tiÕt d¹y, ¶nh h­ëng ®Õn chÊt l­îng häc sinh, cµng kh«ng nªn tæ chøc nh÷ng trß ch¬i thiÕu khoa häc, thiÕu thÈm mü, hoÆc ®i l¹c néi dung bµi, kh«ng mang l¹i hiÖu qu¶ giê d¹y. Tæ chøc trß ch¬i trong giê d¹y Mü thuËt, gi¸o viªn kh«ng cÇn nãi nhiÒu mµ vÉn cñng cè ®­îc kiÕn thøc mét c¸ch tù nhiªn vµ v÷ng ch¾c. IV. Nh÷ng kiÕn nghÞ vµ ®Ò xuÊt. - §èi víi c¸ch tæ chøc trß ch¬i cã thÓ ¸p dông ®­îc rÊt nhiÒu trong c¸c giê d¹y Mü thuËt ë tiÓu häc. Tuú vµo tõng bµi d¹y mµ tæ chøc trß ch¬i cho phï hîp, khoa häc. - Trong c¸c giê d¹y Mü thuËt ngoµi tµi liÖu gi¶ng d¹y m«n Mü thuËt gi¸o viªn cÇn bæ sung thªm nh÷ng ph­¬ng ph¸p d¹y hay, hîp lý ®Æc biÖt cÇn bæ sung thªm trß ch¬i trong giê d¹y. Trªn ®©y lµ mét kinh nghiÖm nhá "Ph¸t huy t¸c dông cña trß ch¬i trong d¹y häc m«n Mü thuËt tiÓu häc". RÊt mong c¸c ®ång nghiÖp xem vµ gãp ý kiÕn bæ sung thªm cho b¶n s¸ng kiÕn kinh nghiÖm cña t«i ®­îc hoµn thiÖn h¬n.