Giáo án Ngữ Văn Lớp 7 - Phân phối chương trình - Năm học 2013-2014

Çy NhÊn m¹nh vai trß Trong häc tËp, rÌn luyÖn kh«ng thÓ cña ng­êi thÇy thiÕu thÇy ?) C©u tôc ng÷ khuyªn nhñ ®iÒu g×? - Kh«ng ®­îc quªn c«ng lao d¹y dç cña thÇy + C©u 6: - ý nghÜa: Tù m×nh häc hái trong cuéc sèng lµ c¸ch häc tèt nhÊt ?) C©u tôc ng÷ khuyªn “ng­êi häc” nh­ thÕ nµo? - TÝch cùc, chñ ®éng trong häc tËp - Ph¶i më réng viÖc häc tËp trong cuéc sèng GV liªn hÖ thùc tÕ ?) Ph¶i ch¨ng c©u 5 – c©u 6 cã ý nghÜa tr¸i ng­îc nhau - Kh«ng, bæ sung ®Ó hoµn chØnh quan niÖm vÒ viÖc häc cña con ng­êi trong cuéc sèng => Kh¼ng ®Þnh: Vai trß cña ng­êi thÇy vµ qu¸ tr×nh tù häc cña con ng­êi ®Òu rÊt quan träng ?) H·y t×m vµi cÆp c©u tôc ng÷ cã néi dung t­¬ng tù ng­îc nhau nh­ng bæ sung cho nhau - M¸u ch¶y ruét mÒm - B¸n anh em xa, mua l¸ng giÒng gÇn ?) Qua 3 c©u tôc ng÷ trªn, em rót ra bµi häc g× vÒ viÖc häc tËp vµ tu d­ìng - 2 HS -> GV chèt * §¹i diÖn nhãm 3 tr×nh bµy ?) C¸c c©u 7, 8, 9 cho ta bµi häc g× vÒ quan hÖ øng xö trong cuéc sèng? H·y ph©n tÝch tõng c©u? + C©u 7: So s¸nh: Th­¬ng ng­êi – th­¬ng d©n T×nh th­¬ng ®èi T×nh th­êng dµnh víi ng­êi kh¸c cho m×nh => Lµ triÕt lÝ vÒ c¸ch sèng ®Çy gi¸ trÞ nh©n v¨n ?) Lêi khuyªn cña c©u tôc ng÷? - H·y sèng b»ng lßng nh©n ¸i, vÞ tha - Kh«ng nªn sèng Ých kØ => GV: Tôc ng÷ kh«ng chØ lµ kinh nghiÖm vÒ tri thøc, vÒ c¸ch øng xö mµ cßn lµ bµi häc vÒ t×nh c¶m + C©u 8: - ý nghÜa: Khi ®­îc h­ëng thµnh qu¶, ph¶i nhí c«ng ng­êi g©y dùng nªn => Mäi thø ta h­ëng thô ®Òu do c«ng søc cña con ng­êi -> NghÖ thuËt Èn dô ?) Bµi häc rót ra tõ ®©y? - CÇn tr©n träng søc lao ®éng cña mäi ng­êi, ph¶i biÕt ¬n... ?) Trong thùc tÕ, c©u tôc ng÷ nµy sö dông hoµn c¶nh cô thÓ nµo? - Con ch¸u - «ng bµ, cha mÑ - Häc sinh – ThÇy c« gi¸o - Nh©n d©n – Anh hïng, liÖt sÜ + C©u 9: C©u nµy sö dông nghÖ thuËt g×? T¸c dông? - NghÖ thuËt Èn dô, ®èi lËp gi÷a hai vÕ -> Kh¼ng ®Þnh søc m¹nh cña ®oµn kÕt, chia sÎ thÊt b¹i ?) Bµi häc nµo ®­îc rót ra tõ c©u tôc ng÷ 7, 8, 9? - Ph¶i cã tinh thÇn tËp thÓ trong lèi sèng vµ lµm viÖc, tr¸nh lèi sèng c¸ nh©n II. Ph©n tÝch v¨n b¶n 1. Bè côc: 3 nhãm 2. Ph©n tÝch a) Kinh nghiÖm vµ bµi häc vÒ phÈm gi¸ con ng­êi. => Víi c¸ch nãi giµu h×nh ¶nh, c¸c c©u kh¼ng ®Þnh con ng­êi lµ gi¸ trÞ nhÊt nªn ph¶i yªu quý, b¶o vÖ vµ biÕt ®¸nh gi¸ mét c¸ch thÊu ®¸o, ®ång thêi nh¾n nhñ con ng­êi ph¶i biÕt gi÷ g×n phÈm gi¸ trong s¹ch cña m×nh b) Kinh nghiÖm vµ bµi häc vÒ viÖc häc tËp, tu d­ìng => Nh©n d©n ta khuyªn nhñ häc tËp ph¶i toµn diÖn, tØ mØ häc thÇy, häc b¹n míi trë thµnh ng­êi lÞch sù, cã v¨n hãa c) Kinh nghiÖm vµ bµi häc vÒ quan hÖ øng xö => Qua nh÷ng h×nh ¶nh so s¸nh, Èn dô, c¸c c©u tôc ng÷ khuyªn con ng­êi lßng nh©n ¸i, vÞ tha, lu«n ghi nhí c«ng lao cña nh÷ng ng­êi ®i tr­íc * Ho¹t ®éng 3: (5’) ?) V¨n b¶n “Tôc ng÷ vÒ cng­êi...” gióp em hiÓu nh÷ng quan ®iÓm, th¸i ®é s©u s¾c nµo cña nh©n d©n? - §ßi hái cao vÒ c¸ch sèng, c¸ch lµm ng­êi - Mong muèn con ng­êi hoµn thiÖn - §Ò cao, t«n vinh gi¸ trÞ lµm ng­êi ?) Bµi tôc ng÷ sö dông nghÖ thuËt g×? T¸c dông? - So s¸nh, Èn dô -> T¹o sù tù nhiªn dÔ hiÓu, kh«ng ¸p ®Æt mµ thÊm thÝa -> Gäi HS ®äc ghi nhí III. Tæng kÕt * Ghi nhí * Ho¹t ®éng 4: (4’) IV. LuyÖn tËp 1. Bµi 1: §äc thªm 2. Bµi 2: + C©u tôc ng÷ ®ång nghÜa: ng­êi sèng h¬n ®èng vµng Tr¸i nghÜa: Cña träng h¬n ng­êi + §ång nghÜa: Uèng n­íc nhí nguån ¨n qu¶ nhí kÎ trång c©y Tr¸i nghÜa: ¨n ch¸o ®¸ b¸t 4. Cñng cè: (2’) ? Em thÊm thÝa mét lêi khuyªn tõ c©u tôc ng÷ nµo? V× sao? 5V. H­íng dÉn vÒ nhµ(2’) - Häc thuéc lßng vµ ph©n tÝch c¸c c©u tôc ng÷. TËp viÕt ®o¹n v¨n cã c©u tôc ng÷ “Cã c«ng mµi s¾t...” - ChuÈn bÞ: C©u rót gän *. Rót kinh nghiÖm ............... ............... Ngµy so¹n : Ngµy gi¶ng : TiÕt 78 - TiÕng ViÖt Rót gän c©u I - MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT - Hiểu thế nào là rút gọn câu. - Nhận biết được rút gọn trong văn bản. - Biết cách sử dụng câu rút gọn trong nói và viết. II - TRỌNG TÂM KIẾN THỨC 1. Kiến thức - Khái niệm câu rút gọn. - Tác dụng của việc rút gọn câu. - Cách dùng câu rút gọn. 2. Kĩ năng - Nhận biết và phân tích câu rút gọn. - Rút gọn câu phù hợp với hoàn cảnh giao tiếp. * KÜ n¨ng sèng: - Ra quyÕt ®Þnh: lùa chän c¸ch sö dông c¸c lo¹i c©u, më réng/rót gän/ chuyÓn ®æi c©u theo nh÷ng môc ®Ých giao tiÕp cô thÓ cña b¶n th©n. - Giao tiÕp: tr×nh bµy suy nghÜ, ý t­ëng, trao ®æi vÒ c¸ch chuyÓn ®æi c©u, më réng c©u/rót gän c©u/dïng c©u ®¹c biÖt. 3. Th¸i ®é: Cã ý thøc chuyÓn ®æi c©u ®óng. III. ChuÈn bÞ - SGK, SGV, bµi so¹n, TLTK. - HS : n/c bµi IV. Ph­¬ng ph¸p - Ph¸t vÊn c©u hái, phiÕu häc tËp, th¶o luËn. - Ph©n tÝch c¸c t×nh huèng mÉu ®Ó hiÓu c¸ch dïng c©u, chuyÓn ®æi c©u tiÕng ViÖt. - §éng n·o: suy nghÜ, ph©n tÝch c¸c vÝ dô ®Ó rót ra nh÷ng bµi häc thiÕt thùc vÒ gi÷ g×n sù trong s¸ng trong sö dông c©u tiÕng ViÖt. - Thùc hµnh cã h­íng dÉn: chuyÓn ®æi c©u theo t×nh huèng giao tiÕp. - Häc theo nhãm: trao ®æi, ph©n tÝch vÒ nh÷ng ®Ëc ®iÓm, c¸ch chuyÓn ®æi c©u theo t×nh huèng cô thÓ. V. TiÕn tr×nh giê d¹y 1- æn ®Þnh tæ chøc: (1’) 2- KiÓm tra bµi cò: 3- Bµi míi *Giíi thiÖu bµi: C©u hoµn chØnh lµ c©u cã ®Çy ®ñ 2 bé phËn (C – V) lµ nßng cèt c©u. Nh­ng khi nãi hoÆc viÕt ta thÊy hiÖn t­îng thiÕu mét bé phËn hoÆc thiÕu c¶ 2 bé phËn chÝnh cña c©u. §ã chÝnh lµ d¹ng c©u rót gän mµ chóng ta sÏ t×m hiÓu... Ho¹t ®éng cña thÇy vµ trß Néi dung kiÕn thøc * Ho¹t ®éng 1:(7’) - Gäi 1 HS ®äc 2 VD (a, b) GV: C©u tôc ng÷ ë VD a n»m trong v¨n b¶n “Tôc ng÷ vÒ con ng­êi vµ x· héi”. Néi dung c©u tôc ng÷ nµy lµ g×? - §iÖp tõ “häc” nh¾c l¹i nhiÒu lÇn nhÊn m¹nh viÖc häc tØ mØ, toµn diÖn: Trong giao tiÕp, c­ xö, c«ng viÖc ?) Hai c©u (a, b) cã nh÷ng tõ ng÷ nµo kh¸c nhau - C©u b: Cã thªm tõ “chóng ta” ?) VËy trong c©u (b) tõ “chóng ta” ®ãng vai trß g×? - Lµ thµnh phÇn chñ ng÷ ?) Quan s¸t 2 c©u (a, b) em thÊy 2 c©u nµy kh¸c nhau ë chç nµo? - C©u a: v¾ng chñ ng÷ - C©u b: cã chñ ng÷ ?) T×m nh÷ng tõ ng÷ cã thÓ lµm chñ ng÷ nh­ trong c©u (a) - Chóng ta, em, chóng em... *GV: V× tôc ng÷ th­êng ®óc rót nh÷ng kinh nghiÖm chung ®­a ra nh÷ng lêi khuyªn chung nªn tr¸nh dïng chñ ng÷ cã tÝnh chÊt c¸ nh©n nh­... ?) C©u a ®· l­îc bá chñ ng÷. V× sao? - V× ®©y lµ c©u tôc ng÷ ®­a ra lêi khuyªn hoÆc lêi nhËn xÐt vÒ ®Æc ®iÓm cña ng­êi VN ta * GV yªu cÇu HS quan s¸t VD 4 (a, b) SGK 15 trªn b¶ng phô a) Hai ba ng­êi ®uæi theo nã. Råi 3, 4 ng­êi, 6, 7 ng­êi b) Bao giê cËu ®i Hµ Néi? - Ngµy mai ?) Trong c¸c c©u ®­îc g¹ch ch©n, thµnh phÇn nµo cña c©u ®­îc l­îc bá? V× sao? - Yªu cÇu HS th¶o luËn nhãm -> Gäi ®¹i diÖn tr×nh bµy ?) Tr­íc tiªn h·y thªm nh÷ng tõ ng÷ thÝch hîp vµo c¸c c©u ®ã ®Ó chóng ®Çy ®ñ nghÜa a) Råi 3, 4 ng­êi, 6, 7 ng­êi ®uæi theo nã b) Ngµy mai m×nh ®i Hµ Néi ?) VËy chóng ta võa thªm thµnh phÇn g× cho mçi c©u? - C©u a: Thªm VÞ ng÷ - C©u b: Thªm c¶ Chñ ng÷ lÉn VÞ ng÷ ?) T¹i sao cã thÓ l­îc bá VN ë c©u (a) vµ c¶ CN, VN ë c©u (b)? - C©u gän h¬n nh­ng vÉn ®¶m b¶o l­îng th«ng tin cÇn truyÒn ®ath * GV: Nh÷ng c©u bÞ l­îc bít thµnh phÇn nh­ trªn gäi lµ c©u rót gän ?) Em hiÓu nh­ thÕ nµo vÒ c©u rót gän? - 2 HS tr×nh bµy -> GV chèt b»ng ghi nhí 1 - Gäi HS ®äc ghi nhí 1 A. Lý thuyÕt. I. ThÕ nµo lµ rót gän c©u 1. Kh¶o s¸t vµ ph©n tÝch ng÷ liÖu. - C©u a: v¾ng chñ ng÷ - C©u b: cã chñ ng÷ * C©u rót gän: L­îc bá mét sè thµnh phÇn cña c©u * T¸c dông: c©u gän, th«ng tin nhanh, tr¸nh lÆp tõ 2. Ghi nhí 1: SGK(15) * Ho¹t ®éng 2:(10’) * Gäi 1 HS ®äc NL 1 (SGK 15) ?) H·y quan s¸t c©u in ®Ëm trong VD 1(15) vµ cho biÕt nh÷ng c©u trªn thiÕu thµnh phÇn nµo? Cã nªn rót gän c©u nh­ vËy kh«ng? V× sao? - HS th¶o luËn, tr×nh bµy * GV: Nªn t×m nh÷ng tõ ng÷ cã thÓ thªm vµo c¸c c©u ®ã råi x¸c ®Þnh thµnh phÇn c©u bÞ thiÕu - C¸c c©u trªn ®Òu thiÕu chñ ng÷ -> Kh«ng nªn rót gän nh­ vËy v× khã hiÓu, khã kh«i phôc ®­îc chñ ng÷ trong v¨n c¶nh ®ã * Gäi 1 HS ®äc NL 2 (SGK 15) ?) Em cã nhËn xÐt g× vÒ c©u tr¶ lêi cña ng­êi con? Em söa l¹i nh­ thÕ nµo? - C©u tr¶ lêi kh«ng lÔ phÐp. CÇn thªm tõ “¹” ?) Qua 2 VD trªn, them em khi rót gän c©u cÇn chó ý nh÷ng ®iÓm g×? - 2 HS tr¶ lêi -> GV chèt b»ng ghi nhí 2 ?) Bµi häc cã mÊy ®¬n vÞ KTCB? - 2 ®¬n vÞ. §­îc chèt ë 2 phÇn ghi nhí 1, 2 ?) Em lÊy mét vµi vÝ dô vÒ c©u rót gän - HS lÊy VD -> GV nhËn xÐt söa * L­u ý: C¨n cø vµo ng÷ c¶nh bao giê còng cã thÓ nhËn biÕt vµ kh«i phôc l¹i ®­îc thµnh phÇn bÞ rót gän - Rót gän c©u kh¸c víi c©u quÌ, c©u côt (viÕt sai quy t¾c) II. C¸ch dïng c©u rót gän 1. Kh¶o s¸t vµ ph©n tÝch ng÷ liÖu. - Ng­êi ®äc, ng­êi nghe hiÓu ®óng néi dung c©u - Tïy thuéc vµo v¨n c¶nh 2. Ghi nhí 2: SGK(16) * Ho¹t ®éng 3 : (18’) - Gäi HS tr×nh bµy miÖng - Gäi HS tr×nh bµy miÖng - Yªu cÇu th¶o luËn nhãm. Mçi bµn mét nhãm - Yªu cÇu HS tr×nh bµy vµo phiÕu häc tËp B. LuyÖn tËp Bµi 1 (16) a) C©u rót gän: - C©u b: Rót gän CN -> Chóng ta ¨n qu¶ ph¶i ... - C©u c: rót gän CN b) Môc ®Ých: c©u ng¾n gän, dÔ nhí Bµi 2 (16) a) C©u bÞ rót gän – kh«i phôc - C1: CN - C2 : CN => Ta, t«i b) C1: CN -> ng­êi ta (hoÆc ng­êi) - C5: CN -> Quan t­íng C6, 8: CN -> Quan t­íng c) Trong th¬, ca dao th­êng cã nhiÒu c©u rót gän v× sè ch÷ trong dßng h¹n chÕ, diÔn ®¹t ph¶i xóc tÝch. Bµi 3 (17) - CËu bÐ vµ ng­êi kh¸ch hiÓu lÇm v× cËu bÐ ®· dïng 3 cËu rót gän: mÊt råi, ch­a, tèi h«m qua, ch¸y ¹. - §èi t­îng cËu bÐ nãi lµ “tê giÊy” - §èi t­îng ng­êi kh¸ch hiÓu lµ “bè cËu bД => Bµi häc: ThËn träng khi dïng c©u rót gän v× dÔ g©y hiÓu lÇm Bµi thªm: ViÕt mét ®o¹n v¨n héi tho¹i chñ ®Ò häc tËp trong ®ã cã dïng c©u rót gän. 4. Cñng cè (2’) - C©u hái trong SGK 5. H­íng dÉn vÒ nhµ(2’) - Häc bµi, chuÈn bÞ bµi: §Æc ®iÓm cña v¨n b¶n nghÞ luËn *. Rót kinh nghiÖm ............... ............... BỘ GIÁO ÁN NGỮ VĂN 7 ĐẦY ĐỦ CHI TIẾT SOẠN THEO SÁCH CHUẨN KIẾN THỨC KỸ NĂNG MỚI 2013-2014 CÓ TÍCH HỢP KỸ NĂNG SỐNG TÁCH TỪNG TIẾT HỌC Đà GIẢM TẢI THEO PHÂN PHỐI CHƯƠNG TRÌNH * Gi¸o ¸n ng÷ v¨n 7 ®Çy ®ñ chuÈn kiÕn thøc kü n¨ng * TÝch hîp ®Çy ®ñ kü n¨ng sèng chuÈn n¨m häc * Gi¶m t¶i ®Çy ®ñ chi tiÕt . Cã C¶ c¸c tiÕt tr×nh chiÕu thao gi¶ng thi gi¸o viªn giái vµ s¸ng kiÕn kinh nghiÖm míi nhÊt . *Liªn hÖ ®t 0168.921.8668