I. MỨC ĐỘ CÇN ĐẠT.
- Có hiểu biết bước đầu về thể loại truyền thuyết
- Hiểu được quan niệm của người Việt cổ về nòi giống dân tộc qua truyền thuyết Con Rồng cháu Tiên.
- Hiểu được những nét chính về nghệ thuật của truyện.
II. TRỌNG TÂM KIẾN THỨC, KỸ NĂNG.
1. Kiến thức
- Khái niệm thể loại truyền thuyết.
- Nhân vật, sự kiện, cốt truyện trong tác phẩm thuộc thể loại truyền thuyết giai đoạn đầu.
- Bóng dáng lịch sử thời kỳ dựng nước của dân tộc ta trong một tác phẩm văn học dân gian thời kỳ dựng nước.
2. Kỹ năng:
- Đọc diễn cảm văn bản truyền thuyết
- Nhận ra những sự việc chính của truyện.
- Nhận ra một số chi tiết tưởng tượng kỳ ảo tiêu biểu trong truyện.
5 trang |
Chia sẻ: thiennga98 | Lượt xem: 471 | Lượt tải: 0
Bạn đang xem nội dung tài liệu Giáo án Ngữ Văn Lớp 6 - Tiết 5: Con rồng cháu tiên - Năm học 2013-2014 - Võ Thị Tuấn, để tải tài liệu về máy bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên
TiÕt 1 Ngµy so¹n :14-8-2011
Híng dÉn ®äc thªm
V¨n b¶n
con rång ch¸u tiªn.
(TruyÒn thuyÕt).
I. MỨC ĐỘ CÇN ĐẠT.
- Có hiểu biết bước đầu về thể loại truyền thuyết
- Hiểu được quan niệm của người Việt cổ về nòi giống dân tộc qua truyền thuyết Con Rồng cháu Tiên.
- Hiểu được những nét chính về nghệ thuật của truyện.
II. TRỌNG TÂM KIẾN THỨC, KỸ NĂNG.
1. Kiến thức
- Khái niệm thể loại truyền thuyết.
- Nhân vật, sự kiện, cốt truyện trong tác phẩm thuộc thể loại truyền thuyết giai đoạn đầu.
- Bóng dáng lịch sử thời kỳ dựng nước của dân tộc ta trong một tác phẩm văn học dân gian thời kỳ dựng nước.
2. Kỹ năng:
- Đọc diễn cảm văn bản truyền thuyết
- Nhận ra những sự việc chính của truyện.
- Nhận ra một số chi tiết tưởng tượng kỳ ảo tiêu biểu trong truyện.
III. CHUẨN BỊ
1. Gi¸o viªn: + So¹n bµi
+ §äc s¸ch gi¸o viªn vµ s¸ch bµi so¹n.
+ Su tÇm tranh ¶nh liªn quan ®Õn bµi häc.
- Phương pháp: giảng bình, vấn đáp, nêu vấn đề,
- Kỹ thuật: động não, sơ đồ tư duy.
2. Häc sinh: + So¹n bµi
+ Su tÇm nh÷ng bøc tranh ®Ñp, k× ¶o vÒ vÒ l¹c Long Qu©n vµ ¢u c¬ cïng 100 ngêi con chia tay lªn rõng xuèng biÓn.
+ Su tÇm tranh ¶nh vÒ §Òn Hïng hoÆc vïng ®Êt Phong Ch©u.
IV. CÁC BƯỚC LÊN LỚP
1. ¤n ®Þnh tæ chøc :
2. KiÓm tra bµi cò:
KiÓm tra viÖc chuÈn bÞ s¸ch vë vµ dông cô häc tËp bé m«n.
3. Bµi míi:
Hoạt động 1: Khởi động
Ngay tõ nh÷ng ngµy ®Çu tiªn c¾p s¸ch ®Õn trêng chóng ta ®Òu ®îc häc vµ ghi nhí c©u ca dao:
BÇu ¬i th¬ng lÊy bÝ cïng
Tuy r»ng kh¸c gièng nhng chung mét giµn
Nh¾c ®Õn gièng nßi mçi ngêi ViÖt Nam cña m×nh ®Òu rÊt tù hµo vÒ nguån gèc cao quÝ cña m×nh - nguån gèc Tiªn, Rång, con L¹c ch¸u Hång. VËy t¹i sao mu«n triÖu ngêi ViÖt Nam tõ miÒn ngîc ®Õn miÒn xu«i, tõ miÒn biÓn ®Õn rõng nói l¹i cïng cã chung mét nguån gèc nh vËy. TruyÒn thuyÕt Con Rång, ch¸u Tiªn mµ chóng ta t×m hiÓu h«m nay sÏ gióp c¸c em hiÓu râ vÒ ®iÒu ®ã.
Ho¹t ®éng cña Gv – Hs
H§2:Tìm hiểu chung về văn bản
- GV híng dÉn c¸ch ®äc- ®äc mÉu- gäi HS ®äc.
- NhËn xÐt c¸ch ®äc cña HS
- H·y kÓ tãm t¾t truyÖn tõ 5-7 c©u?
? Theo em trruyÖn cã thÓ chia lµm mÊy phÇn? Néi dung cña tõng phÇn?
- §äc kÜ phÇn chó thÝch * vµ nªu hiÓu biÕt cña em vÒ truyÒn thuyÕt?
? Em h·y gi¶i nghÜa c¸c tõ: ng tinh, méc tinh, hå tinh vµ tËp qu¸n?
HĐ3: T×m hiÓu v¨n b¶n
* Gäi HS ®äc ®o¹n 1
? LLQ vµ ¢u c¬ ®îc giíi thiÖu nh thÕ nµo? (Nguån gèc, h×nh d¸ng, tµi n¨ng)
? T¹i sao t¸c gi¶ d©n gian kh«ng tëng tîng LLQ vµ ¢u c¬ cã nguån gèc tõ c¸c loµi kh¸c mµ tëng tîng LLQ nßi rång, ¢u C¬ dßng dâi tiªn? §iÒu ®ã cã ý nghÜa g×?
* GV b×nh: ViÖc tëng tîng LLQ vµ ¢u C¬ dßng dâi Tiªn - Rång mang ý nghÜa thËt s©u s¾c. Bëi rång lµ 1 trong bèn con vËt thuéc nhãm linh mµ nh©n d©n ta t«n sïng vµ thê cóng. Cßn nãi ®Õn Tiªn lµ nãi ®Õn vÎ ®Ñp toµn mÜ kh«ng g× s¸nh ®îc. Tëng tîng LLQ nßi Rång, ¢u C¬ nßi Tiªn ph¶i ch¨ng t¸c gi¶ d©n gian muèn ca ngîi nguån
gèc cao quÝ vµ h¬n thÕ n÷a muèn thÇn k× ho¸, linh thiªng ho¸ nguån gèc gièng nßi cña d©n téc VN ta.? VËy qua c¸c chi tiÕt trªn, em thÊy h×nh tîng LLQ vµ ¢u C¬ hiÖn lªn nh thÕ nµo?
? ¢u C¬ sinh në cã g× k× l¹? Chi tiÕt nµy cã ý nghÜa g×?
* GV b×nh: Chi tiÕt l¹ mang tÝnh chÊt hoang ®êng nhng rÊt thó vÞ vµ giµu ý nghÜa. Nã b¾t nguån tõ thùc tÕ rång, r¾n ®Ò ®Î trøng. Tiªn (chim) còng ®Î trøng. TÊt c¶ mäi ngêi VN chóng ta ®Òu sinh ra tõ trong cïng mét bäc trøng (®ång bµo) cña mÑ ¢u C¬. DTVN chóng ta vèn khoÎ m¹nh, cêng tr¸ng, ®Ñp ®Ï, ph¸t triÓn nhanh.
? Em h·y quan s¸t bøc tranh trong SGK vµ cho biÕt tranh minh ho¹ c¶nh g×?
? L¹c Long Qu©n vµ ¢u C¬ chia con nh thÕ nµo? ViÖc chia tay thÓ hiÖn ý nguyÖn g×?
? B»ng sù hiÓu biÕt cña em vÒ LS chèng ngo¹i x©m vµ c«ng cuéc x©y dùng ®Êt níc, em thÊy lêi c¨n dÆn cña thÇn sau nµy cã ®îc con ch¸u thùc hiÖn kh«ng?
* GV b×nh: LS mÊy ngµn n¨m dùng níc vµ gi÷ níc cña d©n téc ta ®· chøng minh hïng hån ®iÒu ®ã. Mçi khi TQ bÞ l©m nguy, ND ta bÊt kÓ trÎ, giµ, trai, g¸i tõ miÒn ngîc ®Õn miÒn xu«i, tõ miÒn biÓn ®Õn miÒn rõng nói xa x«i ®ång lßng kÒ vai s¸t c¸nh ®øng dËy diÕt kÎ thï. Khi nh©n d©n mét vïng gÆp thiªn tai ®Þch ho¹, c¶ níc ®Òu ®au xãt, nhêng c¬m xÎ ¸o, ®Ó gióp ®ì vît qua ho¹n n¹n vµ ngµy nay, mçi chóng ta ngåi ®©y còng ®·, ®ang vµ sÏ tiÕp tôc thùc hiÖn lêi c¨n dÆn cña Long Qu©n xa kia b»ng nh÷ng viÖc lµm thiÕt thùc.
? Trong tuyÖn d©n gian thêng cã chi tiÕt tëng tîng k× ¶o. Em hiÓu thÕ nµo lµ chi tiÕt tëng tîng k× ¶o?
- Chi tiÕt tëng tîng k× ¶o lµ chi tiÕt kh«ng cã thËt ®îc d©n gian s¸ng t¹o ra nh»m môc ®Ých nhÊt ®Þnh.
? Trong truyÖn nµy, chi tiÕt nãi vÒ LLQ vµ ¢u C¬; viÖc ¢u C¬ sinh në k× l¹ lµ nh÷ng chi tiÕt tëng tîng k× ¶o. Vai trß cña nã trong truyÖn nµy nh thÕ nµo?
* Gäi HS ®äc ®o¹n cuèi
? Em h·y cho biÕt, truyÖn kÕt thóc b»ng nh÷ng sù viÖc nµo? ViÖc kÕt thóc nh vËy cã ý nghÜa g×?
? VËy theo em, cèt lâi sù thËt LS trong truyÖn lµ ë chç nµo?
* GV: Lµ mêi mÊy ®êi vua Hïng trÞ v×. Kh¼ng ®Þnh sù thËt trªn ®ã lµ l¨ng tëng niÖm c¸c vua Hïng mµ t¹i ®©y hµng n¨m vÉn diÔn ra lÔ héi rÊt lín - lÔ héi ®Òn Hïng. LÔ héi ®ã ®· trë thµnh mét ngµy quèc giç cña c¶ d©n téc.
- Dï ai ®i ngîc vÒ xu«i
Nhí ngµy giç tæ mïng mêi th¸ng ba
? Em h·y cho biÕt ®Òn Hïng n»m ë tØnh nµo trªn ®Êt níc ta? - Phó Thä
H§ 4: Tæng kÕt nghÖ thuËt vµ néi dung bµi häc.
? Trong truyÖn t¸c gi¶ d©n gian ®· sö dông nghÖ thuËt nµo?
? TruyÖn thÓ hiÖn néi dung g×?
- Kh¸i qu¸t ho¸ b»ng s¬ ®å t duy
H§5: Củng cố bài học, liên hệ thực tế.
Néi dung cÇn ®¹t
I. §äc- t×m hiÓu chung :
1. §äc vµ kÓ:
- §äc râ rµng, rµnh m¹ch, nhÊn giäng ë nh÷ng chi tiÕt k× l¹ phi thêng
2. Bè côc: 3 phÇn
a. Tõ ®Çu ®Õn...long trang Þ Giíi thiÖu
L¹c Long Qu©n vµ ¢u C¬
b. TiÕp...lªn ®êng Þ ChuyÖn ¢u C¬ sinh në k× l¹ vµ LLQ vµ ¢u C¬ chia con
c. Cßn l¹i Þ Gi¶i thÝch nguån gèc con Rång, ch¸u Tiªn.
3. Kh¸i niÖm truyÒn thuyÕt:
- TruyÖn d©n gian truyÒn miÖng kÓ vÒ c¸c nh©n vËt, sù kiÖn cã liªn quan ®Õn lÞch sö thêi qu¸ khø.
- Thêng cã yÕu tè tëng tîng k× ¶o.
- ThÓ hiÖn th¸i ®é, c¸ch ®¸nh gi¸ cña nh©n d©n ®èi víi c¸c sù kiÖn vµ nh©n vËt LS.
II. §äc- t×m hiÓu chi tiÕt
1. Giíi thiÖu L¹c Long Qu©n - ¢u c¬:
L¹c Long Qu©n
-Nguån gèc: ThÇn
-H×nh d¸ng: m×nh rång ë díi níc
-Tµi n¨ng:cã nhiÒu phÐp l¹, gióp d©n diÖt trõ yªu qu¸i
¢u C¬
- Nguån gèc:
Tiªn
- Xinh ®Ñp tuyÖt trÇn
à §Ñp k× l¹, lín lao víi nguån gèc v« cïng cao quÝ.
2. ¢u C¬ sinh në kú l¹ vµ hai ngêi chia con
a. ¢u C¬ sinh në k× l¹:
- Sinh bäc tr¨m trøng, në tr¨m con, ®Ñp ®Ï, kh«i ng«, kh«ng cÇn bó mím, lín nhanh nh thæi.
à Chi tiÕt tëng tîng s¸ng t¹o diÖu k× nhÊn m¹nh sù g¾n bã keo s¬n, thÓ hiÖn ý nguyÖn ®oµn kÕt gi÷a c¸c céng ®ång ngêi ViÖt
b. ¢u C¬ vµ L¹c Long Qu©n chia con:
- 50 ngêi con xuèng biÓn;
- 50 Ngêi con lªn nói
à Cuéc chia tay ph¶n ¸nh nhu cÇu ph¸t triÓn DT: lµm ¨n, më réng vµ gi÷ v÷ng ®Êt ®ai. ThÓ hiÖn ý nguyÖn ®oµn kÕt, thèng nhÊt DT. Mäi ngêi ë mäi vïng ®Êt níc ®Òu cã chung mét nguån gèc, ý chÝ vµ søc m¹nh.
* ý nghÜa cña chi tiÕt tëng tîng k× ¶o:
- T« tÝnh ®Ëm tÝnh chÊt k× l¹, lín lao, ®Ñp ®Ï cña c¸c nh©n vËt, sù kiÖn.
- ThÇn k×, linh thiªng ho¸ nguån gèc gièng nßi, d©n téc ®Ó chóng ta thªm tù
hµo, tin yªu, t«n kÝnh tæ tiªn, d©n téc
- Lµm t¨ng søc hÊp dÉn cña t¸c phÈm.
3. Gi¶i thÝch nguån gèc con Rång, ch¸u Tiªn
- Con trëng lªn ng«i vua, lÊy hiÖu Hïng V¬ng, lËp kinh ®«, ®Æt tªn níc.
- Gi¶i thÝch nguån gèc cña ngêi VN lµ con Rång, ch¸u Tiªn.
à C¸ch kÕt thóc muèn kh¼ng ®Þnh nguån gèc con Rång, ch¸u Tiªn lµ cã thËt
IV. Tæng kÕt
1. NghÖ thuËt.
- Chi tiÕt tëng tîng k× ¶o...
2. Néi dung
- Gi¶i thÝch, suy t«n nguån gèc d©n téc.
- ThÓ hiÖn sù ®oµn kÕt, thèng nhÊt...
* Ghi nhí: SGK- t/3
KÕt h«n
LLQ ©c
( thÇn) (tiªn)
BäC 100 TRøNG
50 lªnnon 50 xuèngbiÓn
NGUåN GèC D¢N TéC
V. LuyÖn tËp:
1. Häc xong truyÖn: Con Rång, ch¸u Tiªn em thÝch nhÊt chi tiÕt nµo? V× sao?
2. KÓ tªn mét sè truyÖn t¬ng tù gi¶i thÝch nguån gèc cña d©n téc VN mµ em biÕt?
- Kinh vµ Ba Na lµ anh em
- Qu¶ trøng to në ra con ngêi (mêng)
- Qu¶ bÇu mÑ (kh¬ me)
4. Cñng cè :
- ý nghÜa truyÖn con Rång ch¸u Tiªn.
- Hs kÓ tãm t¾t truyªn Con Rång ch¸u Tiªn.
5. Híng dÉn vÒ nhµ
- Häc bµi, thuéc ghi nhí.
- §äc kÜ phÇn ®äc thªm
- So¹n bµi: B¸nh chng, b¸nh giÇy
- T×m c¸c t liÖu kÓ vÒ c¸c d©n téc kh¸c hoÆc trªn thÕ giíi vÒ viÖc lµm b¸nh hoÆc quµ d©ng vua.
File đính kèm:
- tiet 5.docx