Giáo án môn Lịch sử lớp 5 - Bài 3: Cuộc phản công ở kinh thành huế

Bài 3: CUỘC PHẢN CÔNG Ở KINH THÀNH HUẾ I. MỤC TIÊU Sau bài học, HS có thể: - Thuật lại cuộc phản công ở kinh thành Huế do Tôn Thất Thuyết chỉ huy vào đêm mồng 5-7-1885. - Nêu được cuộc phản công ở kinh thành Huế đã mở đầu cho phong trào Cần Vương(1885-1896). - Biết trân trọng tự hào về truyền thống yêu nước, bất khuất của dân tộc ta. II. ĐỒ DÙNG DẠY HỌC - Lược đồ kinh thành Huế năm 1885, có các vị trí kinh thành Huế, đồn Mang cá, toà Khâm Sứ(nếu có). - Bản đồ hành chính Việt Nam. - Hình minh hoạ trong SGK. - Phiếu học tập của HS. III. CÁC HOẠT ĐỘNG DẠY – HỌC CHỦ YẾU HOẠT ĐỘNG DẠY HOẠT ĐỘNG HỌC 1. Kiểm tra bài cũ, giới thiệu bài mới: - GV gọi 3 HS lên bảng hỏi và yêu cầu trả lời các câu hỏi về nội dung bài cũ, sau đó nhận xét và cho điểm HS - GV giới thiệu bài: trong bài học hôm nay chúng ta cùng trở về với sự việc bi tráng diễn ra đêm 5-7-1885 tại kinh thành Huế. Hoạt động 1:Làm việc cả lớp. Mục tiêu: Giúp HS tìm hiểu về Tôn Thất Thuyết. Cách tiến hành: - 3 HS lên bảng và lần lượt trả lời các câu hỏi sau: + Nêu những đề nghị canh tân đất nước của Nguyễn Trường Tộ. + Những đề nghị đó có được vua quan nhà Nguyễn nghe theo và thực hiện không? Vì sao?. + Phát biểu cảm nghĩ của em về việc làm của Nguyễn Trường Tộ. - GV nêu vấn đề: năm 1884, triều đình nhà Nguyễn kí hiệp ước công nhận quyền đo hộ của thực dân Pháp . sau hiệp ước này, tình hình đất nước có những nét chính nào? Các em hãy đọc SGK và trả lời các câu hỏi: + Quan lại triều đình nhà Nguyễn có thái độ đối với thực dân Pháp như thế nào? + Nhân dân ta phản ứng thế nào trước sự việc triều đình kí hiệp ước với thực dân Pháp? - GV nêu từng câu hỏi trên và gọi HS trả lời. - GV nhận xét câu trả lời của HS, sau đó nêu kết luận: sau khi triều đình nhà Nguyễn kí hiệp ước công nhận quyền đô hộ của thực dân Pháp, nhân dân vẫn kiên quyết chiến đấu không khuất phục; Quan lại triều đình nhà Nguyễn chia làm 2 phái: phái chủ chiến do Tôn Thất Thuyết chủ trường và phái chủ hoà. - HS nghe GV nêu để xác định vấn đề, sau đó tự đọc SGK và tìm câu trả lời cho các câu hỏi. + Quan lại triều đình nhà Nguyễn chia làm 2 phái: Phái chủ hoà chủ trương thương thuyết với thực dân Pháp. Phái chủ chiến, đại diện là Tôn Thất Thuyết, chủ trương cùng nhân dân tiếp tục chiến đấu chống thực dân Pháp, giành lại độc lập dân tộc. Để chuẩn bị kháng chiến lâu dài, Tôn Thất Thuyết cho lập các căn cứ ở vùng rừng núi và lập các đội nghiã binh luyện tập sẵn sàng đánh Pháp. + Nhân dân ta không chịu khuất phục thực dân Pháp. - 2 HS lần lượt trả lời, cả lớp theo dõi, bổ sung ý kiến. Hoat động 2:Làm việc nhóm. Mục tiêu: giúp HS biết nguyên nhân, diễn biến và ý nghĩa của cuộc phản công ở kinh thành Huế. Cách tiến hành: - GV chia HS thành các nhóm, yêu cầu thảo luận để trả lời các câu hỏi sau: + Nguyên nhân nào dẫn đến cuộc phản công ở kinh thành Huế? + Hãy thuật lại cuộc phản công ở kinh thành Huế.(cuộc phản công diễn ra khi nào? Ai là người lãnh đạo? Tinh thần phản công của quân ta như thế nào? Vì sao cuộc phản công thất bại?) - GV tổ chức cho HS trình bày kết quả thảo luận trước lớp. - GV nhận xét về kết quả thảo luận của HS. - HS chia thành các nhóm nhỏ, mỗi nhóm 4-6 HS, cùng thảo luận và ghi các câu trả lời vào phiếu. + Tôn Thất Thuyết, người đứng đầu phái chủ chiến đã tích cực chuẩn bị để chống Pháp. Trước sự uy hiếp của kẻ thù, Tôn Thất Thuyết đã quyết định nổ súng trước để giành thế chủ động. + Đêm mồng 5-7-1885, cuộc phản công ở kinh thành Huế bắt đầu bằng tiếng nổ rầm trời của súng thần công, quân ta do Tôn Thất Thuyết chỉ huy tấn công thẳng vào đồn Mang Cá và toà Khâm Sứ Pháp. Bị bất ngờ quân Pháp bối rối, nhưng nhờ có ưu thế về vũ khí, đến gần sáng thì đánh trả lại. Quân ta chiến đấu oanh liệt, dũng cảm nhưng vũ khí lạc hậu, lực lượng ít Từ đó phong trào chống Pháp bùng lên mạnh mẽ trong cả nước. - 3 nhóm HS cử đại diện báo cáo kết quả thảo luận. Sau mỗi lần báo cáo, cả lớp bổ sung ý kiến. Hoạt động 3:Làm việc theo cá nhân, nhóm. Mục tiêu: giúp HS hiểu biết về Tôn Thất Thuyết, vua Hàm Nghi và phong trào Cần Vương. Cách tiến hành: - GV yêu cầu HS trả lời: + Sau cuộc phản công ở kinh thành Huế bị thất bại, Tôn Thất Thuyết đã làm gì? Việc làm đó có ý nghĩa như thế nào với phong trào chống Pháp của nhân dân ta? + Sau cuộc phản công bị thất bại, Tôn Thất Thuyết đã đưa vua Hàm Nghi và đoàn tuỳ tùng lên vùng rừng núi Quảng trị để tiếp tục kháng chiến. Tại đây ông đã lấy danh nghĩa vua Hàm Nghi ra chiếu Cần Vương kêu gọi nhân dân cả nước đứng lên giúp vua. - GV yêu cầu HS làm việc theo nhóm, chia sẽ với bạn trong nhóm những thông tin, hình ảnh sưu tầm được. - GV gọi HS trình bày kết quả thảo luận và yêu cầu HS các nhóm khác theo dõi, bổ sung ý kiến. - GV có thể giới thiệu thêm về vua Hàm Nghi(SGK). - GV nêu câu hỏi: + Em hãy nêu tên các cuộc khởi nghĩa tiêu biểu hưởng ứng phong trào Cần Vương? GV kết luận: Sau cuộc phản công bị thất bại, Tôn Thất Thuyết đã rút về rừng đểtiếp tục kháng chiến. Ông đã lấy danh nghĩa vua Hàm Nghi ra chiếu Cần Vương kêu gọi nhân dân cả nước đứng lên giúp vua. - HS làm việc theo nhóm thoe yêu cầu của GV. - 3 HS lần lượt trình bày kết quả trước lớp(mỗi HS chỉ nêu 1 vấn đề), cả lớp theo dõi, bổ sung ý kiến. - HS lắng nghe. - 2 HS trả lời + Phạm Bành, Đinh Công Tráng(Ba Đình-Thanh Hoá) + Phan Đình Phùng(Hương Khê-Hà Tĩnh) + Nguyễn Thiện Thuật(Bãi Sậy-Hưng Yên) 2. Củng cố –dặn dò: - GV nêu câu hỏi, yêu cầu HS trả lời -HS trả lời GV nhận xét tiết học, dặn dò HS về nhà học thuộc bài cũ và sưu tầm, chuẩn bị bài mới. Rút kinh nghiệm :