Giáo án môn học Lịch sử lớp 5 - Lịch sử hình thành và phát triển vùng đất Đồng Nai - Trước khi có nền hành chính

LỊCH SỬ LỊCH SỬ HÌNH THÀNH VÀ PHÁT TRIỂN VÙNG ĐẤT ĐỒNG NAI ( 2 tiết ) c&d ( Tiết 1 ) TRƯỚC KHI CÓ NỀN HÀNH CHÍNH A . MỤC ĐÍCH YÊU CẦU : Học xong bài này , học sinh nêu được : Lịch sử hình thành và phát triển của Đồng Nai trước khi có nền hành chính . Cù Lao Phố – Nay là xã Hiệp Hòa : Một trung tâm thương mại và gia dịch nỏi tiếng của miền Đông Nam Bộ trong thế kỉ XVIII. B . ĐỒ DÙNG DẠY HỌC : Bản đồ hành chính Việt Nam . Bản đồ hành chính tỉnh Đồng Nai Tài liệu về lịch sử hình và phát triển của vùng đất Đồng Nai C . HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC : Hoạt động dạy Hoạt động học I.Kiểm tra Bài cũ : 3’. - Giáo viên gọi 3 học sinh lên bảng hỏi và yêu cầu trả lời các câu hỏi về nội dung bài cũ , sau đó nhận xét , cho điểm học sinh . - 3 học sinh lần lượt lên bảng trả lời các câu hỏi sau : + Nêu yêu cầu cần thiết xây dựng nhà máy thủy điên Hòa Bình ? + Tả lại không khí lao động trên công trường xây dựng nhà máy thủy điên Hòa Bình . + Nêu những đóng góp lớn lao của nhà máy thủy điện Ghòa Bình vào sự nghiệp xây dựng đất nước ? II. Bài mới 1. Giới thiệu bài : Địa danh Đồng Nai từ lâu đã in trong tâm khảm bao thế hệ người Việt với những câu ca nổi tiếng được truyền tụng qua nhiều đời : Làm trai cho đáng lên trai Phú Xuân đã trải , Đồng Nai đã từng . Trong tiết học này chúng ta cùng tìm hiểu về lịch sử của tỉnh Đồng Nai - quê hương thân yêu của các em . 2. Hoạt động 1 : Giai đoạn thế kỉ XVI . - Giáo viên yêu cầu học sinh làm việc theo nhóm : đọc tài liệu ,trao đổi , thảo luận với các nội dung sau : + Trình bày nền hành chính Đồng Nai những năm đầu thế kỉ XVI đến cuối thế kỉ XVI . - Giáo viên yêu cầu các nhóm khác theo dõi , nhận xét và bổ sung ý kiến . - Học sinh trả lời nhóm ,trả lời các câu hỏi : + Vào đầu thế kỉ XVI , vùng đất Đông Nam Bộ nói chung , Đồng nai nói riêng về cơ bản vẫn là vùng đất hoang sơ . Trên vùng đất đó ,các dân tộc Stiêng , Châu Mạ , Châu Ro , K’ Ho , M’ Nông sinh sống từ rất lâu đời . Ngoài dân bản địa trên trong gia đoạn này , Đồng Nai còn có người Khmer sinh sống rải rác trong một số sóc nhỏ , nằm heo hút trên các vùng đất cao . + Đến cuối thế kỉ XVI , vùng đất này mới bắt đầu sôi động với sự xuất hiện của lớp dân cư người Việt từ Ngũ Quảng di cư vào . Quá trình di dân lúc đầu lẻ tẻ , rồi dần dần có quy mô lớn hơn với các thành phần chủ yếu : nông dân nghéo , những người trốn tránh binh địch , sưu thuế , binh lính đào ngũ , các tù nhân bị lưu đầy và cả những người giàu có nhưng vẫn muốn tìm vùng đất mới để phát triển cơ nghiệp . - Giáo viên tổng kết các ý kiến của học sinh và kết luận : + Vào đầu thế kỉ XVI , vùng đất Đông Nam Bộ nói chung , Đồng nai nói riêng về cơ bản vẫn là vùng đất hoang sơ . Trên vùng đất đó ,các dân tộc Stiêng , Châu Mạ , Châu Ro , K’ Ho , M’ Nông sinh sống từ rất lâu đời . + Đến cuối thế kỉ XVI , vùng đất này mới bắt đầu sôi động với sự xuất hiện của lớp dân cư người Việt từ Ngũ Quảng ( Quảng Bình , Quảng Trị , Quảng Đà , Quảng Ngãi , Quảng Nam ) di cư vào 3. Hoạt động 2 : Nền hành chính Đồng Nai trong thế kỉ XVII . - Cho học sinh làm việc theo nhóm : Đọc tài liệu ,trao đổi , thảo luận để trả lời các câu hỏi . Nội dung thảo luận : - Nền hành chính của Đồng Nai trong thế kỉ XVII : + Trước năm 1698 . + Sau năm 1698 . - Giáo viên yêu cầu học sinh trình bày kết quả thảo luận . - 6 học sinh làm thành 1 nhóm cùng đọc tài liệu , trao đổi , thảo luận để trả lời các câu hỏi : + Năm 1679 nhóm người Hoa của Trần Thượng Xuyên đến đây dịnh cư , vùng đất này đã trở thành vựa lúa gạo lớn . việc buôn bán trao đổi hàng hoá bắt đầu được mở rộng .Trước năm 1698. Dân số vùng này đã có hơn 40 nghìn hộ ( khoảng 200 nghìn người ) + Năm 1698 , Nguyễn Hữu Cảnh , theo lệnh chúa Nguyễn thiết lập bộ máy hành chính đầu tiên ở đất Đồng Nai và Sài Gòn . Ông lấy xứ Đồng Nai làm huyện Phước Long , dựng dinh Trấn Biên , lấy xứ Sài Gòn làm huyện Tân Bình , dựng dinh Phiên Trấn - Đại diện các nhóm trình bày kết quả thảo luận , học sinh các nhóm khác theo dõi và bổ sung ý kiến . - Giáo viên nhận xét và đánh giá ý kiến của học sinh . Sau đó kết luận : Vào đầu thế kỉ XVI , vùng đất Đông Nam Bộ nói chung , Đồng nai nói riêng về cơ bản vẫn là vùng đất hoang sơ . Trên vùng đất đó ,các dân tộc Stiêng , Châu Mạ , Châu Ro , K’ Ho , M’ Nông sinh sống từ rất lâu đời . Đến cuối thế kỉ XVI , vùng đất này mới bắt đầu sôi động với sự xuất hiện của lớp dân cư người Việt từ Ngũ Quảng di cư vào . Tiến trình nhập cư diễn ra liên tục trong thế kỉ XVII và các thế kỉ tiếp theo . Trước năm 1698 , Dân số vùng này đã có hơn 40 nghìn hộ ( khoảng 200 nghìn người ) . Phần lớn diện tích đất đai khai phá ở vùng đất Đồng Nai - Gia Định được người Việt sử dụng để trồng lúa nước và lập vườn . . Bên cạnh đó người Việt cũng chú trọng phát triển các nghè thủ công : mộc , gốm, gạch ngói , dệt chiếu , đúc đồng , Năm 1679 nhóm người Hoa của Trần Thượng Xuyên đến đây dịnh cư , vùng đất này đã trở thành vựa lúa gạo lớn . việc buôn bán trao đổi hàng hoá bắt đầu được mở rộng , tạo cơ sở quan trọng cho hoạt động thương nghiệp phát triển hình thành nên thương cảng Cù Lao Phố - một trung tâm thương mại và giao dịch với nước ngoài của miền Đông Nam Bộ - nổi tiếng trong thế kỉ XVIII . 4. Hoạt động 3 : Hoạt động cá nhân : - Giáo viên hỏi : Hãy trình bày những hiểu biết của em về quá trình hình thành và phát triển của vùng đất Đồng Nai trong những năm dầu thế kỉ XVI đến Thế kỉ XVII . - Giáo viên nhận xét , tuyên dương nhiều học sinh có ý thức xây dựng bài tốt . - Một và học sinh trình bày , học sinh cả lớp theo dõi và bổ sung ý kiến . III. Củng cố dặn dò : Hỏi : Ai là người được thiết lập nên nền hành chính ở Đồng Nai ? Vào năm nào ? Đền thờ Nguyễn Hữu Cảnh hiện nay ở đâu ? Giáo viên dặn học sinh về nhà đọc trước tài liệu : Phần 2 Lịch sử hình thành và phát triển vùng đất đồng nai sau khi có nền hành chính .