Giáo án môn học Lịch sử lớp 5 - Kì I - Thu - Đông 1947 Việt Bắc mồ chôn giặc Pháp

LỊCH SỬ THU-ĐÔNG 1947. VIỆT BẮC “ MỒ CHÔN GIẶC PHÁP ” š&› A. MỤC ĐÍCH YÊU CẦU : Học xong bài này, học sinh biết: Diễn biến sơ lược của chiến dịch Việt Bắc thu-đông 1947. Ý nghĩa của chiến thắng Việt Bắc đối với cuộc kháng chiến của dân tộc ta. B. ĐỒ DÙNG DẠY HỌC : Phiếu học tập. Hình trong SGK phóng to Bản đồ Hành chính Việt Nam. Lược đồ chiến dịch Việt Bắc thu-đông 1947 chưa có các mũi tên chỉ đường tiến công của địch, đường tấn công quân ta chặn dánh, đường quân đich rút lui, tháo chạy . Các mũi tên làm bằng bìa, có thể gắn lên lược đồ theo 3 loại như SGK : Chỉ đường tiến công của địch : 12 chiếc, màu đen . Chỉ đường tấn công của quân ta : 5 chiếc, màu đỏ . Chỉ đường rút lui của địch : 4 chiếc màu đen, không liền nét C. HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC : Hoạt động dạy Hoạt động học I. Kiểm tra bài cũ : - Gọi học sinh lên bảng trả lời các câu hỏi về nội dung bài trước . - Nhận xét, cho điểm học sinh . - 3 học sinh lần lượt lên bảng trả lời các câu hỏi sau : + Hãy nêu dẫn chứng về âm mưu quyết tâm cướp nước ta một lần nữa của thực dân Pháp. + Lời kêu gọi toàn quốc kháng chiến của Chủ tịch Hồ Chí Minh thể hiện điều gì? Đọc một đoạn trong lời kêu gọi mà em thích nhất. + Thuật lại cuộc chiến đấu của nhân dân Hà Nội. II. Dạy bài mới. * Giới thiệu bài : Sau người ngày đầu toàn quốc kháng chiến, Chính phủ cà nhân dân ta đã rời Hà Nội lên xây dựng thủ đô kháng chiến tại Việt Bắc gồm các tỉnh như Tuyên Quang, Bắc Kạn , Cao Bằng ( Giáo viên chỉ trên bản đồ ) Đây là nơi tập trung cơ quan đầu não và bộ đội chủ lực của ta . Thu – Đông năm 1947, giặc Pháp ồ ạt tấn công lên Việt Bắc nhằm tiêu diệt cơ quan dầu não của kháng chiến, nhưng chúng đã thất bại . Bài học hôm nay chúng ta cùng tìm hiểu vẻ chiến thắng Việt Bắc Thu- Đông 1947 . 2. Âm mưu của địch và chủ trương của ta. - Yêu cầu yêu cầu học sinh làm việc cá nhân SGK và trả lời các câu hỏi : + Sau đánh chiếm được Hà Nội và các thành phố lớn thực dân Pháp có âm mưu gì? + Vì sao chúng quyết tâm thực hiện bằng được âm mưu đó? + Trước âm mưu của thực dân Pháp , Đảng và Chính phủ ta đã có chủ trương gì ? - Giáo viên cho HS trình bày ý kiến trước lớp . - Giáo viên nhận xét - GV chốt ý chính. - Học sinh đọc SGK và tìm câu trả lời : + Sau khi dánh chiếm được các thành phố lớn, thực dân Pháp âm mưu mở cuộc tấn công với quy mô lớn lên căn cứ Việt Bắc . + Chúng quyết tâm tiêu diệt Việt Bắc vì đây là nơi tập trung cơ quan đầu não của kháng chiến và bộ đội chủ lực của ta . Néu đánh thắng chúng có thể sớm kết thúc chiến tranh xâm lược và đưa nước ta về chế độ thuộc địa . + Trung ương Đảng, dưới sự chủ trì của Chủ tịch Hồ Chí Minh đã họp và quyết định : Phải phá tan cuộc tiến công mùa đong của giặc . - Mỗi học sinh trình bày 1 ý kiến, học sinh khác theo dõi và bổ sung ý kiến để có câu trả lời hoàn chỉnh . 3. Diễn biến chiến dịch Việt Bắc thu – đông 1947 - Giáo viên yêu cầu HS làm việc theo nhóm, đọc SGK. Sau đó dựa vào lược đồ trình bày diễn biến của chiến dịch Việt Bắc Thu – Đông 1947. Giáo viên neu các câu hỏi gợi ý để học sinh dựa vào đó và xây dựng các nội dung cần trình bày về diễn biến của chiến dịch : + Quân địch tấn công lên Việt Bắc theo mấy đường ? Nêu cụ thể từng đường? + Quân ta đã tiến công, chặn đánh quân địch như thế nào? + Sau hơn một tháng tấn công lên Việt Bắc , quân địch rơi vào tình thế như thế nào? + Sau hơn 75 ngày đêm chiến đấu, quân ta thu được kết quả ra sao? - GV tổ chức cho các nhóm thi đua trình bày diễn biến của chiến dịch Việt Bắc thu-đông 1947 . - Giáo viên tuyên dương các học sinh đã tham gia thi, tuyên bố học sinh thắng cuộc . - Học sinh làm việc theo nhóm 4 . Lần lượt từng học sinh vừa chỉ trên lược đồ vừa trình bày diễn biến, các học sinh cùng nhóm nghe và góp ý cho các bạn . + Quân địch tấn công lên Việt Bắc bằng một lực lượng lớn và chia thành 3 đường * Binh đoàn nhẩy dù xuống thị xã Bắc Kạn, Chợ Mới, Chợ Đồn. * Bộ binh theo đường 4 tấn công lên đèo Bông Lau, Cao Bằng rồi lên rồi vòng xuống Bắc Kạn . * Thủy binh từ Hà Nội theo sông Hồng và sông Lô qua Đoan Hùng đánh lên Tuyên Quang . + Quân ta đánh địch cả 3 đường tiến công của chúng : * Tại thị xã Bắc Kạn, Chợ Mới, Chợ Đồn khi quân địch vừa nhẩy dù xuống đã rơi vào trận địa phục kích của quân ta . Đường 4 ta chặn đánh địch ở Đéo Bông Lau và giành thắng lợi lớn. * Trên đường thủy ta chặn đánh địch ở Đoan Hùng , tàu chiến và ca nô Pháp bị đốt cháy trên sông Lô . + Sau hơn 1 tháng bị sa lầy ở Việt Bắc , địch phải buộc phân tích rút quân. Thế nhưng đường rút quân của chúng cũng bị ta chặn đánh dữ dộitại Bình Ca, Đoan Hùng . + Sau hơn 75 ngày đêm chiến đấu ta đã tiêu diệt hơn 3.000 tên địch, bắt giam hàng trăm tên; bắn rơi 16 máy bay địch, phá hủy hàng trăm xe cơ, tàu chiến, ca nô . Ta đã đánh bại cuộc tấn công quy mô lớn của địch lên Việt Bắc , bảo vệ được cơ quan đầu não của kháng chiến . - 3 học sinh trình bày trước lớp, yêu cầu học sinh vừa trình bày vừa sử dụng mũi tên để gắn lên lược đồ chiến dịch . - Học sinh cả lớp theo dõi, sau đó bình chọn bạn trình bày đúng, hay nhất . 4. Ý nghĩa của chiến thắng Việt Bắc thu-đông 1947 - GV yêu cầu HS thảo luận theo nhóm - GV nêu câu hỏi: + Thắng lợi của chiến dịch đã tác động thế nào đến âm mưu thắng nhanh, đánh nhanh, kết thúc chiến tranh của thực dân Pháp? + Sau chiến dịch, cơ quan đầu não kháng chiến của ta ở Việt Bắc như thế nào? + Chiến dịch Việt Bắc thắng lợi chứng tỏ điều gì về sức mạnh và truyền thống của nhân dân ta? + Thắng lợi tác động thế nào đến tinh thần chiến đấu của nhân dân cả nước? - GV chốt lại ý chính. - Học sinh suy nghĩ và phát biểu ý kiến . + Thắng lợi của chiến dịch Việt Bắc thu-đông 1947 đã phá tan âm mưu đánh nhanh – Thắng nhanh kết thúc chiến tranh của thực dân Pháp, buộc chúng phải chuyển sang đánh lâu dài với ta . + Cơ quan đầu não của kháng chiến tại Việt Bắc được bảo vệ vững chắc . + Chiến dịch Việt Bắc thu-đông 1947 thắng lợi cho thấy sức mạnh của sự đoàn kết và tinh thần đấu tranh kiên cường của nhân dân ta . + Thắng lợi của chiến dịch đã cổ vũ phong trào đấu tranh của toàn dân ta . III . Củng cố – dặn dò. - Tại sao nói : Việt Bắc thu- đông 1947 là:” mồ chôn giặc Pháp” - Tổng kết giờ học, dặn dò HS về nhà trình bày lại diễn biến của chiến dịch Việt Bắc Thu – Đông 1947 trên lược đồ và chuẩn bị bài sau. - 1 học sinh nêu ý kiến , các học sinh khác bổ sung ý kiến : Trong chiến dịch Việt Bắc thu – đông 1947, giặc Pháp dùng không quân, thủy quân và bộ binh ồ ạt tấn công lên Việt Bắc hòng tiêu diệt cơ quan đầu não của ta để két thúc chiến tranh xâm lược . Nhưng tại đây, chúng đã bị ta đánh bại, giặc Pháp chét nhiều vô kể, vì thế có thể nói Việt Bắc thu đông 1947 là “ mồ chôn giặc pháp”