Giáo án môn học Lịch sử lớp 5 - Học kì I - Bình tây đại nguyên soái Trương Định

LỊCH SỬ BÌNH TÂY ĐẠI NGUYÊN SOÁI TRƯƠNG ĐỊNH š&› MỤC TIÊU: Học xong bài này, học sinh biết ; Trương Định là 1 trong những tấm gương tiêu biểu của phong trào đấu tranh chống thực dân pháp ở Nam Bộ . Với lòng yêu nước ,Trương Định đã không tuân theo lệnh Vua, kiên quyết ở lại cùng nhân dân chống Pháp xâm lược . ĐỒ DÙNG DẠY HỌC : Bản đồ hành chính Việt Nam . Hình trong Sách giáo khoa phóng to. Phiếu học tập của Học sinh . CÁC HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC : Hoạt động dạy Hoạt động học I. Kiểm tra bài cũ : Kiểm tra việc chuẩn bị học tập bộ môn. II. Bài mới 1. Giới thiệu bài : - Giáo viên nêu khái quát về hơn 80 năm chống thực dân Pháp xâm lược và đô hộ : + Năm 1802, Nguyễn Ánh lật đổ nhà Tây sơn lập ra triều Nguyễn. + Ngày 1-9-1858, thực dân Pháp nổ súng mở đầu cuộc xâm lược nước ta và từng bước xâm chiếm ,biến nước ta thành thuộc địa của chúng. Trong khi Triều đình Nhà Nguyễn từng bước đầu hàng, làm tay sai cho giặc thì nhân dân ta với lòng yêu nước nồng nàn được không ngừng đứng dậy đấu tranh chống lại thực dân Pháp , giải phóng dân tộc Trong phần đầu của môn lịch sử lớp 5 các em cùng tìm hiểu về hơn 80 năm đấu tranh oanh liệt chống lại thực dân Pháp xâm lược và đô hộ của nhân dân ta . - Giáo viên ý học sinh quan sát hình minh họa và hỏi : Tranh vẽ cảnh gì ? Em có cảm nghĩa gì về buổi lễ đã vẽ trong tranh ? - Giáo viên giới thiệu bài : Trương Định là ai ? Vì sao nhân dân ta lại dành cho ông tình cảm đặc biệt tôn kính như vậy ? Chúng ta cùng tìm hiểu qua bài học hôm nay . - Học sinh nêu ý kiến của mình : Tranh vẽ cảnh nhân dân ta đang làm lễ suy tôn Trương Định là “ Bình Tây đại nguyên soái ” . Buổi lễ rất trọng thể và cho thấy sự khâm phục, tin tưởng của nhân dân với chủ soái của mình . - Học sinh lắng nghe để xác định nhiệm vụ của tiết học . 2. Tình hình đất nước ta sau khi thực dân Pháp mở cuộc xâm lược . - Giáo viên yêu cầu học sinh làm việc các SGK và trả lời cho các câu hỏi sau : + Nhân dân Nam Kì đã làm gì khi thực dân Pháp xâm lược nước ta ? + Triều đình Nhà Nguyễn có thái độ như thế nào trước cuộc xâm lược của thực dân Pháp ? - Gọi học sinh trả lời các câu hỏi trước lớp . - Học sinh đọc SGK , suy nghĩ và tìm câu trả lời . + Nhân dân Nam Kì đã anh sũng đứng lên chống thực dân Pháp xâm lược . Nhiều cuộc khởi nghĩa đã nổ ra , tiêu biểu là các cuộc khởi nghĩa của Trương Định, Hồ Huân nghiệp, Nguyễn Hữu Huân, Võ Duy Dương, Nguyễn Trung Trực + Triều đình Nhà Nguyễn nhượng bộ, không kiên quyết chiến đấu bảo vệ đất nước . - 2 học sinh lần lượt trả lời . cả lớp theo dõi và bổ sung ý kiến . - Giáo viên vừa chỉ bản đồ vừa giảng : Ngày 1-9-1858 thực dân Pháp tấn công Đà Nẵng ( chỉ trên bài vị trí của Đà Nẵng ) mở đầu cho cuọc chiến tranh xâm lược nước ta nhưng ngay lập tức chúng bị nhân dân ta chống trả quyết liệt. Đáng chú ý nhất là phong trào kháng chiến của nhân dân dưới sự chỉ huy của Trương Định . Phong trào này đã thu được một số thắng lợi và làm thực dân Pháp hoang mang lo sợ . 3. Trương Định kiên quyết cùng nhân dân chống quân xâm lược . - Giáo viên tổ chức cho học sinh thảo luận nhóm để hoàn thành phiếu học tập sau : + Cùng đọc SGK thảo luận để trả lời các câu hỏi : Năm 1862, vua ra lệnh cho Trương Định làm gì ? Theo em, lệnh của nhà vua đúng hay sai ? Vì sao ? Khi nhận được lệnh của triều đình có điều gì làm cho Trương Định băn khoăn, suy nghĩ ? Trước những băn khoăn đó nghĩa quân và nhân dân đã làm gì ? Trương Định đã làm gì để đáp lại lòng tin yêu của nhân dân . - Giáo viên tổ chức cho học sinh báo cáo kết quả thảo luận qua từng câu hỏi trước lớp : + Cử 1 học sinh làm chủ tọa của cuộc tọa đàm. + Hướng dẫn học sinh chủ tọa dựa vào các câu hỏi đã nêu để điều kiển tọa đàm. + Giáo viên Giáo viên theo dõi học sinh làm việc và cố vấn, trọng tài khi càn thiết - Giáo viên nhận xét kết quả thảo luận nhóm và tọa đàm trước lớp của học sinh . - Giáo viên kết luận : Năm 1862 triều đình Nhà Nguyễn kí hòa ước nhường 3 tỉnh miền Đông Nam Kì cho Pháp . triều đình Nhà Nguyễn ra lệnh cho Trương Định giải tán nghĩa quân, nhưng ông kiên quyết cùng nhân dân chống lại quân xâm lược . - Học sinh hoạt động theo nhóm, đọc sách, trả lời các câu hỏi : 1) Năm 1862, giữa lúc nghĩa quân Trương Định đang thu được thắng lợi làm cho thực dân Pháp hoang mang lo sợ thì triều đình Nhà Nguyễn lại ban lệnh xuống buộc Trương Định phải giải tán nghĩa quân và đi nhận chức lãnh binh ở An Giang. Theo em lệnh của nhà vua không hợp lí vì lệnh đó thể hiện sự nhượng bộ của triều đình Nhà Nguyễn với thực dân Pháp, kẻ đang xâm lược nước ta và trái với nguyện vọng của nhân dân ta . 2) Khi nhận được lệnh của triều đình Trương Định băn khoăn, suy nghĩ: làm quan thì phải theo lệnh vua , nếu không sẽ phải chịu tội phản nghịch ; nhưng lòng dân chúng và nghĩa quân không muốn giải tán lực lượng, một lòng một dạ tiếp tục kháng chiến. 3) Nghĩa quân và dân chúng đã suy tôn ông là “ Bình Tây đại nguyên soái ”. Điều đó đã cổ vũ, động viên ông quyết tân đánh giặc . 4) Trương Định được rứt khoát phản đối mệnh lệnh của triều đình Nhà Nguyễn và quyết tâm ở lại cùng nhân dân đánh giặc . - Học sinh báo cáo kết quả thảo luận theo hướng dẫn của giáo viên . + Lớp cử một học sinh khá, mạnh dạn làm chủ tọa . + Học sinh cả lớp phát biểu ý kiến theo sự điều kiển của bạn chủ tọa . 4. Lòng biết ơn, tự hòa của nhân dân ta với “ Bình Tây đại nguyên soái ”. - Giáo viên lần lượt nêu các câu hỏi cho học sinh trả lời : + Nêu cảm nghĩ của em về “ Bình Tây đại nguyên soái ” Trương Định . + Hãy kể thêm một vài mấu chuyện về ông mà em biết ? + Nhân dân ta đã làm gì để bày tỏ lòng biết ơn và sự tự hào về ông ? - Giáo viên kết luận : Trương Định là một trong những tấm gương tiêu biẻu trong phong trào đấu tranh chống thực dân Pháp xâm lược của nhân dân Nam kì. - Học sinh suy nghĩ tìm câu trả lời và giơ tay xin phát biểu ý kiến “ + Ông là người yêu nước,dũng cảm, sẵn sàng hi sinh cho dân tộc, đất nước . Em vô cùng khâm phục ông . + Học sinh kể câu chuyện mình sưu tầm được . + Nhân dân ta đã lập đền thờ ông, ghi lại những chiến công của ông,lấy tên ông đặt cho đường phố, trường học . III.Củng cố dặn dò : - Giáo viên yêu cầu học sinh cả lớp suy nghĩ và hoàn thành sơ đồ sau : Nhân dân suy tôn ông là “ Bình Tây đại nguyên sóai ” Triều đình : Kí hòa ước với Pháp và lệnh cho ông phải giải tán lực lượng Trương Định Quyết tâm chống lệnh vua để ở lại cùng nhân dân đánh giặc - Lưu ý : Phần in nghiêng trong sơ đồ là để học sinh điền Giáo viên tổng kết tiết học , tuyên dương những học sinh tích cực tham gia hoạt động xây dựng bài . Dặn học sinh về nhà học thuộc bài và làm các bài tập tự đánh giá kết quả học ; sưu tầm các câu chuyện kể về Nguyễn Trường Tộ .