Giáo án Mĩ thuật Lớp 5 - Năm học 2007-2008 - Võ Thị Hồng (Bản chuẩn)

ng ­¬ng. Thêi k× nµy «ng ®· giíi thiÖu mét sè t¸c phÈm vÎ t¹i khu V nh­: Du kÝch tËp b¾n, Lµm kiÕp lõu ®¹n, Cuéc häp,... b»ng chÊt liÖu mµu bét víi bót ph¸p vµ c¸ch nh×n m¹nh b¹o, chÊt mµu trong trÎo. ¤ng cßn tham gia s¸ng t¸c nhiÒu tranh cæ ®éng, vÏ mÉu tiÕn phiÕu vµ giÊy b¹c (tiÒn). ¤ng ®­îc ®ång chÝ Ph¹m V¨n §ång (lµ ®¹i diÖn trung ­¬ng ë Nam Trung Bé lóc bÊy giê ) ghi nhËn lµ “ChiÕn sÜ tiªn phong trªn mÆt trËn v¨n ho¸”. N¨m 1945, khi hoµ b×nh lËp l¹i, NguyÔn §ç Cung míi cã ®iÒu kiÖn s¸ng t¸c nh÷ng t¸c phÈm cì lín. ¤ng lÊy h×nh t­îng ng­êi c«ng nh©n lµ ®èi t­îng ph¶n ¸nh trong c¸c t¸c phÈm cña m×nh nh­: Häc hái lÉn nhau (1960), C«ng nh©n c¬ khÝ (1962). N¨m 1976 NguyÔn §ç Cung hoµn thµnh bøc s¬n dÇu Tan ca, mêi chÞ em ®i häp ®Ó thi thî giái. §©y lµ mét trong nh÷ng t¸c phÈm ®Ñp vµ tiªu biÓu trong sù nghiÖp s¸ng t¸c cña «ng. T¸c phÈm nµy ®¹t ®­îc gi¶i nhÊt trong triÔn l·m MÜ thuËt toµn quèc n¨m 1976 vµ ®­îc l­u gi÷ l¹o t¹i b¶o tµng MÜ thuËt ViÖt Nam. Ngoµi ra, «ng cßn s¸ng t¸c mét sè ch©n dung B¸c Hå b»ng s¬n dÇu vµ kh¾c gç. NguyÔn §ç Cung cßn lµ mét nhµ nghiªn cøu nghÖ thuËt. ¤ng cã nhiÒu bµi viÕt vÒ nghÖ thuËt ph­¬ng §«ng vµ ph­¬ng T©y, ®Æc biªtk lµ MÜ thuËt cæ ViÖt Nam. ¤ng lµ ViÖn tr­ëng ®Çu tiªn cña ViÖn nghiªn cøu MÜ thuËt, ®ång thêi còng lµ ng­êi cã c«ng ®Çu trong viÖc x©y dùng b¶o tµng MÜ thuËtViÖt Nam. GÇn n÷a thÕ kØ lao ®éng nghÖ thuËt truyÒn thèng d©n téc. ¤ng lµ ®¹i biÓu Quèc héi kho¸ I cña n­íc ViÖt Nam D©n chñ Céng hoµ. NguyÔn §ç Cung mÊt ngµy 22 th¸ng 9 n¨m 1977 t¹i Hµ Néi, h­ëng thä 65 tuæi. ¤ng ®­îc tÆng th­ëng Hu©n ch­¬ng kh¸ng chiÕn h¹ng Ba, Hu©n ch­¬ng Lao ®éng h¹ng NhÊt. N¨m 1996, «ng ®­îc Nhµ n­íc tÆng gi¶i th­ëng Hå ChÝ Minh vÒ V¨n häc NghÖ thuËt. Bµi 18: VÏ trang trÝ TRang trÝ h×nh ch÷ nhËt I - Môc tiªu - HS hiÓu ®­îc sù gièng vµ kh¸c nhau gi÷a trang trÝ h×nh ch÷ nhËt vµ trang trÝ h×nh vu«ng, h×nh trßn. - HS biÕt c¸ch trang trÝ vµ trang trÝ ®­îc h×nh ch÷ nhËt . - HS c¶m nhËn ®­îc vÏ ®Ñp cña c¸c ®å vËt d¹ng h×nh ch÷ nhËt cã trang trÝ . II - ChuÈn bÞ - H×nh gîi ý c¸ch vÏ. - Mét sè bµi trang trÝ h×nh ch÷ nhËt, h×nh vu«ng, h×nh trßn ®Ó so s¸nh ; mét sè h×nh ¶nh hay mét vµi ®å vËt d¹ng h×nh ch÷ nhËt cã trang trÝ: C¸i khay, tÊm th¶m, chiÕc kh¨n,... - Mét sè bµi trang trÝ h×nh ch÷ nhËt cña HS líp tr­íc (nÕu cã). - GiÊy vÏ hoÆc vë thùc hµnh. - Bót ch×, th­íc kÎ, tÈy, mµu vÏ. III - C¸c ho¹t ®éng d¹y - häc chñ yÕu Giíi thiÖu bµi GV lùa chän c¸ch giíi thiÖu bµi sao cho hÊp dÉn vµ phï hîp víi néi dung. Ho¹t ®éng 1: Quan s¸t, nhËn xÐt GV giíi thiÖu mét sè bµi trang trÝ h×nh vu«ng, h×nh trßn, h×nh ch÷ nhËt vµ gîi ý ®Ó HS thÊy ®­îc sù gièng vµ kh¸c nhau cña ba d¹ng bµi . - Gièng nhau + H×nh m¶ng chÝnh ë gi÷a, ®­îc vÏ to, ho¹ tiÕt, mµu s¾c th­êng ®­îc s¾p xÕp ®èi xøng qua c¸c trôc. + Trang trÝ mét sè ®å vËt d¹ng h×nh ch÷ nhËt còng kh«ng kh¸c biÖt nhiÒu so víi trang trÝ h×nh vu«ng, h×nh trßn. + Mµu s¾c cã ®Ëm, cã nh¹t lµm râ träng t©m. - Cã nhiÒu c¸ch trang trÝ h×nh ch÷ nhËt: M¶ng h×nh ë gi÷a cã thÓ lµ h×nh vu«ng, h×nh thoi, h×nh bÇu dôc («van),... ; Bèn gãc cã thÓ lµ m¶ng h×nh vu«ng hoÆc tam gi¸c , .... ; Xung quanh cã thÓ lµ ®­êng diÒm hoÆc mét sè ho¹ tiÕt phô... Ho¹t ®éng 2: C¸ch trang trÝ - VÏ h×nh ch÷ nhËt c©n ®èi víi khæ giÊy . - KÎ trôc, t×m vµ s¾p xÕp c¸c h×nh m¶ng: Cã m¶ng to, m¶ng nhá (H1a,b). - Dùa vµo h×nh d¸ng cña c¸c m¶ng, t×m vµ vÏ ho¹ tiÕt cho phï hîp (H. 1c) - VÏ mµu theo ý thÝch, cã ®Ëm nh¹t thay ®æi gi÷a mµu nÒn vµ mµu ho¹ tiÕt (nªn dïng tõ 4 ®Õn 5 mµu ; c¸c ho¹ tiÕt gièng nhau vÏ cïng mét mµu, cïng ®é ®Ëm nh¹t). Ho¹t ®éng 3: Thùc hµnh - GV quan s¸t chung, gîi ý HS: + KÎ trôc. + T×m h×nh m¶ng: M¶ng chÝnh lín vµ c¸c m¶ng phô nhá h¬n. Chó ý ®Õn kho¶ng chèng gi÷a c¸c m¶ng (HS th­êng vÏ m¶ng chÝnh nhá vµ c¸c kho¶ng trèng réng nªn bµi trang trÝ kh«ng cã träng t©m, h×nh m¶ng rêi r¹c,...). + T×m ho¹ tiÕt vµ vÏ ho¹ tiÕt vµo c¸c m¶ng ®èi xøng qua trôc. - GV gîi ý cô thÓ h¬n víi nh÷ng HS cßn lóng tóng vµ ®éng viªn nh÷ng HS cã kh¶ n¨ng ®Ó c¸c em tù tin ph¸t huy ®­îc tÝnh s¸ng t¹o. Ho¹t ®éng 4: NhËn xÐt, ®¸nh gi¸ - GV cïng HS lùa chän mét sè bµi vµ gîi ý ®Ó HS nhËn xÐt, xÕp lo¹i: + Bµi hoµn thµnh + bµi ch­a hoµn thµnh + Bµi ®Ñp, ch­a ®Ñp v× sao? - GV bæ sung nhËn xÐt, ®iÒu chØnh xÕp lo¹i vµ ®éng viªn chung c¶ líp . DÆn dß S­u tÇm tranh ¶nh vÒ ngµy TÕt, lÔ héi vµ mïa xu©n ë s¸ch b¸o. Bµi 19: VÏ tranh §Ò tµi ngµy tÕt, lÔ héi vµ mïa xu©n I - Môc tiªu - Häc sinh biÕt c¸ch t×m vµ s¾p xÕp h×nh ¶nh chÝnh, phô trong tranh. - HS vÏ ®­îc tranh vÒ ngµy tÕt, lÔ héi vµ mïa xu©n ë quª h­¬ng. - HS thªm yªu quª h­¬ng, ®Êt n­íc. II - chuÈn bÞ - S­u tÇm mét sè tranh ¶nh vÒ ngµy tÕt, lÔ héi vµ mïa xu©n - Mét sè bµi vÏ cña HS líp tr­íc vÒ ®Ò tµi nµy - Tranh vÒ ngµy tÕt, lÔ héi mïa xu©n ë bé §DDH - S­u tÇm tranh ¶nh vÒ ngµy TÕt, lÔ héi vµ mïa xu©n. - GiÊy vÏ hoÆc vë thùc hµnh - Bót ch×, tÈy, mµu vÏ. III - C¸c ho¹t ®éng d¹y - häc chñ yÕu Giíi thiÖu bµi GV lùa chän c¸ch giíi thiÖu bµi sao cho hÊp dÉn vµ phï hîp víi néi dung. Ho¹t ®éng 1: Quan s¸t, nhËn xÐt GV giíi thiÖu tranh ¶nh vÒ ngµy TÕt, lÔ héi vµ mïa xu©n ®Ó HS nhí l¹i: + Kh«ng khÝ cña ngµy TÕt, lÔ héi vµ mïa xu©n. + Nh÷ng ho¹t ®éng trong ngµy TÕt, lÔ héi vµ mïa xu©n. + Nh÷ng h×nh ¶nh , mµu s¾c trong ngµy TÕt, lÔ héi vµ mïa xu©n. Ho¹t ®éng 2: c¸ch vÏ tranh + C¶nh v­ên hoa, c«ng viªn, chî hoa ngµy tÕt. + ChuÈn bÞ cho ngµy tÕt: Trang trÝ nhµ cöa, gãi b¸nh ch­ng,... + Nh÷ng ho¹t ®éng trong dÞp tÕt: Chóc tÕt «ng bµ, cha mÑ, ®i lÔ chïa,... + Nh÷ng ho¹t ®éng trong c¸c dÞp lÔ héi nh­: TÕ lÔ, r­íc rång, móa l©n, ®Êu vËt, chäi gµ, chäi tr©u, ®ua thuyÒn, h¸t d©n ca,... - GV cho HS nhËn xÐt mét sè bøc tranh ®Ó c¸c em nhËn ra c¸ch vÏ: + VÏ c¸c h×nh ¶nh chÝnh cña ngµy tÕt, lÔ héi vµ mïa xu©n. + VÏ c¸c h×nh ¶nh phô cho tranh thªm sinh ®éng ) ®×nh chïa, c©y cèi, cê hoa,...). + VÏ mµu t­¬i s¸ng rùc rì (mµu cña h×nh vÏ cã ®Ëm, cã nh¹t). Ho¹t ®éng 3: Thùc hµnh - Cã thÓ cho mét vµi HS vÏ trªn b¶ng hoÆc vÏ theo nhãm ë giÊy khæ lín. - GV nh¾c HS + VÏ h×nh ng­êi, c¶nh vËt sao cho hîp lÝ, vÏ ®­îc c¸c d¸ng ho¹t ®éng . + KhuyÕn khÝch vÏ mµu t­¬i s¸ng , rùc rì thÓ hiÖn ®­îc kh«ng khÝ vui t­¬i phï hîp víi néi dung ®Ò tµi. - HS chän néi dung vµ vÏ tranh nh­ ®· h­íng dÉn. Ho¹t ®éng 4: NhËn xÐt, ®¸nh gi¸ - GV cïng HS chän mét sè bµi vÏ ®Ñp vµ ch­a ®Ñp ®Ó nhËn xÐt vÒ: + C¸ch chän vµ s¾p xÕp c¸c h×nh ¶nh (râ néi dung ®Ò tµi). + C¸ch vÏ h×nh (hîp lÝ, sinh ®éng). + Mµu s¾c (hµi hoµ, thÓ hiÖn ®­îc kh«ng khÝ cña ngµy ngµy TÕt, lÔ héi vµ mïa xu©n). - HS nhËn xÐt, xÕp lo¹i theo c¶m nhËn riªng. - GV tæng kÕt, cã thÓ chän mét sè bµi vÏ ®Ñp lµm §DDH. DÆn dß Quan s¸t c¸c ®å vËt vµhoa qu¶. Bµi 20: VÏ theo mÉu mÉu vÏ cã hai hoÆc ba vËt mÉu I - Môc tiªu - HS biÕt quan s¸t, so s¸nh ®Ó t×m ra tØ lÖ, ®Æc ®iÓm riªng vµ ph©n biÖt ®­îc c¸c ®é ®Ëm nh¹t chÝnh cña mÉu. - HS vÏ ®­îc h×nh gÇn gièng mÉu, cã bè côc c©n ®èi víi tê giÊy. - HS c¶m nhËn ®­îc vÎ ®Ñp cña h×nh vµ ®é ®Ëm nh¹t ë mÉu vÏ, ë bµi vÏ. II - chuÈn bÞ III - C¸c ho¹t ®éng d¹y - häc chñ yÕu Giíi thiÖu bµi: ThuyÕt tr×nh Ho¹t ®éng 1: Quan s¸t, nhËn xÐt GV cïng HS bµy mÉu ®Ó c¸c em trao ®æi, lùa chän ®Æt mÉu còng nh­ c¸ch ®Æt mÉu vÏ råi h­íng dÉn HS quan s¸t, nhËn xÐt vÒ: + TØ lÖ chung cña mÉu (chiÒu ngang, chiÒu cao). + VÞ trÝ cña c¸c vËt mÉu . (vËt mÉu nµo ë phÝa tr­íc? vËt mÉu nµo ë phÝa sau?) + H×nh d¸ng, mµu s¾c, ®Æc ®iÓm,... cña lä vµ qu¶. + So s¸nh tØ lÖ gi÷a c¸c vËt mÉu. + So s¸nh tØ lÖ gi÷a c¸c bé phËn cña tõng vËt mÉu: MiÖng, cæ, th©n, ®¸y... Ho¹t ®éng 2: C¸ch vÏ + H×nh vÏ qu¸ nhá (H.2a) hoÆc qóa to (H.2b) so víi tê giÊy. + H×nh vÏ kh«ng c©n ®èi víi tê giÊy (H.2c) vµ h×nh vÏ c©n ®èi víi tê giÊy (H.2d). + Ph¸c khung h×nh chung cña mÉu vµ khung h×nh riªng cña tõng vËt mÉu. + VÏ ®­êng trôc (cña lä. b×nh, chai,...). + T×m tØ lÖ bé phËn cña c¸c vËt mÉu, vÏ ph¸c h×nh dang chung cña mÉu b»ng ®­êng th¼ng. + VÏ nÐt chi tiÕt va ®iÒu chØnh nÐt vÏ cho ®óng h×nh. Ho¹t ®éng 3: Thùc hµnh - GV dùa vµo t×nh h×nh thùc tÕ cña häc tËp cña líp ®Ó tæ chøc ho¹t ®éng thùc hµnh cho phï hîp. VÝ dô: + HS lµm bµi c¸ nh©n vµo vë thùc hµnh hoÆc giÊy vÏ. +Nh÷ng n¬i cã ®iÒu kiÖn nªn bµy mét sè mÉu cho HS vÏ theo nhãm. Cã thÓ cã mét vµi nhãm HS vÏ trªn b¶ng. Ho¹t ®éng 4: NhËn xÐt, ®¸nh gi¸ - GV cïng HS lùa chÞn mét sè bµi hoµn thµnh ë nh÷ng møc ®é kh¸c nhau vµ gîi ý c¸c em nhËn xÐt vÒ: + Bè côc. + H×nh vÏ. + §Ëm nh¹t,... - HS nhËn xÐt, ®¸nh gi¸ vµ xÕp lo¹i theo c¶m nhËn riªng. - GV bæ sung, cïng HS xÕp lo¹i vµ DÆn dß - S­u tÇm mét sè bµi nÆn cña c¸c b¹n líp tr­íc (nÕu cã). - ChuÈn bÞ ®Êt nÆn cho bµi häc sau. Bµi 21: TËp nÆn t¹o d¸ng §Ò tµi tù chän I - Môc tiªu - HS cã kh¶ n¨ng quan s¸t, biÕt c¸ch nÆn c¸c h×nh khèi. - HS nÆn ®­îc h×nh ng­êi, ®å vËt, con vËt,... t¹o d¸ng theo ý thÝch. II - ChuÈn bÞ - §Êt nÆn vµ dông cô ®Ó nÆn. - §Êt nÆn hoÆc mét sè vËt liÖu nÆn t¹o d¸ng hay giÊy mµu, hå d¸n, kÐo, ®Ó thùc hµnh xÐ d¸n. III – c¸c ho¹t ®éng d¹y- häc chñ yÕu Giíi thiÖu bµi GV lùa chän c¸ch giíi thiÖu bµi sao hÊp dÉn vµ phï hîp víi néi dung. Ho¹t ®éng 1: Quan s¸t, nhËn xÐt - GV giíi thiÖu c¸c h×nh minh ho¹ ë SGK, SGV, bé §DDH ®Ó HS thÊy sù phong phó vÒ h×nh thøc vµ ý nghÜa h×nh nÆng. Ho¹t ®éng 2: C¸ch nÆn VÝ dô: + NÆn tõng bé phËn råi ghÐp, dÝnh l¹i. + NÆn tõ mét thái ®Êt thµnh c¸c bé phËn chÝnh, sau ®ã nÆn thªm c¸c chi tiÕt. + T¹o d¸ng cho sinh ®éng. - GV cho HS quan s¸t c¸c b­íc nÆn ë h×nh gîi ý trong SGK vµ ph©n tÝch ®Ó c¸c em biÕt c¸ch nÆnvµ x¾p xÕp theo ®Ò tµi. - H­íng dÊn HS xÐ d¸n b»ng giÊy mµu nÕu kh«ng cã ®Êt nÆn. Ho¹t ®éng 3: Thùc hµnh - Cho HS chän ®Þnh nÆn ( ng­êi, con vËt, c©y, qu¶ ) - NÆn theo c¸ nh©n ( hoÆc theo nhãm ) - GV gîi ý, bæ sung cho tõng HS ( nhãm) vÒ c¸ch t¹o d¸ng ®Ó c¸c em hoµn thµnh bµi tËp Ho¹t ®éng 4 : NhËn xÐt, ®¸nh gi¸ - C¸c nhãm vµ c¸ nh©n bµy bµi nÆn trªn bµn, GV gîi ý HS nhËn xÐt, xÕp lo¹i : + H×nh nÆn ( Cã ®Æc ®iÓm g× ? ) + T¹o d¸ng ( Cã sinh ®éng kh«ng ?) _ GV nhËn xÐt bµi häc, khen ngîi nh÷ng HS cã bµi ®Ñp. DÆn dß: ChuÈn bÞ bµi cho tiÕt sau, s­u tÇm c¸c kiÓu ch÷ in hoa nÐt thanh, nÐt ®Ëm.