Giáo án Lịch sử Lớp 9 - Tiết 39, Bài 28: Xây dựng chủ nghĩa xã hội ở miền bắc, đấu tranh chống đế quốc Mĩ và chính quyền Sài gòn ở Miền nam (1954-1965) (Tiết 3) - Năm học 2013-2014 - Nguyễn Quỳnh Thư

Tuần: 30 Ngày soạn: 20 / 03 / 2014 Tiết: 39 Ngày dạy: 24 / 03 / 2014 BÀI 28: XÂY DỰNG CHỦ NGHĨA XÃ HỘI Ở MIỀN BẮC, ĐẤU TRANH CHỐNG ĐẾ QUỐC MĨ VÀ CHÍNH QUYỀN SÀI GÒN Ở MIỀN NAM (1954-1965) ( TIẾT 3) I. MỤC TIÊU 1. Kiến thức: giúp học sinh nắm được: - Kế hoạch 5 năm lần thứ nhất (1961-1965) là kế hoạch đầu tiên xây dựng cơ sở vật chất cho CNXH. - Những âm mưu và thủ đoạn của Mỹ trong: “chiến tranh đặc biệt”. - Những thắng lợi của quân và dân ta trong chiến đấu chống chiến lược “chiến tranh đặc biệt” của đế quốc Mĩ (1961-1965). - Giải thích khái niệm “chiến tranh đặc biệt” . 2. Thái độ - Giáo dục học sinh lòng yêu nước, khâm phục tinh thần chiến đấu và độc lập dân tộc của những chiến sỹ cách mạng và đồng bào Miền Nam kiên trung bất khuất. - Tin tưởng ở sự lãnh đạo của Đảng. 3. Kỹ năng: - Rèn luyện cho học sinh kỹ năng phân tích tổng hợp, nhận định, đánh giá các sự kiện lịch sử và sử dụng các tranh ảnh lịch sử. II. CHUẨN BỊ 1. Giáo viên: - Tranh ảnh lịch sử về chiến tranh đặc biệt. 2. Học sinh: vở ghi, Sgk III. TIẾN TRÌNH DẠY HỌC 1. Kiểm tra bài cũ: ? Trình bày hoàn cảnh, diễn biến, kết quả, ý nghĩa của phong trào “Đồng khởi” (1959-1960) 2. Giới thiệu bài mới: Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ III của Đảng (9/1960) đã đề ra nhiệm vụ cho hai miền Nam - Bắc: Miền Bắc tiến hành cách mạng XHCN, miền Nam đẩy mạnh cách mạng dân tộc dân chủ nhân dân, thực hiện hòa bình thống nhất nước nhà. Để thấy rõ việc thực hiện nhiệm vụ của hai miền, tiết học hôm nay 3. Bài mới: HOẠT ĐỘNG CỦA GIÁO VIÊN – HỌC SINH Hoạt động 1: Tìm hiểu Miền bắc xây dựng bước đầu cơ sở vật chất kỹ thuật GV: Khái quát lại nội dung của Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ III. ? Nhiệm vụ, mục tiêu của kế hoạch 5 năm lần 1 (1961-1965) là gì. - Đây là kế hoạch dài hạn đầu tiên, lấy XDCNXH làm trọng tâm. - Nhiệm vụ, mục tiêu của kế hoạch: đẩy mạnh cải tạo XHCN, xây dựng bước đầu cơ sở vật chất cho chủ nghĩa xã hội. - Cải thiện đời sống vật chất, văn hóa của ND, củng cố quốc phòng, tăng cường trật tự an ninh xã hội. ? Để thực hiện được kế hoạch dài hạn trên , nhà nước đó có những chủ trương, biện pháp nào. - Tăng cường vốn đầu tư gấp 3 lần khôi phục kinh tế. ? Trong công nghiệp đó đạt được thành tựu gì. ? Tại sao nhà nước lại chủ trương ưu tiên phát triển công nghiệp nặng. - Bởi sau chiến tranh nền kinh tế của ta là nền kinh tế nhỏ bộ, lạc hậu => để phát triển nền kinh tế một cách nhanh chóng phải có sự đầu tư vào phát triển công nghiệp nặng. ? Trong nông nghiệp chúng ta đó đạt được những gì. + Nông nghiệp được coi là cơ sở của công nghiệp. + Nhà nước ưu tiên phát triển các ngành, lâm trường quốc doanh. + Nông dân áp dụng khoa học kỹ thuật vào sản xuất, tiến hành cơ giới hoá, thuỷ lợi hoá. + Nhiều hợp tác xã đạt 5 tấn trên 1ha. + Trên 90 % số hộ nông dân vào hợp tác xã. ? Trình bày những thành tựu về thương nghiệp. ? Trong giao thông vận tải chúng ta đã đạt được những thành tựu gì. ? Những thành tựu VH, GD, YT thời kỳ này đạt được như thế nào. + VH chú trọng xây dựng con người mới. + GD và YT tăng nhanh đáp ứng nhu cầu XDCNXH Miền Bắc và chi viện cho Miền Nam. ? Những thành tựu to lớn của kế hoạch 5 năm (1961-1965) có tác dụng như thế nào đối với sự nghiệp cách mạng cả nước. - GV lấy dẫn chứng (sgk-tr 138) chứng minh về sự chi viện của Miền Bắc cho Miền Nam. - GV trích đọc lời CT. HCM khẳng định trong hội nghị chính trị đặc biệt (3/1964) “trong 10 năm qua Miền Bắc đó tiến những bước dài chưa từng thấy trong lịch sử dân tộc đất nước xã hội và con người đều đổi mới” * GV lưu ý: Bên cạnh những thành tựu đạt được, miền Bắc gặp không ít khó khăn do sai lầm về tư tưởng chủ quan do nóng vội, duy ý chí, tức là làm theo ý muốn không xuất phát từ khả năng thực tế của ta. Hoạt động 2: Tìm hiểu Miền Nam chiến đấu chống chiến lược “chiến tranh đặc biệt” của Mĩ (1961-1965) ? Đế quốc Mỹ đề ra chiến lược chiến tranh đặc biệt ở Miền Nam trong hoàn cảnh nào. - GV phân tích chiến tranh đặc biệt 1961-1965 là một trong ba chiến lược chiến tranh đặc biệt, cục bộ tổng hợp trong chiến lược toàn cầu phản ứng linh hoạt. - GV giải thích khái niệm Chiến tranh đặc biệt: là hình thức chiến tranh xâm lược kiểu mới của Mĩ, được tiến hành bằng quân đội tay sai do cố vấn Mĩ chỉ huy, dựa vào vũ khí Mĩ trang bị kỹ thuật phương tiện chiến tranh Mĩ à nhằm chống lại nhân dân ta, phục vụ lợi ích của Mĩ. ? Cho biết âm mưu chiến lược chiến tranh đặc biệt của Mĩ. ? Đế quốc Mĩ đó thực hiện chiến lược chiến tranh đặc biệt ở Miền Nam như thế nào. - GV giải thích thuật ngữ “trực thăng vận”; “thiết xa vận” (sgk - tr 189) - GV giới thiệu H 63: đế quốc Mĩ dùng chiến thuật “trực thăng vận” ở Miền Nam. - GV giải thích thuật ngữ “ấp chiến lược”- một kiểu trại tập trung của Mĩ ở Miền Nam Việt Nam tại những vùng do chúng kiểm soát từ 1954-1975 à chính sách này được coi là xương sống của chiến tranh đặc biệt. - Tăng cường lực lượng ngụy quân - Sử dụng chiến thuật “trực thăng vận” và “thiết xa vận” do cố vấn Mỹ chỉ huy. ? Em có nhận xét gì về “chiến lược chiến tranh đặc biệt” của Mỹ. Hình thức “chiến lược chiến tranh đặc biệt của Mĩ” khác với kiểu chiến tranh xâm lược trước kia của Pháp (trực tiếp đem quân đến xâm lược, cử người đến cai trị nước ta) à Nhân dân oán thù Mỹ ít mà oán thù Ngụy nhiều. ? Chủ trương của ta trong cuộc chiến đấu chống chiến lược chiến tranh đặc biệt của Mỹ như thế nào. => Làm lung lay từng bước 3 chỗ dựa của chiến lược “chiến tranh đặc biệt” và chiến tranh xâm lược thực dân kiểu mới của Mỹ + Nguỵ quân, nguỵ quyền (công cụ) + Ấp chiến lược (xương sống) + Đô thị (hậu cứ) ? Nêu những thắng lợi quân sự của ta trong chiến lược “chiến tranh đặc biệt” 1961-1965. - “Ấp Bắc” là một ấp nhỏ thuộc huyện Cai Lậy, tỉnh Mỹ Tho. - Giáo viên giới thiệu hình 64: Phá ấp “chiến lược” khiêng nhà về làng cũ. ? Chiến thắng Ấp Bắc có ý nghĩa gì (Lần đầu tiên với số quân ít hơn địch 10 lần, nhưng ta đó thắng lợi. chiến thắng khẳng định: quân và dân Miền Nam hoàn toàn có khả năng đánh thắng “chiến tranh đặc biệt” của đế quốc Mĩ về mặt quân sự) ? Trong đấu tranh chính trị đó giành được những thắng lợi gì. ? Tình hình trong chiến trường Miền Nam cuối 1964 đầu 1965 có những chuyển biến nào ? Với những thắng lợi trên mặt trận quân sự, chính trị (từ 1962 -> 1965) có tác dụng gì => Chiến lược “chiến tranh đặc biệt” bị phá sản hoàn toàn. NỘI DUNG CƠ BẢN IV. Miền bắc xây dựng bước đầu cơ sở vật chất kỹ thuật 2. Miền Bắc thực hiện kế hoạch nhà nước 5 năm (1961-1965) a. Mục tiêu - Tạo dựng bước đầu cơ sở vật chất của CNXH. b. Thành tựu - Công nghiệp: Ưu tiên đầu tư vốn xây dựng khu công nghiệp và nhà máy mới : gang thép Thái Nguyên, nhiệt điện Uông Bí, thủy điện Thác Bà. - Nông nghiệp: Phát triển nông lâm trường, hợp tác xã bậc cao, công trình thủy lợi, áp dụmg thành tựu kĩ thuật => năng xuất tăng cao. - Thương nghiệp: Quốc doanh được ưu tiên phát triển. - GTVT: Đường sắt, đường bộ, đường biển, đường hàng không được củng cố. - Văn hóa giáo dục, y tế phát triển và mở rộng c. Tác dụng => Miền Bắc được củng cố và lớn mạnh Có khả năng tự vệ và làm tròn nghĩa vụ hậu phương chi viện cho miền Nam IV. Miền Nam chiến đấu chống chiến lược “chiến tranh đặc biệt” của Mĩ (1961-1965) 1. Chiến lược “chiến tranh đặc biệt của Mỹ ở Miền Nam. a. Hoàn cảnh - Sau thất bại phong trào “Đồng khởi” Mĩ thực hiện chiến lược “chiến tranh đặc biệt” ở miền Nam. b. Âm mưu và thủ đoạn - Âm mưu : Chiến tranh đặc biệt: là hình thức chiến tranh xâm lược thực dân kiểu mới của Mĩ, được tiến hành bằng quân đội tay sai do cố vấn Mĩ chỉ huy, dựa vào vũ khí Mĩ trang bị kỹ thuật phương tiện chiến tranh Mĩ - Thủ đoạn : thực hiện những cuộc càn quét để tiêu diệt cách mạng Miền Nam - Dồn dân, lập “ấp chiến lược” -> bình định Miền Nam - Tăng cường bắn phá miền bắc, phong tỏa biên giới, vùng biển -> ngăn chặn chi viện miền Bắc cho miền Nam. 2. Chiến đấu chống chiến lược “chiến tranh đặc biệt” của Mỹ. a. Chủ trương của ta. - Ta và địch đấu tranh giằng co giữa phá và lập ấp chiến lược b. Thắng lợi của ta - Thắng lợi quân sự: + 02/01/1963 chiến thắng Ấp Bắc (Mỹ Tho) -> khẳng định ta có khả năng đánh bại chiến lược “chiến tranh đặc biệt” của Mĩ. -> Khắp miền Nam dấy lên phong trào “thi đua Ấp Bắc, giết giặc lập công” sôi nổi - Thắng lợi chính trị: + 8/5/1963, 2 vạn thăng ni, phật tử Huế biểu tình. + 11/6/1963 hoà thượng Thích Quang Đức tự thiêu để phản đối chính quyền Diệm + 1/11/1963 đảo chính lật đổ anh em Diệm - Nhu - Cuối 1964 - đầu 1965 với các chiến thắng Bình Giã ( Bà Rịa), Ba Gia (Quảng Ngãi) ... trên khắp miền Nam => Chiến lược “chiến tranh đặc biệt”của Mỹ bị phá sản. 4. Củng cố *Bài tập Thủ đoạn tiến hành chiến tranh đặc biệt của Mỹ như thế nào. Khoanh tròn vào câu trả lời mà em cho la đúng A - Càn quét, tiêu diệt lực lượng cách mạng B - Lập “ấp chiến lược” C - Hoạt động phá hoại Miền Bắc D - Phong toả biên giới, vùng biển E - Sử dụng chiến thuật “trực thăng vận” và “thiết xa vận” 5. Hướng dẫn học tập ở nhà - Về nhà học bài cũ - Phân tích, nhận xét, đánh giá các sự kiện trong bài. - Bài tập : 2,3 (sgk - 141) - Đọc và chuẩn bị trước nội dung bài mới : Bài 29 (tiết 1) IV. RÚT KINH NGHIỆM: .......................................................................................................................................................................................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................................................................................................................................................................................