Giáo án Lịch sử Lớp 9 - Tiết 29, Bài 25: Những năm đầu của cuộc kháng chiến toàn quốc chống thực dân Pháp (1946-1950) (Tiết 2) - Năm học 2013-2014 - Nguyễn Quỳnh Thư

TUẦN : 25 Ngày soạn: 14 / 02 / 2014 TIẾT : 29 Ngày dạy : 17 / 02 / 2014 BÀI 25: NHỮNG NĂM ĐẦU CỦA CUỘC KHÁNG CHIẾN TOÀN QUỐC CHỐNG THỰC DÂN PHÁP (1946 - 1950) (Tiết 2) I. MỤC TIÊU : 1. Kiến thức: Cung cấp cho học sinh những hiểu biết về: - Âm mưu , diễn biến, kết quả , ý nghĩa của cuộc tiến công lên Việt Bắc của thực dân Pháp - Sau chiến thắng Việt Bắc thu – đông năm 1947 ta đã đẩy mạnh cuộc kháng chiến toàn dân, toàn diện 2. Thái độ: - Bồi dưỡng học sinh lòng yêu nước, tinh thần cách mạng, niềm tin vào sự lãnh đạo của Đảng, lòng tự hào dân tộc. 3. Kĩ năng: - Rèn luyện kỹ năng sử dụng bản đồ các chiến dịch và các trận đánh. - Rèn luyện kĩ năng phân tích, nhận định, đánh giá những hoạt động của địch và ta trong giai đoạn đầu của cuộc kháng chiến. II. CHUẨN BỊ: 1. Giáo viên: - Lược đồ chiến dịch Việt Bắc Thu Đông 1947. 2. Học sinh: - Học bài cũ, chuẩn bị bài mới. III. TIẾN TRÌNH DẠY HỌC 1. Kiểm tra bài cũ: ? Cho biết đường lối kháng chiến chống TDP của ta? Tại sao nói cuộc kháng chiến chống Pháp của nhân dân ta là chính nghĩa và có tính nhân dân. 2. Giới thiệu bài mới: Cuộc kháng chiến toàn quốc chống thực dân Pháp bùng nổ ngày 19/12/1946, mở đầu bằng cuộc chiến đấu ở Hà Nội. Sau đó ta đã mở chiến dịch Việt Bắc thu đông, đẩy mạnh cuộc kháng chiến toàn dân, toàn diện như thế nào chúng ta cùng tìm hiểu trong bài hôm nay 3. Bài mới: HOẠT ĐỘNG GIÁO VIÊN – HỌC SINH NỘI DUNG CẦN ĐẠT Hoạt động 1: Tìm hiểu Chiến dịch Việt Bắc Thu Đông năm 1947. Khi cuộc kháng chiến chống TDP bùng nổ (19/12/1946) HCM cùng trung ương Đảng đã quyết định: Các cơ quan Trung Ương Đảng, chính phủ, mặt trận rời thủ đô HN lần lượt lên tới căn cứ địa Việt Bắc. ? Thực dân Pháp có âm mưu gì trước khi tấn công Việt Bắc. - Thực hiện chiến lược "Đánh nhanh, thắng nhanh" - 3/1947 Pháp cử Bô-la-éc làm cao uỷ Pháp ở Đông Dương-> lập ra Mặt trận quốc gia thống nhất, tiến tới thành lập một chính phủ bù nhìn Trung ương. GV: Cùng lúc đó TDP huy động 12.000 quân tinh nhuệ và hầu hết máy bay ở Đông Dương, chia 3 cánh mở cuộc tấn công căn cứ địa Việt Bắc. - GV: treo bản đồ CDVB Thu Đông 1947. ? Theo em mục tiêu tấn công lên Việt Bắc của TDP là gì. (đạt được âm mưu ) ? Để thực hiện âm mưu đó TDP có hành động gì. - Giáo viên dùng lược đồ chiến dịch Việt Bắc Thu- Đông 1947 để giới thiệu hành động của TDP. (Phần chữ in nhỏ sgk - 106,107) "Ngày 17/10/1947 --> căn cứ địa Việt Bắc". ? Em có nhận xét, đánh giá gì về sự tiến công căn cứ địa Việt Bắc của Pháp. ? Trước âm mưu và hành động của TDP quân ta đã chiến đấu bảo vệ căn cứ địa Việt Bắc như thế nào. * Giáo viên thuật diễn biến (sgk -107,108) - Trước sự tấn công của quân Pháp trong chiến dịch Việt Bắc- Thu Đông năm 1947 , ngay từ đầu quân dân ta đã anh dũng chiến đấu, chủ động phản công địch trên khắp các mặt trận và tiến đánh cả 3 cánh quân của địch. -Tại Bắc Cạn quân ta chủ động phản công , tiến hành bao vây, cô lập chúng, tổ chức đánh tập kích vào những nơi địch chiếm đóng, phục kích trên đường từ Bắc cạn đi Chợ Mới, chợ Đồn. Vừa đánh địch ta vừa bí mật di chuyển các cơ quan TW, công xưởng dến nơi an toàn. - Ở hướng Đông quân ta phục kích chặn đánh địch trên đường số 4 tiêu biểu là trận phục kích trên đường Bản Sao-đèo Bông Lau(30/10/1947). - Hướng Tây dọc theo sông Hồng, sông Lô, sông Gâm ta tổ chức phục kích tại Đoan Hùng, (24/10/1947), tại khe Lau, ngã ba sông Lô,và sông Gâm (10/11/1947) ? Cho biết kết quả của chiến dịch Việt Bắc 1947. ? Theo em, nguyên nhân nào à thắng lợi này. + Tình thần chuẩn bị chu đáo của quân ta. + Quân dân ta nêu cao tinh thần cảnh giác, chiến đấu dũng cảm. + Vai trò của quần chúng nhân dân nhất là vùng dân tộc thiểu số. + Vai trò lãnh đạo tài tình của Đảng, chính phủ và HCM. ? Với thắng lợi của chiến dịch Việt Bắc Thu Đông có ý nghĩa lịch sử gì. (Thảo luận nhóm) Hoạt động 2: Tìm hiểu việc đẩy mạnh kháng chiến toàn dân, toàn diện. ? Sau thất bại ở Việt Bắc, TDP có âm mưu mới gì. ? Em có nhận xét gì về âm mưu mới của TDP. à Nhằm chống lại cuộc kháng chiến của ta. ? Trước âm mưu và hành động mới của địch ta có chủ trương như thế nào. ? Em có nhận xét, đánh giá gì về sự lớn mạnh của ta sau chiến dịch Việt Bắc 1947. => Ta quyết tâm đẩy mạnh kháng chiến toàn dân, toàn diện trên mọi mặt, tạo đà cho ta để tiếp tục đối phó với âm mưu mới cuat TDP mà chúng chưa từ bỏ. III. Tích cực chuẩn bị cho cuộc kháng chiến lâu dài ( Giảm tải không dạy ) IV. Chiến dịch Việt Bắc Thu Đông năm 1947. 1. Thực dân Pháp tiến công căn cứ địa kháng chiến Việt Bắc. a. Âm mưu và mục tiêu của Pháp - Phá căn cứ địa chính của cả nước, tiêu diệt cơ quan đầu não kháng chiến và quân chủ lực. - Khoá chặt biên giới Việt - Trung, ngăn chặn liên lạc giữa ta và quốc tế. b. Hành động - Ngày 7/10/1947 Pháp tiến công căn cứ địa Việt Bắc. + 1đội quân nhảy dù xuống Bắc Cạn + 1 cánh quân từ Lạng Sơn đánh lên Cao Bằng ->xuống Bắc Cạn + 1cánh quân ngược sông Hồng, Sông Lô lên thị xã Tuyên Quang, Chiêm Hóa -> các cánh quân tạo thành 2 gọng kìm bao vây căn cứ Việt Bắc 2. Quân dân ta chiến đấu bảo vệ căn cứ địa Việt Bắc. a. Diễn biến -Tại Bắc Cạn quân ta chủ động phản công , tiến hành bao vây, chia cắt, đánh tập kích - Ở hướng Đông quân ta phục kích chặn đánh địch ở trên đường Bản Sao - đèo Bông lau - Hướng Tây dọc theo sông Hồng, sông Lô, sông Gâm ta tổ chức phục kích tại Đoan Hùng, tại khe Lau b. Kết quả: - Sau 75 ngày đêm chiến đấu, ta thắng lợi, đại bộ phận quân Pháp phải rút khỏi Việt Bắc - Căn cứ địa Việt Bắc được giữ vững. - Cơ quan đầu não kháng chiến an toàn. - Bộ độ chủ lực trưởng thành nhanh chóng. c. Ý nghĩa: - Đánh bại âm mưu "Đánh nhanh, thắng nhanh" của giặc, chúng phải chuyến sang đánh lâu dài V. Đẩy mạnh kháng chiến toàn dân, toàn diện. a. Âm mưu của địch: "Dùng người Việt trị người Việt, lấy chiến tranh nuôi chiến tranh”nhằm chống lại cuộc kháng chiến lâu dài, toàn dân, toàn diện,của ta. b. Chủ trương của ta. - Đẩy mạnh cuộc kháng chiến toàn dân, toàn diện. + Về quân sự: thực hiện vũ trang toàn dân và đẩy mạnh chiến tranh du kích. + Về chính trị: Năm 1948, tại Nam Bộ lần đầu tiên bầu cử HĐND từ xã -> tỉnh, củng cố Ủy ban kháng chiến hành chính các cấp + Về ngoại giao: Đầu 1950 một loạt các nước XHCN đặt quan hệ ngoại giao với ta (Liên Xô, Trung Quốc) + Về kinh tế: Ta chủ trương vừa phá hoại kinh tế của địch, xây dựng nền kinh tế tự cung tự cấp + Về văn hoá - giáo dục: 7/1950 ta chủ trương cải cách giáo dục phổ thông 12 năm sang 9 năm.. 4 . Củng cố : ? Tại sao cuộc kháng chiến toàn quốc chống TDP của nhân dân ta bùng nổ ngày 19/12/1946. ? Đường lối kháng chiến toàn dân, toàn diện, trường kì, tự lực cánh sinh và tranh thủ sự ủng hộ quốc tế của Đảng được cụ thể hoá ra sao. Bài tập: Hãy điền kí hiệu vào ô đầu câu dưới đây về âm mưu của TDP. Âm mưu về chính trị điền kí hiệu C, Âm mưu về quân sự điền kí hiệu Q sao cho đúng. C - Tập hợp những phần tử việt gian phản động, lập ra mặt trận quốc gia thống nhất,tiến tới thành lập chính phủ bù nhìn Trung Ương. Q - Tấn công lên Việt Bắc nhằm tiêu diệt cơ quan đầu não cuộc kháng chiến và lực lượng của ta, nhanh chóng kết thúc chiến tranh. 5. Hướng dẫn học tập ở nhà - Về nhà học bài, tập tường thuật diễn biến chiến dịch Việt Bắc –Thu Đông . - Bài tâp: Bài 2,3 (sgk - 109) - Đọc và tìm hiểu tiếp nội dung của bài mới: Bài 26 (Tiết 1) IV. RÚT KINH NGHIỆM ....