Giáo án Lịch sử Lớp 9 - Phần 1: Lịch sử thế giới hiện đại từ năm 1945 đến nay - Năm học 2013-2014

phát triển kinh tế - xã hội của đất nước nhưng vẫn giữ được bản sắc văn hoá dân tộc Trong những năm qua, đảng và nhà nước đã có những chính sách, đường lối phù hợp, nhờ đó đất nước ta từng bước phát triển hoà nhập dần vào đời sống khu vực và thế giới 5/ Hướng dẫn tự học: Học bài cũ, làm bài tập và chuẩn bị bài mới. PHẦN HAI: LỊCH SỬ VIỆT NAM TỪ NĂM 1919 ĐẾN NAY Chương I: VIỆT NAM TRONG NHỮNG NĂM 1919- 1930 Ngày soạn: Ngày dạy: Tiết 16 Bài 14 : VIỆT NAM SAU CHIẾN TRANH THẾ GIỚI THỨ NHẤT I. MỤC TIÊU: 1. Kiến thức: Nguyên nhân, nội dung, đặc điểm của chương trình khai thác thuộc địa lần thứ hai của thực dân Pháp ở Việt Nam. Những thủ đoạn của thực dân Pháp về chính trị, văn hoá, giáo dục phục vụ cho chương trình khai thác lần này. Sự phân hoá giai cấp và thái độ, khả năng cách mạng của các giai cấp. 2. Kỹ năng: Rèn luyện kĩ năng phân tích, đánh giá cho học sinh. 3. Thái độ: - Giáo dục cho HS lòng căm thù đối với bọn thực dân Pháp áp bức, bóc lột nhân dân ta. HS có sự đồng cảm với sự vất vả, cực nhọc của người lao động sống dưới chế độ thực dân phong kiến. II. THIẾT BỊ DẠY HỌC. Lược đồ về quyền lợi của tư bản Pháp ở Việt Nam trong cuộc khai thác lần thứ hai. SGK, tư liệu sưu tầm, bảng nhóm III. HOẠT ĐỘNG DẠY - HỌC: 1/ Ổn định tổ chức: 2. Kiểm tra bài cũ: 3/ Bài mới: HOẠT ĐỘNG CỦA THẦY VÀ TRÒ NỘI DUNG BÀI HỌC MT: Trình bày được nguyên nhân và các chính sách khai thác thuộc địa của Pháp tại VN sau Thế Chiến I. GV: Tóm lược về tình hình nước Pháp sau chiến tranh thế giới thứ nhất. GV: Thực dân Pháp tiến hành chương trình khai thác lần thứ hai đối với nước ta trong hoàn cảnh nào? Nhằm mục đích gì? GV: Nội dung của chương trình khai thác thuộc địa lần thứ hai của thực dân Pháp là gì? GV: Giải thích tình hình hình 27 sgk ? Đặc điểm của cuộc khai thác thuộc địa lần II? Diễn ra với tốc độ và qui mô lớn chưa từng có từ trước đến nay. GV: Kết luận MT: Biết dược các nét chính về chính trị, văn hóa , giáo dục của Pháp GV: Trong chương trình khai thác lần thứ hai, thực dân Pháp đã có những chính sách cai trị ra sao đối với nước ta? GV: Mục đích của những chính sách về văn hoá, giáo dục? Để phục vụ cho công cuộc khai thác ,bóc lột và củng cố bộ máy thống trị của TDP ở thuộc địc. MT: Chỉ ra được những chuyển biến về kinh tế, xã hội Việt Nam dưới tác động của cuộc khai thác thuộc địa lần II GV: Em hãy trình bày sự phân hóa giai cấp trong lòng xã hội Việt Nam từ sau chiến tranh thế giới thứ nhất và thái độ chính trị của từng giai cấp? GV kÕt hîp miªu t¶ cã h×nh ¶nh +Vì sao g/c CNVN giữ vai trò lãnh đạo CM? Vì họ đại diện cho phương thức SX tiến tiến,lĐ tập trung có kỉ luật, kic thuật,học còn có những đặc điểm riêng: Bị áp bức bóc lột nặng nề nhất, nên có tinh thần CM cao nhất,có QH tự nhiên gắn bó với gcND, kế thừa truyền thốn yêu nước, anh hùng bất khuất dân tộc, đặc biệt vừa lớn lên ,gcCN VNđã tiếp thu ngay CNMLN, ảnh hưởng của CM t10 Nga và PTCMTG sau CT GV: Kết luận I/ Chương trình khai thác lần thứ hai của thực dân Pháp: Nguyên nhân: CTTG thứ I kết thúc, Pháp là nước thắng trận nhưng bị tàn phá nặng nề, nền kinh tế kiệt quệ, TB Pháp đẩy mạnh chương trình khai thác thuộc địa để bù đắp những thiệt hại do chiến tranh gây ra. + Chính sách khai thác của Pháp: - Trong nông nghiệp, Pháp đã tăng cường đầu tư vốn, chủ yếu vào đồn điền cao su, làm cho diện tích trồng cây cao su tăng lên nhanh chóng. - Trong công nghiệp, Pháp chú trọng khai mỏ, số vốn đầu tư tăng; nhiều công ti mới ra đời, Pháp còn mở thêm một số cơ sở công nghiệp. chế biến. - Về thương nghiệp; phát triển hơn trước; Pháp độc quyền, đánh thuế nặng hàng hóa các nước nhập vào Việt Nam. - Trong GTVT, đầu tư phát triển thêm, đường sắt xuyên Đông Dương được nối liền nhiều đoạn. - Về Ngân hàng, ngân hàng Đông Dương nắm quyền chỉ huy các ngành kinh tế Đông Dương. 2. Các chính sách chính trị . văn hóa, giáo dục: -Về chính trị, Pháp thực hiện chính sách “chia để trị”, thâu tóm mọi quyền hành, cấm đoán mọi quyền tự do dân chủ, thẳng tay đàn áp , khủng bố, - Về văn hóa giáo dục, Pháp khuyến khích các hoạt động mê tín dị đoan, các tệ nạn xã hội, hạn chế mở trường học, 3. Xã hội Việt Nam phân hoá: - Giai cấp địa chủ phong kiến ngày càng câu kết chặc chẽ và làm tay sai cho Pháp, áp bức bóc lột nhân dân. Có một bộ phận nhỏ có tinh thần yêu nước. - Giai cấp TS ra đời sau chiến tranh, trong quá trình phát triển phân hóa thành hai bộ phận: TS mại bản làm tay sai cho Pháp; TS dân tộc ít nhiều có tinh thần dân tộc dân chủ chống đế quốc và phong kiến. - Tầng lớp tiểu tư sản thành thị tăng nhanh về số lượng; nhưng bị chèn ép, bạc đãi, đời sống bấp bênh. Bộ phận trí thức, sinh viên, học sinh có tinh thần hăng hái cách mạng và là một lực lượng cách mạng. - Giai cấp nông dân chiếm trên 90 % dân số, bị thực dân phong kiến áp bức, bóc lột nặng nề. Họ bị bần cùng hóa, đây là lực lượng hăng hái và đông đảo của cách mạng. - Giai cấp công nhân ngày càng phát triển, bị áp bức bóc lột, có quan hệ gắn bó với nông dân, có truyền thống yêu nước, vươn lên thành giai cấp lãnh đạo cách mạng. 4/ Củng cố: - Nêu nội dung chương trình khai thác lần thứ hai của thực dân Pháp ở nước ta? - Mục đích của các thủ đoạn chính trị, văn hoá, giáo dục của thực dân Pháp trong thời kỳ khai thác thuộc địa lần thứ hai ở Việt Nam là gì? Hậu quả của các chính sách trên. 5/ Hướng dẫn tự học: Về nhà học bài cũ, làm bài tập và chuẩn bị bài mới. ------------------------------------------------------------------------------------------------------- Ngày soạn: Ngày dạy: Tiết 17 Bài: 15 PHONG TRÀO CÁCH MẠNG VIỆT NAM SAU CHIẾN TRANH THẾ GIỚI THỨ NHẤT (1919- 1925) I. MỤC TIÊU: 1. Kiến thức: Cách mạng tháng Mười Nga 1917 thành công và sự tồn tại vững chắc của nhà nước Xô viết đầu tiên, đã ảnh hưởng thuận lợi đến phong trào giải phóng dân tộc ở Việt Nam. Những nét chính trong phong trào đấu tranh của tư sản dân tộc, tiểu tư sản và phong trào công nhân Việt Nam từ 1919 đến 1925. 2. Kĩ năng: Rèn luyện cho học sinh kĩ năng phân tích, đánh giá, tổng hợp. 3. Thái độ: Giáo dục cho học sinh lòng yêu nước, căm thù giặc ngoại xâm. Có thái độ tôn trọng công lao của những anh hùng dân tộc. II. THIẾT BỊ DẠY HỌC: Tài liệu về các nhân vật lịch sử. SGK, tư liệu sưu tầm, bảng nhóm III. HOẠT ĐỘNG DẠY - HỌC: 1. Ổn định tổ chức: 2. Kiểm tra bài cũ: 3. Bài mới: HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC NỘI DUNG BÀI HỌC MT: Biết được những ảnh hưởng, tác động của tình hình thế giới sau Thế chiến I đến cách mạng Việt Nam GV: Tình hình thế giới sau Chiến tranh thế giới thứ nhất đã ảnh hưởng tới cách mạng Việt Nam ntn? GV: Kết luận " Tất cả những điều đó ảnh hưởng trực tiếp đến cách mạng Việt Namtác động đến sự lựa chọn con đường cứu nước của NAQ, tạo ĐK thuận lợi cho việc truyền bá CNMLN vào VN. GV: Yêu cầu HS đọc Sgk mục II và đặt câu hỏi. MT: Trình bày được các nét chính về các cuộc đấu tranh trong phong trào dân chủ công khai những năm 1919 – 1925 GV: Em hãy cho biết những nét khái quát của phong trào dân chủ công khai (1919 -1925)? GV: Em cho biết những điểm tích cực và hạn chế của g/c TS? HS: Trả lời: + Tích cực :mang t/c dân chủ, yêu nước, tranh thủ sự ủng hộ của q/cgaay áp lực với TDP, chóng sự cạnh tranh , chèn ép của TB nước ngoài. + Hạn chế g/cTS sẵn sàng thỏa hiệp với TDP khi được chúng cho 1 số quyền lợi.. + Nhận xét về PT yêu nước dân chủ công khai 1919-1925? PTĐT của gcTSDT tuy thể hiện lòng yêu nước nhưng mang t/c thỏa hiệp ,cải lương và ngày càng xa rời q/c, họ yếu thế về thế lực chính trị và bạc nhược về KT. -Tiếng nói và hoạt động của TTS mạnh mẽ hơn nhều chứa đựng nhiều yếu tố tiến bộ , được qc ủng hộ, song cũng không thể đưa cuộc ĐT đến thắng lợi do thiếu đường lối chính trị đúng đắn. GV: Sơ kết ý. MT: Trình bày được phong trào đấu tranh của công nhân những năm 1919 – 1925; qua đó thấy được sự phát triển của phong trào GV: Bối cảnh lịch sử của phong trào công nhân Việt Nam trong mấy năm đầu chiến tranh thế giới thứ nhất? HS: Dựa vào sgk trả lời GV: Giới thiệu với HS chân dung cụ Tôn Đức Thắng GV: Em hãy trình bày những phong trào đấu tranh điển hình của công nhân Việt Nam? (1919-1925). GV: Theo em phong trào đấu tranh của công nhân Ba Son (8-1925) có điểm gì mới so với với phong trào công nhân trước đó? (GV gợi ý để HS trả lời) -Giai cấp công nhân bước đầu đi vào đấu tranh có tổ chức và mục đích chính trị rõ ràng. GV: Kết luận. 1/ Ảnh hưởng của cách mạng tháng Mười Nga và phong trào cách mạng thế giới: - Sự thắng lợi của cách mạng tháng Mười Nga. - Sự thành lập Quốc tế Cộng Sản ( 1919). - Sự ra đời của hàng loạt các Đảng CS: ĐCS Pháp (12.1920); ĐCS Trung Quốc (1921)..đã tác động rất lớn đến cách mạng Việt Nam 2/ Phong trào dân tộc dân chủ công khai ( 1919 – 1925): - TS dân tộc phát động phong trào chấn hưng nội hóa, bài trừ ngoại hóa ( 1919), chống độc quyền Cảng Sai Gòn và chống độc quyền xuất cảng lúa gạo Nam Kỳ ( 1923). - Các tầng lớp tiểu TS được tập hợp trong các tổ chức chính trị như Việt Nam nghĩa đoàn, Hội Phục Việt, với nhiều hình thức đấu tranh như: Xuất bản những tờ báo tiến bộ, tổ chức ám sát những tên trùm thực dân ( tiếng bom Sa Diện), phong trào đòi thả Phan Bội Châu, đám tang Phan Chu Trinh. 3. Phong trào công nhân 1919 – 1925: - Năm 1920 công nhân Sài Gòn – Chợ Lớn đã thành lập tổ chức Công Hội bí mật. - 1922, công nhân viên chức các Sở Công thương ở Bắc Kỳ, đấu tranh đòi nghỉ chủ nhật có trả lương. - 1924 diễn ra nhiều cuộc bãi công của công nhân ở Nam Định ; Hà nội , Hải Dương. - 8/ 1925 công nhân Ba Son bãi công nhằm ngăn cản tàu chiến Pháp chở binh lính sang đàn áp cách mạng Trung Quốc. Cuộc đấu tranh này đã đánh dấu một bước tiến mới của phong trào công nhân Việt Nam – giai cấp công nhân bước đầu đi vào đấu tranh có tổ chức và mục đích chính trị rõ ràng. 4/ Củng cố: - Những ảnh hưởng của cách mạng thế giới đối với cách mạng Việt Nam sau Chiến tranh thế giới thứ nhất - Nắm được các cuộc đấu tranh của phong trào công nhân (1919-1925). 5/ Hướng dẫn tự học: Học bài cũ và chuẩn bị ôn tập thi học kì