Giáo án Lịch sử Lớp 9 - Chương 1: Liên xô và các nước Đông Âu sau chiến tranh thế giới thứ hai

A.LÒCH SÖÛ THEÁ GIÔÙI HIEÄN ÑAÏI TÖØ NAÊM 1945 ÑEÁN NAY Chöông I: LIEÂN XOÂ VAØ CAÙC NÖÔÙC ÑOÂNG AÂU SAU CHIEÁN TRANH THEÁ GIÔÙI THÖÙ HAI Muïc tieâu chöông: Hoïc sinh caàn naém ñöôïc nhöõng thaønh töïu to lôùn, haïn cheá trong quaù trình xaây döïng CNXH ôû Lieân Xoâ töø sau chieán tranh theá giôùi thöù hai ñeán naêm 1990 vaø caùc nöôùc Ñoâng AÂu. Söï hình thaønh heä thoáng XHCN treân theá giôùi. Naém ñöôïc nhöõng neùt chính cuûa quaù trình khuûng hoaûng vaø tan raû cuûa cheá ñoä CNXH ôû Lieân Xoâ vaø caùc nöôùc Ñoâng AÂu. Tieát PPCT: 1 Ngaøy daïy : Baøi 1 : LIEÂN XOÂ VAØ CAÙC NÖÔÙC ÑOÂNG AÂU TÖØ NAÊM 1945 ÑEÁN GIÖÕA NHÖÕNG NAÊM 70 CUÛA THEÁ KÆ XX 1. MUÏC TIEÂU : Kieán thöùc: Hoïc sinh caàn naém ñöôïc: -Nhöõng thaønh töïu to lôùn cuûa nhaân daân Lieân Xoâ trong coâng cuoäc haøn gaén caùc veát thöông chieán tranh khoâi phuïc neàn kinh teá vaø sau ñoù tieáp tuïc xaây döïng cô sôû vaät chaát kó thuaät cuûa CNXH. -Nhöõng thaéng lôïi coù yù nghóa lòch söû cuûa nhaân daân caùc nöôùc Ñoâng AÂu sau naêm 1945: giaønh thaéng lôïi trong cuoäc caùch maïng giaûi phoùng daân toäc, thieát laäp cheá ñoä daân chuû nhaân daân vaø tieán haønh coâng cuoäc xaây döïng CNXH. Kó naêng: -Reøn luyeän cho hoïc sinh kó naêng phaân tích nhaän ñònh vaø ñaùnh giaù caùc söï kieän lòch söû trong nhöõng hoaøn caûnh cuï theå. Thaùi ñoä: -Khaúng ñònh nhöõng thaønh töïu to lôùn coù yù nghóa lòch söû cuûa coâng cuoäc xaây döïng CNXH ôû Lieân Xoâ vaø caùc nöôùc Ñoâng AÂu. ÔÛ caùc nöôùc naøy ñaõ coù nhöõng thay ñoåi caên baûn vaø saâu saéc. Ñoù laø nhöõng söï thaät lòch söû. -Caàn phaûi traân troïng moái quan heä truyeàn thoáng quyù baùu giöõa Vieät Nam vôùi Lieân Xoâ vaø caùc nöôùc Ñoâng AÂu. Taêng cöôøng tình ñoaøn keát höõu nghò vaø ñaåy maïnh söï hôïp taùc phaùt trieån thieát thöïc phuïc vuï coâng cuoäc coâng nghieäp hoùa, hieän ñaïi hoùa cuûa ñaát nöôùc ta. -Lieân Xoâ thöïc söï laø thaønh trì cuûa löïc löôïng caùch maïng theá giôùi. 2. CHUAÅN BÒ: Giaùo vieân: Baûn ñoà Lieân Xoâ hoaëc baûn ñoà Chaâu AÂu. -Moät soá tranh aûnh tieâu bieåu veà Lieân Xoâ vaø nhöõng thaønh töïu khoa hoïc ñieån hình cuûa Lieân Xoâ (1945 – 1970). - AÛnh veä tinh nhaân taïo ñaàu tieân cuûa Lieân Xoâ vaø con taøu phöông Ñoâng 1961. Hoïc sinh: Söu taàm moät soá tranh aûnh veà nhöõng thaønh töïu cuûa Lieân Xoâ. Taäp baøi hoïc, baøi soaïn. 3, PHÖÔNG PHAÙP DAÏY HOÏC: Quan saùt: xaùc ñònh vò trí cuûa Lieân Xoâ treân baûn ñoà, phaùt vaán, phaân tích, thaûo luaän nhoùm. 4. TIEÁN TRÌNH : 4.1.- OÅn ñònh toå chöùc: kieåm tra só soá 4.2.- Kieåm tra baøi cuõ: Giôùi thieäu sô löôïc veà chöông trình Lòch söû lôùp 9 goàm 2 phaàn : + Lòch söû theá giôùi hieän ñaïi töø 1945 – 2000 (14 tieát) + Lòch söû hieän ñaïi Vieät Nam töø 1919 – 2000 (33 tieát) 4.3.- Giaûng baøi môùi: Giôùi thieäu: ÔÛ lôùp 8, caùc em ñaõ hoïc thôøi kyø thöù I cuûa lòch söû theá giôùi hieän ñaïi (1917 – 1945). Hoâm nay chuùng ta hoïc tieáp theo thôøi kyø thöù II (1945 – 2000). Ñaàu tieân laø baøi Lieân Xoâ vaø caùc nöôùc Ñoâng AÂu töø naêm 1945 ñeán giöõa nhöõng naêm 70 cuûa theá kyû XX. Hoaït ñoäng cuûa giaùo vieân vaø hoïc sinh Noäi dung baøi hoïc GV : Treo baûn ñoà Chaâu AÂu yeâu caàu: 1 Hs : quan saùt, xaùc ñònh vò trí cuûa nöôùc Lieân Xoâ treân baûn ñoà (2 hoïc sinh) GV : Sau chieán tranh theá giôùi thöù hai Lieân Xoâ laø moät nöôùc nhö theá naøo? 1 Hs : laø nöôùc chieán thaéng nhöng toån thaát naëng neà. . . GV : goïi hoïc sinh ñoïc muïc 1 trang 3 GV: Vì sao Lieân Xoâ phaûi khoâi phuïc, tieán haønh kinh teá ? 1 Hs : Lieân Xoâ bò thaát baïi naëng neà veà ngöôøi vaø cuûa. GV phaân tích: Nhöõng toån thaát ñoù laøm cho neàn kinh teá Lieân Xoâ phaùt trieån chaäm laïi 10 naêm Lieân Xoâ phaûi vöøa phaûi khoâi phuïc kinh teá haøn gaén veát thöông chieán tranh, xaây döïng CNXH . . . GV : Em haõy cho bieát nhöõng thaønh töïu veà kinh teá vaø khoa hoïc kó thuaät cuûa Lieân Xoâ (1945 – 1950) ? 1 Hs : (SGK trang 4) 1949 Lieân Xoâ cheá taïo bom nguyeân töû phaù vôõ theá ñoäc quyeàn haït nhaân cuûa Mó. ? Em haõy cho bieát nhöõng thaønh töïu veà kinh teá vaø khoa hoïc kó thuaät cuûa Lieân Xoâ 1950 ñeán ñaàu nhöõng naêm 70 cuûa theá kæ 1 Hs : toå chöùc hoaït ñoäng nhoùm GV : giao nhieäm vuï 4 nhoùm Caâu hoûi ghi ôû baûng phuï 1 Hs : ñaïi dieän nhoùm ñoïc caâu hoûi, thaûo luaän, traû lôøi . . . GV choát yù chính: Coâng nghieäp taêng 9,6% ñöùng thöù II theá giôùi sau Mó, chieám 20% saûn löôïng coâng nghieäp theá giôùi. - Em haõy neâu nhöõng thaønh töïu veà khoa hoïc kó thuaät cuûa Lieân Xoâ töø naêm 1950 ñeán ñaàu nhöõng naêm 70 TK XX? 1 Hs : 1957 Lieân Xoâ phoùng thaønh coâng veä tinh nhaân taïo môû ñaàu kæ nguyeân con ngöôøi chinh phuïc vuõ truï. Naêm 1961 . . .chuyeán bay daøi ngaøy trong vuõ truï. GV : giôùi thieäu hình 1 trang 5 SGK, cho hoïc sinh xem aûnh con taøu vuõ truï ñaàu tieân ñöa nhaø du haønh vuõ truï Gugarin bay voøng quanh traùi ñaát GV : Chính saùch ñoái ngoaïi cuûa Lieân Xoâ trong thôøi kì naøy laø gì? 1 Hs : hoøa bình, quan heä höõu nghò vôùi taát caû caùc nöôùc . . . Trôû thaønh choå döïa vöõng chaéc cho phong traøo CMTG. GV : minh hoïa: - 1960 theo saùng kieán cuûa Lieân Xoâ - 1961 Lieân Hieäp Quoác. . .trao traû ñoäc laäp cho caùc nöôùc thuoäc ñòa. I/. LIEÂN XOÂ: 1. Coâng cuoäc khoâi phuïc kinh teá sau chieán tranh 1945 – 1950: a. Nhöõng thieät haïi cuûa Lieân Xoâ trong chieán tranh theá giôùi thöù hai: - Hôn 27 trieäu ngöôøi cheát. - 1.710 thaønh phoá bò taøn phaù, hôn 7 vaïn laøng maïc, gaàn 32000 nhaø maùy xí nghieäp bò taøn phaù. b. Nhöõng thaønh töïu veà kinh teá vaø khoa hoïc kó thuaät cuûa Lieân Xoâ (1945 – 1950) - Kinh teá hoaøn thaønh keá hoaïch 5 naêm (SGK trang 4) - 1949 cheá taïo thaønh coâng bom nguyeân töû. 2. Tieáp tuïc coâng cuoäc xaây döïng cô sôû vaät chaát kó thuaät cuûa CNXH (töø 1950 ñeán ñaàu nhöõng naêm 70 cuûa theá kæ XX: a. Thaønh töïu veà kinh teá: - Thöïc hieän thaønh coâng moät loaït caùc keá hoaïch daøi haïn. * Phöông höôùng chính: - Öu tieân phaùt trieån coâng nghieäp naëng. - Ñaåy maïnh tieán boä Khoa hoïc - Kó thuaät, taêng cöôøng söùc maïnh quoác phoøng. - Coâng nghieäp ñöùng thöù II theá giôùi. b. Thaønh töïu khoa hoïc kó thuaät: -1957 phoùng veä tinh nhaân taïo vaøo vuõ truï. - 1961 ñöa ngöôøi bay vaøo vuõ truï. c. Chính saùch ñoái ngoaïi: - Hoøa bình quan heä höõu nghò vôùi taát caû caùc nöôùc. - Laø choã döïa vöõng chaéc cho Caùch maïng theá giôùi. 4.4.-Cuûng coá vaø luyeän taäp: Ñeán nöûa ñaàu thaäp kæ 70 hai cöôøng quoác coâng nghieäp ñöùng ñaàu theá giôùi laø ? Myõ – Nhaät Baûn Myõ – Lieân Xoâ (x) Nhaät Baûn – Lieân Xoâ Lieân Xoâ vaø caùc nöôùc Taây AÂu Ñaùp aùn : yù b ñuùng ? YÙ nghóa cuûa nhöõng thaønh töïu cô baûn trong coâng cuoäc xaây döïng CNXH ôû Lieân Xoâ (1945 – 1975) laø ? Laøm ñaûo loän chieán löôïc toaøn caàu cuûa Mó Thuùc ñaåy phong traøo theá giôùi phaùt trieån. Thöïc hieän tính öu vieät cuûa CNXH, xaây döïng vaø phaùt trieån kinh teá, quoác phoøng, naâng cao ñôøi soáng nhaân daân. Caâu a,b,c ñuùng (x) Caâu a,b,c sai - Neâu nhöõng thaønh töïu to lôùn veà kinh teá, khoa hoïc kó thuaät, chính saùch ñoái ngoaïi cuûa Lieân Xoâ (1945 – ñaàu nhöõng naêm 70 TK XX) 4.5.-Höôùng daãn hoïc sinh töï hoïc ôû nhaø : - Hoïc baøi kó phaàn 1 (b), 2 - Chuaån bò phaàn II, III Ñoâng AÂu + Ñoïc baøi kó 3 laàn + Traû lôøi caâu hoûi maøu xanh SGK + Neâu nhöõng cô sôû hình thaønh heä thoáng XHCN + Muïc ñích ra ñôøi, nhöõng thaønh tích cuûa Hoäi ñoàng töông trôï kinh teá (1951-1973)