Giáo án Lịch sử Lớp 9 - Bài 14: Việt nam sau chiến tranh thế giới thứ nhất - Năm học 2012-2013

huật lần thứ hai ? HS: Có ý nghĩa to lớn đối với nhân loại : đánh dấu mốc tiến bộ của nhân loại , đem lại những thay đổi to lớn đối với con người , bước sang nền văn minh thứ ba ,gọi là “ Văn minh trí trức “. Câu 2: Hôm nay chúng ta học bài gì? Gv nhận xét chấm điểm. 4.3:Tiến trình bài học : 33 (p) Giôùi thieäu baøi: Sau chieán tranh theá giôùi thöù nhaát thöïc daân Phaùp ñaõ tieán haønh “khai thaùc thuoäc ñòa laàn thöù hai” ôû Vieät Nam, bieán nöôùc ta thaønh thò tröôøng tieâu thuï haøng hoùa vaø thò tröôøng ñaàu tö coù lôïi cho chuùng. Chính vì theá neàn vaên hoùa, giaùo duïc, kinh teá ta coù bieán ñoåi saâu saéc. Hoâm nay ta vaøo baøi môùi. Hoaït ñoäng cuûa giaùo vieân vaø hoïc sinh Noäi dung baøi hoïc HÑ 1: (11p) MT : Chương trình khai thác lần thứ hai của thực dân Pháp. GV: Thöïc daân Phaùp tieán haønh khai thaùc laàn thöù hai ñoái vôùi nöôùc ta trong hoaøn caûnh naøo? Nhaèm muïc ñích gì? 1 Hs : Phaùp bò thieät haïi naëng neà trong chieán tranh theá giôùi laàn I neân taêng cöôøng boùc loät nhaân daân trong nöôùc vaø thuoäc ñòa ñeå buø ñaép vaøo thieät haïi chieán tranh gaây ra . &GV : minh hoïa theâm: Sau chieán tranh theá giôùi thöù I, Phaùp laø con nôï cuûa Mó, sau CM thaùng 10 Nga 1917, Phaùp maát thò tröôøng ñaàu tö lôùn nhaát cuûa mình ôû Chaâu AÂu laø Nga, Phaùp bò tieâu huûy haøng chuïc tæ phôraêng. GV tích hợp : Noäi dung cuûa chöông trình khai thaùc thuoäc ñòa laàn thöù hai cuûa thöïc daân Phaùp laø gì? 1 Hs : taêng ñaàu tö voán vaøo Vieät Nam gaáp 6 laàn . . . .SGK trang 55 &GV : giaûi thích theâm: Troïng taâm cuûa ñôït khai thaùc laàn 2 laø hoaøn chænh boä maùy thoáng trò töø trung öông ñeán ñòa phöông: ñaàu tö khai thaùc daàu moû, troïng ñieåm moû than . . . GV: Veà coâng nghieäp, thöông nghieäp, giao thoâng vaän taûi nhö theá naøo? 1 Hs : Döïa vaøo löôïc ñoà hình 27 GV: Em haõy trình baøy chöông trình khai thaùc laàn thöù hai cuûa thöïc daân Phaùp ôû Vieät Nam? Chuùng taäp trung vaøo nhöõng nguoàn löïc naøo?(giaùo duïc moâi tröôøng) 1 Hs : chuû yeáu laø cao su, khai thaùc moû, xuaát khaåu luùa gaïo vaø coâng nghieäp nheï, ngaân haøng Ñoâng Döông chi phoái moïi huyeát maïch kinh teá. GV:Taïi sao Phaùp taêng cöôøng khai thaùc noâng nghieäp chuû yeáu laø ñoàn ñieàn cao su,khai moû?Ñieàu ñoù taùc ñoäng ñeán cuoäc soáng nhaân daân nhö theá naøo?(giaùo duïc moâi tröôøng-giaønh cho HS khaù gioûi) HS:Vì caùc maët haøng tieâu thuï lôùn boû ít voán,thu lôïi nhuaän cao,nhaân daân ta rôi vaøo cuoäc soáng baàn cuøng,maát heát ruoäng ñaát,chuùng boùc loät söùc lao ñoäng cuûa coâng nhaân, coâng nhaân laøm vieäc cöïc khoå maø ñoàng löông ít oûi,bò ñaùnh ñaäp.Laøm ngheà cao su raát ñoäc haïi aûnh höôûng ñeán söùc khoûe cuûa ngöôøi daân. *Lieân heä thöïc teá. “cao su ñi deã khoù veà”.Tröôùc ñaây công nhaân cao muû raát cöïc khoå .ñoàng löông ít,bò ñaùnh ñaäp coøn baây giôø thì ngöôøi coâng nhaân ñoàng löông cao hôn ñaûm baûo cuoäc soáng ,ñöôïc nhaø nöôùc quan taâm theâm veà söùc khoûe baèng vieäc phaùt theâm cheá ñoä rieâng nhö 1 thaùng 1 hoäp söõa ñeã buø ñaép söùc khoûe bò aûnh höôûng chaát ñoäc haïi. &GV : keát luaän: Taát caû thay ñoåi veà chính trò, vaên hoùa, giaùo duïc vaø xaõ hoäi. GV chuyeån yù sang phaàn II Hoạt động 2: (10p) MT: Các chính sách về chính trị ,văn háo ,giáo dục. GV: Veà chính trò Phaùp thöïc hieän nhöõng chính saùch gì ñoái vôùi nöôùc ta? 1 Hs : Moïi quyeàn haønh do ngöôøi Phaùp naém, nhaân daân ta khoâng ñöôïc höôûng gì veà töï do daân chuû naøo caû, thöïc hieän chính saùch “chia ñeå trò” Baéc Kì, Trung Kì, Nam Kì . . . GV: Veà vaên hoùa giaùo duïc chuùng ñaõ thöïc hieän chính saùch gì? 1 Hs : + Thi haønh vaên hoùa noâ dòch, gaây taâm lí töï ti, meâ tín dò ñoan, röôïu cheø, côø baïc . + Môû tröôøng tieåu hoïc, haïn cheá tröôøng trung hoïc . . . &GV : minh hoïa theâm: 1922 – 1923 coù 3.039 tröôøng tieåu hoïc , 07 tröôøng Cao ñaúng tieåu hoïc . . . (SGK trang 163) ? Taát caû nhöõng thuû ñoaïn treân thöïc daân Phaùp nhaèm muïc ñích gì? 1 Hs : cuûng coá boä maùy cai trò ôû thuoäc ñòa, ñoù laø chính saùch noâ dòch (ñaøo taïo tay sai phuïc vuï cho chuùng. GV chuyeån yù sang phaàn III Hoạt động 3: (12p) MT:Xã hội Việt Nam hóa. GV: Em haõy trình baøy söï phaân hoùa cuûa xaõ hoäi Vieät Nam töø sau chieán tranh theá giôùi thöù nhaát vaø thaùi ñoä chính trò cuûa töøng giai caáp? 1 Hs : XHCN coù söï phaân hoùa giai caáp saâu saéc: giai caáp ñòa chuû phong kieán caáu keát chaët cheõ vôùi thöïc daân Phaùp chuùng chia nhau chieám ñoaït ruoäng ñaát cuûa noâng daân . . .Nhìn chung giai caáp phong kieán laø ñoái töôïng cuûa caùch maïng. &GVminh hoïa : Ñòa chuû chieám 7% daân soá chieám hôn 50% dieän tích canh taùc, noâng daân 42% dieän tích canh taùc 90% daân soá. GV: Giai caáp tö saûn ôû Vieät Nam ra ñôøi vaø phaùt trieån nhö theá naøo? 1 Hs : Luùc ñaàu hoï laø tieåu chuû, thaàu khoaùn, ñaïi lí cho tö saûn Phaùp. Khi giaøu leân ra kinh doanh ñoäc laäp trôû thaønh tö baûn: Baïch Thaùi Böôûi, Nguyeãn Höõu Thu . . . &GV : minh hoïa: Toång soá voán kinh doanh cuûa tö saûn Vieät Nam chæ baèng 5% voán tö baûn nöôùc ngoaøi. Tö saûn Vieät Nam chæ chieám 0,1% daân soá . GV keát luaän: Giai caáp tö saûn Vieät Nam nhoû yeáu veà kinh teá, baïc nhöôïc veà chính trò cho neân thaùi ñoä chính trò cuûa hoïc laø 2 maët, caûi löông. GV: Giai caáp tieåu tö saûn ra ñôøi vaø phaùt trieån nhö theá naøo? 1 Hs : Do caùc thaønh phaàn kinh teá phaùt trieån, caùc cô quan haønh chính vaên hoùa giaùo duïc môû roäng, taàng lôùp tieåu tö saûn thaønh thò ñoâng leân . . . Tieåu tö saûn trí thöùc raát nhaïy beùn thôøi cô ñaây laø löïc löôïng quan troïng cuûa caùch maïng daân toäc daân chuû. GV: Giai caáp noâng daân Vieät Nam phaùt trieån nhö theá naøo? Thaùi ñoä chính trò cuûa hoï ra sao? 1 Hs : Giai caáp noâng daân chieám 90% daân soá bò aùp böùc boùc loät, söu cao thueá naëng, phu phen, taïp dòch . . . Ñaây laø löïc löôïng huøng maïnh nhaát. GV: Giai caáp coâng nhaân Vieät Nam phaùt trieån nhö theá naøo? Thaùi ñoä chính trò cuûa hoï ra sao? 1 Hs : Giai caáp coâng nhaân ra ñôøi ñaàu theá kæ XX phaùt trieån nhanh choùng trong thôøi kì khaùc thaùc laàn 2 caû veà soá löôïng vaø chaát löôïng, phaàn lôùn coâng nhaân taäp trung ôû caùc haàm moû, ñoàn ñieàn Haø Noäi, Haûi Phoøng . . . Giai caáp coâng nhaân coù nhöõng ñaëc ñieåm chung cuûa giai caáp coâng nhaân theá giôùi vaø coù nhöõng ñaëc ñieåm rieâng: + Chòu 3 taàng aùp böùc: ñeá quoác, phong kieán, tö saûn. + Gaàn guõi vôùi noâng daân. + Keá thöøa truyeàn thoáng yeâu nöôùc anh huøng baát khuaát cuûa daân toäc, nhanh choùng vöôn leân naém quyeàn laõnh ñaïo caùch maïng. &GV : minh hoïa: Boä phaän ñoâng nhaát cuûa coâng nhaân Vieät Nam laø coâng nhaân ñoàn ñieàn chieám 36,8%, coâng nhaân moû: 24%, coâng nhaân caùc ngaønh khaùc 39,2% GV keát luaän: Vaäy döôùi taùc ñoäng cuûa chöông trình khai thaùc laàn thöù hai cuûa thöïc daân Phaùp, kinh teá Vieät Nam phaùt trieån ôû möùc ñoä nhaát ñònh. Ñieàu ñoù laøm cho xaõ hoäi Vieät Nam phaân hoùa saâu saéc hôn. I/. CHÖÔNG TRÌNH KHAI THAÙC LAÀN THÖÙ HAI CUÛA THÖÏC DAÂN PHAÙP: *Nguyeân nhaân : -Chieán tranh theá giôùi thöù nhaát keát thuùc,Phaùp laø nöôùc thaéng traän. - Thöïc daân Phaùp bò thieät haïi naëng neà,neàn kinh teá bò kieät queä,tö baûn Phaùp ñaåy maïnh chöông trình khai thaùc thuoäc ñòa. - Muïc ñích: vô veùt, boùc loät thuoäc ñòa ñeå buø ñaép chieán tranh. - Noäi dung: + Taêng cöôøng ñaàu tö voán vaøo noâng nghieäp, troïng taâm laø cao su, khai thaùc moû, chuû yeáu moû than. + Coâng nghieäp: chuù troïng khai moû,soá voán ñaàu tö taêng,ñaàu tö coâng nghieäp nheï . . . + Thöông nghieäp: ñaùnh thueá naëng vaøo haøng hoùa caùc nöôùc nhaäp vaøo Vieät Nam. + Giao thoâng vaän taûi: ñaàu tö theâm vaøo ñöôøng saét xuyeân Ñoâng Döông . + Ngaân haøng: naém quyeàn chæ huy caùc ngaønh kinh teá Ñoâng Döông.. + Taêng cöôøng boùc loät baèng caùc thöù thueá, laøm giaøu cho chính quoác. II/. CAÙC CHÍNH SAÙCH VEÀ CHÍNH TRÒ, VAÊN HOÙA, GIAÙO DUÏC: 1. Chính trò : - Thöïc hieän chính saùch “chia ñeå trò”. - Moïi quyeàn töï do, daân chuû bò boùp ngheït . . . 2. Vaên hoùa giaùo duïc: - Thöïc hieän chính saùch vaên hoùa noâ dòch, ngu daân. - Tröôøng hoïc môû raáât haïn cheá. - Coâng khai tuyeân truyeàn cho chính saùch “khai hoùa” cuûa thöïc daân Phaùp. III/. XAÕ HOÄI VIEÄT NAM PHAÂN HOÙA: 1. Giai caáp phong kieán: - Caáu keát vôùi thöïc daân Phaùp: chieám ñoaït, aùp böùc boùc loät noâng daân laø ñoái töôïng cuûa Caùch maïng.Coù moät boä phaän nhoû coù tinh thaàn yeâu nöôùc. 2. Giai caáp tö saûn: -Ra ñôøi sau chieán tranh - Tö saûn maïi baûn (ñoái töôïng cuûa caùch maïng) - Tö saûn daân toäc coù tinh thaàn yeâu nöôùc. 3. Giai caáp tieåu tö saûn: - Quan troïng nhaát laø tieåu tö saûn trí thöùc laø löïc löôïng quan troïng cuûa caùch maïng daân chuû. -Tieåu tö saûn thaønh thò taêng nhanh veà soá löôïng.,nhöng bò cheøn eùp .. -Boä phaän trí thöùc ,sinh vieân ,hoïc sinh coù tinh thaàn haêng haùi caùch maïng.. 4. Giai caáp noâng daân: Laø löïc löôïng caùch maïng huøng haäu chieám 90% daân soá bò ñaøn aùp naëng neà. 5.Giai caáp coâng nhaân: Hình thaønh ñaàu theá kæ XX phaùt trieån nhanh choùng veà soá löôïng vaø chaát löôïng, coù quan heä gaén boù vôùi noâng daân,coù truyeàn thoáng yeâu nöôùc..nhanh choùng naém chính quyeàn laõnh ñaïo caùch maïng. 4.4.Tổng kết :4(p) Câu 1: Xaõ hoäi Vieät Nam sau chieán tranh theá giôùi thöù nhaát ñaõ phaân hoùa nhö theá naøo? HS: Phaân hoùa thaønh nhieàu giai caáp Câu 2 : Em haõy trình baøy chöông trình khai thaùc laàn thöù hai cuûa thöïc daân Phaùp ôû Vieät Nam? Chuùng taäp trung vaøo nhöõng nguoàn löïc naøo?(löôïc ñoà) 4.5. Höôùng daãn hoïc tập: -Ñoái vôùi baøi hoïcở tieát naøy : +Hoïc sinh veà nhaø hoïc baøi, laøm baøi taäp vaøo vôû baøi taäp, traû lôøi caâu hoûi 1, 2 SGK trang 58. -Ñoái vôùi baøi hoïc ở tieát tieáp theo : +Chuaån bò: Baøi 15: Phong traøo caùch maïng Vieät Nam sau chieán tranh theá giôùi thöù nhaát (1919 – 1925) + Ñoïc baøi ít nhaát 3 laàn + Traû lôøi caâu hoûi maøu xanh SGK 5 :PHỤ LỤC: