Giáo án Lịch sử Lớp 8 - Phần 2: Lịch sử Việt nam từ 1858-1918 - Năm học 2013-2014 - Nguyễn Thị Nga

NG PHÁP TỪ ĐẦU THẾ KỈ XX ĐẾN NĂM 1918 (2 tiết) A. MỤC TIÊU BÀI HỌC. 1. Kiến thức. - Trình bày được chính sách của thực dân Pháp ở Đông Dương trong thời kì chiến tranh thế giới thứ nhất. - Trình bày được những hoạt động của Nguyễn Tất Thành sau khi ra đi tìm đường cứu nước. 2. Tư tưởng, tình cảm, thái độ. - Lòng kính trọng và biết ơn những anh hùng dân tộc, đặc biệt là lãnh tụ Nguyễn Ái Quốc. Người đã tìm ra con đường chân chính cho cách mạng Việt Nam, dẫn dắt cách mạng đi từ thắng lợi này đến thắng lợi khác. 3. Kĩ năng. - Đối chiếu so sánh các sự kiện, phân tích, nhận định, đánh giá các nhân vật lịch sử. B. CHUẨN BỊ. - Thầy: bản đồ HCM đi tìm đường cứu nước, tranh ảnh về thời niên thiếu của Người. - Trò: sưu tầm tài liệu. C. TIẾN TRÌNH TIẾT DẠY. 1.Ổn định tổ chức: 2.Kiểm tra bài cũ: ? Hoạt động của Đông Kinh nghĩa thục và ảnh hưởng của nó đối với phong trào đấu tranh giải phóng dân tộc ở nước ta ? 2.Vào bài mới: II. PHONG TRÀO YÊU NƯỚC TRONG THỜI KÌ CHIẾN TRANH THẾ GIỚI THỨ NHẤT (1914 – 1918) Hoạt động của thầy Nội dung ? Em hãy nêu những thay đổi trong chính sách kinh tế, xã hội của TDP ở VN trong những năm chiến tranh thế giới thứ nhất ? ? Vì sao có sự thay đổi đó ? 1. Chính sách của TDP ở Đông Dương trong thời chiến - Chúng ra sức vơ người, vét của dốc vào chiến tranh. - Tăng cường bắt lính - Nông nghiệp phục vụ chiến tranh. - Mua công trái chi phí cho chiến tranh => Đời sống nhân dân cực khổ. ? Em hãy nêu vài nét về Nguyễn Tất Thành ? ? Người ra đi tìm đường cứu nước trong hoàn cảnh nào ? GV giới thiệu hình 107 SGK ? Trình bày những hoạt động của Nguyễn Tất Thành ở nước ngoài ? GV dùng bản đồ giới thiệu về hành trình cứu nước của Nguyễn Tất Thành ? Hướng đi của Người có gì mới so với những nhà yêu nước chống Pháp trước đó ? 2. Những hoạt động của Nguyễn Tất Thành sau khi ra đi tìm đường cứu nước a. Tiểu sử Nguyễn Tất Thành: - Nguyễn Tất Thành sinh năm 1890 tại xã Kim Liên, Nam Đàn, Nghệ An... b. Hoàn cảnh: - Đất nước bị Pháp thống trị, các phong trào yêu nước chống Pháp đều thất bại. c. Hoạt động: - Ngày 5 – 6 – 1911, từ cảng Nhà Rồng Người ra đi tìm đường cứu nước. - Năm 1917, người từ Anh trở về Pháp, tham gia hoạt động trong Hội những người Việt Nam yêu nước ở Pa-ri. - Người tích cực tham gia hoạt động trong phong trào công nhân Pháp và tiếp nhận ảnh hưởng của cách mạng tháng Mười Nga. 3. Củng cố bài học : - Trình bày đặc điểm nổi bật của phong trào cứu nước trong những năm 1914 ->1918 ? 4. Hướng dẫn về nhà : - Học bài, lập bảng thống kê các phong trào yêu nước chủ yếu đầu thế kỉ XX. - Soạn trước bài ôn tập. 6.RÚT KINH NGHIỆM : .................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................... Bài 31 ÔN TẬP LỊCH SỬ VIỆT NAM TỪ NĂM 1858 ĐẾN NĂM 1918 A. MỤC TIÊU BÀI HỌC. 1. Kiến thức. - Lịch sử Việt Nam từ 1858 - 1918; tiến trình xâm lược nước ta của thực dân pháp và quá trình đấu tranh của nhân dân ta. - Đặc điểm, diễn biến, nguyên nhân thất bại của phong trào cách mạng cuối thế kỉ xix và bước chuyển biến của phong trào cách mạng đầu thế kỉ xx. 2. Tư tưởng, tình cảm, thái độ. - Củng cố cho HS lòng yêu nước và ý chí căm thù giặc. trân trọng sự hi sinh dũng cảm của các chiến sĩ cách mạng. 3. Kĩ năng. - Rèn kĩ năng tổng hợp, phân tích, nhận xét, đánh giá, so sánh những sự kiện lịch sử, nhân vật lịch sử. B. CHUẨN BỊ. - Thầy: bản đồ Việt Nam, tranh ảnh... - Trò: sưu tầm tài liệu. C. TIẾN TRÌNH TIẾT DẠY. 1.Ổn định tổ chức: 2.Kiểm tra bài cũ: 2.Bài mới: Hoạt động của thầy Hoạt động của trò Nội dung HĐ 1: Những sự kiện chính. - Hướng dẫn HS kẻ vở làm 3 phần để thống kê những sự kiện lịch sử chính. (vừa lập bảng vừa dùng bản đồ minh hoạ quá trình xâm lược nước ta của TD pháp và cuộc kháng chiến của nhân dân ta) - Yêu cầu HS thảo luận nhóm bàn. - Yêu cầu 2 nhóm trình bày. - Yêu cầu nhóm khác nhận xét. - Treo đáp án. - kẻ vở làm 3 phần. - hs làm vào phiếu học tập cá nhân. - trình bày. - nhận xét, bổ sung. - chú ý. I. Những sự kiện chính. 1. Quá trình xâm lược VN của thực dân pháp và cuộc đấu tranh chống xâm lược của nhân dân ta từ năm 1858 - 1884. Bảng thống kê quá trình xâm lược của thực dân Pháp và quá trình xâm lược của nhân dân ta (1858 – 1884) Thời gian Quá trình xâm lược của TD Pháp Cuộc đấu tranh của nhân dân ta Từ 1 – 9 – 1858 đến 2 - 1859 Thực dân Pháp đánh Đà Nẵng và bán đảo Sơn Trà Triều đình chống trả yếu ớt Nhân dân kiên quyết chống Pháp bằng mọi thứ vũ khí Từ 2 – 1859 đến 3 - 1861 TD Pháp kéo quân từ Đà Nẵng vào Gia Định Triều đình không chủ động đánh giặc, nhân dân kiên quyết kháng chiến. 12 – 4 – 1861 16 – 12 – 1861 23 – 3 – 1862 Pháp chiếm Định Tường Pháp chiếm Biên Hòa Pháp chiếm Vĩnh Long Nhân dân cả 3 tỉnh miền Đông kháng Pháp 5 – 6 - 1862 TD Pháp buộc triều đình nhà Nguyễn kí điều ước Nhâm Tuất Nhân dân quyết tâm đấu tranh không chấp nhận điều ước 6 – 1867 TD Pháp chiếm 3 tỉnh miền Tây Nam Kì: V.Long, A. Giang, H.Tiên. Nhân dân 6 tỉnh Nam Kì kháng Pháp 20 – 11 – 1873 TD Pháp đánh Bắc Kì lần thứ nhất Nhân dân Bắc Kì kháng Pháp 15 – 3 – 1874 TD Pháp buộc triều đình nhà Nguyễn kí điều ước Giáp Tuất Nhân dân cả nước kiên quyết đánh pháp 25 – 4 – 1882 TD Pháp đánh Bắc Kì lần thứ hai Nhân dân Bắc Kì kiên quyết kháng Pháp 18 – 8 – 1883 TD Pháp nổ súng đánh Huế. Hiệp ước Hác măng kí kết với Pháp và triều đình Nhân dân cả nước quyết đánh cả triều đình đầu hàng và TD Pháp. 6 – 6 – 1884 Triều đình Huế kí điều ước Pa-tơ-nốt chính thức đầu hàng TDP (nước ta thành nước độc lập nửa phong kiến) Nhân dân cả nước phản đối triều đình đầu hàng. GV cùng HS lập niên biểu 2. Phong trào Cần Vương Thời gian Sự kiện 5 – 7 – 1885 Cuộc phản công của phe chủ chiến ở kinh thành Huế 13 – 7 – 1885 Hàm Nghi hạ chiếu Cần Vương 7 – 1885 => 11 – 1888 Giai đoạn 1 của phong trào Cần Vương 11 – 1888 => 12 – 1895 Giai đoạn 2 của phong trào Cần Vương GV yêu cầu HS trình bày lại thời gian và các phong trào yêu nước thế kỉ XX đến năm 1918 - Trình bày, nhận xét, bổ sung 3. Phong trào yêu nước đầu thế kỉ XX đến năm 1918. + 1905 - 1909: phong trào Đông du. + 1907: Đông Kinh nghĩa thục. + 1908: phong trào Duy tân và chống thuế ở Trung Kì. + 1912 - 1916: khởi nghĩa của Nơ-trang Lơng (Tây Nguyên). + 1916: vụ mưu khởi nghĩa ở Huế. + 1917: khởi nghĩa của binh lính Thái Nguyên. + 1911 - 1918: hoạt động của Nguyễn Tất Thành sau khi ra đi tìm đường cứu nước. HĐ 2: Những nội dung chủ yếu - Tổ chức cho HS thảo luận nhóm, mỗi nhóm. Mỗi nhóm 1 nhiệm vụ riêng - Nhóm 1: Vì sao thực dân Pháp xâm lược VN. - Nhóm 2: Nguyên nhân làm cho nước ta trở thành thuộc địa của thực dân Pháp. - Nhóm 3: Nhận xét chung về phong trào kháng Pháp cuối thế kỉ XIX. - Nhóm 4: Phong trào Cần Vương. - Nhóm 5: Những chuyển biến kinh tế- xã hội tư tưởng trong phong trào yêu nước VN đầu thế kỉ XX. - Nhóm 6: Nhận xét chung về phong trào yêu nước đầu thế kỉ XIX. - Nhóm 7: Bước đường hoạt động cứu nước của Nguyễn Tất Thành. - Tổng hợp ý đúng, bổ sung, kết luận. - Trả lời. - Trao đổi, phát biểu ý kiến. - Trao đổi, phát biểu ý kiến. - Tranh luận, bổ sung. - Ghi nhớ. II. Những nội dung chủ yếu 1. Nguyên nhân thực dan Pháp xâ lược nước ta. - Nhu cầu tìm kiếm thuộc địa. - Làm cơ sở để nhảy vào xâm lược Trung Quốc. - Nhà Nguyễn hèn yếu. 2. Nguyên nhân làm cho nước ta trở thành thuộc địa của thực dân Pháp. - Giai cấp phong kiến suy yếu, bạc nhược, không biết dựa vào dân kháng chiến. - Nhà Nguyễn không chịu canh tân đất nước tạo ra thực lực để chống ngoại xâm. 3. Nhận xét chung về phong trào kháng Pháp cuối thế kỉ XIX. - Phong trào CầnVương (1885–1896) - Phong trào tự vệ vũ trang kháng Pháp của quần chúng. 4. Phong trào Cần Vương. * Nguyên nhân: - Triều đình phong kiến đầu hàng. - Nhân dân phản đối hành động bán nước. => Vua Hàm Nghi hạ chiếu Cần Vương. 5. Những chuyển biến về kinh tế – xã hội tư tưởng trong phong trào yêu nước VN đầu thế kỉ XX. * Nguyên nhân: - Khách quan: + ảnh hưởng trào lưu tư tưởng dân chủ tư sản truyền vào VN. - Chủ quan: Thực dân Pháp tiến hành chương trình khai thác thuộc địa lần thứ nhất, kinh tế, XH VN chuyển biến. - Xu hướng cách mạng dân chủ tư sản xuất hiện. 6. Nhận xét chung về phong trào yêu nước đầu thế kỉ XIX. - Phong trào yêu nước chuyển từ xu hướng PK sang DCTS. - Hình thức đấu tranh phong phú. - Thành phần tham gia đông đảo hơn cuối thế kỉ XIX. 7. Bước đường hoạt động cứu nước của Nguyễn Tất Thành. - Nhìn thấy rõ những khủng hoảng bế tắc của về đường lối. - Người quyết tâm ra đi tìm đường cứu nước giải phóng dân tộc... 3. Củng cố bài học : - Nhắc lại nội dung chính bài ôn tập 4. Hướng dẫn về nhà : - Học bài, chuẩn bị thi học kì II. 6.RÚT KINH NGHIỆM : .................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................... --------------------------------------------------------------------------------------------------------- Tiết 52 THI HỌC KÌ II Đề do phòng Giáo dục ra