A. Mục đích yêu cầu : hs hiểu:
- Vì sao nhân dân miền Nam đứng lên đồng khởi.
- Đi đầu phong trào đồng khởi ở miền Nam là nhân dân Bến Tre.
- Diễn biến – kết quả - ý nghĩa của việc đồng khởi ở Bến Tre.
B. Đồ dùng dạy học : Phim - ảnh – tư liệu.
Bản đồ hành chính Việt nam – Bến Tre.
Phiếu kiểm tra.
C. Hoạt động dạy học chủ yếu :
19 trang |
Chia sẻ: trangnhung19 | Lượt xem: 608 | Lượt tải: 0
Bạn đang xem nội dung tài liệu Giáo án Lịch sử 5 - Tuần 19 đến tuần 22, để tải tài liệu về máy bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên
liờm, chớnh, chớ cụng vụ tư, vụ cựng khiờm tốn, giản dị.
Năm 1987, Tổ chức Giỏo dục, Khoa học và Văn hoỏ Liờn hợp quốc (UNESCO) đó tụn vinh Hồ Chớ Minh là anh hựng giải phúng dõn tộc Việt Nam, nhà văn hoỏ kiệt xuất.
Ngày nay, trong sự nghiệp đổi mới đất nước, hội nhập với thế giới, tư tưởng Hồ Chớ Minh là tài sản tinh thần to lớn của Đảng và dõn tộc Việt Nam, mói mói soi đường cho cuộc đấu tranh của nhõn dõn Việt Nam vỡ mục tiờu dõn giàu, nước mạnh, xó hội cụng bằng, dõn chủ, văn minh.
Văn Miếu-Quốc Tử Giỏm
Bỏch khoa toàn thư mở Wikipedia
Bước tới: menu, tỡm kiếm
Khuờ Văn Cỏc - Kiến trỳc tiờu biểu của Văn Miếu - Quốc Tử Giỏm
Cảnh Văn Miếu – Quốc Tử Giỏm trờn mặt sau tờ 100.000 đồng
Mục từ "Quốc Tử Giỏm" dẫn đến bài này. Xin đọc về cỏc nghĩa khỏc tại Quốc Tử Giỏm (định hướng).
Văn Miếu – Quốc Tử Giỏm là quần thể di tớch đa dạng và phong phỳ hàng đầu của thành phố Hà Nội, nằm ở phớa nam kinh thành Thăng Long thời nhà Lý. Là tổ hợp gồm hai di tớch chớnh: Văn Miếu thờ Khổng Tử, cỏc bậc hiền triết của Nho giỏo và Tư nghiệp Quốc Tử Giỏm Chu Văn An, người thầy tiờu biểu đạo cao, đức trọng của nền giỏo dục Việt Nam; và Quốc Tử Giỏm trường Quốc học cao cấp đầu tiờn của Việt Nam, với hơn 700 năm hoạt động đó đào tạo hàng nghỡn nhõn tài cho đất nước. Ngày nay, Văn Miếu-Quốc Tử Giỏm là nơi tham quan của du khỏch trong và ngoài nước đồng thời cũng nơi khen tặng cho học sinh xuất sắc và nơi tổ chức hội thơ hàng năm vào ngày rằm thỏng giờng. Đặc biệt, đõy cũn là nơi cỏc sĩ tử ngày nay đến "cầu may" trước mỗi kỳ thi.
Mục lục
[ẩn]
1 Lịch sử
2 Kiến trỳc
2.1 Tũa nhà bờn trong
3 Xem thờm
4 Liờn kết ngoài
5 Tham khảo
[sửa] Lịch sử
Văn Miếu được xõy dựng từ "thỏng 8 năm Canh Tuất (1070) tức năm Thần Vũ thứ hai đời Lý Thỏnh Tụng, đắp tượng Chu Cụng, Khổng Tử và Tứ phối vẽ tranh tượng Thất thập nhị hiền, bốn mựa cỳng tế. Hoàng thỏi tử đến đấy học.".
Bia tiến sĩ khoa thi nho học năm Nhõm Tuất (1442)
Năm 1076, Lý Nhõn Tụng cho lập trường Quốc Tử giỏm, cú thể coi đõy là trường đại học đầu tiờn ở Việt Nam. Ban đầu, trường chỉ dành riờng cho con vua và con cỏc bậc đại quyền quý (nờn gọi tờn là Quốc Tử). Năm 1156, Lý Anh Tụng cho sửa lại Văn Miếu và chỉ thờ Khổng Tử.
Từ năm 1253, vua Trần Thỏi Tụng cho mở rộng Quốc Tử giỏm và thu nhận cả con cỏi cỏc nhà thường dõn cú sức học xuất sắc.
Đời Trần Minh Tụng, Chu Văn An được cử làm quan Quốc Tử giỏm Tư nghiệp (hiệu trưởng) và thầy dạy trực tiếp của cỏc hoàng tử. Năm 1370 ụng mất, được vua Trần Nghệ Tụng cho thờ ở Văn Miếu bờn cạnh Khổng Tử.
Sang thời Hậu Lờ, Nho giỏo rất thịnh hành. Vào năm 1484, Lờ Thỏnh Tụng cho dựng bia tiến sĩ của những người thi đỗ tiến sĩ từ khúa thi 1442 trở đi.
Năm 1762, Lờ Hiển Tụng cho sửa lại là Quốc Tử Giỏm - cơ sở đào tạo và giỏo dục cao cấp của triều đỡnh. Năm 1785 đổi thành nhà Thỏi học.
Đời nhà Nguyễn, Quốc Tử giỏm lập tại Huế. Năm 1802, vua Gia Long ấn định đõy là Văn Miếu - Hà Nội và cho xõy thờm Khuờ Văn Cỏc. Trường Giỏm cũ ở phớa sau Văn Miếu lấy làm nhà Khải thỏnh để thờ cha mẹ Khổng Tử. Đầu năm 1947, giặc Phỏp nó đạn đại bỏc làm đổ sập căn nhà, chỉ cũn cỏi nền với hai cột đỏ và 4 nghiờn đỏ. Ngày nay, ngụi nhà này đó được phục dựng theo kiến trỳc cựng thời với quần thể cỏc cụng trỡnh cũn lại.
[sửa] Kiến trỳc
Khuờ Văn Cỏc, nhỡn từ bờn trong hồ Thiờn Quang ra
Nhà Thỏi học sinh đời Lý - Trần quy mụ thế nào, hiện chưa khảo được, vỡ cỏc tư liệu lịch sử đó bị quõn Minh đốt hoặc đưa hết về Yờn Kinh, tức Bắc Kinh ngày nay.
Tuy nhiờn, nhà Thỏi học sinh thời nhà Lờ đó được Lờ Quý Đụn miờu tả trong "Kiến văn tiểu lục" thỡ : "Nhà Thỏi học cú ba gian, cú tường ngang, lợp bằng ngúi đồng. Nhà giảng dạy ở phớa đụng và tõy hai dóy đều 14 gian. Phũng học của học sinh tam xỏ đều ba dóy, mỗi dóy 25 gian, mỗi gian 2 người". Toàn bộ kiến trỳc Văn Miếu hiện nay đều là kiến trỳc thời đầu nhà Nguyễn. Khuụn viờn được bao bọc bởi bốn bức tường xõy bằng gạch Bỏt Tràng.
Quần thể kiến trỳc Văn Miếu - Quốc Tử Giỏm được bố cục đăng đối từng khu, từng lớp theo trục Bắc Nam, mụ phỏng tổng thể quy hoạch khu Văn Miếu thờ Khổng Tử ở quờ hương ụng tại Khỳc Phụ, Sơn Đụng, Trung Quốc. Tuy nhiờn, quy mụ ở đõy đơn giản hơn, kiến trỳc đơn giản hơn và theo phương thức truyền thống nghệ thuật dõn tộc.
Phớa trước Văn Miếu cú một hồ lớn gọi là hồ Văn Chương, tờn cũ xưa gọi là Thỏi Hồ. Giữa hồ cú gũ Kim Chõu, trước đõy cú lầu để ngắm cảnh.
Ngoài cổng chớnh cú tứ trụ, hai bờn tả hữu cú bia "Hạ Mó", xung quanh khu vực xõy tường cao bao quanh. Cổng Văn Miếu xõy kiểu Tam quan, trờn cú 3 chữ "Văn Miếu Mụn" kiểu chữ Hỏn cổ xưa.
Trong Văn miếu chia làm 5 khu vực rừ rệt, mỗi khu vực đều cú tường ngăn cỏch và cổng đi lại liờn hệ với nhau :
Khu thứ nhất: bắt đầu với cổng chớnh Văn Miếu Mụn đi đến cổng Đại Trung Mụn, hai bờn cú cửa nhỏ là Thành Đức Mụn và Đạt Tài Mụn.
Khu thứ hai: từ Đại Trung Mụn vào đến khuờ Văn Cỏc (do Đức Tiền Quõn Tổng trấn Bắc Thành Nguyễn Văn Thành cho xõy năm 1805). Khuờ Văn Cỏc là cụng trỡnh kiến trỳc tuy khụng đồ sộ song tỷ lệ hài hũa và đẹp mắt. Kiến trỳc gồm 4 trụ gạch vuụng (85 cm x 85 cm) bờn dưới đỡ tầng gỏc phớa trờn, cú những kết cấu gỗ rất đẹp. Tầng trờn cú 4 cửa hỡnh trũn, hàng lan can con tiện và con sơn đỡ mỏi bằng gỗ đơn giản, mộc mạc. Mỏi ngúi chồng hai lớp tạo thành cụng trỡnh 8 mỏi, gờ mỏi và mặt mỏi phẳng. Gỏc là một lầu vuụng tỏm mỏi, bốn bờn tường gỏc là cửa sổ trũn hỡnh mặt trời toả tia sỏng. Hỡnh tượng Khuờ Văn Cỏc mang tất cả những tinh tỳ cua bầu trời toả xuống trỏi đất và trỏi đất nơi đõy được tượng trưng hỡnh vuụng của giếng Thiờn Quang. Cụng trỡnh mang vẻ đẹp sao Khuờ, ngụi sao sỏng tượng trưng cho văn học. Đõy là nơi thường được dựng làm nơi thưởng thức cỏc sỏng tỏc văn thơ từ cổ xưa tới nay. Hai bờn phải trỏi Khuờ Văn Cỏc là Bi Văn Mụn và Sỳc Văn Mụn dẫn vào hai khu nhà bia Tiến sỹ.
Khu thứ ba: gồm hồ nước Thiờn Quang Tỉnh (nghĩa là giếng soi ỏnh mặt trời), cú hỡnh vuụng. Hai bờn hồ là 2 khu nhà bia tiến sĩ. Mỗi tấm bia được làm bằng đỏ, khắc tờn cỏc vị thi đỗ Trạng nguyờn, Bảng nhón, Thỏm hoa, Hoàng giỏp, Tiến sĩ. Bia đặt trờn lưng một con rựa. Hiện cũn 82 tấm bia tiến sĩ về cỏc khoa thi từ năm 1442 đến năm 1779, chia đều cho hai khu tả và hữu. Trong đú, 12 bia đầu tiờn (cho cỏc khoa thi những năm 1442-1514) được dựng vào thời Lờ sơ, 2 bia (cho cỏc khoa 1518, 1529) được dựng vào triều nhà Mạc, cũn 68 bia cuối cựng (cỏc khoa thi những năm 1554-1779) được dựng vào thời Lờ trung hưng. Mỗi khu nhà bia gồm cú 1 Bi đỡnh nằm ở chớnh giữa và 4 nhà bia (mỗi nhà 10 bia) xếp thành hai hàng, nằm hai bờn Bi đỡnh. Bi đỡnh khu bờn trỏi Thiờn Quang Tỉnh chứa bia tiến sĩ năm 1442, cũn Bi đỡnh khu bờn phải chứa bia tiến sĩ năm 1448.
Khu thứ tư: là khu trung tõm và là kiến trỳc chủ yếu của Văn Miếu, gồm hai cụng trỡnh lớn bố cục song song và nối tiếp nhau. Toà ngoài nhà là Bỏi đường, toà trong là Thượng cung.
Khu thứ năm: là khu Thỏi Học, trước kia đó cú một thời kỳ đõy là khu đền Khải thỏnh, thờ bố mẹ Khổng Tử, nhưng đó bị phỏ hủy. Khu nhà Thỏi Học mới được xõy dựng lại năm 2000.
Trong Văn Miếu cú tượng Khổng Tử và Tứ phối (Nhan Tử, Tăng Tử, Tử Tư, Mạnh Tử). Ở điện thờ Khổng Tử cú hai cặp hạc cưỡi trờn lưng rựa. Đõy là hỡnh tượng rất đặc trưng tại cỏc đền, chựa, lăng tẩm, miếu mạo ở Việt nam. Hỡnh ảnh hạc chầu trờn lưng rựa trong nhiều ngụi chựa, miếu..., hạc đứng trờn lưng rựa biểu hiện của sự hài hũa giữa trời và đất, giữa hai thỏi cực õm - dương. Hạc là con vật tượng trưng cho sự tinh tuý và thanh cao. Theo truyền thuyết rựa và hạc là đụi bạn rất thõn nhau. Rựa tượng trưng cho con vật sống dưới nước, biết bũ, hạc tượng trưng cho con vật sống trờn cạn, biết bay. Khi trời làm mưa lũ, ngập ỳng cả một vựng rộng lớn, hạc khụng thể sống dưới nước nờn rựa đó giỳp hạc vượt vựng nước ngập ỳng đến nơi khụ rỏo. Ngược lại, khi trời hạn hỏn, rựa đó được hạc giỳp đưa đến vựng cú nước. Điều này núi lờn lũng chung thuỷ và sự tương trợ giỳp đỡ nhau trong lỳc khú khăn, hoạn nạn giữa những người bạn tốt.
Ngày nay, Khuờ Văn Cỏc ở Văn Miếu-Quốc Tử Giỏm đó được cụng nhận là biểu tượng của thành phố Hà Nội.
[sửa] Tũa nhà bờn trong
Bỏi đường Văn Miếu
[sửa] Xem thờm
Văn miếu Xớch Đằng
Văn miếu
Quốc tử giỏm
Trạng nguyờn Việt Nam
[sửa] Liờn kết ngoài
Trang Văn Miếu
Văn Miếu trờn Những Trang Vàng
Chựm ảnh: Xin đừng sờ tụi!
Văn Miếu giữa ngày thi
Thụng tin về Văn Miếu-Quốc Tử Giỏm trờn trang web Hà Nội
Mụ phỏng Văn Miếu Quốc Tử Giỏm
Wikimedia Commons cú thờm hỡnh ảnh và tài liệu về:
Văn Miếu-Quốc Tử Giỏm
[sửa] Tham khảo
Kiến trỳc cổ Việt Nam của Vũ Tam Lang, Nhà xuất bản Xõy dựng, năm 1991.
Politikerin's blog:Van Mieu-Quoc Tu Giam
Lấy từ “”
Thể loại: Di tớch lịch sử Hà Nội | Trường đại học tại Hà Nội | Văn miếu
Xem
Bài viết
Thảo luận
Sửa đổi
Lịch sử
Cụng cụ cỏ nhõn
Đăng nhập / Mở tài khoản
Xem nhanh
Trang Chớnh
Cộng đồng
Thời sự
Thay đổi gần đõy
Bài viết ngẫu nhiờn
Trợ giỳp
Quyờn gúp
Tỡm kiếm
Top of Form
Bottom of Form
Cụng cụ
Cỏc liờn kết đến đõy
Thay đổi liờn quan
Cỏc trang đặc biệt
Bản để in ra
Liờn kết thường trực
Chỳ thớch trang này
Ngụn ngữ khỏc
English
Suomi
Svenska
Sửa đổi lần cuối lỳc 00:37, ngày 3 thỏng 1 năm 2009.
Tất cả nội dung được phộp sử dụng theo Giấy phộp Tài liệu Tự do GNU (xem Quyền tỏc giả để biết thờm chi tiết).
Wikipediađ là nhón hiệu đăng ký bởi Tổ chức Quỹ Hỗ trợ Wikimedia.
Chớnh sỏch về sự riờng tư
Giới thiệu Wikipedia
Lời phủ nhận
Đến thăm Văn Miếu – Quốc Tử Giám ở Thủ đô Hà Nội, ngôi trường được coi là trường đại học đầu tiên của Việt Nam, khách nước ngoài không khỏi ngạc nhiên khết rằng từ năm 1075, nước ta đã mở khoa thi tiến sĩ. Ngota 10 thế kỉ, tính từ năm 1075 dến khoa thi cuối cùng vào năm 1919, các triều vua Việt nam đã tổ chức được 185 khoa thi, lấy đỗ gần 3000 tiến sĩ.
Ngày nay, khách vào thăm Văn Miếu- Quốc Tử Giám còn thấy bên giếng Thiên Quang , dưới những hàng muỗm già cổ kính, 82 tấm bia khắc tên tuổi 1306 vị tiến sĩ từ khoa thi năm 1442 đến khoa thi năm 1779 như chứng tích về một nền văn hoá lâu đời.
File đính kèm:
- Ben Tre.doc