Giáo án Lịch sử 5 - Bài: Cuộc phản công ở kinh thành Huế

Họ tên : Phạm Thị Nga Lớp : K35B_GDTH Môn :Lịch sử lớp 5 Cuộc phản công ở Kinh thành Huế I. Mục tiêu Sau bài học, HS biết: - Cuộc phản công quân Pháp ở Kinh thành Huế do Tôn Thất Thuyết và một số quan lại yêu nước tổ chức đã mở đầu cho phong trào Cần Vương ( 1858 - 1896). - Tường thuật được sơ lược cuộc phản công ở kinh thành Huế. - Trân trọng, tự hào về truyền thống yêu nước. II. Đồ dùng dạy học - Lược đồ Kinh thành Huế năm 1885, có các vị trí kinh thành Huế, đồn Mang cá, tòa Khâm sứ . - Bản đồ hành chính Việt Nam. - Hình minh họa trong SGK. - Phiếu thảo luận nhóm. III. Hoạt động dạy-học chủ yếu Hoạt động của GV Hoạt động của HS A.Kiểm tra bài cũ 1.Hãy nêu những đề nghị canh tân đất nước của Nguyễn Trường Tộ ? 2.Những đề nghị đó của Nguyễn TrườngTộ có được vua quan nhà Nguyễn nghe theo và thực hiện không ? Vì sao ? -GV nhận xét, cho điểm. B.Dạy bài mới a ) Giới thiệu bài Nằm ở khu vực miền Trung nước ta. Là một trong những di sản văn hóa của Việt Nam và thế giới và đã từng là Kinh đô của nhà Nguyễn. Cách đây hơn 100 năm nơi đây từng chứng kiến cuộc chiến đấu rất ác liệt giữa phe chủ trương chiến đấu chống thực dân Pháp vào đêm ngày 5-8-1885. Đó chính là Kinh Thành Huế Hôm nay chúng ta sẽ cùng nhau tìm hiểu bài Cuộc phản công ở Kinh thành Huế.  b ) Dạy bài mới 1.Hoàn cảnh lịch sử Hoạt động 1 : Làm việc theo nhóm Thảo luận các câu hỏi : -Năm 1884, triều đình nhà Nguyễn đã làm gì ? -Triều đình Huế công nhận quyền đô hộ của thực dân Pháp trên toàn bộ nước ta nhưng thái độ của nhân dân ta như thế nào ? -Lúc này trong triều đình chia làm mấy phái ? Phân biệt điểm khác nhau giữa các phái đó ? -GV kết luận GV hỏi : -Để chuẩn bị kháng chiến lâu dài Tôn Thất thuyết đã làm gì ? -Để đối phó lại, thực dân Pháp đã làm gì ? -Trước sự trắng trợn của kẻ thù, TTT đã quyết định như thế nào ? -GV kết luận 2. Cuộc phản công ở kinh thành Huế. Hoạt động 2 : làm việc theo nhóm Tường thuật lại diễn biến cuộc phản công ở kinh thành Huế. -GV nhận xét, kết luận. 3. Kết quả và ý nghĩa Hoạt động 3 : Làm việc cả lớp GV hỏi : -Kết quả của cuộc phản công như thế nào ? -Cuộc phản công thất bại TTT đã làm gì ? -Tại đây TTT đã làm gì ? -Em hiểu thế nào là Cần Vương ? -Hưởng ứng chiếu cần Vương nhân dân ta đã làm gì ? -Kể tên các cuộc khởi nghĩa trong phong trào Cần Vương ? -GV giới thiệu thêm về vua Hàm Nghi và TTT. Nhà vua tên thật là Nguyễn Phúc Ưng Lịch(1872–1943) lên ngôi vua ngày 1-7– 1884. Khi kinh thành Huế thất thủ, Tôn Thất Thuyết hạ lệnh bỏ kinh thành, đưa nhà vua rời xa kinh thành, chạy ra Tân Sở, lúc đó nhà vua mới 14 tuổi. Ngày 13-7-1885, đến Tân Sở, Tôn Thất Thuyết xin vua phê chuẩn chiếu Cần Vương. Vua Hàm Nghi chăm chú đọc tờ chiếu hai lần rồi phê chuẩn. Tôn Thất Thuyết (1839 – 1913), quê ở Xuân Long, Thành phố Huế. Ông là người yêu nước, kiên quyết đánh Pháp. -Các cuộc khởi nghĩa hưởng ứng chiếu Cần Vương  nói lên điều gì ? GV kết luận. Hoạt động 4: Trò chơi Ai nhanh hơn ? Có 5 câu hỏi, mỗi câu hỏi có 2 thông tin : 1 đúng, 1 sai. Nhiệm vụ của các em là hãy chọn thông tin đúng và gạch bỏ thông tin sai. Suy nghĩ trong vòng 5 giây, ai giơ tay nhanh sẽ giành được quyền trả lời. Câu 1  A.TTT và vua Hàm Nghi theo phái chủ chiến. B. TTT và vua Hàm Nghi theo phái chủ hòa. Câu 2 A.Cuộc phản công ở kinh thành Huế diễn ra vào đêm 7-5-1885. B.Cuộc phản công ở kinh thành Huế diễn ra vào đêm 5-7-1885. Câu 3 A.TTT tự ý thào chiếu Cần Vương. B.TTT lấy danh nghĩa vua Hàm Nghi thảo chiếu Cần Vương. Câu 4 A.Phong trào Cần Vương gồm có các cuộc khởi nghĩa : Ba Đình, Hương Khê, Bãi Sậy, Yên Thế. B.Phong trào Cần Vương gồm có các cuộc khởi nghĩa : Ba Đình, Hương Khê. Câu 5 A.Cuộc phản công thất bại, TTT đưa vua Hàm Nghi lên vùng rừng núi Quảng Trị để tiếp tục kháng chiến. B.Cuộc phản công thất bại, TTT đã cùng vua Hàm Nghi ở lại kinh thành Huế để tiếp tục kháng chiến. -GV tổng kết trò chơi. -Hỏi thêm : Em có biết đường phố, địa danh, trường học nào mang tên các lãnh tụ trong phong trào cần Vương ? -Bài học hôm nay chúng ta cần ghi nhớ gì ? C.Củng cố dặn dò -GV nhận xét tiết học. -Dặn dò về nhà chuẩn bị bài : Xã hội Việt Nam cuối thế kỉ XIX-đầu thế kỉ XX. Sưu tầm tranh ảnh, tư liệu về xã hội Việt Nam cuối thế kỉ XIX-đầu thế kỉ XX. 1HS trả lời : - Mở rộng quan hệ ngoại giao, buôn bán với nhiều nước. - Thuê chuyên gia nước ngoài giúp ta phát triển kinh tế . - Xây dựng quân đội hùng mạnh. - Mở trường dạy cách sử dụng máy móc, đóng tàu, đúc súng 1HS trả lời : - Những đề nghị đó của Nguyễn Trường Tộ không được vua quan nhà Nguyễn nghe theo và thực hiện .Vì vua Tự Đức bảo thủ cho rằng những phương pháp cũ đã đủ để điều khiển quốc gia rồi. HS lắng nghe HS làm việc theo nhóm, đại diện nhóm trình bày : -Năm 1884 triều đình nhà Nguyễn đã kí hiệp ước công nhân quyền đô hộ của thực dân Pháp. -Nhân dân không chịu khuất phục thực dân Pháp. -Chia thành 2 phái : + Phái chủ hòa chủ trương thương thuyết với thực dân Pháp. +Phái chủ chiến, đại diện là Tôn Thất Thuyết chủ trương cùng nhân dân tiếp tục chiến đấu chống thực dân Pháp giành độc lập dân tộc. - Các nhóm khác nhận xét bổ sung. HS trả lời : -TTT cho lập các căn cứ từ vùng Quảng Trị đến Thanh Hóa. Lập các đội nghĩa binh ngày đêm luyện tập, sẵn sàng đánh Pháp. -Thực dân pháp đã kéo quân từ Bắc Kì vào Huế. Cho mời TTT đến họp để bắt ông. -Mặc dù chuẩn bị chưa thật đầy đủ nhưng TTT vẵn quyết định nổ súng trước để giành thế chủ động. HS làm việc theo nhóm, sau đó tường thuật diễn biến cuộc phản công trên lược đồ : -Đêm mồng 4 rạng sáng mồng 5-7-1885 trong cảnh khuya vắng lặng của Kinh thành Huế bỗng có tiếng súng thần công nổ rầm trời, lửa cháy sáng rực. Quân ta do TTT chi huy tấn công vào đồn Mang Cá và tòa Khâm sứ pháp. Bị đánh bất ngờ, quân Pháp vô cùng bối rối. Nhưng nhờ có ưu thế về vũ khí đến gần sáng thì đánh trả lại. Quân giặc tiến vào kinh thành mặc sức giết người, cướp của và tàn phá. Quân ta chiến đấu oanh liệt, dũng cảm nhưng vì vũ khí lạc hậu, lực lượng ít nên cuộc phản công bị thất bại. -Các nhóm khác nhận xét, bổ sung. HS trả lời : -Cuộc phản công thất bại. -TTT đưa vua Hàm Nghi và đoàn tùy tùng lên vùng rừng núi Quảng Trị. -TTT lấy danh nghĩa vua Hàm Nghi thảo chiếu Cần Vương kêu gọi nhân dân khắp nơi đứng lên giúp vua cứu nước. -Cần Vương là giúp vua cứu nước. -Các phong trào chống Pháp bùng lên mạnh mẽ trong cả nước. -Khời nghĩa Ba Đình (Thanh Hóa) do Phạm Bành-Đinh Công Tráng lãnh đạo. Khởi nghĩa Bãi Sậy (Hưng Yên) do Nguyễn Thiện thuật lãnh đạo. Khởi nghĩa Hương khê (Hà Tĩnh) do Phan Đình Phùng lãnh đạo. -Cuộc phản công ở Kinh thành Huế đã khơi dậy, cổ vũ cho tinh thần kháng chiến chống Pháp của nhân dân ta. A.Đúng B.Sai A.Sai B.Đúng A.Sai B.Đúng A.Sai B.Đúng A.Đúng B.Sai -HS trả lời : Đường Phan Đình Phùng, Nguyễn Thiện Thuật. Trường THPT Phan Đình Phùng, Đinh Công Tráng - Ghi nhớ : Năm 1858, sau cuộc phản công ở kinh thành Huế, TTT đưa vua Hàm Nghi lên vùng núi Quảng Trị, ra chiếu Cần Vương. Từ đó bùng nổ một phong trào chống Pháp mạnh mẽ kéo dài đến cuối thế kỉ XIX, gọi là phong trào Cần Vương.